به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا،نظم و امنیت و ثبات داخلی از جمله دغدغه های همۀ کشورها و ملل جهان است. پلیس اصلی‌ترین و مشخص‌ترین تأمین کننده نظم و انضباط در جوامع بشری امروزی است.

از دیرباز و از قرن‌های گذشته نیروهایی از طرف حکومت برای تامین امنیت جان و مال مردم تعیین می شدند، که در گذشت ایام و سال ها با اسامی و عنوان های متعددی شناخته می شدند.

کشور ایران به عنوان یکی از کهن ترین و قدیمی ترین ملل جهان که دارای امپراطوری و حکومت و تمدن بوده و هست، نیازمند قوای نظامی و انتظامی برای امنیت داخلی سرزمین خود بوده و طی این سال ها به ساماندهی و به روز رسانی آن پرداخته است.

قبل از انقلاب شهربانی و ژاندارمری وظیفه پلیس را انجام می‌دادند و به نوعی پلیس زمان خود بودند. شهربانی یا همان نظمیه در شهرها مستقر بودند و ژاندارمری هم در مرزها و روستاها مشغول به کار بودند، بعد از انقلاب اسلامی نهادی مردمی به نام کمیته انقلاب اسلامی به این نیروها اضافه شد و در ایجاد نظم و برقراری امنیت برای کشور و ملت و انقلاب، نقش بزرگ و تاثیرگذاری را ایفا کرد.

طبیعتاً بعد از پیروزی انقلاب و نیاز شهربانی و ژاندارمری در خدمت گرفتن نیروهای انسانی تازه نفس موجب افزایش نیروها و کارکنان این نهاد ها شد و این افزایش نیرو و تعدد نهادها و لزوم اقدام آنان ذیل یک نیروی بزرگ و منسجم باعث شد که مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۰۷ سازمان های ژاندارمری شهربانی و کمیته انقلاب در یک نهادی به نام "نیروی انتظامی جمهوری اسلامی" ایران تجمیع و ساماندهی شوند.

در حال حاضر نیروی انتظامی به همراه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش جمهوری اسلامی ایران، جزء نهادهای تحت امر ستاد کل نیروهای مسلح هستند، اما در این بین، نیروی انتظامی تحت نظارت وزارت کشور خدمت می کند و از آنجا که نوشتن و تلفظ "نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران" طولانی و سخت است ، به اختصار کلمه "ناجا" را برای آن بکار میبرند.

نیروی انتظامی کشورمان سه بخش اصلی و مهم دارد:
۱- فرماندهی ناجا
۲-سازمان حفاظت اطلاعات ناجا
۳- سازمان عقیدتی و سیاسی ناجا
هر کدام از این بخش ها مستقل و دارای چندین زیر مجموعه هستند.
از آغاز تشکیل نیروی انتظامی تا به حال چند فرمانده کل، مسئولیت راهبری این نهاد مهم را به عهده داشته اند.
۱-سرتیپ محمد سهرابی از فروردین سال ۱۳۷۰ تا مهرماه ۱۳۷۱ به مدت یک سال و نیم به‌عنوان اولین فرمانده کل نیروی انتظامی این مسئولیت را بر عهده داشتند.
۲- سرتیپ رضا سیف اللهی از مهر ۱۳۷۱ تا بهمن ۱۳۷۵ در این سمت خدمت کردند.
۳- سرتیپ هدایت الله لطفیان از بهمن ماه سال ۱۳۷۵ تا تیرماه ۱۳۷۹ فرمانده کل ناجا بودند.
۴- سرتیپ پاسدار خلبان محمد باقر قالیباف از تیرماه ۱۳۷۹ تا تیرماه ۱۳۸۴ به مدت ۵ سال رئیس پلیس کشور بودند.
۵- بعد از سردار قالیباف، سرتیپ پاسدار علی عبداللهی به مدت چند ماه سرپرستی ناجا را برعهده داشتند، تا اینکه در ۱۸ تیرماه ۱۳۸۴ سرتیپ پاسدار احمدی مقدم به فرماندهی کل نیروی انتظامی منصوب شدند، ایشان تا اسفند ۱۳۹۳ در این سمت خدمت کردند.
۶- از ۱۸ اسفند سال ۱۳۹۳ تا به حال سرتیپ پاسدار حسین اشتری فرمانده کل ناجا هستند.

در واقع پلیس هم مثل هر نهاد یا سازمان دیگری که تحت حاکمیت کشور مسئولیتی را بر عهده دارند، دارای معایب و محاسنی است. در نیروهای پلیس انسان های فداکار، دلسوز و خدمتگزار به وفور دیده می شوند و اکثر کارکنان نیروی انتظامی نیت خیر و قصد خدمت به ملت و امنیت کشور را دارند. اما طبیعی است، در این بین افرادی هم دیده می‌شوند که از این لباس مقدس که شهیدان زیادی را تقدیم کشور و نظام و ملت کرده سوء استفاده می کنند.

