علائم تومورهای مغزی را بشناسید و جدی بگیرید!

تومور مغزی رشد غیر طبیعی سلول ها در مغز است. انواع مختلفی از تومورهای مغزی وجود دارد. برخی از تومورهای مغزی غیرسرطانی (خوش خیم) و برخی دیگر سرطانی (بدخیم) هستند. تومورهای مغز براساس محل شروع رشد تومور به دو دسته اولیه ” تومورهایی که در مغز شروع به رشد می کنند” و تومور های ثانویه یا متاستاسیک ” تومورهای ناشی از سرطان در قسمت های دیگر بدن که به مغز گسترش یافته اند” تقسیم می شوند.

سرعت رشد تومورهای مغزی بسیار متفاوت است. نوع تومور، میزان رشد و همچنین محل قرارگیری آن بر میزان اثر بر عملکرد سیستم عصبی و همچنین گزینه های درمانی تاثیر می گذارد.

علل ایجاد تومور های مغز

تومورهای اولیه مغز، از خود مغز یا در بافت های نزدیک به آن سرچشمه می گیرند، مانند غشاهای پوشاننده مغز (مننژ)، اعصاب جمجمه ، غده هیپوفیز یا غده صنوبری.

این تومورها زمانی ایجاد می شوند که سلول های طبیعی دچار خطا (جهش) در DNA خود شوند. این جهش ها باعث می شود سلول ها با سرعت بیشتری رشد کرده و تقسیم شوند ومانند سلول های طبیعی نمی میرند. در نتیجه توده ای از سلول های غیر طبیعی ایجاد می شود که تومور را تشکیل می دهد.

در بزرگسالان ، تومورهای اولیه مغز بسیار کمتر از تومورهای ثانویه مغز هستند، که در آن سرطان از جاهای دیگر شروع شده و به مغز گسترش یافته است.

انواع تومورهای مغز

انواع مختلفی از تومورهای اولیه مغز وجود دارد. که هرکدام نام خود را از نوع سلول های درگیر می گیرند. مانند:

نوروم صوتی آستروسیتوما متاستاز مغز کارسینوم شبکه کوروئید کرانیوفارنژیوم تومورهای جنینی اپندیموما گلیوبلاستوما گلیوما مدولوبلاستوما مننژیوم الیگودندروگلیوما تومورهای مغزی کودکان پینوبلاستوما تومورهای هیپوفیز علائم تومور مغزی

علائم تومور مغزی بسیار متفاوت است و به اندازه ، محل و سرعت رشد تومور مغزی بستگی دارد. علائم و نشانه های عمومی ناشی از تومورهای مغزی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

شروع یا تغییر الگوی سردرد

سردردهایی که به تدریج مکرر و شدیدتر می شوند

حالت تهوع یا استفراغ غیرقابل توضیح مشکلات بینایی، مانند تاری دید، دوبینی یا از دست دادن دید محیطی کاهش تدریجی احساس یا حرکت در بازو یا پا مشکل تعادل مشکلات گفتاری گیجی در امور روزمره تغییر در شخصیت یا رفتار تشنج، به ویژه در شخصی که سابقه تشنج ندارد مشکلات شنوایی روش های تشخیص تومورهای مغز

اگر مشکوک به داشتن تومور مغزی باشید، پزشک ممکن است تعدادی آزمایش از جمله موارد زیر را توصیه کند:

معاینه عصبی

یک معاینه عصبی ممکن است شامل موارد متفاوتی از جمله، بررسی بینایی، شنوایی، تعادل، هماهنگی، قدرت و رفلکس شما باشد. مشکل در یک یا چند منطقه ممکن است سرنخی در مورد بخشی از مغز شما ایجاد کند که می تواند تحت تأثیر تومور مغزی قرار بگیرد.

آزمایشات تصویربرداری

MRI: از MRI معمولا برای تشخیص تومورهای مغزی استفاده می شود. در بعضی موارد ممکن است برای افزایش دقت در تصویربرداری، در طی MRI از طریق ورید بازو یک ماده رنگی تزریق شود.

CT: سی تی اسکن نیز ممکن است گاهی برای تصویربرداری از مغز استفاده شود. روش های تصویربرداری CT و PET بیشتر در تومورهای ثانویه ( متاستاسیک) که سرطان از جای دیگر به مغز گسترش یافته، جهت یافتن تعیین محل ایجادسرطان استفاده می شود.

نمونه برداری (بایوپسی)

می توان بایوپسی را به عنوان بخشی از جراحی برداشتن تومور مغزی انجام داد و یا نمونه برداری را با استفاده از سوزن انجام داد.

