بسیاری از زنان از لزوم عملکرد طبیعی تیروئید برای باروری، لقاح و حفظ بارداری بی اطلاع هستند. پرکاری و یا کم کاری تیروئید می تواند مانع بارداری فرد شود. اگر چه دلایل بسیار مختلفی برای ناباروری وجود دارد، اما عملکرد بهینه تیروئید ممکن است حلقه گمشده کسانی باشد که مشکلات خاصی برای باروری ندارند.

درد قاعدگی، میل جنسی پائین، سستی و خستگی، حساسیت به سرما، دست و پای سرد و عدم توانایی در کاهش وزن از علائم کم کاری تیروئید هستند.

ارزیابی کامل تیروئید ضروری است و بهتر است کسانی که تمایل به بارداری دارند در اولین فرصت آزمایشات مربوطه را انجام دهند، به ویژه اگر:

بیش از ۶ ماه درحال تلاش برای بارداری اما ناموفق بوده اند.
سابقه دو سقط و یا بیشتر دارند.
چرخه های قاعدگی نامنظم دارند.
سابقه خانوادگی مشکلات مربوط به تیروئید دارند.

عملکرد غده تیروئید در بدن چیست؟
غده تیروئید در نزدیک گلو و در سمت جلو، درست زیر منطقه مربوط به صدا و بالای استخوان ترقوه قرار گرفته است.
سلولهای بدن برای انجام اعمال زیر وابسته به هورمون های تیروئیدی هستند:

تنظیم متابولیسم (سوخت و ساز) بدن
تنطیم سطح کلسیم خون
تنظیم تولید انرژی
تنظیم متابولیسم چربی
تنظیم مصرف اکسیژن
تعادل سایر هورمون های بدن
تنظیم و حفظ وزن بدن.

هورمون های دخیل در عملکرد تیروئید
هورمون آزاد کننده تیروئید (TRH):

از هیپوتالاموس در مغز ترشح می شود و منجر به تحریک ترشح هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) می شود.
هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH):

از غده هیپوفیز در پائین مغز ترشح می شود که این هورمون به نوبه خود باعث تحریک غده تیروئید برای تولید هورمون های تری یدوتیرونین (T۳) و تیروکسین( T۴) می شود.
بخش بزرگی از T4 در کبد به فرم فعال که T3 است تبدیل می شود که به سلنیوم (ماده معدنی جزئی) نیاز دارد.
هورمون های تیروئیدی از ید و اسیدآمینه تیروزین ساخته می شوند.

موارد زیر عملکرد طبیعی تیروئید را مختل می کنند

قرار گرفتن در معرض سموم محیطی مانند: اشعه الکترومغناطیس، مواد شیمیایی، آفت کش ها، فلزات سنگین مثل فلوراید و جیوه
استعداد ژنتیکی
سطح بالای استرس
کمبود موادمغذی
اختلالات خود ایمنی
عفونت ها
عدم تعادل سایر هورمونها مانند استروژن بالا، سطح پرولاکتین بالا.

چگونگی تاثیر کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) بر باروری

چرخه های بدون تخمک گذاری: یعنی در طی یک چرخه قاعدگی تخمک گذاری رخ ندهد که باعث عدم بارداری می شود.
اختلالات فاز لوتئال (فاز پس از تخمک گذاری) : با شروع نیمه دوم چرخه قاعدگی، سلول تخم (ترکیب اسپرم و تخمک) توانایی لانه گزینی ندارد و به همراه یک قاعدگی همزمان از بدن خارج می شود که سقط اولیه نامیده می شود و با یک قاعدگی طبیعی اشتباه گرفته می شود.
سطح بالای پرولاکتین: با توجه به افزایش سطح هورمون آزاد کننده تیروئید (TRH) و کاهش سطح تیروکسین (T4) منجر به تخمک گذاری نامنظم یا عدم تخمک گذاری می شود.
سایر عدم تعادل هورمونی: مواردی نیز باعث تداخل، تعادل هورمون های باروری می شود: کاهش هورمون جنسی متصل به گلوبولین SHBG، غالب بودن استروژن، کمبود پروژسترون