برای رسیدگی به تخلفات این‌گونه افراد و رفع مشکلات این چنینی در سال ۱۳۹۳ پلی شبانه‌روزی برای سهولت ارتباط مردم و شهروندان با پلیس ایجاد شد، که به سامانه ۱۹۷ معروف است.
در ۲۴ ساعت شبانه روز مردم می‌توانند در صورت مشاهده تخلف از سمت کارکنان ناجا و یا گزارش خرابکاری یا نقض قانون و یا حتی برای تشکر و قدردانی از زحمات پرسنل ناجا با این شماره ۱۹۷ تماس بگیرند و نکته خود را با پلیس در میان بگذارند.

در سال های قبل روز ادغام ژاندارمری و شهربانی و کمیته انقلاب اسلامی را ذیل نیروی انتظامی به نام روز نیروی انتظامی نامگذاری کرده بودند اما از سال ۱۳۷۸ ناجا درخواست تغییر این روز را داد و مقام معظم رهبری نیز موافقت و تصویب کردند که هفته نیروی انتظامی از تیر ماه به مهرماه منتقل شود ۱۳ مهر به عنوان روز نیروی انتظامی نامگذاری شده است.

یکی از بزرگترین و مهمترین کارهایی که پلیس ایران طی این چهار دهه اخیر انجام داده و تا حد بسیار زیادی هم موفق عمل کرده است مبارزه با قاچاق است. بحث قاچاق یک بحث کلی است که نیروی انتظامی با کلیت قاچاق، اعم از قاچاق کالا و ارز، قاچاق انسان، قاچاق مواد مخدر، قاچاق میراث فرهنگی و ملی و..... مبارزه دائمی و گسترده‌ای را داشته و دارد.
ایران به خاطر مجاورت با همسایه شرقی خود یعنی افغانستان، در بین کشورهای جهان همیشه در خط مقدم مبارزه با مواد مخدر بوده و هست.

درگیری چندین ساله افغانستان با جنگ و خونریزی، نبود امنیت و تخریب زیرساخت‌ها و اقتصاد این کشور و عدم بازسازی کشور مهم ترین دلیل برای قرار گرفتن افغانستان در رده اول تولید تریاک در جهان شده است. میزان کشت تریاک (خشخاش) در سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۷ که نیروهای ناتو و آمریکا نیز در افغانستان حضور داشتند، به بالاترین حد تولید خود رسید. حتی با سقوط طالبان و روی کار آمدن دولت های دست نشانده غرب و امریکا نیز کشت خشخاش و مواد مخدر در افغانستان کاهش پیدا نکرد، بلکه بر تولید آن نیز افزوده شد و همه اینها کار نیروی انتظامی ایران را برای مبارزه با موادمخدر سخت‌تر می‌کرد.

قاچاقچیان مواد مخدر همیشه خاک ایران را به عنوان راهی برای ترانزیت و ورود و خروج مواد مخدر به کشورهای غربی و شمال غربی ایران و همچنین اروپا و دیگر نقاط جهان در نظر می گرفته اند.
سازمان ملل متحد ۷۵ درصد کشفیات تریاک ۶۱ درصد کشف مرفین و ۱۷ درصد کاهش به هروئین جهان را مربوط به زحمات و تلاش های جمهوری اسلامی ایران می‌داند، که بیشترین زحمت این مبارزه به دوش نیروی انتظامی است. آماری که ستاد مبارزه با مواد مخدر در مورد تعداد شهدای مبارزه با مواد مخدر می دهد، ۳۸۱۵ نفر از سال ۱۳۵۷ تا سال ۱۳۹۷ می باشد. در این بازه زمانی ۴۰ ساله سال ۱۳۷۰ با ۲۶۸ شهید بیشترین تعداد شهید را در بین این سال ها داشته است.

در بین استان‌های کشور سیستان و بلوچستان با ۱۶۸۸ شهید و خراسان رضوی با تقدیم ۳۷۱ شهید رتبه اول و دوم را در تعداد شهدای راه مبارزه با مواد مخدر داشته اند.
همه اینها تنها بخشی از زحمات و تلاش‌های نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران می باشد. مهمترین عمل برای قدردانی از زحمات و تلاش‌های پلیس همکاری و قرار گرفتن در کنار آنان است. اگر مردم پلیس را جزئی از خودشان بدانند مهمترین قدردانی را از پلیس کرده‌اند و با نگاه مثبت خود به پلیس و با گزارش‌های مردمی به موقع و عدم تخلف بهترین انرژی و روحیه را به نیروی انتظامی می دهند.