استفاده از بی بی چک (بیبی چک) جهت تست اولیه بارداری روشی است که در سالیان اخیر بسیار متداول بوده است البته باید توجه داشته باشید استفاده از بی بی چک جهت تست بارداری آنچنان که تولید کنندگانشان می گویند دقیق نیست و راهی آسان و در دسترس برای تست بارداری می باشد.

برای اینکه متوجه شوید بی بی چک چقدر دقیق است، می توانید روی آن را بخوانید. روی برخی از انواع بی بی چک اطلاعاتی مانند "حساسیت" و "دقت" وجود دارد.

برخی از تستهای بی بی چک به اندازه ای دقیق نیستند که بتوانند به آن مقداری از هورمون اچ سی جی که در ادرار خانمهای حامله وجود دارد، واکنش نشان دهند.

اگر در اولین روزی که انتظار پریود شدن را داشته اید اما پریود نشده اید از بی بی چک (بیبی چک) استفاده کنید، نتیجه تا چه حد دقیق خواهد بود؟
اکثر این بی بی چک ها ادعا می کنند که بیش از ۹۹% دقت دارند، یعنی به طور ضمنی بیان می کنند که شما همین که زمان پریود بعدی تان فرا رسید اما پریود نشدید، می توانید از این تستها استفاده کنید؛ اما تحقیقات نشان داده است که این ادعاها چندان هم صحیح نیستند.
واقعیت این است که میزان hCG در ادرار در روزهای پس از لقاح، در افراد مختلف متفاوت است. ممکن است از انواع تست های موجود در بازار، یک یا تعداد کمی از آنها به اندازه کافی دقیق باشد که بتواند در اولین روز از پریود بعدی، سطح هورمون hCG را تشخیص داده و نتیجه مثبت بدهد.

در واقع علت اصلی این است که حساسیت برخی از این تستها بقدری نیست که بتواند به آن مقداری از این هورمون که در ادرار خانمهای حامله در اولین روز از پریود بعدی شان وجود دارد، واکنش نشان دهد.

اکثر این بی بی چک ها در روز اول از موعد پریود بعدی، تنها قادرند 16% از حاملگی ها را تشخیص دهند؛ هر چند یک هفته بعد از موعد پریود بعدی، اکثر این بی بی چک ها می توانند نتیجه مثبت حاملگی را ارائه دهند.

پس چگونه بی بی چک (بیبی چک) می توانند ادعای دقت در همان روزهای اول باردار شدن را داشته باشند؟
در واقع آنها چنین ادعایی ندارند. آنها صرفا ادعا می کنند که در مجموع "بیش از ۹۹% دقت دارند"، سپس به طور جداگانه می گویند که می توانید در اولین روز از موعد پریود بعدی، از این بی بی چک ها استفاده کنید. در صورتی که تهیه کنندگان یک بی بی چک بخواهند از برچسب "دقت بیش از ۹۹%" بر روی تست حاملگی خانگی خود استفاده کنند باید نشان دهند که نتیجه این تست در آزمایشگاه، مشابه با نتیجه سایر تستهای موجود یا حتی بهتر از آنها است.

از آنجا که تستهای موجود دقیق تر از تستهای قدیمی هستند، تعجبی ندارد که بتوانند به این ادعاهای خود جامه عمل بپوشانند؛ اما توجه داشته باشید که این تستها ممکن است نتوانند حاملگی را در اولین روز از موعد پریود بعدی تشخیص دهند در حالیکه با گذشت زمان این امکان وجود دارد.

چگونه می توانم تشخیص دهم که کدام بی بی چک ها بهتر و دقیق تر هستند؟
به سادگی نمی توان به این سوال پاسخ داد. هر روزه محصولات جدیدی به بازار می آیند و تستهای فعلی نیز پیشرفته تر می شوند.
به همراه برخی از این تستها، اطلاعاتی نیز در مورد میزان "حساسیت" و "دقت" تست ارائه شده است. میزان حساسیت تست بدین صورت ارائه می شود: حداقل میزان غلظت hCG (بر حسب میلی واحد در یک میلی لیتر از ادرار) که تست قادر به تشخیص دادن آن است.