نمونه برداری با سوزن استریوتاکتیک برای تومورهای مغزی با دسترسی سخت یا مناطق بسیار حساس درون مغز که ممکن است در اثر یک جراحی گسترده آسیب ببیند، انجام شود. جراح مغز و اعصاب یک سوراخ کوچک در جمجمه ایجاد می کند. سپس یک سوزن نازک را از طریق سوراخ و با هدایت CT اسکن و یا MRI وارد کرده از بافت نمونه برداری می کند. سپس نمونه زیر میکروسکوپ بررسی می شود تا خوش خیم یا بدخیم (سرطانی) بودن آن مشخص شود.

روش های تشخیصی جامع و دقیق، را قادر می سازد تا روش درمان را دقیق تر برنامه ریزی کند و در موارد جراحی، خطر نیاز به جراحی مجدد را کاهش دهد.

روش های درمان تومور مغزی

درمان تومور مغزی به نوع ، اندازه و محل تومور و همچنین سلامت عمومی و ترجیحات بیمار بستگی دارد.

عمل جراحی

به طور کلی متداول ترین روش درمانی برای تومورهای مغزی جراحی است. هدف از بین بردن هرچه بیشتر تومور بدون آسیب رساندن به قسمت های سالم مغز است. در حالی که محل قرارگیری برخی تومورها امکان حذف آسان و ایمن را فراهم می کند، تومورهای دیگر ممکن است در منطقه ای واقع شوند که میزان برداشتن تومور را محدود می کند. حتی حذف بخشی از تومور نیز می تواند مفید باشد. جراحی برای برداشتن تومور مغزی خطراتی مانند عفونت و خونریزی را به همراه دارد. سایر خطرات ممکن است به بخشی از مغز که تومور در آن واقع شده است، بستگی داشته باشد.

همچنین باید یادآور شد در عمل جراحی تجربه و تبحر پزشک نقش تعیین کننده ای در میزان موفقیت عمل جراحی داشته باشد. از این رو بهتر است قبل از عمل به خوبی تحقیق کنید تا بهترین پزشکی که میتوانید را پیدا کنید تا عوارض ناشی از جراحی را به حداقل رسانده و جراحی با بیشترین میزان موفقیت و کمترین عوارض ممکن را داشته باشید.

پرتو درمانی

در پرتودرمانی از پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس یا پروتون ها برای از بین بردن سلول های تومور استفاده می شود. پرتودرمانی می تواند از دستگاهی خارج از بدن (اشعه پرتوی خارجی) حاصل شود ، یا در موارد بسیار نادر، تابش می تواند در داخل بدن نزدیک به تومور مغزی قرار گیرد (براکی تراپی).

تابش پرتوی خارجی می تواند فقط بر روی ناحیه ای از مغز که تومور در آن قرار دارد متمرکز شود، یا می تواند روی کل مغز اعمال شود. تابش کامل مغز غالبا برای درمان سرطانی استفاده می شود که از قسمت دیگری از بدن به مغز گسترش یافته و تومورهای متعددی را در مغز ایجاد می کند.

عوارض جانبی پرتودرمانی به نوع و دوز تابش بستگی دارد. عوارض جانبی شایع در طول درمان یا بلافاصله پس از آن شامل خستگی، سردرد، از دست دادن حافظه و تحریک پوست سر است.

رادیو جراحی (رادیوسرجری)

رادیو جراحی استریوتاکتیک نوعی جراحی به معنای سنتی آن نیست. در این روش با استفاده از پرتوهای متعدد، اشعه ای را بر روی سلول های تومور در یک ناحیه بسیار کوچک متمرکز می کنند. هر پرتوی تابش شده به تنهایی قدرتمند نیست، اما نقطه ای که همه پرتوها در آنجا متمرکز می شوند- در تومور مغزی- دوز بسیار زیادی از اشعه را برای از بین بردن سلول های تومور دریافت می کند.

انواع مختلفی از فناوری برای رادیو جراحی برای درمان تومورهای مغزی با استفاده تابش وجود دارد، مانند چاقوی گاما (گاما نایف) یا شتاب دهنده خطی. جراحی رادیویی به طور معمول در یکبار درمان انجام می شود و در بیشتر موارد می توانید همان روز به خانه بروید.

شیمی درمانی

در شیمی درمانی از داروهایی برای از بین بردن سلول های تومور استفاده می شود. داروهای شیمی درمانی را می توان به صورت قرص به صورت خوراکی مصرف کرد و یا از طریق ورید به داخل ورید تزریق کرد. آزمایش سلول های تومور مغزی می تواند تعیین کند که شیمی درمانی برای شما مفید است یا خیر. عوارض جانبی شیمی درمانی به نوع و دوز دارو بستگی دارد. شیمی درمانی می تواند باعث حالت تهوع، استفراغ و ریزش مو شود.

درمان دارویی هدفمند

درمان های دارویی هدفمند روی ناهنجاری های خاص موجود در سلول های سرطانی متمرکز هستند. با مسدود کردن این ناهنجاری ها، درمان های دارویی هدفمند می توانند سلول های سرطانی را از بین ببرند. داروهای درمان هدفمند برای انواع خاصی از تومورهای مغزی در دسترس است.