آنچه درباره واکسیناسیون کرونا می‌دانیم

گروه علم وفناوری:با گذشت یک سال از نخستین هشدار یک پزشک چینی درباره شیوع گونه جدید ویروس کرونا، مقابله با آن به مرحله واکسیناسیون رسید. این روند چگونه گذشت، چه واکسن‌هایی مجوز گرفته‌اند و ادامه کار چگونه خواهد بود؟ لی ون‌لیانگ، چشم پزشک چینی و همکار بیمارستان مرکزی شهر ووهان نخستین کسی بود که سی‌ام دسامبر سال ۲۰۱۹ درباره شیوع گونه جدیدی از ویروس...

گروه علم وفناوری:با گذشت یک سال از نخستین هشدار یک پزشک چینی درباره شیوع گونه جدید ویروس کرونا، مقابله با آن به مرحله واکسیناسیون رسید. این روند چگونه گذشت، چه واکسن‌هایی مجوز گرفته‌اند و ادامه کار چگونه خواهد بود؟ لی ون‌لیانگ، چشم پزشک چینی و همکار بیمارستان مرکزی شهر ووهان نخستین کسی بود که سی‌ام دسامبر سال ۲۰۱۹ درباره شیوع گونه جدیدی از ویروس کرونا هشدار داد. پزشک چینی ابتدا به خاطر این افشاگری سرزنش شد و تحت فشار قرار گرفت اما اندکی بعد از او اعاده حیثیت شد. مقام‌های وزارت بهداشت چین در هفته دوم ماه ژانویه امسال شیوع ویروس جدید کرونا را تائید و آن را عامل ابتلا به بیماری کووید۱۹ معرفی کردند. در همان روزهایی که شیوع ویروس جدید به طور رسمی تائید شد دکتر لی ون‌لینگ به آن مبتلا شد و پس از یک دوره بیماری حاد تنفشی دوم فوریه بر اثر ابتلا به کووید۱۹ درگذشت. در این فاصله و تا آخرین روز سال ۲۰۲۰ نزدیک به ۸۳ میلیون مبتلا به کرونا در ۱۹۱ کشور جهان شناسایی شده و بیش از یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر از مبتلایان به کووید۱۹ جان خود را از دست داده‌اند.در دوازده ماه گذشته با تلاش پژوهشگران کشورهای مختلف آگاهی از ویروس کرونا بسیار افزایش یافته و برخی شرکت‌های داروسازی نیز موفق به تولید واکسن‌هایی برای مقابله با آن شده‌اند.پیش از پرداختن به روند واکسیناسیون برای پیشگیری از ابتلا به بیماری کووید۱۹ بد نیست کمی از سابقه آن اطلاع پیدا کنیم. تا امروز به طور قطع مشخص نیست که ویروس جدید کرونا چه زمانی و چگونه بین انسان‌های شیوع پیدا کرده است. بیشترین احتمال این مطرح می‌شود که این ویروس از طریق گونه‌ای خفاش به حیوان دیگری به عنوان میزبان منتقل شد و از این طریق به انسان سرایت کرد.بسیاری از پژوهشگران احتمال می‌دهند این حیوان میزبان گونه‌ای راسو باشد. نام مورچه‌خوار پولک‌دار نیز در این ارتباط مطرح شده است.تا کنون مشخص شده که آغاز شیوع کرونای جدید به خیلی پیشتر از ماه دسامبر و دست‌کم به تابستان سال گذشته باز می‌گردد. در نمونه‌هایی در ایتالیا و مربوط به سپتامبر ۲۰۱۹ رد ویروس کرونا پیدا شده است. ویروس‌شناسان چین در مدت زمانی بسیار کوتاه موفق شدند اطلاعات ژنتیکی ویروس جدید را رمزگشایی کنند و ۲۱ ژانویه آن را در گزارشی منتشر کردند.سه روز بعد جزئیات بیشتری درباره ساختار ژنتیکی ویروس ارائه شد که به میکروب‌شناسان و ویروس‌شناسان جهان امکان داد کار تحقیق و آزمایش برای ساخت دارو و واکسن مقابله با کرونای جدید را آغاز کنند. بر غشای بیرونی ویروس کرونا شاخک‌هایی قرار دارد که نقشی تعیین‌کننده برای چسبیدن و نفوذ به سلول‌های فرد مبتلا بازی می‌کنند.به همین دلیل در بخش بزرگی از پژوهش‌ها و آزمایش‌های مربوط به ساخت دارو یا واکسن کرونا مهار و بی‌اثر کردن این شاخک‌ها محور کار قرار دارد.تا کنون هیچ یک از داروهای شناخته شده در درمان بیماری کووید۱۹ موثر نبوده و تا پایان سال ۲۰۲۰ هم دارویی برای مداوای آن تولید نشده است. یکی از داروهایی که گفته می‌شود روند بهبود را تسریع می‌کند رمدسیویر است. سازمان بهداشت جهانی به تازگی نسبت به تاثیر این دارو ابراز تردید کرد و آن را از فهرست داروهای کمکی برای درمان بیماران مبتلا به کووید۱۹ حذف کرد. با این همه برخی پزشکان استفاده از داروهای ضد عفونت را برای کمک به درمان مفید می‌دانند. برای کسانی که واکسن کرونا را تنها راه پشت سر گذاشتن این بحران می‌دانند آخرین ماه سال ۲۰۲۰ ماهی نویدبخش و امید آفرین بود. نخستین مجوزهای استفاده از واکسن کرونا در آمریکا و اروپا در این ماه صادر شد.واکسن بیون‌تک- فایزر، محصول مشترک دو شرکت داروسازی آلمانی و آمریکایی اندکی بیش از دو هفته پیش در ایالات متحده و بریتانیا و چند روز مانده به پایان سال در اتحادیه اروپا مجوز گرفت و توزیع آن آغاز شد.در آمریکا واکسن شرکت آمریکایی مدرنا هم مجوز گرفته و انتظار می‌رود مجوز آن برای کشورهای اتحادیه اروپا در روزهای ابتدایی سال ۲۰۲۱ صادر شود.