«بنیاد شهید» در آستانه افتادن در تله رانت‌خواران واردات خودرو/ تصمیم رئیس بنیاد شهید یک سیاست نسجیده است

گروه بازرگانی بازارنیوز- سعید ترکاشوند؛ «طرح واردات خودروی خارجی» طرحی جنجالی‌ای که این روز‌ها نقل هر محفل اقتصادی بوده و دائما بر سر زبان هر اقتصاددان و کارشناس اقتصادی در حال مزمز شدن است؛ برخی‌ها موافقند، اما عده‌ای کثیر از نخبگان اقتصادی و حتی کارشناسان حوزه صنعت خودرو سازی کاملا با آن مخالف هستند.

نمایندگان کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی و در کنار ایشان انجمن واردکنندگان خودرو که رزق و سودشان از این طریق تامین می‌شود تمام قد موافق اجرای این طرح هستند و استدلالشان برای این اصل استوار است که اجرای این طرح می‌تواند در بازار خودرو رقابت ایجاد کرده و در نهایت منجر به کاهش قیمت خودرو در بازار کشور شود.
البته باید این نکته را خاطر نشان کرد که نقطه آغاز این طرح در اواسط پاییز ۱۳۹۹ توسط برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی کلید خورد و در همان زمان، بسیاری از بخش‌های این طرح مغایر با مسئله اقتصاد مقاومتی بوده و در نهایت توسط شورای نگهبان به مجلس بازگردانده شد.

در حال حاضر و پس از کش و قوس‌های فراوان و با ادعای رفع ایرادات مدنظر شورای نگهبان توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی طرح واردات خودرو خارجی برای دیگر از ساختمان بهارستان به سمت شورای نگهبان رهسپار شد و مانند گذشته اعضای شورای نگهبان مخالفت‌هایی را در خصوص این طرح وارد کردند.

در حال حاضر بسیاری از کارشناسان اقتصادی، این طرح را به ضرر نظام ارزی کشور می‌دانند و استدلالشان هم بر این اصل استوار است که در فصل پاییز و همزمان با حسابرسی شرکت‌های بزرگ چند ملیتی، میزان ارز و به بیانی بهتر میزان حجم دلار موجود در بازار و نظام اقتصادی جهان کاهش چشمگیری می‌یابد و در چنین شرایط در همه کشور‌های دنیا شاهد یک عرضه محدود دلار (ارز بین المللی) خواهیم بود و بازار ارز ایران نیز از این مسئله مستثنی نخواهد بود.

علاوه بر استدلال مذکور، برخی دیگر از کارشناسان اقتصادی معتقد بر این هستند که آیا نظام اقتصادی کشور اولویت مهم‌تر از واردات خودروی خارجی ندارد؛ اکنون نمی‌تواند با استفاده ارز‌های بلوکه شده در خارج از کشور و یا ارز‌های حاصل از صادرات توسط بخش خصوصی، نهاده دامی، اقلام دارویی و یا حتی دستگاه‌های خط تولید صنعتی وارد کرد.
تمامی این ابهامات در کنار یکدیگر این سوال را در ذهن مردم به وجود می‌آورد که علیرغم تاکیدات مقام معظم رهبری بر اقتصاد مقاومتی و همزمان با سالی که نام آن توسط ایشان به اسم «تولید، پشتیبانی‌ها و مانع زدایی‌ها» ثب گردیده چرا باید با یک طرح ناپخته در راه صنعت خودرو سازی کشور موانع زیادی را به وجود آورد.

البته پیرامون غیر پاسخگو بودن صنعت خودروسازی کشور هیچ ابهامی وجود ندارد و در این سال‌ها تولیدکنندگان خودرو نسبت به کیفیت خودرو و حقوق مصرفکنندگان هیچ توجهی نداشته اند؛ البته «احمد نعمت بخش» دبیر انجمن خودروسازان ایران در گفتگو با بازار نیوز تاکید بر این مسئله داشت که دلیل افزایش قیمت خودرو‌های داخلی، ناشی از افزایش چشمگیر هزینه‌های تولید برای تولیدکنندگان در این سال‌ها بوده است.

اما جدا از ایرادات طرح مذکور، اخیرا «امیرحسین قاضی زاده هاشمی» رئیس سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران خبر از واردات ۵ هزار دستگاه خودروی خارجی برای جانبازان هشت سال دفاع مقدس از طریق مناطق آزاد داده است که در جایگاه خود می‌تواند خبر نگران کننده‌ای برای صنعت خودروی کشور و ساختار اقتصادی کشور باشد.

در حال حاضر ساختار قوانین به گونه‌ای است که در مناطق آزاد، برخی از مقررات عمومی کشور نظیر مقررات تجاری و مالیاتی، ملغی و یا تسهیل می‌شوند و همچنین این مناطق از امتیازات و ویژگی‌هایی نسبت به سایر نقاط کشور برخوردارند و بعضا همین مسئله باعث بروز پدید‌هایی نظیر رانت فرار مالیاتی می‌شود.

اکنون با توجه به طرح مد نظر نمایندگان مجلس شورای اسلامی و پتانسیل مناطق آزاد، سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران در نظر دارد که ۵ هزار خودروی خارجی را از طریق مناطق آزاد برای جانبازان وارد کند تا به نوعی بتواند در راستای تکریم و یا حتی ایجاد رفاه جانبازان اقدامی انجام داده باشد، اما غافل از این که ماهیت این مسئله بیشتر به منزله خدمت به رانت خوران واردات خودرو است تا این که خدمتی برای جانبازان باشند.

نکته واضح این است که سازمان بنیاد شهید نخواسته در آستانه ورود به تله‌ای است که سوداگران بازار خودروی خارجی برای این سازمان پهن کرده اند، اما اگر به میل کامل برای انجام این کار ورود کرده است، یقینا بر خلاف اصول اقتصاد مقاومتی عمل کرده است.