بازخوانی دربی ها در طرفداری | دربی هفتم، جذابِ خشن

طرفداری - همانطور که در مطالب قبلی اشاره کردیم فوتبال باشگاهی ایران در سال 49 یک تحول گسترده را تجربه کرد و صاحب اولین دوره رقابت های باشگاهی در سطح کشور شد. این بازی ها که از مرداد ماه آغاز شده بود در دی ماه به دور نهایی خود رسید. تهران و ورزشگاه پیر امجدیه میزبان دور نهایی بازی ها بود که به صورت متمرکز در دو گروه چهار تیمی بین هشت تیم برتر کشور برگزار می شد. در گروه اول چهار تیم پاس، پرسپولیس، تاج شیراز و برق تهران حضور داشتند و در گروه دوم تیم های تاج تهران، تاج آبادان، کارگر آبادان و آریای مشهد به مصاف هم رفتند. پرسپولیس که در مرحله مقدماتی بازی ها شرکت نکرده بود با انحلال باشگاه پیکان و بازگشت ستارگان سابقش جایگزین باشگاه پیکان در دور نهایی شد. به این ترتیب احتمال رویارویی تاج و پرسپولیس در دور حذفی این مرحله به شدت قوت گرفت.

تیم ملی ایران هم که تحت هدایت زدراکو رایکوف برای حضور در بازی های آسیایی 1970 بانکوک آماده می شد، با کناره گیری رایکوف پیش از اعزام به تایلند به ایگور نتو سپرده شد تا رایکوف که همزمان سرمربی تیم ملی و باشگاه تاج تهران بود به صورت تمام وقت در اختیار تاجی ها قرار بگیرد. تیم ملی در آذر ماه در تایلند نمایش ضعیفی ارائه کرد و با یک تساوی برابر اندونزی و شکست 1-0 برابر کره جنوبی در گروه سه تیمی سوم شد و خیلی زود از دور رقابت ها کنار رفت.

با این اوصاف دی ماه گرم امجدیه از راه رسید و رقابت های باشگاهی از سر گرفته شد. در گروه اول پرسپولیس با یک شکست 3-1 برابر پاس و برتری 2-1 برابر برق تهران در بازی آخر با گلباران کردن تاج شیراز و پیروزی 6 بر صفر به عنوان تیم دوم گروه خود، بعد از پاس، راهی مرحله حذفی شد.

در روز نخست گروه دوم تاج 6-1 آریای مشهد را شکست داد، در روز دوم با تیم خوب کارگر آبادان به تساوی 1-1 رسید و در روز پایانی در شرایطی که همه منتظر پیروزی تاج تهران برابر تاج آبادان بودند در یک دیدار مشکوک دو تیم به تساوی بدون گل رضایت دادند تا در شرایطی که کارگر آبادان هم چهار امتیازی بود دو تیم تاج تهران و شیراز به عنوان تیم های اول و دوم راهی دور حذفی شوند. شایعه تبانی دو تاج جایی قوت گرفت که در روز سوم بازی کارگر آبادان برابر آریای مشهد را، در شرایطی که کارگر آبادان شانس صعود داشت، با یک تصمیم ناگهانی پیش از بازی دو تیم هم خانواده تاج برگزار کردند. این بازی بسیار سرد و کسل کننده دنبال شد به حدی که نشریه دنیای ورزش اینگونه به توصیف آن پرداخت:

در دیدار دو تیم تاج تهران و تاج آبادان عملا بغیر از یک شوت سنگین غلامحسین مظلومی فوروارد تاج تهران که از فاصله سی متری به تیر افقی دروازه اصابت کرد هیچ حادثه قابل ذکر دیگری روی نداد. تاج تهران در نیمه دوم هر سه تعویض خود را ( یک دروازه بان و دو هافبک ) انجام داد اما در کیفیت بازی بخاطر بی میلی که توپچی های تاج از خود نشان میدادند تغییری حاصل نشد. حتی اخطارهای داور در اواسط وقت دوم برای تلاش بیشتر نفرات دو تیم ثمر بخش نبود تا دیدار با تساوی بدون گل پایان یابد. این نتیجه همان چیزی بود که دو تیم بویژه تاج آبادان برای صعود به دور نیمه نهایی سخت به آن نیاز داشتند و با این کیفیت آنرا نیز بدست آوردند هر چند که نتیجه آن حذف تیم کارگر, تیم دیگر و بهتر آبادانی مسابقات بود.

