درباره نیمرو، آن غذای بازاری پرطرف‌دار

گروه جامعه | شهرآرانیوز؛ غذایی به ارزانی و آسانی نیمرو که در کسری از دقیقه حاضر می‌شود، مگر ممکن است در بازار طرف‌دار پیدا نکند؟ تا جایی که می‌شود جست، نیمرو در بین غذا‌های دکان‌های سیار و ثابت بازار‌های ایران بوده است. رد نیمرو را می‌شود تا حدود ۷۰۰ سال قبل از روی آثار ادبی زد. شیخ اطعمه که از شاعران دوره تیموری است و دیوان شعری در وصف طعام‌ها دارد، به این موضوع اشاره کرده است که آشپزان بازار در دکان‌هایشان قیمه و خاگینه (نیمرو) و سُختو (گوشت در روده گوسفند که همان کالباس و سوسیس امروزی است) و سیخک (چنجه امروزی) و... می‌فروختند.

دکان‌های سیار غذا جایشان مقابل نانوایی‌ها بوده است و دکان‌های ثابت غذا هم در دل بازار‌ها جا داشتند. امروز در شهری مثل مشهد دکان‌های سیار غذا بیشتر سراغ باقالی و لبو یا هات‌داگ و قارچ کبابی می‌روند، دکان‌های ثابت هم جایشان در ییلاقات شهر است و آش و بلال و این‌طور غذا‌های سبک طبخ می‌کنند. نیمرو هم رفته در دل قهوه‌خانه‌ها جا خوش کرده است، هر قهوه‌خانه‌ای هم به سبک‌وسیاق خاص خودش نیمرو درست می‌کند و همین موضوع نیمروی برخی قهوه‌خانه‌ها را اسمی کرده است.

مثلا در پایین‌خیابان، قهوه‌خانه‌ای هست که نیمروی آلمانی سرو می‌کند. اگر بروید ته‌توی ماجرا را در بیاورید، می‌فهمید که نه تخم‌مرغ آن نیمرو آلمانی است، نه آشپزش، نه نانش، بلکه این قهوه‌خانه در زمان حضور کارگران آلمانی در مشهد (در زمان پهلوی) به درخواست آن کارگران زرده نیمرو را سالم نگه می‌داشته و بعد از مدتی اهل کافه و مشتری‌ها آن سبک از نیمرو را آلمانی نامیدند.

در گذشته نیمرو را در دوری درست می‌کردند، که بشقاب مسی لبه‌داری است و در حقیقت چیزی است میان تابه و بشقاب. امروز هم در کافه‌ها نیمرو را در همان دوری می‌پزند، منتها نه دوری مسی بلکه در ظرف‌های رویی و همان ظرف با انبردست در سینی و بعد هم جلو مشتری گذاشته می‌شود. چاشنی نیمروی بازار می‌تواند ماست و خیارشور و پیاز باشد. در بهار و تابستان سبزی‌خوردن و در زمستان ترشی هم به چاشنی‌ها اضافه می‌شود.

نیمروی قهوه‌خانه‌ای شامل ۲ تخم‌مرغ است که در روغن جامد و گاهی به درخواست مشتری در کره روی حرارت زیاد در دوسه دقیقه طبخ می‌شود. برخی کافه‌های سرشناس شهر در روز‌های معمول کارشان تا ۵۰۰ پرس نیمرو یا املت جلو اهل بازار و مردم رهگذر می‌گذارند، البته این آمار مربوط به قبل از کرونا و آفتی بود که به بازار زده است، ولی فارغ از داستان کرونا، در وضعیت فعلی قهوه‌خانه‌ها، نیمرو در کنار املت از محبوب‌ترین غذا‌های کافه‌ای به شمار می‌رود.