اثر ارزهای دیجیتال بر اقتصاد ایران، موضوعی که همه اعم از مردم عادی و اقتصاددانان و متخصصین نظرات متفاوتی راجع به آن بیان میکنند. همانطور که میدانید اقتصاد ایران به دلایل مختلف (که یکی از آن دلایل، تحریمهای اعمال شده بر کشور است) حال و روز چندان خوبی ندارد.
اما آیا میشود به ارزهای دیجیتال به عنوان یک منجی نگاه کرد که حداقل برخی از مشکلات اقتصادی کشور حل شود؟
در این مقاله قصد داریم نظرات مختلف افراد راجع به این مسئله را جمعآوری کنیم و در اختیار شما قرار دهیم.
سرفصلهای این مقاله
۱ اثر ارزهای دیجیتال بر اقتصاد ایران۱.۱ احمد علوی۱.۲ پایگاه اطلاعرسانی حوزه۱.۳ وال استریت ژورنال۱.۴ الیپ تیک۱.۵ ناصر حکیمی۱.۶ الیاس حضرتی ۱.۷ اکبر فرج نیا۱.۸ محمد حسین فرهنگی۱.۹ فیروزآبادی۱.۱۰ همایون حائری۱.۱۱ سخن آخراثر ارزهای دیجیتال بر اقتصاد ایران
احمد علوی
احمد علوی استاد دانشگاه و اقتصاددانی ساکن سوئد است که در جواب این سوال که آیا درآمد ناشی از ارزهای دیجیتال قادر به رفع تنگناهای اقتصادی هست یا خیر گفت:
در شرایط فعلی با وجود تحریم، کاهش درآمد نفتی، محدود شدن منابع ارزی ایران و همچنین تاثیرات شیوع ویروس کرونا بر اقتصاد ایران، دولت سعی دارد از هر روشی برای دور زدن تحریمها استفاده کند.
اما مشکلات اقتصادی ایران ابر بحرانهای ساختاری و عمیقتر از اندازهای هستند که بتوان تنها با کمک رمزارزها و بیت کوین به حل آنها پرداخت. از طرفی این درآمدها محدود هستند و اصلا مطمئن نیستند.
احمد علوی در پاسخ به این سوال که با توجه به قطعیهای مکرر برق آیا استخراج بیت کوین در ایران اقتصادی است یا خیر گفت:
هزینههای استخراج رمزارزها را میتوان به بخشهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی تقسیمبندی کرد. با توجه به رویکرد دولت به نظر میرسد که هزینههای اجتماعی و حتی هزینههای اقتصادی بلندمدت برای دولت اهمیت چندانی نداشته باشد.
اقتصاد ایران به منابع مالی بالغ بر ۱۰۰ میلیارد دلار در سال نیاز دارد تا به تعادل برسد و این منابع ارزی اندکی که از استخراج رمزارزها به دست میآید عملا تاثیری خاصی در بهبود شرایط نخواهد داشت.
شرایط فعلی ایران بسیار خاص است و قرار گرفتن حاکمیت تحت فشارهای گوناگون باعث شده است که حاکمیت به هر وسیلهای سعی در پر کردن خلاهای اقتصادی خود داشته باشد اما به کار گرفتن این روش در هیچ کشوری با اقتصاد متعارف، دیده نمیشود و درست نیست.
دستگیری یکی از فعالان بازار رمزارزها با توجه به رواج روزافزون فعالیت در بازار رمزارزها در میان مردم این سوال را در ذهن ایجاد میکند که آیا دولت در پی تصاحب این بازار در محدودهی ایران است؟
البته که با توجه به امیدی که دولت به تامین کسری بودجه از این روش دارد، طبیعی است که بخواهد بخش خصوصی و افراد حقیقی را از امکان فعالیت در زمینه بازار رمزارزها که یک بازار پراکنده و جهانی است محدود کند تا بتواند روزنهای برای کسب درآمد خود داشته باشد.
پایگاه اطلاعرسانی حوزه
اقتصاد کشور با ارزهای دیجیتال و بیت کوین رو به نابودی است، که البته ضرر این موضوع شما ملت را بیش از هر بخش دیگری هدف قرار خواهد داد.