در مجله اطلاعات هفتگی هم درباره این بازی اینگونه آمده بود که:

این مساوی دوستانه - به خصوص که برنامه آن را پس از دیدار کارگرو آریای مشهد گذارده بودند! - نه برای تاج تهران و نه برای تاج آبادان کاری درست نبود و تاسف بسیاری را برانگیخت، خصوصا آنهایی که هنوز ورزش را به خاطر پاکی و روح سلحشوریش دوست میدارند. به هر حال دیدیم که این مساوی طبق برنامه، یک تیم درخشان شهرستانی را ناکام ساخت و ما در اینجا به بازیکنان تیم خوب کارگر، تبریک می گوئیم که خوب بازی میکنند.

به هر ترتیب با صدرنشینی تاج تهران در گروه دوم، پرسپولیس و تاج در دور حذفی به هم رسیدند.

در اولین بازی مرحله حذفی، دو تیم تاج و پرسپولیس در هوایی سرد ولی آفتابی رو در روی هم قرار گرفتند. طبق برنامه قبلی این بازی باید روز جمعه 25 دی برگزار می شد اما به دلیل بارش برف و شرایط بد جوی به روز یکشنبه موکول شد. همین بارش برف و سرمای شدید کیفیت چمن ورزشگاه امجدیه را به شدت پایین آورده بود.

بازیکنان دو تیم پشت سر تیم داوری متشکل از ارشد برازنده، علی الهی و حسین سلیم آبادی وارد میدان شدند. انتخاب آقای برازنده برای این دیدار انتقاداتی را در پی داشت. رسانه ها با توجه به حساسیت مسابقه معتقد بودند که فدراسیون برای این بازی باید از یک تیم داوری خارجی استفاده میکرد، کاری که در شش دربی گذشته دو بار با حضور داوران پاکستانی و ترک انجام شده بود. این تنها یکی از انتقاداتی بود که رسانه ها به برگزاری این دوره از رقابت ها داشتند. در مجله اطلاعات هفتگی در این باره اینگونه آمده بود:

از چند لحاظ این مسابقات را ما نمی توانیم با ارزش بخوانیم. مهمترینش این که از همان آغاز، این مسابقات یک قانون شسته رفته و مشخص نداشت و با ادامه بازی ها، پیاپی قانون هم رنگ می باخت و رنگ عوض می کرد، شاید همین یک دلیل کافی باشد، برای آنکه بگوئیم، ایران امسال قهرمان واقعی باشگاه های خود را نخواد شناخت و آن باشگاهی در جام قهرمانی باشگاه های آسیا شرکت خواهد جست که به هر حال قهرمان واقعی باشگاه های ایران نیست.

تاجی ها با مربیگری رایکوف و با سیستم 3-3-4 محبوب مرد یوگوسلاو پا به میدان گذاشتند. رایکوف در میانه میدان جلال طالبی 27 ساله را که به شدت روی فرم قرار داشت در کنار کارو حق وردیان در هافبک میانی به بازی گرفت تا پرویز قلیچ خانی در قلب دفاع تاج در کنار لواسانی قرار گیرد. در خط حمله هم مظلومی، قراب و حاج محمد برای تاجی ها بازی میکردند. در سوی دیگر زمین که پرسپولیسی ها را این بار سفید پوش میدیدیم استاد حسین فکری در غیاب داریوش مصطفوی به رضا وطنخواه بازی داده بود و تیمش را با سیستم 4-2-4 راهی میدان کرد.