توجه به این نکات می تواند شما را برای ارزیابی تیروئید کمک کند
1. آیا علائم و نشانه های شایع مرتبط با کم کاری تیروئید را دارید؟

نازایی
سقط جنین
بی نظمی قاعدگی
درد قاعدگی
میل جنسی پائین
سستی و خستگی
حساسیت به سرما، دست و پای سرد
عدم توانایی در کاهش وزن
تغییراتی دربافت پوست، مو و ناخن
عفونت های مکرر
یبوست

2. آیا دمای بدن شما بطور مداوم کمتر از 36.5 سانتیگراد است؟

درجه حرارت دهان خود را صبح زود قبل از بلند شدن از رخت خواب در ۷ تا ۱۰ روز ابتدای چرخه قاعدگی اندازه بگیرید.
درجه حرارت طبیعی باید بین 36-37 سانتیگراد باشد اما بهتر است بیشتر از 36.5 درجه سانتیگراد باشد.
3. آزمایش خون

به منظور ارزیابی کامل تیروئید نیاز به آزمایش T۴، TSH، T۳، rT۳، آنتی بادی تیروئید است. ممکن است نیاز به بررسی TRH نیز باشد. برای بارور شدن باید مقدار TSH بین ۱-۲ باشد. پزشک می تواند این آزمایشات را درخواست کند.
۴. ید ادراری. ید یک ترکیب کلیدی در هورمون های تیروئیدی است

ید اضافی هم مانند کمبود ید می تواند منجر به اختلال در عملکرد تیروئید شود.
5. رژیم غذایی و سبک زندگی

مواد غذایی مضر بر سلامت تیروئید شامل: غلات تصفیه شده (سبوس گرفته شده)، قندهای ساده، محصولات سویا، بادام زمینی و محصولات آن، کافئین، چربی های هیدروژنه (مانند چربی های حیوانی و روغن جامد)، مصرف سیگار و الکل، مصرف بیش از حد سبزیجاتی مانند کلم، کلم بروکلی، شلغم، کلم بروکسل باعث عدم توانایی تیروئید در جذب ید برای ساخت هورمون ها می شود. تماس با فلزات سنگین مانند: جیوه (در موادی که برای پر کردن دندان استفاده می شود) و فلوراید (در آب و خمیر دندان) نیز ممکن است مضر باشند.
۶. مدیریت استرس ضروری است

استرس باعث افزایش سطح کورتیزول می شود که هورمون اصلی ترشح شده توسط غدد فوق کلیه است. افزایش کورتیزول باعث مهار تبدیل T4 به T3 فعال می شود. ورزش برای تحریک ترشح هورمون تیروئید و افزایش حساسیت بافت ها به هورمون های تیروئیدی مفید است.

درمان عملکرد نادرست تیروئید، درمان جادویی برای همه مسائل باروری نیست، اما در بسیاری از زنان رسیدن به سلامت تیروئید مشکل ناباروری را حل کرده است و باعث بارداری سالم می شود. اگر گمان می کنید که عملکرد تیروئید شما ممکن است در مشکلات باروری شما یا به طور کلی سلامت شما تاثیر گذاشته باشد جهت بررسی دقیق تر بهتر است هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.