ضرباتی که بیت کوین و استخراج آن به اقتصاد کشور وارد میکند:
شخصی که مزرعهی استخراج دارد، ارزی که به ازای صادرات کالا به دست آمده را صرف واردات ماینر میکند و از این طریق ضربهای به اقتصاد کشور وارد میکند. برقی که صرف استخراج بیت کوین میشود، برقی است که میبایست صرف گردش موتور تولید کشور و تامین رفاه جامعه شود. تعطیل شدن تولید به دلیل تبدیل شدن کارخانههای کشور به مزارع بیت کوین نیز خسارات شدیدی بر اقتصاد کشور وارد میکند. به دنبال تبدیل کارخانهها به مزارع استخراج بیت کوین، افزایش بیکاری را شاهد هستیم زیرا کارگران دیگر کاری برای انجام ندارند. تبدیل بیت کوین به ریال و برعکس بزرگترین ضربه را به بدنهی اقتصاد کشور وارد میکند.در این پایگاه اطلاعرسانی اثر ارزهای دیجیتال بر اقتصاد ایران کاملا منفی اعلام شده است.
وال استریت ژورنال
ارزهای دیجیتال به جای دلار؛ بنا بر آنچه والاستریت ژورنال منتشر کرده است ایران در تلاش است تا با جایگزین کردن ارزهای دیجیتال با دلار وابستگی اقتصادی خود به دلار را کاهش دهد.
با حذف دلار از ذخیره ارزی، روسیه و چین فشار زیادی را بر آمریکا تحمیل خواهند کرد، انتظار میرود مبادلات نفتی به جای دلار با بیت کوین انجام شوند.
البته ناگفته نماند که منتقدان این نظریه معتقدند که گستردگی ارزهای درجیتال در سراسر دنیا به قدری زیاد است که فعالیت ایران در این حوزه نمیتواند به عنوان راهکاری برای دور زدن تحریمها تلقی شود، بلکه ایران نیز همچون دیگر کشورها خواسته است سهمی از این بازار داشته باشد.
با شیوع ویروس کرونا بیت کوین توانست به رشد خود ادامه دهد، علیرغم پیش بینیهایی که در رابطه با رکود قیمت بیت کوین منتشر شده بود پادشاه رمزارزها توانست در زمان اوج رکود در دیگر بازارها رشد ۲۷ درصدی را تجربه کند.
کارشناسان زیادی معتقدند که با تشویش در بازارهای جهانی، خرید بیت کوین میتواند نوسانات بازارهای سهام را خنثی کند. انتظار میرود که ایران مانند بسیاری از کشورها رمزارزها را وارد اقتصاد خود کند و از امتیازات آنها برای بهبود شرایط اقتصادی خود کمک بگیرد.
دسترسی ایرانیان به بازارهای بینالمللی ارزهای دیجیتال بسیار محدود است، نظام مالیاتی در خصوص رمزارزها بسیار مبهم است.
همچنین عدم اتصال شبکهی بانکی ایران به بانکهای جهانی و مشکلات پرداخت در بازارهای بینالمللی باعث شده است که همهی افراد تمایلی به عضویت در بازار رمزارزها نداشته باشند.
البته گروهی از فعالان اقتصادی معتقدند که به دلیل محدودیتهای بازار دلار، قانونی شدن بیت کوین و تنظیم نظام مالیاتی دقیق میتوان انتظار داشت که درصد بیشتری از اقتصاد ایران به بازار رمزارزها اختصاص پیدا کند.
در نتیجه با تغییر قوانین در رابطه با فعالیتهای رمزارزی میتوان اثر ارزهای دیجیتال بر اقتصاد ایران را متغیر دانست.
الیپ تیک
الیپ تیک یک موسسه فعال در حوزهی بلاکچین است این موسسه معتقد است که درآمد حاصل از استخراج بیت کوین در ایران با درآمدی بالغ بر صدها میلیون دلار توانسته است که منبع درآمدی برای استفاده در زمینهی صادرات و واردات در ایران باشد. با توجه به وجود تحریمها علیه ایران این درآمد توانسته تا حدودی از فشار تحریمها بکاهد.
