اگرچه اولین ابزار موسیقیایی کشف شده صدای انسان بوده، اما سازهای موسیقی ضربی ابتدایی که از چوب، سنگ، صخره ساخته می‌شدند قطعا اولین قدم در تکامل روند سازسازی بودند. آنها به فرم‌های مختلف...

آلات موسیقی در دوران باستان

تاریخچه ساخت ابزار موسیقی به زمان آغاز زندگی انسان بر روی کره زمین برمی گردد. احتمالا صدای انسان اولین نت موسیقی انسان های اولیه بوده و بعد به مرور آنها به فکر ساخت وسایلی افتادند تا بتوانند صداهای متفاوتی را خلق کنند.

ابزار موسیقی ضربی (165.000 سال پیش)

ابزار موسیقی ضربی وسیله ای است که با ضربه زدن، لرزاندن یا هر نوع حرکتی که باعث تکان دادن آن شود صدا ایجاد می‌کند.

ابزار موسیقی در دوران باستان

فلوت باب فلینک (Bob Flink) 67.000 سال پیش)

درمورد تاریخ و اصل بودن اولین ابزار موسیقی کشف شده بحث‌های مختلفی وجود دارد، این ابزار 67.000 سال قدمت دارد. در جولای 1995 ایوان ترک باستان شناس اهل سلوفینیا استخوان تراشیده شده ای را در قسمت شمال غربی سلوفینیا یافت.

ابزار موسیقی غارنشینان

این ساز که فلوت Divje Babe نامیده شده دارای 4 سوارخ است، باب فلینک موسیقی شناس کانادایی تشخیص داد که با این ساز می‌توان چهار نت هشت آوایی را نواخت. پژوهشگران قدمت آن را 67.000 سال تخمین می‌زنند. همین قدمت این فلوت را تبدیل به قدیمی‌ترین ابزار موسیقی و نیز تنها سازی که مربوط به فرهنگ غارنشینان است می‌کند.

فلوت ماموت دوره عصر یخبندان (43.000 سال پیش)

دومین ساز قدیمی ‌معروف جهان را باستان شناسی آلمانی کشف کرد. فلوتی با درازای 18.7 سانت که از عاج ماموت تراشیده شده است. دارای سه سوراخ انگشتی است که که قابلیت نواختن ملودی‌های نسبتا پیچیده را داراست.

فلوت ماموت

فلوت که 31 قطعه شده بود در غار Geißenklösterle در جنوب آلمان کشف شد. تراشیدن فلوت از عاج فیل به مراتب سخت تر از فلوت ساختن با استخوان پرندگان است. برای این کار عاج انحنا دار ماموت را باید به دو نیم کرد و هر دو نیمه به دقت توخالی شود، سپس کنار هم گذاشته و به دقت به هم چسابنده شوند طوری که هوای داخل آن نشود.

طبل با پوست فیل (37.000 سال پیش)

قدیمی ‌ترین طبل شناخته شده مربوط به 30.000 سال پیش است؛ یش وقتیکه مردم عادت داشتند از پوست حیوانات برای ساخت ابزار و آلات موسیقی استفاده کنند.

قدیمی ترین طبل

این وسیله نیز اولین کشف انسان از ساز با پوست فیل است که مربوط به دوران عصر یخ انتارکنیکا می‌شود.

فلوت‌های پن (خدای مزرعه در یونان باستان) 30.000 سال پیش

این فلوت‌ ها یکی از قدیمی ‌ترین سازهایی است که که 30.000 سال قدمت دارد، اینها از بامبو یا نی‌های بسیار ضخیم ساخته شده اند.

فلوت پن یا سیرینیکس

این ساز به خاطر هم خوانی اش با خدای یونانی روستایی پن به این نام خوانده می‌شود. واژه دیگری که برای نامیدن این ساز استفاده می‌شود «سیرینیکس» است.

ساز ساخته شده از خط کش و نخ (17.000 قبل از میلاد)

این ساز bullroarer یا rhombus یا turndun نامیده می‌شود نوعی ساز آیینی به حساب می‌آید و نیز نوعی وسیله مخابره و ارتباط در فاصله‌های دور بوده است.

آلات موسیقی در دوران باستان

قدمت آن به دوره پارینه سنگی بازمی‌گردد حدود 17.000 قبل از میلاد و در اکراین پیدا شده است. ریسمان آن کمی ‌پیچیده شده است و ساز در یک صفحه افقی و روی یک دایره بزرگ تاب خورده است. در یونان باستان این وسیله نوعی ساز مقدس شناخته می‌شد که در مراسم آیینی نواخته می‌شد.

جغجغه (11000 قبل از میلاد)

قدیمی‌ترین جغجغه جهان از یک نی سوراخ شده ساخته شده است که درونش را با شن و سنگ پر کرده‌اند. تکان دادن موزون این وسیله صدایی ریتمیک، تند و مکرر ایجاد می‌کند.

قدیمی ترین جغجغه جهان

طبل چوبی شکاف دار (7500 قبل از میلاد)

تاریخ این ساز به 7500 سال پیش از میلاد بازمی‌گردد. این وسیله با برش، سوزاندن یا سوراخ کردن و ایجاد شکاف در دیواره قطعه ای چوب ساخته شده است که داخل آن را از قبل خالی کرده‌اند.

طبل چوبی در دورن باستان

برای این کار از چوبهای گرد مثل کنده درخت استفاده کرده و سه شکاف در آن ایجاد می‌کنند به طوری که در شکل می‌بینید شکل حرف H ایجاد می‌شود.

صفحه ای با خط میخی (2000 قبل از میلاد)

این صفحه که در شهر نیپور عراق یافت شده 2000 سال قبل از میلاد مسیح ساخته شده است. اولین نمونه از سازی است که روی آن کتیبه نگاری شده است.

صفحه ای با خط میخی

اگرچه این ساز شکسته شده است، ولی نوشته‌های روی آن اولین ملودی‌هایی که زمان باستان نواخته شده را بر ما آشکار می‌سازد.

زیلوفون یا سنتور چوبی (2000 قبل از میلاد)

سنتوری که از نی ساخته شده است قدیمی‌ترین سنتور جهان است که 2000 سال قبل از میلاد در جنوب شرقی آسیا ساخته شده است. این ساز بعدها نمونه ای برای ساخت سازهای چوبی شد.

قدیمی ترین سنتور جهان

این ساز از یک سری نی چوبی ساخته شده که به هم وصل شده اند و زیر آنها هم پوست گیاهان را برای تشدید صدا قرار می‌دادند. طرز کار با این ساز نیز بسیار پیچیده است. ابزاری که با آن روی سنتور ضربه می‌زدند نیز از چوب بید ساخته می‌شد با کاسه‌هایی قاشقی شکل که در انتهای آن تراش می‌خورد.

بیشتر بدانید : آشنایی با تاریخچه موسیقی ایران

بیشتر بدانید : موسیقی در روم باستان

بیشتر بدانید : تصاویری از نقوش باستانی ایران که باعث تکمیل تاریخ موسیقی جهان شد

بیشتر بدانید : چگونگی و زمان پیدایش موسیقی

بیشتر بدانید : چنگ ایرانی، طلسمی هزارساله دارد!

بیشتر بدانید : اولین تمدنی که نت موسیقی را نوشتند؟

تهیه و ترجمه: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
seemorgh.com/cullture
اختصاصی سیمرغ