اما و اگرهای رژیم‌های لاغری در گفت‌وگو با دکتر سید ضیاالدین مظهری: در لاغری استاندارد سیستم ایمنی دچار استرس نمی‌شود/ عدم نظارت بر کارهای خودسرانه موجب شرم سیستم درمانی کشور است

شفقنا زندگی- دکتر سید ضیا الدین مظهری، متحصص تغذیه و رژیم درمانی درباره رژیم های لاغری معتقد است: برای مساله لاغری بهترین کار ابتدا پیشگیری از چاقی است ولی عالی‌ترین اقدام این است که با حفظ برنامه، آن عواملی را که باعث انباشت چربی در ناحیه احشا می‌شود و یا کبد را مورد تهاجم قرار می‌دهد باید با تأمل کم شوند. بهترین رژیم این است که همه چیز بخورند ولی به اندازه‌ای باشد که بیلان منفی نداشته باشد. مساله لاغر کردن هم علم است و هم تجربه و هر کسی به هر مقدار که خواست نمی‌تواند لاغر کند به طور مثال بچه‌هایی که در حال رشد هستند نباید لاغر شوند بلکه باید جلوی افزایش وزن آنها را گرفت.

متن گفت وگوی خبرنگار شفقنا زندگی با آقای مظهری، رییس انجمن علمی غذا و تغذیه حامی سلامت ایران را می خوانید:

_ در آستانه عید نوروز بسیاری به رژیم‌های لاغری روی می‌آورند و می‌خواهند کاهش وزن داشته باشند. این روند چگونه باید باشد تا بر سیستم ایمنی بدن تأثیر منفی نگذارد؟

مشکل ما عید و غیر از عید نیست، مشکل ما دهن بینی و زودباوری افرادی است که از چاله چاقی رها نشده به چاله عمیق نوروفیدبک می افتند و هم زیبایی و هم سلامتی خود را به خطر می‌اندازند. تبلیغ و راهنمایی‌های غلط و افراد سوجو در داخل و خارج آنقدر زیاد است و جوری به مردم القا کرده‌اند که مساله کاهش وزن که پروسه درمانی بسیار ارزشمندی است، نه تنها موجب کاهش سیستم ایمنی بدن نمی شود بلکه باری که با بدخوری و کمک لاغری‌ها بر سیستم ایمنی تحمیل شده را برطرف می‌کند ولی متاسفانه شارلاتان‌ها و هوچی‌ها انتخاب می‌شوند که مساله لاغری را به صورتی معرفی کرده‌اند که هرچه سریعتر اتفاق بیفتد بهتر است، درحالیکه دو سوم بدن انسان‌ها را آب تشکیل می‌دهد و تخلیه این آب عوارضی را ایجاد می‌کند که بعضاً برگشت ناپذیر است. بنابراین باید از بعد بیسیک به این مساله نگاه کرد.

_ یک رژیم کاهش وزن استاندارد چیست و چه خصوصیاتی دارد؟

لاغری استاندارد به گونه‌ای است که سیستم ایمنی دچار استرس نشود

برای مساله لاغری بهترین کار ابتدا پیشگیری از چاقی است

بهترین رژیم این است که همه چیز بخورند ولی به اندازه‌ای باشد که بیلان منفی نداشته باشد

هر کسی به هر مقدار که خواست نمی‌تواند لاغر کند

بچه‌هایی که در حال رشد هستند نباید لاغر شوند بلکه باید جلوی افزایش وزن آنها را گرفت