تاثیرات کم کاری تیروئید روی جنین و مادر

چه کسانی در خطرند؟

مهم ترین مطالب درباره کم کاری تیروئید

بیماری تیروئید به مجموعه اختلالاتی گفته می‌شود که بر غده تیروئید اثر می‌گذارد. تیروئید، غده کوچک و پروانه‌ای شکلی در جلوی گردن است که هورمون‌های تیروئید را تولید می‌کند.
از آنجایی که هورمون‌های تیروئید چگونگی مصرف انرژی را در بدن کنترل می‌کنند، می‌توان گفت که غده تیروئید بر عملکرد تقریباً تمام اندام‌های بدن، حتی شیوه ضربان قلب نیز اثر می‌گذارد.
چنانچه دچار مشکلات تیروئید هستید، باز هم می‌توانید با انجام دادن منظم آزمایش‌های عملکرد تیروئید و مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک یک بارداری سالم داشته باشید و از سلامت فرزندتان محافظت ‌کنید.
وجود هورمون‌های تیروئید برای رشد عادی جنین در سه ماهه نخست بارداری ضروری است. چون احتمال کم‌ کاری و پرکاری تیروئید در دوران بارداری وجود دارد، میزان تیروئید باید قبل از بارداری و در طول آن تحت نظر گرفته شود.
بیماری‌های تیروئید ، کم‌ کاری و پرکاری تیروئید، در دوران بارداری نسبتاً شایع هستند و درمان آنها مهم است.
تیروئید اندامی است که در جلوی گردن قرار گرفته است و هورمون‌هایی تولید می‌کند که متابولیسم، یعنی شیوه مصرف انرژی در بدن، سیستم قلبی و عروقی، وزن، دمای بدن و بسیاری از دیگر فرایندهای بدن را تنظیم می‌کند.

نقش هورمون‌های تیروئید در دوران بارداری
وجود هورمون‌های تیروئید برای رشد عادی سیستم عصبی و مغزی نوزاد ضروری است. جنین در سه ماهه‌ی نخست بارداری به موجودی هورمون تیروئید مادر وابسته است که از راه جفت آن را دریافت می‌کند.
غده تیروئید نوزاد در حوالی هفته دوازدهم شروع به کار می‌کند، اما هورمون تیروئید کافی را تا هفته هجدهم تا بیستم تولید نمی‌کند. دو هورمون مرتبط با بارداری، گنادوتروپین جفتی انسانی ( hCG ) و استروژن، باعث بالا رفتن غلظت هورمون‌های تیروئید در خون می‌شوند.
تیروئید بانوان سالم در دوران بارداری اندکی بزرگ می‌شود، اما این تغییر اندازه به حدی نیست که پزشک آن را حین معاینه بالینی حس کند.
تشخیص ناراحتی‌های تیروئید در دوران بارداری به دلیل بالاتر رفتن غلظت هورمون‌های تیروئید و بروز علائم دیگری دشوار است که هم در اثر بارداری و هم در اثر اختلالات تیروئید بروز می‌یابد.
تشخیص بعضی علائم پرکاری یا کم‌ کاری تیروئید آسان‌تر است و پزشک با مشاهده آنها دستور آزمایش‌های تشخیصی بیماری‌های تیروئید را می‌دهد. تیروئیدیت یا التهاب تیروئید پس از زایمان نوع دیگری از بیماری تیروئید است که پس از متولد شدن نوزاد بروز می‌یابد.

پرکاری تیروئید در بارداری
پرکاری تیروئید در بارداریبعضی نشانه‌ها و علائم تیروئید پرکار، مانند سریع‌تر شدن ضربان قلب، سخت شدن تحمل گرما و خستگی، غالباً در بارداری‌های عادی نیز تجربه می‌شود. دیگر نشانه‌ها و علائم پرکاری تیروئید عبارت است از:

ضربان قلب غیرعادی و سریع
لرزش دست‌ها
کاهش وزن غیرقابل توضیح یا اضافه نشدن وزن معمول در دوران بارداری

