پیروانی: همین امسال به فوتبال بازمی‌گردم

در سال‌های نه چندان دور که دست بیشتر تیم‌های شهرستانی در برابر دو تیم بزرگ پایتخت بالا می‌رفت، برق شیراز یکی از معدود تیم‌های شهرستانی بود که در برابر آنها قد علم می‌کرد و دست بر قضا چند باری هم روی بام فوتبال ایران ایستاد. برق شیراز کارخانه بازیکن‌سازی‌ هم بود و بسیاری از ملی‌پوش‌های سال‌های دور و نزدیک از دل همین تیم به فوتبال ایران معرفی شدند. حالا دیگر از نارنجی‌پوش‌های شیراز خبری نیست و هیچ اثری از قدیمی‌ترین تیم فوتبال شهرستانی باقی نمانده است. 75بهار از عمر باشگاه برق شیراز گذشته اما کسی سالروز تاسیس آن را جشن نمی‌گیرد. غلام پیروانی، مربی نام آشنای فوتبال ایران که همه دوران فوتبالش را در تیم برق شیراز سپری کرد و بعدها در قامت مربی، این تیم را به مقام قهرمانی لیگ فوتبال ایران رساند بیش از هر کسی بابت وداع تلخ با لاله‌های نارنجی اندوهگین است. به مناسبت سالگرد تاسیس قدیمی‌ترین باشگاه فوتبال ایران با او که نماد فوتبال شیراز است و هر پرسشی را با شعر پاسخ می‌دهد گفت‌وگو کرده‌ایم.

.خیلی از منابع مکتوب، برق شیراز را به‌عنوان قدیمی‌ترین باشگاه شهرستانی ایران معرفی می‌کنند.چنین ادعایی صحت دارد؟

ایمان داشته باشید که برق شیراز قدیمی‌ترین تیم فوتبال ایران است. برق به‌طور غیررسمی 76یا 77سال سابقه دارد و به‌طور رسمی چیزی حدود 75سال در فوتبال ایران فعالیت کرده است. حتی پرسپولیس و استقلال هم‌چنین سابقه‌ای ندارند. برق شیراز مثل نهالی بود که در سال 1325توسط مهندس نعمت‌اللهی کاشته شد و بزرگان دیگری مثل جعفر بهنام و بهادر قهرمان و مهندس بیژن آن را آبیاری کردند تا به درختی تنومند تبدیل شود.

. برق شیراز از همان ابتدا به قصد عرض اندام در فوتبال ایران فعالیتش را شروع کرد یا می‌خواست فوتبالیست‌های مستعد را کشف کند و پرورش بدهد؟

برق با کمک عده‌ای از جوانان شیرازی که در کارخانه برق شیراز کار می‌کردند و با لیدری ابراهیم نعمت‌اللهی فعالیتش را شروع کرد اما بعدها بازیکنان بزرگی به این تیم آمدند. سال 1354نادر فریاد‌شیران دروازه‌بان ما بود و استقلال را با همه بزرگانش سه بر صفر شکست دادیم و در تهران با این تیم بدون گل مساوی شدیم. همان موقع در تهران و جلوی 70هزار تماشاگر با پرسپولیس که علی پروین، جعفر کاشانی، ابراهیم آشتیانی و سایر بزرگانش را داشت یک بر یک شدیم. هر تیمی می‌خواست به شیراز بیاید و با برق بازی کند عزا داشت. تیم برق در سال 1375قهرمان لیگ فوتبال ایران شد و در جام باشگاه‌های آسیا هم بازی کرد. برق در هر دو جبهه سازندگی و کسب افتخار موفق بود.

. برق با بزرگانی مثل حسن منجمی و ابراهیم عباسی و با مدیریت خلیل صالحی به یکی از قطب‌های فوتبال ایران بدل شد و بازیکنان زیادی تربیت کرد. چرا تیم ریشه‌داری مثل برق اینگونه از صحنه فوتبال ایران محو شد؟

خیلی‌ها برای اینکه برق در فوتبال ایران قد علم کند زحمت کشیدند. افتخار من این است که از 25سالگی مربی، بازیکن برق بودم و تا 40سالگی برای این تیم بازی کردم. در جام تخت‌جمشید به‌عنوان بهترین تیم شهرستانی معرفی شدیم و به‌عنوان پاداش ما را به جام استقلال چین اعزام کردند. آنجا با تیم‌های مطرح خارجی بازی کردیم و بین 24تیم به مقام ششم رسیدیم. متأسفانه قدر تیم را ندانستند و این نهال را خشکاندند.برق لاله نارنجی شیراز بود و کسانی که آن را خشکاندند باید جوابگو باشند چون ذره‌المثقال هم دارد حساب.

. سقوط برق شیراز دقیقا از چه زمانی شروع شد؟

از وقتی به بهانه خصوصی‌سازی،‌ بودجه به این تیم تزریق نکردند. در همین لیگ برتر امسال جز تراکتورسازی تبریز کدام تیم به‌معنای واقعی خصوصی است؟ استقلال و پرسپولیس یا سپاهان و فولاد و ذوب‌آهن از کجا بودجه می‌گیرند؟ گر حکم شود که مست گیرند، در شهر هر آنکه هست گیرند؟ مگر در وزارت نیرو پول نبود که خرج برق شیراز کنند؟ به قول شاعر، چار دینار جهان پوشش عیب کهن است، من بیچاره ندارم همه عیبی به من است. متأسفم که بگویم الان دیگر اسمی از برق شیراز نیست. تیمی که قهرمان ایران شد و همیشه جزو بالانشین‌های فوتبال ایران بود الان کجاست؟ آنکه دائم هوس سوختن ما می‌کرد... کاش می‌آمد و از دور تماشا می‌کرد.

