عبدالله به نشست سام دعوت نشده بود

چهارمین نشست مقامات عالیرتبه (سام) با حضور حدود ۴۰ کشور و سازمان بین‌المللی طی سه در کابل برگزار شد. در حالی‌که محور این نشست صلح و توسعه در افغانستان خوانده شده بود اما یک منبع نزدیک به عبدالله، رییس شورای مصالحه به بی‌بی‌سی گفته که از آقای عبدالله برای شرکت در این نشست دعوت نشده بود.

این نشست در روز اول از سوی حمدالله محب، مشاور امنیت ملی محمد اشرف غنی گشایش یافت، در روز دوم ریاست آن را آقای غنی به عهده داشت و در روز پایانی از سوی عبدالهادی ارغندیوال، وزیر مالیه افغانستان به پیش برده شد.
اما عدم حضور عبدالله عبدالله، مسوول پیش‌برد برنامه صلح و شریک قدرت در حکومت افغانستان، گمانه‌زنی‌ها در مورد ادامه اختلافات میان آقای غنی و او را تقویت کرده است.
یک منبع نزدیک به آقای عبدالله که نخواست نامش برده شود، به بی‌بی‌سی گفت که دلیل عدم حضور آقای عبدالله در این نشست این بود که ارگ ریاست جمهوری از او دعوت نکرده بود.

ادامه این اختلافات موجب شده که با وجود امضای توافقنامه سیاسی میان آقایان غنی و عبدالله پس از بروز جنجال‌های انتخابات ریاست جمهوری، تا هنوز بیشتر اعضای کابینه دولت جدید افغانستان و نهاد تازه تشکیل شورای مصالحه معرفی نشود.

افغانستان بدنبال جلب کمک جهانی در نشست ژنو در نوامبر؛
بر عکس سال‌های قبل که مردم با بسته شدن راه‌های منتهی به محل اجلاس، ترافیک شدید را در شهر حس می‌کردند، نشست سام امسال بدون حاشیه برگزار شد و شیوع ویروس کرونا باعث شد که شمار زیادی از مهمانان به صورت آنلاین در این جلسه شرکت کنند.

در این اجلاس دولت افغانستان تلاش کرد که شرکای بین‌المللی خود را مجاب کند که آنچه را در نشست ژنو در سال ۱۳۹۷ وعده داده بود، عملی کرده است و آماده است تا برنامه "همه‌جانبه" خود را برای جلب کمک‌های بیشتر در نشست آتی ژنو در ماه نوامبر امسال ارائه کند.

رهبران و مقام‌های بلندپایه افغانستان در سال ۱۳۹۷در ژنو به جامعه جهانی تعهد داده بود که در قبال مصرف کمک بیشتر از ۱۵ میلیارد دلاری جامعه جهانی، انتخابات پارلمانی شفاف برگزار کند. در زمینه مبارزه با فساد اداری جدی‌تر برخورد کرده و حکم کسانی را که دستگیری آنان تا آن زمان معطل مانده بود، اجرا کند.

همچنین در آن نشست دولت افغانستان متعهد به اصلاحات در بخش امنیت شده و وعده داده بود که تمام سربازان پلیس انگشت‌نگاری شود تا جلو پرداخت حقوق به سربازان خیالی گرفته شود. سربازان که عملا در جبهه جنگ حضور ندارند ولی به آنان حقوق داده می‌شود.

این کشور به صندوق جهانی پول وعده داده بود که مطابق معیارهای آن عمل خواهد کرد. افغانستان توانست که قانون پولشویی را در این مدت تصویب کند. تعهد دیگر افغانستان توسعه بخش خصوصی و تدوین قانون‌های کلیدی از جمله قانون معدن بود که تاکنون این قانون تصویب نشده است.

در این نشست نیز افغانستان خواست‌های مشخصی را از جامعه جهانی داشت، به گفته شمعروز خان مسجدی، سخنگوی وزارت مالیه/دارایی این کشور، کابل از جامعه جهانی خواستار ادامه کمک مالی شده، از شرکت کنندگان در این نشست خواسته که در زمینه ایجاد بازار برای تولیدات و فرآورده‌های افغانستان، کابل را یاری رساند.

آقای مسجدی می‌گوید که در این اجلاس درخواستی از طرف افغانستان مطرح نشده ولی طرح دوم سند "چارچوب صلح و توسعه ملی" به شرکت کنندگان داده شده که دیدگاه و برنامه دولت افغانستان در باره پنج سال آینده را در بر می‌گیرد.
او گفت که بخش دیگر این نشست مربوط به گزارش‌دهی از زمان کنفرانس ژنو ۱۳۹۷ تاکنون، و تعهدات متقابل بود.
در سند چارچوب صلح و توسعه ملی افغانستان بر سر سه موضوع مهم تاکید شده که به گفته آقای مسجدی عبارت از "دولت‌سازی، صلح و بازاریابی" است.