لاغری استاندارد به گونه‌ای است که باید طوری اتفاق بیفتد که سیستم ایمنی دچار استرس نشود. هر چه بخواهید به سرعت لاغر شوید و یا هر چه عناوین غذایی را که دربردارنده ریز مغذی‌ها است منحصر کنید به یک بعدی و قندها و یا چربی‌ها را حذف کنید و یا پروتئین را حذف کنید این‌ها لاغری ایجاد می‌کند ولی آن لاغری کجا و این کجا! هر گردی گردو نیست. بنابراین برای مساله لاغری بهترین کار ابتدا پیشگیری از چاقی است ولی عالی‌ترین اقدام این است که با حفظ برنامه، آن عواملی را که باعث انباشت چربی در ناحیه احشا می‌شود و یا کبد را مورد تهاجم قرار می‌دهد باید با تأمل کم شوند. بهترین رژیم این است که همه چیز بخورند ولی به اندازه‌ای باشد که بیلان منفی نداشته باشد. مساله لاغر کردن هم علم است و هم تجربه و هر کسی به هر مقدار که خواست نمی‌تواند لاغر کند به طور مثال بچه‌هایی که در حال رشد هستند نباید لاغر شوند بلکه باید جلوی افزایش وزن آنها را گرفت.

_ میزان کم کردن وزن به طور متوسط در ماه در افراد مختلف چه تفاوتی دارد؟

سه اصل طلایی تغذیه

هر فردی نیازهای خاص خود را دارد، چرا که هر فردی از اطلاعات ژنوم و میتروبیوم خاص خود بهره می‌برد. این فرد با توجه به فرمان‌های ژنتیکی رسیده از پدر و مادر و دودمان پدری و مادری روندی از نظر کاهش و افزایش وزن یا افزایش قد و یا عدم افزایش قد دارد که همه این‌ها باید در رژیم‌های درست رعایت شود. اگر بخواهیم بگوییم که اگر شما می‌خواهید در منزل ناخنک نزنید باید بدانید که لذت آنی که می‌برید در کنار کیفری دارد که دیر هنگام حادث خواهد شد. انرژی‌های مازاد بر نیازی که ما با خوردن شیرینی‌ها و باقلوا و آجیل و… به دست می‌آوریم لذتی کوتاه مدت است ولی این‌ها با خود چه انرژی‌ها و چه آلودگی‌ها و چه افزودنی‌هایی را وارد سن زیستی ما می‌کنند و در آینده نه چندان دور به صورت‌های مختلفی ظاهر می‌شوند. تغذیه سه اصل طلایی دارد؛ باید متناسب با سن و جنس و وضعیت فیزیولوژیکی غذا خورد و هم از نظر انرژی و درصد انرژی غذا و علاوه بر محاسبه درصد انرژی نوع چربی‌ها و نوع کربوهیدرات‌ها و … نیز در توان مقاومت بدن در برابر عوامل بیماری زا و ماندگاری نتیجه‌ای که بر اثر رژیم حاصل می‌شود تأثیر دارد. علاوه بر آن ریز مغذی‌ها و ویتامین‌ها هستند که ۴ ویتامین محلول در آب و ۹ مورد محلول در چربی و ۱۶ مورد مینرال ها و ایترمنت ها و ماکروزین ها هستند که هم فعالیت ساختاری دارند و هم هدایتی هستند و صدها آنزیم را فعال می‌کنند. بیست مورد در این زمینه هستند که ۸ مورد برای افراد رشد یافته و ۱۰ تا برای کودکان است که در بدن ساخته نمی‌شود و باید در روز به دستشان برسد.

_ بسیاری سرخورد به رژیم‌های لاغری اقدام می‌کنند. آیا برای اجرای یک رژیم غذایی به آزمایش‌هایی نیاز است؟

۱۵۰ تا ۲۰۰ ژن چاقی وجود دارد

پیشگیری از چاقی و یا درمان چاقی بازدارنده صدها بیماری غیر عفونی هزینه بر علاج ناپذیر است