به عنوان مثال، تست حاملگی که ادعا می کند می تواند میزان ۲۰ mIU/ml از hCG را تشخیص دهد، باید دقیق تر از تستی باشد که می گوید می تواند میزان ۵۰ mIU/ml را تشخیص دهد. متأسفانه باید گفت که نمی توان به این اطلاعات چندان اعتماد کرد، زیرا انواع مختلفی از hCG وجود دارد و این اعداد لزوما بیانگر توانایی تشخیص نوعی از hCG نیست که در اوائل بارداری در ادرار دیده می شود.

چگونه می توانم از بی بی چک (بیبی چک) استفاده کنم؟
ابتدا تاریخ انقضاء محصول را نگاه کنید، خصوصا اگر مدتی از خرید آن گذشته است، تا مطمئن شوید که هنوز می توانید از آن استفاده کنید. اگر محصول را در محل مرطوب یا گرم مانند حمام نگهداری کرده باشید، ممکن است فاسد شده و دیگر امکان استفاده از آن وجود نداشته باشد؛ پس بهتر است آن را دور بیندازید و یک تست جدید بخرید. هنگامی که می خواهید از تست استفاده کنید، دستورالعمل نحوه استفاده از آن را به دقت مطالعه کنید، زیرا نحوه استفاده از محصولات مختلف ممکن است متفاوت باشد.

در اکثر این قبیل از تستها باید نمونه ادرار خود را در یک ظرف بریزید و سپس نوار کاغذی مخصوص را در آن فرو کنید. ممکن است در برخی دیگر با استفاده از قطره چکانی که در کنار محصول به شما داده شده است، چند قطره از آن را در سوراخی که روی دستگاه تعبیه شده است، بریزید. در برخی دیگر از تستها می توانید مستقیما روی کاغذ مخصوص ادرار کنید. در بعضی هم می توانید از هر کدام از دو روش که مایل هستید استفاده کنید.

همچنین نحوه نمایش نتیجه نیز در این تستها متفاوت است: برخی از آنها نوارهای باریک صورتی یا آبی رنگ را بر روی کاغذ تست نمایش می دهند، اما برخی دیگر ممکن است علامت مثبت یا منفی را بر روی یک پنجره نمایش دهند.
در اکثر این تستها، یک نشانگر کنترل نیز وجود دارد که نشان می دهد آیا نتیجه تست معتبر است یا نه. اگر این نشانگر تغییر رنگ ندهد بیانگر آن است که نتیجه تست معتبر نیست.

شاید به علت فاسد شدن یا دلایلی از این قبیل باشد و ممکن است نتیجه بارداری به دست آمده از آن واقعا اشتباه باشد. در صورتی که چنین اتفاقی افتاد، می توانید با فروشنده کالا تماس گرفته و بخواهید که یک تست جدید برایتان بفرستند، هر چند ممکن است رسیدن این تست جدید مدتی طول بکشد و شما نتوانید به سرعت از آن استفاده کنید.

اکثر تستها عنوان می کنند که نتیجه تست ظرف 5 دقیقه مشخص می شود، هرچند که ممکن است برای گرفتن نتیجه مثبت مجبور باشید تا 10 دقیقه نیز صبر کنید.

آیا ممکن است نتیجه بی بی چک (بیبی چک) منفی باشد، اما باردار باشید (یعنی نتیجه منفی کاذب به دست بیاید)؟
در صورتی که نتیجه تست منفی باشد و در صورتی که هنوز پریود نشده اید، چند روز یا یک هفته دیگر صبر کرده و مجددا از تست استفاده کنید. شاید تخمک گذاری دیرتر از زمانی که تصور می کرده اید انجام شده باشد و در نتیجه هنوز برای انجام تست حاملگی بسیار زود باشد. برای به دست آوردن بهترین نتیجه باید از اولین ادرار خود در صبح استفاده کنید، زیرا ادرار در آن زمان بیشترین غلظت را دارد.

توجه داشته باشید که نتیجه منفی لزوما به معنای حامله نبودن نیست. در صورتی که در موعد مقرر پریود نشدید، ممکن است حامله شده باشید؛ پس بهتر است از مصرف دارو و سایر کارهایی که در دوران حاملگی خطرناک است خودداری کنید. در صورتی که تا یک هفته بعد پریود نشدید و نتیجه تست هم هنوز منفی بود، بهتر است به ملاقات پزشک خود بروید تا علت این امر مشخص شود.