بازی با سوت آقای برازنده آغاز شد و در یک چشم به هم زدن در همان اولین دقیقه دروازه تاج با ضربه سنگین کلانی به شدت تهدید شد. در شروع مجدد بازی این بار در دقیقه دوم روی حرکت انفرادی زیبای همایون بهزادی و عبور از مدافع مستقیمش، مهدی لواسانی، توپ در گوشه سمت راست محوطه جریمه تاج باز هم به حسین کلانی رسید که این بار ضربه کلانی به خطا نرفت و درون دروازه فرهنگ بادکوبه قرار گرفت. پرسپولیس خیلی زود به گل رسید تا جذابیت های بازی چند برابر شود. خط حمله پرسپولیس راه دروازه تاج را به خوبی پیدا کرده بود. در سومین دقیقه بازی هم این حمله تکرار شد و سومین شوت کلانی را این بار بادکوبه مهار کرد.

رایکوف در این بازی برای مهار دو مهره بزرگ پرسپولیس بهترین مدافعانش را به کار گرفته بود. حسین کلانی در تک تک لحظات مسابقه توسط قلیچ خانی تعقیب میشد و مهدی لواسانی مهره یارگیر بهزادی بود. بعد از طوفان دقایق ابتدایی بازی کار کمی متعادل تر شد. اما باز هم این پرسپولیس بود که حمله میکرد و تاج برای جلوگیری از حملات سفیدپوشان خشونت را چاشنی کار کرده بود. در دقیقه 18 ضربه ایستگاهی اصغر ادیبی از 30 متری با دخالت به موقع قلیچ خانی به کرنر رفت.

اولین حمله تاج در دقیقه 21 روی حرکت زیبای مظلومی از جناح چپ روی دروازه پرسپولیس شکل گرفت. پاس مظلومی به جباری رسید، جباری به خوبی طالبی را در موقعیت شوت زنی قرار داد و جلال طالبی آماده با یک ضربه سنگین عزیز اصلی را به عکس العمل وادار کرد. در ادامه حملات پرسپولیس و تاج ادامه داشت، مثل ضربه زیبای کلانی که با دخالت قلیچ خانی دفع شد و ظربه سر محکم مظلومی که با هوشیاری آشتیانی برگشت داده شد. رایکوف برای مهار حملات پرسپولیس دستور آفسایدگیری داد که در دقیقه 43 نزدیک بود کار دست تاج بدهد. فرار کلانی و بهزادی از تله آفساید میرفت تا به گل دوم پرسپولیس تبدیل شود که با سرعت عمل و درخشش جلال طالبی ( ستاره نیمه اول تاج ) این حمله پرسپولیس هم ناکام ماند تا کار در نیمه اول با همان نتیجه 1-0 پایان یابد.

نکته بارز این نیمه داوری ضعیف آقای برازنده بود که در برابر خشونت بازیکنان دو تیم علی الخصوص تاجی ها با دست و دلبازی رفتار کرد و جریمه ای برای بازیکنان در نظر نگرفت.

نیمه دوم با احتیاط از جانب هر دو تیم آغاز شد. در این نیمه چراغ اول را تاج روشن کرد، در دقیقه 51 پاس عالی جلال طالبی به کارو رسید اما ضربه بازیکن تاج با اختلاف کمی از دروازه عزیز اصلی به بیرون رفت. دو دقیقه بعد حسین کلانی از میانه میدان با دروازه بان تاج تک به تک شد که با خروج بادکوبه از دروازه همراه شد. حسین کلانی با تیزهوشی توپ را از بالای سر او روانه دروازه تاج کرد اما توپ راهی به دروازه پیدا نکرد و به بیرون رفت. رایکوف برای جبران گل خورده دست به یک تغییر بزرگ زد و با بردن علی جباری به گوش چپ سیستم بازی تاج را به 4-2-4 تغییر داد. این تغییر تاکتیک نتیجه داد و تاج فشار حملاتش را بیشتر کرد. در دقایق 60 و 67 دوبار دروازه پرسپولیس روی ضربات علی جباری و کارو حق وردیان به شدت تهدید شد که در هر دو مورد رضا وطنخواه با رشادت توپ مهاجمان تاج را دفع کرد.

