بهترین زمان زیارت امام رضا (ع) چه هنگام است؟

شفقنا – حجت الاسلام والمسلمین دفتری گفت: بهترین زمان زیارت حضرت رضا(ع) و به اصـطلاح زیارت مـخصوصۀ آن حضرت در روز بیست و سوم ماه مبارک ذی القعده است.

به گزارش شفقنا به نقل از شبستان، جناب شیخ طوسی از حضرت رضا(علیه‌السلام) نقل کرده است که آن حضرت فرمود: «در خراسان بقعه ‏ای است و زمانی خواهد آمد که آن بقعه همواره محل رفت و آمد و مطاف فرشتگان می ‏شود تا روز قیامت که در صور دمیده می‏ شود و قیامت فرا می‏رسد.»

پرسیدند: ای پسر رسول خدا! این بقعه کدام بقعه است؟ فرمود:
«این بقعه در سرزمین طوس است، به خدا سوگند! آن زمین باغی از باغهای بهشت است. هر که مرا دراین بقعه زیارت کند مانند کسی است که رسول خدا را زیارت کرده است و برای او پاداش هزار حج مقبول و هزار عمره مقبول نوشته خواهد شد و من و پدرانم روز قیامت شفاعت کننده او خواهیم بود.»

خبرنگار گروه قرآن و معارف، گفتگویی با حجت الاسلام والمسلمین «حسین دفتری» خطیب دینی انجام داده است که در ادامه می خوانید:

درباره فلسفه زیارت بقعه امامزاده ها و حرم مطهر ائمه معصومین (ع) توضیح دهید؟

دیدار بر سر تربت یک شهید یا امام و امام زاده حضور یافتن دیدار از حرم های مطهر و بقاع متبرک زیارت پیامبر و ائمه علیهم السلام هم در حال حیاتشان ارزشمند است و تاثیرگذار است هم پس از رحلت یا شهادت شان سازنده است الهام بخش است و تاکید زیارت در منابع دینی نسبت به حضرت رسول صلی الله علیه و آله و حضرت زهرا سلام الله علیها امامان معصوم شهدای آل محمد علما و صلحا بسیار زیاد است امام صادق علیه السلام فرمود من زارنا فی مماتنا فکانما زارنا فی حیاتنا هرکس ما را در پس از مرگ من زیارت کند گویا در حال حیات زیارت کرده زیارت ائمه نشانه احترام به مقام شان پیروی از راه شان تبعیت از مواضعشان استمرار از خطشان تجدید عهد با امامت شان و وفاداری به ولایت شان و زنده نگاه داشتن نام و یاد خاطره و فرهنگ و تعالیم آنان است حضرت رضا علیه السلام فرمود ان لکل امام عهدا فی عنق اولیائه وشیعته وان من تمام الوفاء بالعهد وحسن الاداء زیاره قبورهم برای هر امامی در گردن و به عهده هواداران و پیروانش عهد و پیمانی است و جمله نشانه‌های وفای کامل به این پیمان زیارت قبور امامان است.

