روغن ماهی یکی از پرخاصیت‌ترین موادی است که می‌تواند فواید فراوانی برای بدن شما به ارمغان آورد. این ماده غذایی سرشار از اسیدهای چرب امگا۳ است که برای سلامتی بسیار مهم است. در صورتی که خیلی اهل مصرف ماهی چرب نیستید، مصرف مکمل روغن ماهی می‌تواند به بدن شما در دریافت اسیدهای چرب امگا۳ کمک کند.

روغن ماهی چیست؟
روغن ماهی در واقعی چربی و یا روغنی است که از بافت‌های بدن ماهی گرفته می‌شود. این چربی و یا روغن معمولا از ماهی‌های چربی مانند شاه ماهی، ماهی تن و ماهی خال‌خالی گرفته می‌شود. با این حال گاهی اوقات روغن ماهی از جگر ماهی‌های دیگر به مانند آنچه که در «روغن جگر ماهی» مرسوم است، تولید می‌شود.

سازمان جهانی بهداشت می‌گوید که باید هفته‌ای ۱ تا ۲ وعده ماهی را در رژیم غذایی خود قرار دهید. این بدان دلیل است که اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در ماهی سبب مزایای بسیاری برای سلامتی، از جمله محافظت در برابر تعدادی از بیماری‌ها می‌شود.

با این حال، اگر شما ۱ الی ۲ وعده ماهی در هفته نمی‌خورید، مکمل روغن ماهی می‌تواند به شما در دریافت امگا ۳ به میزان کافی کمک کند. حدود ۳۰ درصد روغن ماهی از امگا ۳ تشکیل شده است؛ حال آنکه ۷۰ درصد باقیمانده از سایر چربی‌ها تشکیل می‌شود. علاوه بر این، روغن ماهی معمولاً حاوی مقداری ویتامین A و D است.

توجه به این نکته ضروری است که انواع امگا ۳ موجود در روغن ماهی فواید بیشتری نسبت به امگا ۳ موجود در برخی منابع گیاهی دارند.

در اینجا قصد داریم تا به ۱۳ خاصیت روغن ماهی اشاره کنیم:

۱- سلامت قلب
بیماری‌های قلبی از مهمترین علل مرگ و میر در جهان محسوب می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد افرادی که مقدار زیادی ماهی مصرف می‌کنند، میزان ابتلایشان به بیماری‌های قلبی کمتر است. همچنین عوامل خطرزای متعدد برای بیماری‌های قلبی با مصرف ماهی یا روغن ماهی کاهش می‌یابد. روغن ماهی می‌تواند همچنین سطح کلسترول خوب (HDL) را افزایش دهد و سطح کلسترول بد (LDL) را کاهش دهد.

روغن ماهی همچنین می‌تواند تری‌گلیسریدها را به میزان ۱۵ تا ۳۰ درصد کاهش دهد. روغن ماهی در فشار خون نیز مؤثر است و میزان اندک آن می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند.

۲- کمک به درمان اختلالات ذهنی
مغز شما تقریباً ۶۰ درصد چربی دارد و بیشتر این چربی از اسیدهای چرب امگا ۳ است؛ بنابراین، امگا ۳ برای عملکرد طبیعی مغز ضروری است. در حقیقت برخی مطالعات نشان می‌دهد افرادی که دارای اختلالات ذهنی هستند، دارای سطح پایین‌تری از امگا ۳ در خون هستند. علاوه بر این، مصرف روغن ماهی در دوزهای بالا ممکن است برخی از علائم اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی را کاهش دهد.

۳- کاهش وزن
چاقی به عنوان داشتن شاخص توده بدنی (BMI) بیشتر از عدد ۳۰ تعریف شده است. در سطح جهانی نیز حدود ۳۹ درصد از بزرگسالان دارای اضافه وزن هستند؛ حال آنکه تنها ۱۳ درصد چاق هستند. این ارقام در کشورهای پردرآمدی مانند آمریکا حتی بالاتر هم هست.

چاقی می‌تواند خطر ابتلا به سایر بیماری‌ها، از جمله بیماری‌های قلبی، دیابت نوع ۲ و سرطان را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. مکمل‌های روغن ماهی می‌تواند در بهبود ترکیب بدن و عوامل خطرزای بیماری قلبی در افراد چاق مؤثر باشد.

۴- سلامت چشم
مانند مغز شما، چشمان شما نیز به چربی‌های امگا ۳ متکی هستند. شواهد نشان می‌دهد افرادی که به اندازه کافی امگا ۳ دریافت نمی‌کنند، بیشتر در معرض بیماری‌های چشمی هستند. همچنین یک پژوهش که البته در مقیاس کوچک به انجام رسید، نشان داد مصرف دوز بالای روغن ماهی به مدت ۱۹ هفته باعث بهبود بینایی در تمام بیماران مبتلا به «تباهی لکه زرد» (AMD) شد.