کم کاری تیرویید باعث نازایی میشود؟
علل پرکاری تیروئید در بارداری
پرکاری تیروئید در دوران بارداری معمولاً پی‌آمد ابتلا به بیماری گریوز است که از هر هزار بارداری در یک تا چهار بارداری بروز می‌یابد. بیماری گریوز نوعی اختلال خودایمنی است.
سیستم ایمنی بیماران مبتلا به گریوز پادتن‌هایی تولید می‌کند که باعث می‌شود، غده تیروئید مقدار بسیار زیادی هورمون تیروئید ترشح کند. این پادتن ایمونوگلوبین محرک تیروئید (TSI) نام دارد.
بیماری گریوز گاهی نخستین بار در دوران حاملگی بروز می‌یابد. با این حال اگر در حال حاضر مبتلا به بیماری گریوز باشید، علائم در سه ماهه دوم و سوم بارداری بهبود خواهد یافت.
فعالیت بعضی بخش‌های سیستم ایمنی در دوران بارداری کمتر می‌شود تا سیستم ایمنی TSI کمتری تولید کند. این روند کاهشی موجب بهبود علائم می‌شود.
بیماری گریوز غالباً در چند ماه نخست پس از زایمان، یعنی زمان افزایش میزان پادتن TSI تشدید می‌شود.
بانوان باردار مبتلا به بیماری گریوز باید آزمایش عملکرد تیروئید را هر ماه در دوران حاملگی انجام دهند و ممکن است لازم باشد که پرکاری تیروئید را درمان کنند.
بالا بودن بیش از حد غلظت هورمون تیروئید سلامت مادر و نوزاد را به خطر می‌اندازد. پرکاری تیروئید در حاملگی به ندرت مرتبط با هیپرامزیس گراویداروم (حالت تهوع و استفراغ شدید) است که موجب کاهش وزن و از دست رفتن آب بدن می‌شود.
کارشناسان معتقدند که بالا بودن غلظت گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) در اوایل بارداری علت این استفراغ و حالت تهوع شدید است. بالا بودن میزان هورمون hCG باعث می‌شود که تیروئید مقدار بسیار زیادی هورمون تیروئید تولید کند.
این نوع پرکاری تیروئید معمولاً در نیمه دوم بارداری برطرف می‌شود. مشکل دیگری که با درصد شیوع کمتر پیش می‌آید این است که یک یا چند گره، یا توده‌های غده تیروئید مقدار زیادی هورن تیروئید تولید می‌کنند.

تاثیر پرکاری تروئید بر سلامت مادر و نوزاد
چنانچه پرکاری تیروئید در دوران بارداری درمان نشود، خطر بروز عوارض زیر وجود دارد:

سقط جنین
زایمان زودرس
وزن پایین نوزاد هنگام تولد
مسمومیت بارداری یا پره اکلامپسی: بالا رفتن خطرناک فشار خون در اواخر بارداری
طوفان تیروئیدی: تشدید شدن ناگهانی و شدید علائم
نارسایی احتقانی قلب
بیماری گریوز به ندرت بر تیروئید نوزاد نیز اثر می‌گذارد و باعث می‌شود که غده تیروئید نوزاد مقدار بسیار زیادی هورمون تیروئید تولید کند.
حتی اگر پرکاری تیروئید با ید رادیواکتیو درمان شده باشد و سلول‌های تیروئید از بین رفته باشد یا غده تیروئید برداشته شده باشد، بدن باز هم تولید پادتن محرک تیروئید (TSI) را ادامه می‌دهد. چنانچه غلظت این پادتن بالا باشد، ممکن است مقداری از آن وارد جریان خون نوزاد شود.
پادتن TSI همان اثری را که بر غده تیروئید مادر می‌گذارد، یعنی غده تیروئید را وادار به تولید مقدار زیادی هورمون می‌کند، بر غده تیروئید نوزاد نیز می‌گذارد.
بنابراین چنانچه برای درمان بیماری گریوز جراحی تیروئید انجام داده‌اید یا تحت درمان با ید رادیواکتیو قرار گرفته‌اید، حتماً موضوع را به پزشک معالج خود اطلاع دهید تا غلظت پادتن TSI در خون اندازه‌گیری شود.
اگر مقدار این پادتن در خون بسیار بالا باشد، پزشک در اواخر بارداری بررسی می‌کند که آیا نوزاد نیز به مشکلات تیروئید مبتلا شده است یا خیر. پرکاری تیروئید عوارض زیر را در نوزادان تازه متولد شده ایجاد می‌کند:
ضربان قلب سریع که می‌تواند منجر به نارسایی قلب شود.
زودتر از موعد بسته شدن قسمت نرم جمجمه نوزاد (ملاج)
وزن‌گیری نامناسب نوزاد
تحریک‌پذیری
تیروئید بزرگ شده گاهی به نای نوزاد فشار می‌آورد و نفس کشیدن را برای نوزاد سخت می‌کند. بنابراین چنانچه مادر بارداری به بیماری گریوز مبتلا باشد، خود و نوزادش باید در دوران بارداری کاملاً تحت نظر باشند.