آیا ممکن است نتیجه بی بی چک (بیبی چک) مثبت باشد، اما باردار نباشید (یعنی نتیجه مثبت کاذب به دست بیاید)؟
بله؛ نتیجه مثبت کاذب هم ممکن است مشاهده شود و این یعنی نتیجه تست مثبت باشد، اما شما حامله نباشید.
در صورتی که شما نتیجه مثبت زودهنگام از تست بگیرید و کمی بعد هم پریود شوید، ممکن است دچار عارضه "حاملگی شیمیایی" شده باشید. این بدان معناست که یک تخمک بارور شده به رحم منتقل شده و سپس به اندازه ای رشد کرده است که هورمون hCG تولید کند؛ اما پس از آن، رشد تخمک بنا به دلایلی متوقف شده است.
این اتفاق برای 20 تا 50 درصد از تخمکهای بارورشده می افتد، که دلیل آن ممکن است غیرطبیعی یا ناسالم بودن تخمک یا عدم توانایی آن برای رشد و تبدیل شدن به جنین، باشد. در این حالت، شما دوباره پریود خواهید شد، هرچند این دوره پریود ممکن است کمی دیرتر شروع شده و خونریزی شما نیز بیشتر از حد معمول باشد.

در گذشته که تستهای حاملگی به اندازه امروز دقیق نبودند، این حاملگیهای شیمیایی هیچ وقت تشخیص داده نمی شدند.

به همین دلیل، برخی از متخصصان بر این باورند که بهتر است تا یک هفته پس از موعد مقرر پریود بعدی خود نیز صبر کنید و سپس تست حاملگی را انجام دهید تا نتیجه دقیق تری به دست بیاورید.

توجه داشته باشید که در "بارداری خارج رحمی" (یعنی زمانی که تخمک بارور شده در جایی غیر از دیواره رحم قرار گرفته باشد)، ممکن است نتیجه مثبت یا منفی از تستهای حاملگی به دست بیاید. در صورتی که درد در ناحیه شکم یا خونریزی غیرطبیعی مشاهده کرده اید (صرف نظر از نتیجه تست حاملگی)، با پزشک خود تماس بگیرید.

تست بی بی چک چگونه باید انجام شود؟
این تست در هر زمانی از روز قابل انجام است ولی اولین ادرار صبحگاهی دارای بیشترین مقدار hCG است، بنابراین بهتر است این تست در اولین ادرار صبحگاهی انجام شود. ابتدا باید دستورالعمل انجام تست بدقت مطالعه شود، چون هر کارخانه ای برای محصول خود دستورالعمل جداگانه ای تهیه می کند. در بعضی ار انواع ابتدا باید ادرار در یک ظرف استریل جمع آوری و بعدا یک قطره از آن برای تست استفاده شود. نتیجه تست نیز به روش گوناگون مشخص می شود. در بعضی از تستها رنگ ادرار تغییر می کند و در بعضی تستهای دیگر در روی نوار تست یک خط صورتی یا آبی رنگ ظاهر می شود. امروزه تستهائی ابداع کرده اند که اگر خانم حامله باشد کلمه حامله (Pregnant) و اگر خانم حامله نباشد کلمه غیر حامله (Non-Pregnant) پس از انجام تست ظاهر می شوند.

چقدر طول می کشد تا نتیجه تست مشخص شود؟
نتیجه تست معمولا پس از ۵ دقیقه مشخص می شود و برای بعضی ها این ۵ دقیقه، طولانی ترین ۵ دقیقه در طول زندگی است. اگر مقدار hCG در ادرار زیاد باشد، نتیجه مثبت ممکن است ظرف ۴۰ ثانیه مشخص شود، ولی برای نتیجه منفی باید ۵ دقیقه منتظر شد. بستگی به نوع تست پنجره ای که نتیجه تست دیده می شود متفاوت خواهد بود. معمولا در اکثر تستها اگر نتیجه مثبت باشد دو عدد خط و اگر نتیجه منفی باشد یک عدد خط را نشان می دهند. شدت رنگها متفاوت می باشد.
هر قدر میزان hCG ادرار بیشتر باشد و یا به عبارت دیگر از زمان حاملگی بیشتر گذشته باشد، خطها پر رنگ تر خواهند بود. توجه داشته باشید که خط مثبت بلافاصله در زیر خط کنترل ظاهر می شود. گاها شما هیچ خطی را مشاهده نخواهید کرد، علت آن این است که تست با مقدار کافی ادرار آغشته نشده است. در این موارد باید جهت تست مجدد، از یک نمونه تازه استفاده کرد و بِیبی چک قبلی باید دور انداخته شود. اگر این تستها برای استفاده در آینده خریداری می شوند، باید در درجه حرارت اطاق (30-18 درجه سانتی گراد) نگهداری شوند.

