یک کارشناس کودک : خاله بازی، ابزاری برای آموزش غیرمستقیم کودک

به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشور خبرگزاری بسیج، ام کلثوم باقری، کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی و کارشناس کودک، در مورد تربیت کودک به خبرنگار سایت خبری تحلیلی «طنین یاس» گفت: اصل و خمیرمایه شخصیتی فرد در سنین کودکی، به ویژه سنین پیش از دبستان شکل می گیرد، بنابراین والدین باید در این سنین بیشترین توجه را در تربیت وی داشته باشند.

وی ادامه داد: برخی این نظر را مخالف با آموزه های اسلامی می دانند که سنین زیر ۷ سال را سن سروری کودک می داند در حالیکه منظور از سروری این نیست که هیچ امر و نهی ای برای کودک وجود نداشته باشد، بلکه منظور این است که نباید به طور مستقیم و به صورت اجباری والدین یا کسانی که مسئول تربیت کودک هستند، بخواهند مفاهیمی را در ذهن او قرار دهند.

حفظ قرآن، راهکار انتقال مفاهیم دینی به کودک

این کارشناس کودک با اشاره به حفظ قرآن به عنوان یکی از راهکارهای آموزش مفاهیم دینی به کودکان نیز گفت: برخی از والدین تصور می کنند که با شرکت کودکان خود در کلاس های حفظ قرآن می توانند مفاهیم دینی را به طور غیرمستقیم به آنان آموزش دهند که البته این تصور صحیحی است ولی در یک دوره ای روال شده بود که والدین کودکان زیر ۷ سال خود را به اجبار به کلاس های حفظ قرآن می بردند و کودکان نیز ملزم بودند تا یک زمان خاص، مقدار مشخصی از آیات قرآن را حفظ کنند.

وی افزود: این کار باعث شد که برخی از کودکان نه تنها نتوانستند با معارف دینی به طرز صحیح آشنا شوند بلکه از حفظ قرآن نیز دل زده شدند.

باقری تأکید کرد: هرچند این نوع از آموزش، همچنان در مورد کسب برخی از مهارت های آموزشی مانند زبان خارجی وجود دارد اما خدا را شکر این طرز تفکر و آموزش از دستور کار بسیاری از مؤسسات قرآنی خارج شده و والدین نیز دیگر تمایل چندانی به این نوع آموزش ها ندارند.

وی در مورد راهکارهای آموزش مفاهیم دینی در این سن گفت: می توان با تلفیقی از ابزارهایی مانند موسیقی، شعر، سرود و بازی این مفاهیم را به کودک آموزش داد، به طور مثال با آموزش ساخت خانه خدا با مقوا به عنوان کار دستی یا نقاشی نماز خواندن یا جانماز و یا انواع مختلف پوشش های اسلامی مانند مقنعه.

تأثیر روایت داستان از زبان حیوانات بر روی کودک بسیار زیاد است

این کارشناس تکنولوژی آموزشی ادامه داد: داستان در این سن تأثیر زیادی بر روی شکل گیری شخصیت کودک و انتقال مفاهیم تربیتی دارد که می توان از این ابزار برای انتقال مفاهیم دینی هم استفاده کرد، به طور مثال روایت داستان حضرت ابراهیم «علیه السلام» و حضرت اسماعیل «علیه السلام» در قالب داستان البته باید ظرافت های آن هم رعایت شود، به طور مثال باید گوینده داستان حالت آرامش خود را حفظ کند و از تأکید بیش از حد جلوگیری کند.

این کارشناس کودک گفت: کودکان داستان از زبان حیوانات را به خوبی متوجه می شوند، یعنی اگر داستان ها و اتفاقات را از زبان حیوانات نقل کنیم، بیشتر تاثیر می پذیرند.

باقری، روش غیرمستقیم را ابزار بسیار موثری برای این سن دانسته و گفت: برای آموزش مفاهیم به کودکان می توان از روش های مختلف استفاده کرد به طور مثال در مورد احترام به حقوق دیگران، می شود زمانی که به بزرگتر خود به پارک می رود، برای استفاده از وسیله بازی از کودکان بخواهیم که صف تشکیل بدهند و زمانی که او در صف بایستد ناخودآگاه کم کم متوجه رعایت حق دیگران و حدود اختیارات خود در جامعه می شود.

وی افزود: همچنین در موقع آشپزی وقتی کنار دست مادر خود، به او کمک می کند، می توان با معرفی و اجرای چرخه بازیافت و یا تفکیک زباله های خشک از تر، به طور غیرمستقیم او را با مفهوم صرفه جویی و پرهیز از اسراف آشنا کرد.

این کارشناس کودک، بازی مرسوم کودکان تحت عنوان خاله بازی را یکی دیگر از ابزارهای آموزشی عنوان کرده و گفت: در این بازی، موقع خروج از خانه، پوشیدن چادر به عنوان یک حجاب بسیار موثر است، به ویژه اگر والدین بگویند که این نوع حجاب را دوست دارند، زیرا کودکان علاقمندند که مورد تأیید والدینشان و یا به اصطلاح نور چشم آنان باشند.

تقویت اعتماد به نفس با کسب مهارت فنی

وی در پایان، آموزش هنر دستی و فنی را راه دیگری در تقویت آموزه های دینی دانسته و گفت: در تربیت دینی اسلامی، دختر حتما باید حداقل یک هنر دستی بلد باشد، پسر هم حتما باید به یک کار فنی در کنار تمام مسئولیت ها و وظایفش مسلط باشد، با انجام این توصیه دینی، کودک و نوجوان هنری را کسب می کند که در سایه آن اعتماد به نفس بیشتری نسبت به هم سن و سالان خود پیدا می کند و هم اینکه با انجام آن، احساس مسئولیت و تعهد کاری در وی ایجاد می گردد.