صلح در آستانه شکست

اسکات میلر؛ فرمانده نیروهای خارجی در افغانستان می‌گوید با افزایش خشونت‌ها چشم‌انداز رسیدن به صلح با تهدید مواجه شده است. آقای میلر در مصاحبه با بی‌بی‌سی گروه طالبان و نیروهای دولتی را مقصر این وضعیت دانسته و تاکید کرده که آنان (امریکا) با محدودیت‌های زیادی تلاش می‌کنند تا فرصت موفقیت برای گفتگوهای صلح را فراهم بسازند. او همچنین درباره خروج...

اسکات میلر؛ فرمانده نیروهای خارجی در افغانستان می‌گوید با افزایش خشونت‌ها چشم‌انداز رسیدن به صلح با تهدید مواجه شده است. آقای میلر در مصاحبه با بی‌بی‌سی گروه طالبان و نیروهای دولتی را مقصر این وضعیت دانسته و تاکید کرده که آنان (امریکا) با محدودیت‌های زیادی تلاش می‌کنند تا فرصت موفقیت برای گفتگوهای صلح را فراهم بسازند. او همچنین درباره خروج نیروهای خارجی از افغانستان گفت این یک تصمیم سیاسی است و آنان تنها می‌توانند متناسب با وضعیت امنیتی در افغانستان مشورت نظامی بدهند. فرمانده نیروهای خارجی در افغانستان بر کاهش خشونت از سوی دو طرف تاکید کرد و گفت میزان خشونت‌ها باید تا حدی کاهش یابد که قابل مدیریت باشد. او اضافه کرد که توافق آنان با طالبان در دوحه مبنی بر خروج نیروهای امریکایی از افغانستان مشروط است و افزود که با این حال طالبان نباید منتظر ادامه جنگ و سرنگونی دولت افغانستان باشند. اظهارات هشدارآمیز این فرمانده امریکایی در ادامه هشدار چند روز قبل زلمی خلیلزاد؛ فرستاده امریکا در امور صلح افغانستان، قابل ارزیابی است که گفته بود سطح بلند خشونت ها صلح را تهدید می کند و تأکید کرده بود که استفاده از خشونت برای رسیدن به امتیاز در میز مذاکره، خطرناک است. با این حال، موضوع جالب توجه این است که مقام های سیاسی و نظامی امریکا عامل اصلی خشونت ها را نادیده می گیرند و با متهم کردن همزمان دولت و طالبان به تشدید خشونت، همچنان سعی می کنند رفتارهای طالبان درباره نقض صریح و سیستماتیک تعهد خود درباره کاهش خشونت یا اعلام آتش بس را توجیه کنند. این در حالی است که نیروهای دولتی همچنان در وضعیت «دفاع فعال» قرار دارند و صرف نظر از اینکه این وضعیت، هرگز با رویکرد تهاجمی و براندازانه طالبان، تناسب ندارد و می تواند حمل بر ضعف و ناتوانی دولت شود تا تعهد صادقانه آن در برابر صلح، آشکارا خویشتن دارانه است و شایسته نیست نیرویی را که حمله می کند و نیرویی را که در حالت دفاع قرار دارد، در یک میزان قرار داد و همزمان هردو نیرو را متهم به تشدید خشونت کرد. این رویکرد ریاکارانه امریکایی ها نشان می دهد که واشنگتن به جای عمل به تعهدات مکتوب خود در قبال دفاع از نیروهای دولتی در برابر تروریزم، با طالبان تبانی کرده تا دولت را در میدان نبرد، به گونه ای تحت فشار قرار دهند که به خودی خود، وادار به تسلیم شود و شرایطی را که امریکا و طالبان در توافقنامه صلح دوحه بر آن توافق کرده اند، بی قید و شرط بپذیرد. با این وجود، هشدارهای مولر و خلیلزاد مبنی بر شکست مذاکرات صلح در صورت ادامه خشونت ها یک انگیزه دیگر هم دارد و آن اینکه امریکا عمیقا نگران شکست واقعی روند صلح است. اگر این اتفاق رخ دهد، نه تنها تلاش های مذبوحانه خلیلزاد برای به قدرت رساندن طالبان، به ثمر نخواهد نشست؛ بلکه اهداف و منافع خودمحورانه ترامپ در انتخابات امریکا با استفاده از کارت صلح با طالبان و پایان طولانی ترین جنگ تاریخ امریکا هم محقق نخواهد شد. از جانب دیگر، اگرچه امریکایی ها هم در عرصه نظامی با برداشتن حمایت های واقعی خود از دولت و نیروهای امنیتی افغانستان در مقابله با طالبان و کلید زدن خروج سریع و زودهنگام، و هم در زمینه سیاسی با اعمال نفوذ مستمر زلمی خلیلزاد در دوحه بر هیات های مذاکره کننده، سعی فراوانی می کنند تا از شکست کامل روند صلح، جلوگیری کنند؛ اما کارشناسان معتقد اند که این روند عملا در آستانه شکست قرار گرفته و فرایند شکست، درست از زمانی آغاز شده که مذاکرات دوحه به بن بست خورد و دوطرف برای به جریان انداختن آن، برخلاف توافق اولیه، مجبور شدند تن به دخالت «عناصر خارجی» بدهند. در این میان، میخ آخر را بر تابوت صلح امریکایی، خشونت های جنون آمیزی خواهد زد که هم اکنون در ولایت های مختلف افغانستان جریان دارد. این خشونت ها اگرچه به منظور تحمیل «پیروزی» نظامی طالبان بر دولت و آغاز فرایند رسمی فروپاشی و سقوط، طراحی شده؛ اما می تواند نتیجه عکس دهد و دولت را در صورتی که احساس کند هزینه های حفظ صلح، فراتر از توان آن است، به تغییر مسیری ناگزیر وادار کند؛ تغییر مسیری که محاسبات امریکا و طالبان را دچار آشفتگی کند و فصل جدیدی از بحران را به دنبال آورد که در نتیجه آن، امریکا مجبور شود همچنان در باتلاق جنگ افغانستان باقی بماند.