*روی سخن شما دقیقا با چه کسانی است؟

طرف صحبت من وزیر محترم ورزش است. وزارت ورزش حق دارد که به پرسپولیس و استقلال کمک کند چون مردم دل در گروی این دو تیم دارند اما برق هم تیم مردمی بود و هر هفته 20هزار تماشاگر را به ورزشگاه حافظیه می‌کشاند. هر سال به استقلال و پرسپولیس 100میلیارد تومان بودجه می‌دهید. اگر سالی 5میلیارد هم به ما می‌دادید الان برق سرپا بود. سال 1378جلوی دوربین برنامه نود گفتم روزی می‌آید که دیگر برق و فجرسپاسی در شیراز نباشند. 5سال بعد هر دو تیم به دسته اول سقوط کردند و از آن به بعد استقلال و پرسپولیس هم به شیراز نیامدند.

* برق شیراز کارخانه بازیکن‌سازی‌ فوتبال ایران بود و بعد هم فجرسپاسی چنین نقشی را ایفا می‌کرد. با سقوط این دو تیم تکلیف فوتبالیست‌های بااستعداد شیراز چه می‌شود؟

فوتبالیست‌های زیادی مثل سیاوش اکبرپور، مهرزاد معدنچی، مهدی رحمتی، مهدی رجب‌زاده، غلامرضا رضایی، امید روانخواه و... در شیراز کشف شدند و بعدها به تیم‌های بزرگ رفتند. اگر به قبل‌تر برگردیم فوتبالیست‌هایی مثل ستار زارع، افشین پیروانی، داریوش یزدانی، علیرضا عباسفرد و... از شاگردان من بودند. هر چه بازیکن ساختیم بردند و پول هم به ما ندادند که از نو بسازیم. یک موقعی همه بازیکنان خوبمان را برده بودند و پول هم نداشتیم در نیم فصل بازیکن بگیریم. هر تیمی با چنین رویه‌ای محکوم به نابودی است. فوتبال شیراز اگر مربی دلسوز داشته باشد بازیکن بااستعداد پیدا می‌شود؛ مربی‌ای که به معنویات فکر کند و مدام دنبال مادیات نباشد. من 11سال در فجرسپاسی مربیگری کردم و 460میلیون تومان گرفتم اما بابت یک فصل مربیگری در نفت آبادان 400میلیون تومان به من دادند. من آنقدر عاشق تیمم بودم که اصلا به پول فکر نمی‌کردم.

*الان تیم قشقایی شیراز در لیگ یک است اما به‌نظر می‌رسد شیراز، بدون تیم فوتبال برق یک چیزی کم دارد. فکر می‌کنید قشقایی انتظارات فوتبال‌دوستان شیرازی را برآورده می‌کند؟

تیم قشقایی هم در فوتبال شیراز زحمت می‌کشد اما تاریخچه فوتبال شیراز اول برق است بعد هم فجرسپاسی.

* از سرنوشت برق شیراز خبر دقیقی در دست نیست. عده‌ای می‌گویند به‌زودی فعالیتش را شروع می‌کند و برخی دیگر می‌گویند برای همیشه تعطیل شده است. شما بهتر از هر کسی می‌توانید بگویید لاله نارنجی شیراز در چه شرایطی به سر می‌برد.

شنیده‌ام باشگاه را به‌خاطر بدهی پلمب کرده‌اند. در این شرایط به باشگاه نمی‌روم کاکو. شاعر می‌گوید: ‌ای دل چرا بی‌وفایی می‌کنی، از گدایان هم گدایی می‌کنی؟ خدا را شکر وضع مالی‌ام خوب است و احتیاجی به پول ندارم اما برای برق گریه می‌کنم. سالی که مربی نفت آبادان بودم، برق شیراز در انتهای جدول بود. آمدند مرا به شیراز بردند و گفتند اگر از 8بازی باقیمانده 4 امتیاز بگیریم سقوط نمی‌کنیم اما 14امتیاز گرفتیم. تا وقتی در برق بودم سقوط نکردیم.حالا آن تیم کجاست؟ چند سال قبل یک عده‌ای خواستند برق شیراز را سر و سامان بدهند و به من هم پیشنهاد مدیرعاملی دادند اما کار من داخل زمین است. پارسال یک عمل جراحی سخت داشتم و انشاالله همین امسال به فوتبال برمی‌گردم.

*برق شیراز مثل بیمار رو به احتضاری است که هنوز نفس می‌کشد و علائم حیاتی دارد. چگونه می‌شود این تیم را احیا کرد؟

برای نجات برق باید یکی بیاید پول خرج کند. برق نه با 100میلیارد که با 10میلیارد احیا می‌شود. با بازیکن 200میلیون تومانی نه؛ بازیکن 3میلیاردی. پادشاهی، علم و طبل و سپاه می‌خواهد.

* شما طبع شعر دارید. شرح حال برق را با کدام شعر می‌توان توصیف کرد؟

وضع برق را با یک دو بیتی توصیف می‌کنم؛ گلم را چرا از شاخه چیدی/ چرا در خانه‌ام مرگ آفریدی/برای چیدن آن گل ز شاخه/کنارش غنچه‌هایش را ندیدی. آنهایی که کمر به نابودی برق بستند این همه بازیکن جوان را کنار این تیم ندیدند؟

*حالا که فضای گفت‌وگو شاعرانه است، شیراز بدون برق را به چه چیزی تشبیه می‌کنید؟

اینجا دیگر باید به حضرت حافظ متوسل شد. حافظ می‌گوید: شیراز و آب رکنی و این باد خوش نسیم/عیبش مکن که خال رخ هفت کشور است. برق شیراز به‌معنای واقعی خال رخ هفت کشور بود.
منبع: همشهری