کم کاری تیرویید باعث نازایی میشود؟
تشخیص پرکاری تیروئید در بارداری
پزشک علائم را بررسی می‌کند و دستور آزمایش خون را برای اندازه‌گیری غلظت هورمون تیروئید در خون می‌دهد. همچنین پزشک وجود پادتن‌ها را در خون بررسی می‌کند تا ببیند که آیا بیماری گریوز دلیل پرکاری تیروئید است یا خیر.

درمان پرکاری تیروئید در بارداری
چنانچه کم‌ کاری تیروئید در دوران بارداری خفیف باشد، نیازی به درمان نیست. اگر هیپرامزیس گراویداروم علت پرکاری تیروئید باشد، کافی است استفراغ و کمبود آب بدن درمان شود.
اگر پرکاری تیروئید شدیدتر باشد، پزشک داروهای ضدتیروئید تجویز می‌کند تا غده تیروئید با مصرف آنها هورمون تیروئید کمتری تولید کند. این درمان اجازه نمی‌دهد که مقدار بیش از حدی از هورمون تیروئید وارد جریان خون نوزاد شود.
چنانچه دچار پرکاری تیروئید هستید، بهتر است به متخصصینی مانند متخصص غدد داخلی یا متخصص طب مادر و جنین مراجعه کنید تا روند درمان‌تان را تحت نظر بگیرند و مطمئن شوید که دوز مناسب دارو را دریافت می‌کنید.
پزشکان غالباً داروی ضدتیروئیدی پروپیل تیوراسیل (PTU) را در سه ماهه نخست بارداری برای درمان بانوان باردار تجویز می‌کنند. متیمازول نوع دیگری از داروهای ضد تیروئید است که مصرف آن آسان‌تر است و عوارض جانبی کمتری دارد، اما خطر بروز نقص‌های مادرزادی جدی در اثر مصرف آن بیشتر از PTU است.
نقص‌های مادرزادی ناشی از مصرف هر دو نوع دارو نادر است. پزشکان گاهی اوقات دارو را پس از گذشت سه ماه اول بارداری به متیمازول تغییر می‌دهند. برخی بانوان در سه ماهه سوم دیگر نیازی به مصرف داروهای ضدتیروئید ندارند.
مقدار کمی از داروی ضدتیروئید وارد جریان خون نوزاد می‌شود و مقدار هورمون تیروئید تولیدی در بدن نوزاد را کاهش می‌دهد.
اگر داروی ضدتیروئید مصرف می‌کنید، پزشک کمترین دوز ممکن را برایتان تجویز می‌کند تا نوزادتان دچار کم‌کاری تیروئید نشود و در عین حال مشکل پرکاری تیروئید را، که می‌تواند هم برای شما و هم برای نوزادتان خطرناک باشد، درمان کند.

هورمون های دخیل در عملکرد تیروئیدهورمون آزاد کننده تیروئید (TRH):

تاثیرات کم کاری تیروئید روی جنین و مادر

هورمون های دخیل در عملکرد تیروئید
هورمون آزاد کننده تیروئید (TRH):