در حال حاضر حدودا ۵/۴ درصد از استخراج کل بیت کوینها در سراسر جهان در ایران انجام میشود. بنا به گفتهی الیپ تیک با این میزان ا ز استخراج، حجم گردش مالی سالانه به چیزی حدود یک میلیارد دلار در این عرصه میرسد.
البته به گفتهی الیپ تیک اعلام دقیق این آمار کار چندان سادهای نیست و این آمار تخمینی بر اساس آنچه مرکز فعالیتهای مالی جایگزین کمبریج تا سال ۲۰۲۰ جمعآوری و منتشر کرده بود، اعلام شده است.
البته میزان برق مصرفی مورد نیاز برای استخراج بیت کوین که معادل ۶۰۰ مگاوات است در این آمار محاسبه و کسر شده است.
بر اساس تحقیقی که موسسه الیپ تیک انجام داده است، برق سالانه مورد نیاز برای استخراج بیت کوین در ایران برابر است با برقی که از سوختن ۱۰ میلیون بشکه نفت به دست میآید که معادل ۴ درصد از صادرات نفت ایران در سال ۲۰۲۰ بوده است.
ناصر حکیمی
ناصر حکیمی معاون سابق فناوری های نوین بانک مرکزی به بررسی ابعاد مختلف سرمایهگذاری افراد حقیقی در رمزارزها به خصوص بیت کوین پرداخته است. ناصر حکیمی از حاکمیت درخواست اعلام موضع خود به صورت روشن کرده است چراکه در غیر این صورت فاجعهای همچون بورس و ضررهای سنگین آن برای افراد حقیقی دوباره تکرار خواهد شد.
بسیاری از مالباختگان بورس ایران بدون آموزش خاصی وارد این بازار شدند، توجه داشته باشید ورود به هر بازار مالی نیاز به آموزش دارد، این نیاز به آموزش درمورد بازار رمزارزها که نوسانات شدیدتری دارد به مراتب مهمتر است.
دوره آموزش ارز دیجیتال که امروزه حتی به صورت آنلاین نیز قابل دسترسی هستند میتواند در این مسیر کمک بزرگی به شما کرده باشند.
ناصر حکیمی با گفتن اینکه بانک مرکزی مرجع اصلی رسیدگی و اعلام موضع در رابطه با رمزارزهاست افزود اگر وضعیت رمزارزها در کشور به همین منوال ادامه پیدا کند شاهد خروج سرمایه و ارز از کشور خواهیم بود.
آقای حکیمی در ادامه گفت رمزارز ملی کشور باید با پشتوانهی طلا باشد زیرا اگر رمزارز ملی پشتوانه ریال داشته باشد قطعا از آن استقبال نخواهد شد.
پشتوانه ارز فیات هر کشوری، اقتصاد آن کشور است و حجم پول نمایانگر انضباط پولی یک کشور است.
پشتوانهی رمزارزها ریاضیات است، پشتوانهی ریاضیات انرژی است که برای حل معما لازم است.
بیت کوین با هدف نابودی بانکهای مرکزی و ایجاد یک واحد پول جهانی که مورد استفاده در سراسر دنیا باشد به وجود آمد. این موضوع میتواند خطر بزرگی برای دولتها باشد به همین دلیل است که میبینیم بسیاری از دولتها در خصوص رواج رمزارزها مقاومت میکنند.
ناصر حکیمی معتقد است با توجه به رویکردهای متفاوت از سمت دولت، اثر ارزهای دیجیتال بر اقتصاد ایران میتواند متغیر باشد.
الیاس حضرتی
نباید در رابطه با ارزهای دیجیتال موضع گیری سخت داشت. رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ، الیاس حضرتی در نشست فعالان سیاسی که در حضور رئیس جمهور برگزار شد گفت که ما نباید در رابطه با ارزهای دیجیتال که یکی از مهم ترین مسائل روز دنیا به شمار می رود برخورد خود با ماهواره و ویدئو را تکرار کنیم.
