گفت‌وگو با محمدکاظم کاظمی درباره کتاب شعر «جان پدر کجاستی؟»

به گزارش شهرآرانیوز – محمدکاظم کاظمی عضو هیات علمی برون مرزی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در خصوص چاپ و انتشار کتاب شعری با محتوای حوادث تروریستی در افغانستان، علی الخصوص حادثه تروریستی اخیر در دانشگاه کابل، اظهار کرد: کتاب برای چاپ نیاز به محتوا، گردآورنده و ناشر دارد. برای قسمت محتوا مطمئن هستم که شعر‌ها به تعداد قابل توجه و حجم متعادل یک کتاب شعر خواهد رسید. در خصوص گردآوری و تدوین کتاب دوستان شاعر بسیاری اعلام آمادگی کرده‌اند و برای انتشار و چاپ کتاب نیز تا به حال ۳ مورد تماس تلفنی از سوی ناشران برای اعلام آمادگی چاپ کتاب داشته‌ام.

وی در ادامه افزود: بیشتر اشعاری که به دست بنده رسیده، از شاعران ایرانی بوده است، چون دوستان ایرانی خیلی نسبت به این موضوع احساس تاثر کردند. طبیعتا در داخل افغانستان هم این اتفاق افتاده و پس از اینکه فراخوان جمع آوری اشعار منتشر شود، آن‌ها هم به دست ما می‌رسد. البته، چون ارتباط ما در اینجا با شاعران ایرانی بیشتر بوده اشعار آن‌ها بیشتر به دست ما رسیده است.

کاظمی تصریح کرد: یک تعداد شعر به دست بنده و یک تعداد به دست دوستان دیگر رسیده است. فکر می‌کنم اکنون نزدیک به ۴۰ عنوان شعر در این خصوص تهیه شده و با همین تعداد می‌توان کتابی نسبتا کم حجم منتشر کرد. چه بسا پس از انتشار فراخوان و اطلاع تعداد بیشتری از دوستان، اشعار دیگری نیز به ما برسد و یا افراد دیگری در روز‌های آینده شعری در این خصوص بنویسند و با اعلام فراخوان ارسال کنند. مطمئن هستم شاهد چاپ یک کتاب با حجم چشمگیر از شعر‌های خوب خواهیم بود.

این عضو هیات علمی برون مرزی فرهنگستان زبان و ادب فارسی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه موضوع رو به قطعی شدن است، فراخوانی در فضای مجازی منتشر خواهیم کرد و از شاعران ایران و افغانستان خواهیم خواست که اشعارشان در خصوص این اتفاق را ارسال کنند. از نظر فعالیت در فضای مجازی، کشور ایران با افغانستان مقداری با هم متفاوت است. چرا که در ایران مردم بیشتر در اینستاگرام و تلگرام فعالیت دارند، اما مردم در افغانستان بیشتر از فیسبوک استفاده می‌کنند. با توجه به اینکه در این خصوص در تلگرام و اینستاگرام یادداشتی نوشته‌ام، بیشتر مخاطبان ایرانی در جریان موضوع بوده‌اند و با اعلام فراخوان رسمی شاعران افغانستان هم در جریان دقیق موضوع قرار خواهند گرفت.

وی با بیان اینکه عبارت «جان پدر کجاستی؟» تاثیرگذاری و نقش مهمی در بازتاب حادثه تروریستی دانشگاه کابل در ایران داشته، گفت: تقریبا در بیشتر اشعاری که نوشته شده، عبارت جان‌پدر کجاستی آمده است. گاهی اوقات یک جرقه لازم است تا احساسات مشترک و علقه‌های بین دو ملت را تکان دهد و طبیعتا این جمله این جرقه را ایجاد کرد. شاید اگر این اتفاق نمی‌افتاد، این مقدار تاثیر نداشت. این جمله از چندین منظر تاثیرگذار است. ابتدا اینکه جمله‌ای عاطفی است. عبارت جان پدر در افغانستان بسیار رایج است و با توجه به اینکه قرابت زبانی برای مردم ایران دارد، جذابیت پیدا کرده است.

کاظمی افزود: جالب است که هم تصویری از موبایل با آن پیامک پخش شد و هم اینکه این عبارت موزون است، یعنی از لحاظ اوزان شعری کاملا در وزن می‌گنجد و شاعر می‌تواند به راحتی این عبارت را در شعر خود بیاورد. مسلما اگر این اتفاق نبود شاید به این وسعت و سرعت این حادثه تاثیر نمی‌گذاشت و نقش زبان در این مورد خیلی موثر بوده است.

این شاعر مطرح افغانستانی با اشاره به نقش بستن هشتگ جان پدر کجاستی و پرچم افغانستان بر برج آزادی تهران عنوان کرد: این چنین بازتاب از چهره و پرچم افغانستان در این سطح، در ایران را کمتر شاهد بودیم که بر روی بیلبورد‌های و بنر‌های شهرداری در تهران و روی برج آزادی که به عنوان یکی از نماد‌های ملی ایران شناخته می‌شود، نقش بسته شود. برج آزادی برای ما معنادار است و یک نماد ویژه است که از لحاظ قدمت و بار تاریخی چه بسا از برج میلاد کهن‌تر و ریشه دار‌تر است.

وی ادامه داد: در دو دهه اخیر کمتر دیده‌ام که اتفاقی انقدر توجه مردم ایران را به خود جلب کند. یک مرتبه دیگر اتفاقی که افتاد و افکار عمومی ایران را تحت تاثیر قرار داده بود، در سال ۱۳۸۰ پس از سقوط طالبان و تشکیل حکومت جدید بود و افغانستان در آن دوران در کانون توجه قرار گرفته بود. پس از آن به نظرم این اتفاق کمتر رخ داده بود.

کاظمی در خصوص گستردگی پرداختن به حادثه تروریستی دانشگاه کابل در ایران و ابراز هم‌دردی مردم ایران در فضای مجازی بیان کرد: این اتفاق عامل دو موضوع است. اولین موضوع مساله انسانی و عاطفی ماجراست و با توجه به اینکه اشتراکات فرهنگی زیادی بین دو کشور حاکم است، طبیعتا با مقداری جنبه‌های انسانی و عاطفه همراه می‌شود و این دو ملت همدیگر را تقویت می‌کنند. موضوع دیگر نقش و قدرت رسانه و فضای مجازی است که همین‌طور که می‌بینیم شاید بیشتر این اتفاق با انتشار متن جان پدر کجاستی بازتاب یافت و گسترش پیدا کرد که واقعا این جریان برای ما خوشایند بود.

عضو وابسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی ضمن تشکر از اهالی رسانه خاطرنشان کرد: نقش اهالی رسانه خیلی مهم است و آن‌چه که در این سال‌ها بیشتر مشاهده کرده‌ایم این بوده که بیشتر از هر فرد و قشر دیگری کار مثبت در مسائل افغانستان از سوی اهالی قلم، ادبیات و رسانه شکل گرفته و این چیزی است که باید حفظ شود. زمانی نوشته بودم اتفاق خوبی که در این سال‌ها افتاده است این بوده که افغانستان دیگر در صفحه حوادث روزنامه‌های ایران حضور ندارد بلکه در صفحات هنر و ادبیات نیز حضور دارد.

منبع: ایسنا