زیارت اهل بیت (ع) چه آثار و برکاتی برای زائر دارد؟

اینگونه زیارت ها علاوه بر آنکه برای خود زائر اثر تربیتی و تزکیه روح دارد و دلیل حق شناسی او نسبت به اولیای خدا و پیشوایان دین است در زمینه احیای امر مامان و ترویج مکتب انسانی و تربیتی آن است، در جوامع بشری و توجه دادن به خط صحیح رهبری و ولایت در جامعه موثر است به ویژه وقتی حکام مستبد و منحرف با برنامه در جهت محو آثار و یاد ائمه می‌کوشند زیارت به عنوان یک عمل مثبت و انقلابی محسوب می شود و نوعی مبارزه با دستگاه‌های ستمگر است در احادیث متعدد تاکید شده که زیارت ائمه در غربت شان و همراه با خوف و خطر پاداش بیشتری دارد و اگر راه زائر دور باشند و زیارت پیاده و همراه با مشقت ها باشد ارج بیشتری خواهد داشت فضایل زیارت درباره دیدار و زیارت خانه خدا مرقد مطهر نبی و صالحان بسیار فراوان است و حضور پیروان حق پیرامون مرقد پاکشان کانونی از ایمان و جذبه و پیوستگی و همبستگی به وجود می‌آورد و زائران هم دعوت به خیر دفاع از حق شهادت در راه خدا را الهام می دهد و زیارت وسیله قرب پروردگار است زیارت قلمرو دل و وادی محبت و نمودی از احساس متعالی و زبان علاقه و ترجمان پیوند قلبی است ظهور فیض حضور در کنار اولیای خدا زائر را از کیمیای نظر برخوردار می سازد زیارت الهام گرفتن از اسطوره‌ها و تعظیم شعائر و تقدیراز فداکاری ها و تجلیل از پاکی هاست زایر در برابر آیینی تمام‌قد فضیلتها می ایستد تا عیار خود را در آن بسنجد و خود را در برابر میزان قرار می‌دهد تا کم و کاستی خود را جبران کند زائر مهمان مائده معنوی اولیا الله است و زیارت تجدید پیمان و میثاق با ولایت با رهبری است و زیارت سفر با کاروان عشق بر محمل شوق و سوار شدن بر موج طوفان و براق عشق است.

ماه ذی القعده چه فضیلت ها و اعمالی دارد؟

ذی القعده یکی از ماه های حرام است که قرآن به آن اشـاره دارد«إِنَّ عِدَّهَ الشُّهُورٍ عِنْدَ اللهِ اِثـْنَا عـَشَرَ شَهْراً… مِنْهَا اَرْبَعَهٌ حُرُمٌ…» (توبه/۳۶) در ماه ذی القعده مناسبت های مهمّی مستقیم و یا غیرمستقیم به امام رضا(ع) مـربوط مـی شود که جا دارد این ماه را به نام آن حضرت نامید، از جمله: تولد حضرت رضا(ع) و شهادت ایشان بنا بر یک قول، زیارت مخصوصۀ آن حضرت که افـضل اعمال روز دحو الارض است، در این ماه شریف مـناسبتهای دیگـری نیز داریم که به نوعی با حـضرت رضـا(ع) مرتبط است و می تواند در تسمیه این ماه به نام آن حضرت نقش داشته باشد. پیامبر اکرم(ص) فرمود: «سَتُدْفَنُ بَضْعَهٌ مِنِّی بِخُرَاسَانَ لَا یزُورُهَا مـُؤْمِنٌ إِلَّا أَوْجـَبَ اللَّهُ لَهُ الْجَنَّهَ وَ حَرَّمَ جَسَدَهُ عَلَی النَّارِ؛( بـحار الانوار، علامه مجلسی، ج ۱۰۲، ص ۳۱، ح ۱؛ وسائل الشیعه، شیخ حسن حرّ عاملی، مؤسسه آل البیت(ع)، قـم، اول، ۱۴۰۹ ق، ج ۱۴، ص ۵۵۵.)به زودی پاره ای از تن من در خراسان دفن می شود، مؤمنی او را زیارت نمی کند، مگر آنکه بـهشت بـر او واجـب و بدنش بر آتش حرام می شود.»
و خود حضرت رضا(ع) فرمود: «مـَنْ زَارَنِی عَلَی بُعْدِ دَارِی وَ مَزَارِی أَتَیتُهُ یوْمَ الْقِیامَهِ فِی ثَلَاثَهِ مَوَاطِنَ حَتَّی أُخَلِّصَهُ مِنْ أَهْوَالِهَا إِذَا تَطَایرَتِ الْکتُبُ یمِیناً وَ شـِمَالًا وَ عـِنْدَ الصـِّرَاطِ وَ الْمِیزَانِ؛( بحار الانوارج ۱۰۲، ص ۳۴، ح ۱۳ و ۱۴؛ وسائل الشیعه، ج ۱۴، ص ۵۵۱، باب ۸۲، ح ۲.)کسی که مرا با وجود دوری منزل و مزارم زیارت کند، در روز قیامت در سه جـا نـزد او می آیم تا او را از سختی رهایی بخشم: هنگام تحویل پرونده (به دست راست و چپ) وقت گذشتن از پل صراط و کنـار مـیزان [اعـمال].»