حالا وقت به میدان فرستادن یک بازیکن تازه نفس بود. رایکوف در شصت و هشتمین دقیقه عباس مژدهی را به جای جواد قراب وارد میدان کرد تا بلکه تیمش به گل تساوی دست پیدا کند. در دقایق 70 و 71 پرسپولیس دو حمله خطرناک روی دروازه بادکوبه ترتیب داد که در اولی شوت سرکش وطنخواه به اوت رفت و در مورد دوم فرهنگ بادکوبه با یک واکنش سریع ضربه همایون بهزادی را مهار کرد. اما سرانجام دقیقه 75 بازی از راه رسید. روی یک حمله که تاجی ها از جناح راست روی دروازه پرسپولیس ترتیب دادند علی جباری و مهراب شاهرخی بر سر توپ درگیر شدند و توپ به بیرون رفت. کمک داور اول بازی، علی الهی، توپ را به سود پرسپولیس اوت اعلام کرد اما ارشد برازنده با رد نظر او خطای مهراب شاهرخی را اعلام کرد و توپ را به جباری داد. البته فردای بازی ارشد برازنده در دفتر مجله کیهان ورزشی ماجرا را اینگونه نقل کرد:

من در این زمان با توپ و محل حادثه 35 متر فاصله داشتم. سوت زدم و به نفع تیم پرسپولیس توپ را خارج اعلام کردم. کمک داور مانع از پرتاب توپ بیرون رفته شد و گفت: روی جباری خطا شده باید به نفع تیم تاج ضربه زده شود. کلانی و مهراب با کمک داور وارد مشاجره شدند. بی درنگ خود را به محل رسانیدم، کمک داور در مورد خطا اصرار می ورزید.

به هر شکل علی جباری ضربه خطا را زد که توپ به بدن و دست همایون بهزادی برخورد کرد و چون دوباره به خود جباری رسید داور آوانتاژ داد. علی جباری با تکنیک بالای خود از بهزادی و شاهرخی عبور کرد و توپ را روی دروازه پرسپولیس ارسال کرد، سانتر جباری با ضربه سر چکشی مژدهی تازه وارد همراه شد و گل مساوی تاج بدست آمد.

با عبور توپ از خط دروازه پرسپولیسی ها به شدت به داور و کمکش اعتراض میکردند و بازی برای دقایقی متوقف شد و اولین کارت زرد بازی بالاخره از جیب آقای برازنده بیرون آمد و به نام مهراب شاهرخی ثبت شد. با فروکش کردن درگیری ها بازی مجددا آغاز شد ولی خیلی زود دوباره به جنجال کشیده شد. خشونت مهدی لواسانی بالاخره دردسر ساز شد و همایون بهزادی را که در درگیری قبلی بازیکنان تیمش را به آرامش دعوت میکرد به اوج عصبانیت رساند. دو بازیکن با مشت و لگد به جان هم افتادند و ارشد برازنده خیلی سریع هر دو را از زمین مسابقه اخراج کرد.

با خروج بهزادی، بازوبند کاپیتانی پرسپولیس به مهراب شهرخی رسید. بازی مجددا از سر گرفته شد اما در یک صحنه درست چند دقیقه بعد، مهدی حاج محمد، ابراهیم آشتیانی را به شدت سرنگون کرد، داور رای به ادامه کار داد، توپ دفع شده به محوطه جریمه تاج رسید و در یک درگیری هوایی بین قلیچ خانی و مهراب شاهرخی، بازیکن پرسپولیس نقش بر زمین شد. مهراب جوری روی زمین خشک شده بود که همه برای لحظاتی نگران سلامتی او شدند.

بی تفاوتی داور به این موضوع این بار حسین کلانی را به مرز انفجار رساند. کلانی به سمت داور به نشانه اعتراض یورش برد و بعد از یک مشاجره لفظی ( که به نقل از ارشد برازنده همراه با فحاشی از سوی حسین کلانی بود ) داور رای به اخراج کلانی از زمین مسابقه داد. درباره این درگیری حسین کلانی ماجرا را در نشریه دنیای ورزش اینطور شرح می دهد:

در مرود این مسئله هم که داور مدعی شده به او دشنام داده ام، باید بگویم لحظه ای که مهراب با سابقه شکستگی قبلی کمر در جلوی دروازه تاج به زمین خورد، من و دیگر بچه ها خیال کردیم او دستش شکسته است ولی داور بی توجه به این حادثه فورا توپ را در نقطه معین کاشت و یک ضربه آزاد به سود تاج اعلام کرد. من اعتراض کنان به داور اظهار داشتم که امکان شکستگی دست مهراب هست ولی او بی توجه به گفته من به شدت مهراب را تکان می داد، اعتراض کردم، ولی او گفت بیرونت می کنم. در اوج عصبانیت به داور گفتم شما بدون دلیل نمی توانید مرا بیرون کنید، ولی داور در همین موقع امر به خروج من از میدان کرد.