او با تاکید بر فراهم کردن امکانات استخراج ارزهای دیجیتال در کشور گفت: “در صورتی که استخراج ارزهای دیجیتال را در کشور ممنوع اعلام کنیم خود را از درآمد ۵ الی ۷ میلیارد دلاری بی نصیب کردهایم.”
الیاس حضرتی با مهم خواندن ارزهای دیجیتال در تامین بودجه کشور در شرایط کنونی، از چین به عنوان کشوری که در این زمینه موفق بوده یاد کرد و گفت چین اخیرا حقوق ۳۰۰ میلیون کارگر خود را با درآمدی که از ارزهای دیجیتال به دست آورده بود پرداخت میکند.
او همچنین اضافه کرد ما در کشوری زندگی میکنیم که ارزان بودن گاز و توان تبدیل گاز به برق در کشور میتواند امکان استخراج رمزارزها را برای ما فراهم کند.
الیاس حضرتی با توجه به منابع موجود در کشور اثر ارزهای دیجیتال بر اقتصاد ایران را خیلی خوب میداند و معتقد است که رمزارزها تا حد زیادی میتوانند به اقتصاد کشور کمک کنند.
اکبر فرج نیا
بنا بر گزارش منتشر شده توسط خبرگزاری فارس، آقای اکبر فرج نیا مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان آذربایجانشرقی در یک نشست خبری که با رسانه های استان داشتند گفتند:
انرژی برق به هیچ وجه انرژی ارزانی نیست و ارزان به دست نمیآید. اگر انرژی برق را به عنوان یک صنعت در نظر بگیریم ، میتوان گفت یک مواد اولیهای تبدیل به کالا شده و در اختیار عموم مردم قرار گرفته است.
به گفتهی آقای فرج نیا مصرف برق کشور رشد زیادی داشته است. او اضافه کرد از آنجایی که ارزهای دیجیتال هیچ مصرفی در کشور ندارند، استخراج ارزهای دیجیتال به وسیله انرژی برق را میتوان به نوعی قاچاق انرژی دانست.
آقای فرج نیا با اظهار این موضوع که مراغه پایتخت ماینرها است افزودند، جای نگرانی دارد که یک کشاورز به جای کشت و برداشت محصولات، یک ماینر را به امید سودهای هنگفت در گوشه باغ خود بگذارد.
اخراج کارگر و کاهش محصولات کشاورزی از جمله مشکلاتی هستند که ممکن است در این شرایط گریبانگیر ما شوند.
محمد حسین فرهنگی
مجلس شورای اسلامی طی جلسهای با حضور رئیس بانک مرکزی و رئیس سازمان برنامه و بودجه برای بررسی مشکلات اقتصادی که گریبانگیر کشور شدهاند تشکیل داد.
در این جلسه گزارش شاخص اقتصادی کشور توسط سازمان برنامه و بودجه و رئیس بانک مرکزی ارائه شد، که آقای محمد حسین فرهنگی نماینده مردم تبریز در مجلس به آن واکنش نشان داد.
او با توجه به اثر ارزهای دیجیتال بر اقتصاد ایران، از رئیس بانک مرکزی درخواست جدی گرفتن بیت کوین را داشت.
وی همچنین به این نکته اشاره کرد که مجوز اعطا شده از سوی وزارت صمت برای استخراج رمز ارزها دارای ابهاماتی است و از بانک مرکزی درخواست نظارت بر ارزهای دیجیتال را داشت.
بیت کوین بزرگ ترین رمزارز بازار این روزها در میان جوانان که با تکنولوژی آشنایی بیشتری دارند کاملا شناختهشده است. برخی از کشورها از این رمزارز برای آسانتر کردن مبادلات و به عنوان جایگزینی برای دلار آمریکا استفاده میکنند.