بهترین زمان زیارت امام رضا (ع) چه هنگام است؟ چه توصیه هایی در این باره شده است؟

بهترین زمان زیارت حضرت رضا(ع) و به اصـطلاح زیارت مـخصوصۀ آن حضرت در روز بیست و سوم ماه مبارک ذی القعده است. «سید ابن طاووس» در این باره مـی گوید: «رَأَیتُ فـِی بَعْضِ تَصَانِیفِ أَصْحَابِنَا الْعَجَمِ رِضْوَانُ اللَّهِ عَلَیهِمْ أَنَّهُ یسْتَحَبُّ أَنْ یزَارَ مَوْلَانَا الرِّضَا(ع) یوْمَ الثـَّالِثِ وَ الْعـِشْرِینَ مِنْ ذِی الْقَعْدَهِ مِنْ قُرْبٍ أَوْ بُعْدٍ بِبَعْضِ زِیارَاتِهِ الْمَعْرُوفَهِ أَوْ بِمَا یکونُ کالزِّیارَهِ مِنَ الرِّوَایهِ بِذَلِک (الاقبال، سید ابن طاووس، ص ۳۱۰.)در کتـب بـعضی از فـارسی زبانهای علمای شیعه دیدم که زیارت آقایمان حضرت رضا(ع) در روز بیست و سوم ذی قعده مستحب است؛ از نزدیک باشد یا دور، زیارت با زیارت معروفه آن حـضرت بـاشد یا (جملاتی) شبیه زیارت؛ چون در این باره روایت داریم.»
نکته قابل توجه این است که معمولا زیارت در حرم ائمه معصومین انجام می گیرد اما در این روز با آوردن دو کلمه ی «قرب» و «بعد» می خواهد همه ی افراد را متوجه به آن مکان کند که اگر در نزدیک حرم هستید به حرم مشرف شوید و اگر از آن دور هستید و در هر جای دنیا زندگی می کنید آن روز را با عنوان روز زیارتی مخصوص امام رضا (علیه السلام) توجه داشته باشید. همچنین بایستی گفت که علامه مجلسی در کتاب بحارالانوار در باب شهادت امام رضا (علیه السلام) نقل کرده که برخی از افراد معتقدند آن حضرت در روز ۲۳ ذیقعده به شهادت رسیده است اما در جامعه ی ما روز آخر ماه صفر به عنوان روز شهادت ایشان مطرح است.

علاوه بر آن در کتاب «کامل الزیاره» ابن قولویه که معتبرترین و کهن ترین کتاب زیارتی است که در قرن چهارم نگارش یافته است، روایت های متعددی درباره ثواب زیارت ائمه(علیه السلام) آمده است.
زیارت مخصوص امام رضا فرصتی ویژه است برای انسان تا بتواند یک بار دیگر با امام رئوف حضرت رضا ثامن الحجج علیه السلام تجدید عهد نماید و از حض آن زیارت بهره مند گردد ناگفته نماند که در هر دیداری آدابی است و آداب زیارت مخصوص آن مقام شامخ امامت آداب خاص خودش را می‌طلبد چرا که فیض حضور امتیاز ویژه ای است که به هر کس ندهند حضور در دایره ایمان به ولایت امام رضا علیه السلام نصیب هر شخصی نخواهد شد باید برگزیده باشی تا رضای رضا به تو اجازه ورود در زیارت را بدهد بنابراین چون که انسان در زیارت امام رضا برگزیده شده است باید سعی کند و در مقابل آن نور عظیم الهی با بهترین آداب حضور پیدا کند بنابراین فرصتی بس گرانبها نصیب انسان شده است تا در ۲۳ ذی القعده روز زیارتی مخصوص امام رضا انسان قلب خود را به نور زیارت نورانی کند بابی که رب العالمین گشوده برای بازگشت و توبه قدر بداند و در آن روز عزیز از رب العالمین بخشش و عفوطلب نماید چرا بخشنده است اگر رضا علیه السلام را واسطه قرار دهیم خداوند به‌خاطر عزت و شرف رضا گناه بنده سیاه دل را می بخشد رضا در درگاه خداوند بزرگ آبروی بس عظیم دارد.