اگر خط حاملگی خیلی کم رنگ باشد چه اقدامی باید انجام داد؟
اگر حاملگی وجود داشته باشد حتما یک خط واضح و پر رنگ ایجاد می شود. اگر یک خط کم رنگ ایجاد شد (در مقایسه با خط کنترل) ممکن است باز حاملگی وجود داشته باشد ولی چون میزان هورمون hCG ادرار اندک است، خط حاملگی نیز کم رنگ می شود. در خانمهای حامله میزان hCG هر دو روز دو برابر می شود. اگر شما یک خط کم رنگ مشاهده کردید توصیه می شود روز بعد تست را در ادرار صبحگاهی تکرار کنید.

آیا تستهای خانگی دقیق هستند؟
اگر تست بدرستی انجام شود، 97 درصد دقت دارد. ولی اشتباه هم ممکن است اتفاق بیفتد به این خاطر با بعضی از انواع تستها دو بار می توان تست را انجام داد. در خانمهائیکه پریودهای نامنظم دارند باید طولانی ترین آنها در نظر گرفته و تست انجام شود. مثلا اگر خانمی گاها هر 35 روز پریود می شود، باید در صورت پریود نشدن تست را روز 36 پریود انجام دهد.
اگر نتیجه تست پس از ۵ دقیقه منفی شود ولی پس از یک ساعت مثبت باشد، چه اتفاقی افتاده است؟
هنگام انجام این تست نباید بیش از 5 دقیقه منتظر شد، چون نتیجه مثبت معمولا ظرف 40 ثانیه آشکار می شود. ولی برای دیدن نتیجه منفی نباید عجله کرد و باید 5 دقیقه منتظر شد. فقط نتیجه مثبت موقعی ارزش دارد که در این 5 دقیقه اتفاق افتاده باشد.

تستهای حاملگی خانگی با تستهایی که در مطب پزشکان یا ماماها انجام می شود، چه تفاوتی دارند؟
در برخی از کلینیکها، دقیقا از همان تستهای خانگی استفاده می شود. پزشکان و ماماها، زمانی که می خواهند مقدار دقیق hCG در خون شما یا تغییرات مقدار آن در طول زمان را بدانند، مثلا زمانی که به سقط جنین مشکوک باشند، از آزمایش خون بارداری استفاده می کنند.
در این آزمایش تنها به یک جواب مثبت یا منفی اکتفا نمی شود و مقدار دقیق نوعی از hCG بنام "بتا" در خون اندازه گیری می شود.

میزان دقت
اکثر این تست‌‌ها ادعا میکنند که بیش از ۹۹ درصد دقت دارند؛ یعنی به‌طور ضمنی بیان می‌کنند همین‌که زمان دوره ماهانه بعدی فرا رسید، اما خونریزی دیده نشد، می‌توان از این تست‌‌ها استفاده کرد اما ‌این ادعا چندان هم صحیح نیست.
واقعیت این است که میزان هورمون در ادرار در روزهای پس از لقاح، در افراد مختلف، متفاوت است.
ممکن است از انواع تست‌‌های موجود در بازار، یک یا تعداد کمیاز آن‌ها به‌اندازه کافی دقیق باشد که بتواند در اولین روز از دوره ماهانه بعدی، سطح هورمون اچ.سی.جی را تشخیص داده و نتیجه مثبت بدهد.
بیشتر این تست‌‌ها در روز اول از موعد دوره ماهانه بعدی، تنها قادرند 16 درصد از بارداریها را تشخیص دهند.

مراحل استفاده از بی بی چک