حالا نوبت مهراب شاهرخی، کاپیتان پرسپولیسی ها بود که به داور اعتراض کند و مانع خروج کلانی از زمین مسابقه شود. با این تصمیم داور پرسپولیسی ها دست از انجام ادامه مسابقه کشیدند و به نشانه اعتراض زمین مسابقه را ترک کردند.

داور بازی که دقایقی منتظر بازگشت بازیکنان مانده بود سرانجام سوت پایان بازی را در دقیقه 80 به صدا در آورد و تیم تاج را 3 بر صفر پیروز مسابقه اعلام کرد.

بعدها علی عبده رئیس باشگاه پرسپولیس به خبرنگار روزنامه اطلاعات گفت که او دستور خروج تیمش از زمین را صادر کرده و از کاری که انجام داده اصلا پشیمان نیست. عبده عنوان کرد که حالا با آرامش خاطر احساس میکنم که وظیفه ام را در پایان دادن به مشاجره بازیکنان در برابر چشم تماشاچیان به خوبی انجام داده ام.

صبح روز بعد هیئت رئیسه فدراسیون فوتبال جلسه ای برای رسیدگی به تخلفات دربی تشکیل داد و با توجه به گزارش داور بازی و آقای ملک، سرپرست زمین و صورت جلسه مسئولان انتظامات امجدیه بیانیه ای سه بندی منتشر کرد:

1- چون آقایان همایون بهزادی بازیکن باشگاه پرسپولیس و مهدی لواسانی بازیکن باشگاه تاج در حین مسابقه با هم به مشاجره و زد و خورد پرداخته اند و داور مسابقه هر دو را از زمین بازی اخراج نموده است برابر مقررات این بازیکنان از یک تا سه جلسه از شرکت در این دوره از مسابقه ها محروم خواهند بود.

علیهذا نامبردگان تا خاتمه مسابقه قهرمانی باشگا های ایران از شرکت در این دوره مسابقه ها محروم خواهند بود.

ضمنا به نامبردگان اخطار میگردد چنانچه تجدید نظری در رویه اخلاقی خود ننمایند در آینده مشمول تنبیهات شدیدتری خواهند شد.

2- چون آقایان حسین کلانی و مهراب شاهرخی به داوران مسابقه و همچنین به بعضی از بازیکنان دیگر اهانت نموده اند مطابق بند و 2 و 4 و الف و ب از ماده 44 آئین نامه مسابقات ( تا پایان سال ورزشی جاری ) از شرکت در کلیه مسابقه های رسمی داخلی و خارجی محروم میگردند.

( با توجه به آئین نامه مربوطه این تصمیم به تایید سازمان تربیت بدنی ایران رسیده است. )

3- چون آقای جعفر کاشانی اقدام به تظاهرات توام با تحریک نموده و باعث ناراحتی و مرعوب نمودن کمک داور مسابقه گردیده است نامبرده کتبا توبیخ و چنانچه در آینده اینگونه اعمال را تکرار نماید طبق مقررات با او رفتار خواهد شد.

هرچند که بهزادی و لواسانی فردای مسابقه با یکدیگر خیلی دوستانه آشتی کردند اما پروند هفتمین دربی تهران با این احکام نسبتا سنگین بسته شد. در دیگر دیدار مرحله نیمه نهایی رقابت ها هم بعد از این مسابقه تیم پاس موفق شد 4 بر دو تاج آبادان را شکست دهد و به فینال بازی ها برسد.

در دیدار نهایی هم تاجی ها موفق شدند با برتری برابر پاس مقام قهرمانی را بدست آورند و به عنوان نماینده فوتبال ایران برای شرکت در مسابقات جام باشگاه های آسیا معرفی شوند.