در کنار اینکه دولت افغانستان طرح‌ها و خواست‌های خود را در این نشست مطرح کرد، کشورهای کمک‌کننده که نمایندگانشان در این نشست شرکت داشتند، در گذشته پیشرط‌های برای کمک به افغانستان داشتند و در این نشست هم خواست آنان بهبود روند مبارزه با فساد، ایجاد اجماع داخلی برای صلح، اولویت به گفتگوهای بین‌الافغانی، شفافیت و مبارزه با فساد در جمع آوری درآمد، مصرف موثر بودجه بوده است.

روز گذشته محمد اشرف غنی، در چهارمین نشست مقام‌های ارشد، گفت که تاکنون کارهای زیادی در زمینه مبارزه با فساد انجام شده است ولی مواردی نیز است که توجه را جلب کرده است. او به پرونده کرام‌الدین کرام، رییس پیشین فدراسیون فوتبال که متهم به آزار جنسی فوتبالیست‌های دختر است و دولت قادر به بازداشتش نشده و مصرف میلیونی برای بازسازی ۷۰ متر دیوار سفارت افغانستان در آمریکا اشاره کرد.

در روزهای گذشته اتهامات فساد در مصرف بودجه کرونا نیز خبرساز شد. اداره بازرس افغانستان گزارش داد که یک عدد تب‌سنج، در بدخشان به ۱۲هزار افغانی (حدود ۱۵۵دلار)، در هرات به ۲۴هزار، در غزنی ۱۶هزار، در سمنگان به ۲۰هزار و در لوگر حتی به ۹۱ هزار افغانی (بیشتر از یک هزار و ۸۰۰ دلار) خریداری شده است. والی لوگر این رقم نادرست و گفته بود که ۹ هزار و یکصد افغانی خریداری شده است.
آقای غنی در این اجلاس وعده داد که برای مبارزه با فساد ثابت قدم است و هرکسی را که دست به فساد بزند، در هر کجا و هر موقعیتی باشد، مورد پیگیرد قرار خواهد داد.

در اجلاس کابل نیز مقام‌های افغان تلاش کردند که نشان دهد، آنچه را به جامعه جهانی وعده داده بود عملی کرده ولی مشکلات هم وجود داشته که از کنترل دولت خارج است. مثلا دیروز برای بازداشت آقای کرام، رییس جمهوری افغانستان از مردم پنجشیر کمک خواست.
عبدالهادی ارغندیوال، سرپرست وزارت مالیه افغانستان گفت که این وزارت در راستای بهبود و افزایش درآمد، مبارزه با فساد، اجرای راهکارها، اصلاحات در مصارف عمومی، راه اندازی سیستم آنلاین مالیات در گمرک‌ها و استفاده از فناوری تلاش دارد، هم جلو فساد را بگیرد و هم تحرک اقتصادی را بیشتر کند.

در زمینه صلح نیز اگرچه آقای غنی وعده داد که زندانیان طالبان را رها خواهد کرد، ولی به نظر می‌رسد آنچه را که دولت افغانستان انجام داده متحدین بین المللی از جمله آمریکا راضی نیست.
دبرا لاینز، فرستاده ویژه دبیرکل سازمان ملل در کابل، زمان کنونی را یک فرصت ویژه دانست و گفت که بررسی‌های صادقانه صورت گیرد که از فرصت‌های پیش آمده استفاده بزرگ شود.
او گفت که باید روش‌های جدید پیشرفت در نظر گرفته شود و مشارکت ساختاری بوجود بیاید. به گفته او "اینکه در گذشته اشتباهات داشته‌ایم، درست است، مگر ما می‌توانیم آن را اصلاح کرده و فعالیت‌های خویش را بیشتر تقویت کنیم."

با تمام تلاشهای که دولت افغانستان در زمینه مبارزه با فساد انجام داده، هنوز اعتماد لازم همکاران بین‌المللی را جلب نکرده است و حتی روز گذشته آقای غنی خطاب به نمایندگان جامعه جهانی گفت که "از صدای قوی تان در زمینه توسعه، حسابدهی و محو فساد استقبال می‌کنیم و من از شما می‌خواهم که در ساختار تلاش‌های ضد فساد حکومت افغانستان شامل شوید."

موضوع دیگر که برای جامعه جهانی مهم است، اینکه افغانستان در زمینه تولید داخلی به خود کفایی برسد و رشد اقتصادی این کشور در حد قابل قبول باشد. افغانستان به دلیل نداشتن زیرساخت‌های لازم از معادن و ذخایر زیر زمینی خود استفاده لازم را نمی‌تواند و آقای غنی روز گذشته برای اینکه نشان دهد کشورش به سمت خود کفایی در حرکت است، گفت که افغانستان در زمینه کشاورزی دستاورد خوبی داشته است. ساحات زیر افزایش یافته و تولید گندم به ۵.۱۳۴ میلیون تن رسیده که سال قبل ۴.۸۹۰ میلیون تن بود.

موضوع دیگر نیز رشد حمل و نقل و افزایش صادرات است که آقای غنی گفت که کشورش از طریق دهلیز هوایی به ۵۰ کشور وصل است. انتظار دارد که بیشتر از شش هزار تن محصول را در سال ۲۰۲۰ از این طریق صادر کند.

کد (9)