صلح امام حسن (ع)؛ تطبیق اصول قرآنی و مصلحت امت اسلامی

همزمان با فرا رسیدن سالروز شهادت کریم اهل‌بیت، قهرمان صلح و نجات‌دهندۀ مسلمین از مسیر طوفان‌های برخاسته از ناسیونالیسم قومی و هوس‌بازی‌های خاندان اموی؛ آگاهان می‌گویند که صلح امام حسن (ع) با معاویه در شرایط حساس دنیای اسلام یکی از ویژگی‌های مهم و منحصر به فرد آن حضرت به شمار می‌رود. خبرگزاری صدای افغان (آوا) - کابل: حجت‌الاسلام و المسلمین فیاض...

همزمان با فرا رسیدن سالروز شهادت کریم اهل‌بیت، قهرمان صلح و نجات‌دهندۀ مسلمین از مسیر طوفان‌های برخاسته از ناسیونالیسم قومی و هوس‌بازی‌های خاندان اموی؛ آگاهان می‌گویند که صلح امام حسن (ع) با معاویه در شرایط حساس دنیای اسلام یکی از ویژگی‌های مهم و منحصر به فرد آن حضرت به شمار می‌رود. خبرگزاری صدای افغان (آوا) - کابل: حجت‌الاسلام و المسلمین فیاض ارزگانی معاون شورای علمای شیعه افغانستان در مصاحبه با آوا می‌گوید آنچه در زندگی سیاسی امام حسن مجتبی (ع) فوق‌العاده مهم است، صلح با معاویه است. به گفته او، امام حسن مجتبی (ع) برای اینکه امت اسلامی به جاهلیت برنگردد و زحمات 23 ساله جد بزرگوارش حفظ شود با شرایط خاص تن به صلح داد. او تصریح کرد که امروز تمام بشریت بخصوص مسلمانان و بویژه مردم افغانستان می‌توانند از سیره‌ی آن حضرت برای نجات کشورهای اسلامی و دوری از جنگ و خونریزی پیروی کنند. به نظر او اگر تمام طرف‌های گفتگوکننده صلح، به پیروی از امام حسن مجتبی (ع) و با در نظر داشتن حفظ منافع اسلام و مسلمین تلاش کنند سعادت نصیب‌شان خواهد شد. وی افزود؛ جنگ در ذات خود در هر شرایطی که باشد تبعات تخریب‌کننده دارد و اقدام امام حسن (ع) برای صلح در آن شرایط یک اقدام آگاهانه برای نجات اسلام بود نه از سر ناگزیری و جبر، امام اوضاع جاری آن زمان را تحلیل کرد و به این نتیجه رسید که صلح به نفع مسلمین است تا جنگی که نتیجه‌اش اصلاً معلوم نیست. ارزگانی بیان داشت: هرچند امام حسن (ع) هواداران و طرفداران زیادی در گوشه و کنار دنیای اسلام داشت و اگر صبر می‌کرد می‌توانست لشکری در برابر معاویه تهیه کند تا وارد یک جنگ خونین شود، اما در عین حال مصلحت اسلام را در صلح دید. او تاکید کرد که امام حسن (ع) در آن زمان به حکم قرآن و سنت و شریعت اسلامی با معاویه صلح کرد، بنابراین کسانی که در دوحه درحال گفتگو هستند نیز باید مرجع اصلی‌شان قرآن و سنت باشد تا نتیجه آن قابل پذیرش برای همه باشد و در آینده کسی جرأت نکند بر آن خورده بگیرد. در همین حال مولوی کمال الدین حامد، استاد دانشگاه در مصاحبه با آوا گفت: افغانستان در شرایط حساسی قرار گرفته است و هر دو طرف مذاکرات به عنوان مسلمان مجبور به رعایت راهکارهای اسلامی هستند و بخصوص گروه طالبان که در هر قضیه پسوند اسلامی بودن را مورد تاکید قرار می‌دهد نباید به شریعت پشت کند. به عقیده حامد؛ افغانستان در لبه انقطاع قومی، زبانی، سمتی و مذهبی قرار دارد لذا نیاز شدید به پایان دادن وضعیت موجود از طریق تفاهم احساس می‌شود. وی با تاکید بر شباهت فراوان به رغم اندک تفاوت‌هایی میان شرایط امروزی افغانستان و زمان امام حسن (ع)، اظهار داشت: هرچند در آن زمان ملامت و سلامت وجود داشت و بسیار واضح بود که طرف اشتباه کدام است، اما در عین حال امام حسن بدون اینکه این موضاعات را در نظر بگیرد و وارد یک جنگ سخت شود، برای اینکه تمام امت اسلامی صدمه نبیند در یک تشخیص بسیار دقیق و سنجش زیرکانه صلح را انتخاب نمود. حامد، با در نظر گرفتن شرایط زندگی سیاسی امام حسن مجتبی تاکید کرد: طرف‌های درگیر در افغانستان در مدت 20 سال نتوانستند اهداف‌شان را از طریق جنگ به دست بیاورند؛ این به این معنا است که جنگ و نزاع نمی‌تواند سعادت آفرین باشد. از دید وی با اینکه همه این حقیقت را درک کرده‌اند، اما معلوم نیست که پشت پرده چه دست‌هایی وجود دارد که باز هم طرف‌ها را به جنگ ترغیب می‌کند. گروه طالبان که مدعی اسلام هستند باید بدون در نظر داشتن منافع کشورهای بیرونی از شرایط پیش آمده استفاده کنند و بدانند که حکومت اسلامی که مدعی آن هستند در مملکت ویران قابل اجرا نیست و لازمه‌ی آن صلح مردم دوستی است. او تاکید کرد که صلح تنها به معنای سازش و آرامی نیست بلکه به معنای قبول واقعیت‌های موجود در یک جامعه و پذیرش مذاهب و اقلیت‌های موجود در آن می‌باشد که در عین حال طرف‌ها می‌توانند مطالبات خود را از طریق سیاست و گفتگوها و مدنیت به پیش ببرند. حامد خاطرنشان ساخت: حضرت پیامبر (ص) در صلح حدیبیه با مشرکین برای منافع اسلام صلح کرد و امام حسن نیز با معاویه برای حفظ کیان اسلام صلح کرد اما متاسفانه دید طرف‌های درگیر در افغانستان بخصوص گروه طالبان نسبت به تاریخ اسلام اصولی و برخواسته از باور و الگوی ائمه نیست. او تصریح کرد که دید طرف‌های درگیر جنگ بخصوص طالبان از اسلام اغلب دید ابزاری است، به این معنی که وقتی جنگ شروع شود باید در نماز سوره فتح و برائت و قتال را بخوانند اما وقتی که دم از صلح زده شود باید آیه‌های مربوط به صلح را بخوانند. او با اظهار اینکه که کلمه دین امروز در مرحله سوم قرار گرفته است افزود: برای طرف‌های گفتگو کننده در مرحله اول خاست‌های گروهی، قومی و زبانی قرار دارد، درمرحله دوم دست برونی‌ها و منافع آنان در کار است و در مرحله سوم استفاده از دین و شریعت آن هم به صورت ابزاری قرار دارد. گفتنی است که گفتگوهای صلح در دوحه در حالی جریان دارد که گروه طالبان از مبنا قرار دادن قرآن و سنت برای پیش‌برد مذاکرات سر باز زده است.