نباید به هر رژیمی در سالن‌ها و آرایشگاه‌ها اعتماد کرد

عدم نظارت بر کارهای خودسرانه موجب شرم سیستم درمانی کشور است

حتماً نیاز است غیر از این خوددرمانی است. این‌ها بر مبنای حدس و گمان است و ممکن است شانسی خوب باشد. چهار اصل را باید رعایت کرد ما اطلاعاتی از این‌ها می‌گیریم که می گویند سابجکتیو یعنی ذهنی و ممکن است درست باشد یا نباشد. بعد اطلاعات آبجکتیو است که اطلاعات عینی است و شامل همان آزمایش‌ها و تصویربرداری‌ها و بررسی‌های ام آر ای و سونوگرافی یا آزمایش خون است و بعد از ارزیابی این دو می‌شود اسیسمنت و بعد پلننینگ است و ما تشخیصی می‌گذاریم و درمانی را شروع می‌کنیم و بعد می‌بینیم پاسخ بدن چیست. ۱۵۰ تا ۲۰۰ ژن چاقی وجود دارد که این از دودمان‌ها به هم منتقل می‌شود. نزدیک به ۱۰۰ لیسیوم میکرو ارگانیسم‌هایی هستند که به ۳ دسته تقسیم می‌شوند و دیان ای پوست و گوارش و مخاط را تشکیل می‌دهند. تعداد دیان ای آنها از تعداد دیان ای‌های تشکیل دهنده بدن انسان بالاتر است مساله آنقدر جالب است که اگر ما بر مبنای آگاهی نظر بدهیم پیشگیری از چاقی و یا درمان چاقی بازدارنده صدها بیماری غیر عفونی هزینه بر علاج ناپذیر است. از آرتروز و آرتریت گرفته تا سرطان‌های مختلف که همه در ارتباط با سبک زندگی و تغذیه هستند. اول باید نیازها سنجیده شود و امکانات در نظر گرفته شود و بعد به اهداف مختلف اولویت داده شود و بر مینای امکانات موجود و امکاناتی که امکان دسترسی به آنها وجود دارد، درباره افزایش و کاهش وزن و پیشگیری از بیماری‌ها اقدام کرد. وگرنه نباید به هر رژیمی در سالن‌ها و آرایشگاه‌ها اعتماد کرد؛ عدم نظارت بر این کارهای خودسرانه موجب شرم سیستنم درمانی کشور است.

_ آیا وزارت بهداشت می‌تواند اقداماتی در این زمینه داشته باشد یا خود افراد باید حواس خود را جمع کنند؟

دلم می‌سوزد که چطور سیستم درمانی ما به مساله پیشگیری که بهتر و ارزانتر و ماندگارتر است توجهی نمی‌کند

اگر افراد آگاه باشند باید به این بیندیشند که آنچه که در طی ده سال جمع شده است و از اندامی متناسب به اندامی فیلگونه تبدیل شده به دعا و ساییدن و بلعیدن درست نمی‌شود و انرژی است که اگر به صورت مازاد دریافت شده و به بافت چربی تبدیل شده که هر کیلویان ۷۰۰۰ کیلو کالری است و به شکل انباشت چربی ذخیره شده است. این انرژی باید به شکل حرکت تحلیل برود و این حرکت و جابجایی و انرژی دوباره وارد جو زمین می‌شود و در چرخه‌های خرد و خوراک وارد عمل می‌شود. این مساله ای شگفت انگیز است و به این سادگی نیست که شما فکر کنید با گرفتن یک رژیم یا با خوردن یک داروی لاغری حل شود. من با رادیو مصاحبه می‌کنم و آنجا گفته شد یک چیزی هست که در هفته ده کیلو لاغر می‌کند و هیچ آثاری ندارد گفتم باید تمام جوایز نوبل فیزیک و شیمی و پزشکی را به او بدهد. من سال‌ها در این حوزه کار کرده‌ام و متخصصان زیادی را تربیت کرده‌ام و دلم می‌سوزد که چطور سیستم درمانی ما به مساله پیشگیری که بهتر و ارزانتر و ماندگارتر است توجهی نمی‌کند. ما بارها به هزار روز اول توجه داده‌ایم و صحبت کرده‌ایم که چقدر در سرنوشت آینده نسلی که جمعیت ما را تشکیل خواهند داد مؤثر است.