۵- کاهش التهاب
باید گفت «التهاب» در واقع، روش سیستم ایمنی بدن شما برای مبارزه با عفونت و درمان جراحات است. از آنجا که روغن ماهی دارای خواص ضد التهابی است، ممکن است به درمان بیماری‌های مرتبط با التهاب مزمن کمک کند.

۶- سلامت پوست
پوست شما بزرگترین اندام بدن شماست و حاوی مقدار زیادی اسیدهای چرب امگا ۳ است. سلامت پوست می‌تواند در طول زندگی شما کاهش یابد؛ به ویژه در سنین بالا یا پس از قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب این امر ممکن است اتفاق بیفتد.

با این حال، تعدادی از اختلالات پوستی به مانند پسوریازیس (داءالصدف) و درماتیت وجود دارد که ممکن است مکمل‌های روغن ماهی برای آن‌ها مفید باشد.

۷- تأثیر بر مادران باردار
از آنجا که امگا ۳ برای رشد ضروری است، مهم است که مادران در دوران بارداری و در دوران شیردهی امگا ۳ کافی دریافت کنند. همچنین مکمل روغن ماهی در مادران باردار و شیرده ممکن است هماهنگی چشم و دست را در نوزادان بهبود بخشد.

۸- کاهش چربی کبد
بیشتر چربی‌های بدن شما از سوی کبد پردازش می‌شوند و برای همین هم کبد می‌تواند در افزایش وزن نقش داشته باشد؛ از همین رو مکمل‌های روغن ماهی می‌توانند عملکرد و التهاب کبد را بهبود بخشند.

۹- بهبود علائم افسردگی
افسردگی از مواردی است که انتظار می‌رود تا سال ۲۰۳۰ به دومین عامل بزرگ بیماری بدل شود. با این حال بر اساس برخی پژوهش‌ها به نظر می‌رسد افراد دارای افسردگی شدید، دارای میزان امگا ۳ کمتری در خونشان هستند.

مطالعات نشان می‌دهد که روغن ماهی و مکمل‌های امگا ۳ ممکن است بتواند علائم افسردگی را بهبود بخشد.

۱۰- بهبود بیش‌فعالی در کودکان
با توجه به اینکه امگا ۳ بخش قابل توجهی از مغز را تشکیل می‌دهد، دریافت مقدار کافی از آن‌ها ممکن است برای جلوگیری از اختلالات رفتاری در اوایل زندگی مهم باشد. مکمل‌های روغن ماهی می‌توانند در بهبود بیش‌فعالی، تکانشگری و پرخاشگری کودکان مؤثر باشد.

۱۱- جلوگیری از زوال عقل
با افزایش سن، عملکرد مغز شما کند می‌شود و خطر ابتلا به بیماری آلزایمر افزایش می‌یابد. افرادی که ماهی بیشتری می‌خورند، غالبا با بالارفتن سنشان، روند کندتری را در زوال عقل تجربه می‌کنند.

اگرچه مطالعات در خصوص مکمل‌های روغن ماهی در افراد مسن شواهد واضحی را در زمینه کاهش روند زوال عقل ارائه نداده است؛ اما برخی مطالعات که در حجم کوچک به انجام رسیده، نشان می‌دهد روغن ماهی ممکن است حافظه را در افراد مسن بهبود بخشد.

۱۲- بهبود علائم آسم و خطر آلرژی
آسم که می‌تواند سبب متورم شدن ریه‌ها و تنگی نفش شود، بیماری رایجی در میان نوزادان به حساب می‌آید. شماری از پژوهش‌ها نشان می‌دهد روغن ماهی می‌تواند علائم آسم را خصوصا در سنین اولیه زندگی بهبود بخشد. علاوه بر این، مصرف مکمل روغن ماهی در مادران باردار ممکن است خطر ابتلا به آلرژی را در نوزادان کاهش دهد.

۱۳ - بهبود سلامت استخوان
در دوران سالمندی، استخوان‌ها می‌توانند مواد معدنی ضروری خود را از دست بدهند و احتمال شکستگی آن‌ها بیشتر می‌شود. این می‌تواند منجر به شرایطی مانند پوکی استخوان و آرتروز شود.

کلسیم و ویتامین D برای سلامت استخوان بسیار مهم هستند؛ اما برخی مطالعات نشان می‌دهند که اسیدهای چرب امگا ۳ نیز می‌توانند در این خصوص مفید باشند. افرادی که میزان امگا ۳ بیشتری دریافت می‌کنند و خون بیشتری دارند، ممکن است از تراکم معدنی استخوان (BMD) بهتری برخوردار باشند.