اوضاع مصرف نفت‌کوره در تهران/ قضیه مازوت‌های انبارشده چیست؟

علت مصرف بالای سوخت مایع در نیروگاه‌ها و صنایع، کاهش و یا قطع تحویل گاز طبیعی به آنها است؛ کما اینکه موجودی نفت‌کوره در حال حاضر در انبارهای نفت پخش نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش نیز داشته است.

به گزارش ایلنا، فصل سرما و زمستان در کلان‌شهرها و بخصوص تهران با وارونگی و آلودگی هوا عجین شده و دلایل گوناگونی برای بروز این وضعیت عنوان می‌شود، اما امسال آنچه بیش از هر چیز نمود پیدا کرده انتشار اخباری مبنی بر مصرف مازوت در نیروگاه‌ها و صنایع است، هرچند مصرف این فرآورده در تهران از سوی تمامی مسئولین امر تکذیب شده اما همانگونه که وزیر نفت اعلام کرده مصرف آن غیرعرف نیست.

زنگنه گفته است: در دنیا روزانه بیش از 4 میلیارد لیتر مازوت در نیروگاه‌ها مصرف می‌شود و این موضوع تنها اختراع ما نیست؛ هرچند هم‌اکنون نیز در تهران مازوت مصرف نمی‌شود.

او همچنین تاکید کرده است: "ما مایل نیستیم مازوت مصرف شود، اما چاره‌ای جز تحویل مازوت به نیروگاه‌ها نداریم"؛ که علت آن چیزی نیست جز مصرف بالای گاز خانگی و رسیدن به مرز 600 میلیون متر مکعب.

اما مازوت چیست و چرا باید سعی شود که مصرف نشود؟

مازوت نوعی نفت کوره به شمار می‌آید که کیفیت پایین و ویسکوزیته بالایی دارد و در نیروگاه‌های حرارتی و موارد مشابه از آن استفاده می‌شود. در اروپا و ایالات متحده، ترکیب مازوت شکسته و به گازوئیل تبدیل می‌شود.

در گذشته، مازوت برای گرم کردن خانه‌ها در شوروری سابق و شرق دور مورد استفاده قرار می‌گرفت چراکه آن‌ها تجهیزات لازم برای تبدیل مازوت به سایر محصولات پتروشیمی را نداشتند. در کشورهای غربی به کوره‌هایی که از مازوت استفاده می‌کنند، کوره‌های ضایعات‌سوز نیز می‌گویند.

مازوت که به طور عمده توسط کشورهای روسیه، قزاقستان، آذربایجان، ترکمنستان و ایران تولید می‌شود برای گرم کردن بویلرها (دیگ بخار) جهت تولید بخار مورد استفاده قرار می‌گیرد، این ماده،‌ «گرمای سوختن» (Energy Value) بسیار بالایی دارد.

از عوامل مهم در درجه‌بندی این سوخت باید به محتوای گوگرد آن اشاره کرد که متاثر از منبع اصلی آن است. در حمل و نقل مازوت به طور معمول به این سوخت، «نفت کثیف» (Dirty Oil) می‌گویند و از آن‌جایی که ویسکوزیته بسیار بالایی دارد، پمپ کردن آن به تجهیزات خاصی نیازمند است.

مازوت را می‌توان از جمله ترکیب‌های نفت خام به شمار آورد که حاصل تقطیر جزء به جزء آن به هنگام پالایش نفت خام است و بعد از تبخیر بنزین و سایر فرآورده‌های سبک‌تر، از نفت خام بدست می‌آید.

همانطور که گفته شد، مازوت نوعی نفت کوره با کیفیت بسیار پایین و از جمله فرآورده‌های نفتی است که در بسیاری از موتورها، چراغ‌ها، گرمکن‌ها و کوره‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و همچنین به عنوان حلال از آن بهره می‌گیرند.

به هر روی در اثر سوزاندن سوخت‌های فسیلی حاوی گوگرد همچون مازوت، ترکیباتی موسوم به $$SO_x$$ منتشر می‌شوند که بخش بیشتر آن‌را $$SO_2$$ تشکیل می‌دهد. $$SO_2$$ گازی سمی است که برای سلامتی مضر است.

در رابطه با وضعیت مصرف مازوت و تامین و توزیع دیگر فرآورده‌ها در نیروگاه‌ها و صنایع تهران و کلان‌شهرها، فاطمه کاهی سخنگوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی گفت‌وگویی با ایلنا داشته که در ادامه می‌آید، البته او اعلام کرد که به دلیل برخی محدودیت‌های تحریمی از ارائه آمار معذور است.

-وضعیت ارسال فرآورده به نیروگاه‌ها و صنایع تهران چگونه است؟

براساس در خواست متقاضی و ثبت آن در سامانه سدف سوخت نیروگاه‌ها و صنایع تامین می‌شود.

-آیا در تهران مازوت هم مصرف می‌شود؟

هیچگونه سوخت نفت‌کوره یا مازوتی در کلان‌شهر تهران عرضه نمی‌شود .

-توزیع مازوت به صنایع از جمله صنایع کوچک و ریخته‌گری‌های اطراف تهران صحت دارد؟

با توجه به نامه سازمان حفاظت از محیط زیست هیچگونه سوخت نفت‌کوره‌ای به صنایع کوچک و ریخته‌گری‌ها عرضه و توزیع نمی‌شود.

-اینکه گفته می‌شود مازوت در انبارها دپو شده و به دلیل کمبود مخزن، در سطح نیروگاه‌ها و صنایع توزیع می‌شود صحت دارد؟

این موضوع به هیچ‌وجه صحت ندارد، میزان توزیع نفت‌کوره با توجه به قطعی گاز در برخی صنایع و با توجه به درخواست متقاضی در سامانه درخواست فرآورده‌های نفتی توزیع و عرضه می‌شود.

علت مصرف بالای سوخت مایع (نفت‌گاز و نفت‌کوره) در نیروگاه‌ها و صنایع، کاهش و یا قطع تحویل گاز طبیعی به آنها است؛ کما اینکه موجودی نفت‌کوره در حال حاضر در انبارهای نفت شرکت پخش فرآورده‌ها نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش نیز داشته است.

-میزان توزیع سوخت غیرگاز به نیروگاه‌ها و صنایع نسبت به سال گذشته چه تغییراتی داشته است؟

میزان توزیع سوخت‌مایع به نیروگاه‌ها در 9 ماه اول سال نسبت به سال گذشته کاهش داشته است .