فیروزآبادی
آقای فیروزآبادی، دبیر شورای عالی فضای مجازی، گفت:
اگر ورود و استفاده از رمزارها از سمت کشور کنترل نشود، قطعا ضرر بزرگی به کسب و کار کشور وارد خواهد شد، اما اگر بتوانیم دید درستی به موضوع رمزارزها داشته باشیم، این تهدید بزرگ جهانی، میتواند کمک بزرگی به اقتصاد کشور کند.
به گفتهی ایشان، ماینینگ با شرایطی از قبیل تولید برق ارزی کشور با تبعیت از قیمت صادراتی آزاد شده است و در حال حاضر نیز بانک مرکزی در حال بررسی تمام امور اقتصادی و مالی رمزارز در کشور است.
استفاده و تزریق رمزارز به اقتصاد کشور باید تحت کنترل باشد، که این نظارت را بانک مرکزی در دست خواهد گرفت. رمزارز ملی میتواند سلامت اقتصاد کشور را تضمین کند که البته باید جمع بندی اصولی راجع به این موضوع انجام شود.
البته آقای علیرضا آل داوود کارشناس فضای مجازی رمزارزها را تهدیدی برای کشور دانست و با اشاره به اینکه چندین حمله تروریستی از طریق تلگرام به کشور شده است ورود رمزارزها را خطری برای کشور خواند.
همایون حائری
همایون حائری در رابطه با اثر ارزهای دیجیتال بر اقتصاد ایران گفت ماینرها برای استخراج بیت کوین باید به صورت ۲۴ ساعته فعالیت کنند، این در حالی است که با گرمتر شدن هوا و مسئلهی مصرف بیشتر برق، استخدام ماینرها میزان مصرف را به شدت افزایش داده است.
همایون حائری که معاون وزیر نیرو است در این باره میگوید که اکثر افرادی که در کشور اقدام به استخراج بیت کوین میکنند از برق مدارس و مساجد استفاده میکنند و از آنجایی که دولت هزینهی برق این اماکن را پرداخت میکند، درصدی از یارانه دولتی تخصیص داده شده به برق از پول بیتالمال صرف استخراج بیت کوین میشود.
میزان برق مورد نیاز برای استخراج هر بیت کوین معادل مصرف سالانه ۲۴ خانه در تهران است. پرداخت هزینهی سنگین برق استخراج در چنین شرایطی ضربهی مهلکی به اقصاد کشور وارد میکند.
سخن آخر
اطلاعات منتشر شده از منابع مختلف نشان میدهد که تقریبا ۳۹ درصد از برق مورد نیاز برای استخراج بیت کوین از منابع انرژی تجدیدپذیر مثل انرژی خورشیدی استفاده میکنند، و ایران هیچ سهمی از این ۳۹ درصد ندارد.
نیروگاههای برق ایران با نزدیک شدن به فصل زمستان که مصرف برق کاهش پیدا میکند، اقدام به تعمیرات دورهای میکنند، ولی با اوج گرفتن قیمت بیت کوین و افزایش تقاضا برای برای استخراج بیت کوین مشکلاتی در زمینهی تامین برق مصرفی به وجود آمد.
به نظر میرسد بتوان با به کار گرفتن سیاستهایی این تهدید را به فرصت تبدیل کرد به این صورت که با جذب سرمایه خارجی و تنظیم مقرراتی که مشکلات ناشی از استخراج را به حداقل برساند از سودهای این بازار رو به رشد بهرهمند شد.
ایجاد نیروگاههای تجدیدپذیر و استفاده از برق تولید شده در نیروگاههای پاک میتواند یکی از سیاستهای خوب در این زمینه باشد.
اثر ارزهای دیجیتال بر اقتصاد ایران و جهان با توجه به رویکرد دولتها و مردم میتواند تغییر کند.
چطور با تخفیف کارمزد در صرافی ارز دیجیتال ثبت نام کنیم؟
برای ثبت نام در صرافی کوینکس (CoinEx) با ۳۰% تخفیف کارمزد معاملات اینجا کلیک کنید!
برای ثبت نام در صرافی بایننس (Binance) با تخفیف کارمزد معاملات اینجا کلیک کنید!
توجه: برای انجام معامله در بایننس حتما با آی پی خارج از ایران وارد شوید