یکی از نیاز‌های مهم هر فرد در زندگی مشترک، صداقت است. چنان چه صداقت و راست گویی در میان زوجین وجود داشته باشد، صمیمیت و عشق میان آن‌ها عمیق‌تر می‌شود و نهایتا عزت نفس زوجین افزایش پیدا می‌کند.

در نبود صداقت اولین اتفاقی که می‌افتد تضعیف رابطه‌ی میان زوجین است. صداقت در زندگی مشترک تاثیر و کارکرد بسیار مهم و اساسی دارد.

گاهی اوقات برخی افراد بیان می‌کنند که اشتباهاتی داشته‌اند که یادآوری آن تنها موجب آزردگی خاطرشان می‌شود و تداعی آن نیز آسیب‌هایی به دنبال دارد؛ بنابراین تجسس در گذشته‌ی روابط همسر باید حد و مرزی داشته باشد. در مواردی نیز صداقت مربوط به یکسری مسائل یا تصمیم‌های، روزمرگی است که مربوط به هر دو است و باید با همسر در میان گذاشت.

از دو زوج، سهیلا و رضا که ۶ سالی از زندگی مشترکشان می‌گذرد و مینا و محمد که ۱۴ سال با یکدیگر زندگی می‌کنند درباره این که خانم یا آقا در زندگی مشترک وقتی متوجه می‌شود طرف مقابل به همسرش دروغ گفته است چه کاری باید انجام دهد، پرسیدم.

رضا که ۶ سالی است زندگی مشترک خود را آغاز کرده است گفت: مسئله ایی که مهم است اگر زوجین می‌توانند، این موضوع دروغ را نادیده بگیرند و زمانی که شرایط مناسب بود با همسر صحبت کنند و بعد اشاره کنند که نباید این حرف دروغ را می‌گفتی. باید زمانی صحبت کرد که اثر منفی و دعوا در زندگی ایجاد نکند. من خودم همیشه صبر می‌کنم آثار دروغ از بین برود و بعد با همسرم صحبت کنم.

سهیلا در پاسخ به این سوال گفت: من به همسرم گفته ام هر چیزی که مرتبط به زندگی قبل از ازدواج با من باشد مربوط به خودت است و به من ارتباطی ندارد. گذشته ایی که زندگی من را تحت شعاع قرار ندهد مال خودت است. ولی بعد از ازدواج هر دروغی که باشد من سریعا واکنش نشان می‌دهم این کار بسیار بد است، زیرا همسرم برای دروغ گفتن جبهه می‌گیرد و در ادامه زندگی بیشتر دروغ می‌گوید.

مینا گفت: به نظر من با هر دروغی که فرد در زندگی مواجهه می‌شود باید واکنش نشان داد و دروغ کوچک و بزرگ هم نداریم.

محمد هم در ادامه صحبت همسرش گفت: شاید فرد سخت گیری که از جانب همسرش می‌بیند تن به دروغ می‌زند؛ و یا ترس هم می‌تواند یکی از عوامل دروغگویی باشد. بستگی به شرایط دارد که هدفش از دروغ گفتن چه چیزی بوده است. باید دروغ گویی ریشه یابی شود.

مینا پورفرخ روانشناس و مشاور خانواده درباره این که آیا همسران باید همه چیز را به یکدیگر بگویند یا خیر گفت: یکی از مهم‌ترین ملاک‌های ارتباط دو نفر به واسطه ازدواج، صداقت است. نقطه‌ی مقابل پنهان کاری یا دروغ گویی است.

وی بیان کرد: زمانی که صداقت بین همسران از بین رود، اعتمادی که به یکدیگر داشته اند شاید به یک باره از بین برود. گاهی بهای بسیار سنگینی دارد که فرصت اعتماد سازی دوباره ممکن است به افراد داده نشود؛ بنابراین باید توجه داشت که علت‌های پنهان کاری بین زوجین چه مواردی است.

این روانشناس تصریح کرد: واقعیت این است که وقتی فردی دروغ می‌گوید یا مسئله‌ای را پنهان کاری می‌کند، در سه سطح تعریف می‌شود. سطح اول، انکار است. به این معنا که یک مسئله‌ای را کاملا در ذهن خودش باور ندارد و در سطح آگاهی و هوشیاری نرسیده است و باور خودش براین است که در چنین مسئله‌ای واقعیتی وجود ندارد.

پور فرخ سطح دوم را پنهان کردن حقیقت دانست و گفت: فرد لزوما دروغ نمی‌گوید، ولی حقیقت را پنهان می‌کند. سطح سوم، تحریف واقعیت است. یعنی آن مسئله را به شکل دیگر که فکر می‌کند قابل قبول‌تر است، به سلیقه خودش تغییر می‌دهد و مطرح می‌کند. همه‌ی این مسائل از یک احساس امنیت می‌آید.

زمانی که پنهان کاری اتفاق میفتد، یک نا امنی در رابطه بین همسران وجود دارد و این ناامنی ایجاد ترس در آن فردی که پنهان کاری کرده است می‌شود. ریشه‌ی پنهان کاری، ترس است؛ و معمولا افرادی که این ترس را دارند، مهارت جرعت‌مند بودن و حتی توانایی نه گفتن را ندارند.

اگر زوجین کمال گرایی و ایراد گرفتن را کمتر کنند، به طرف مقابل فرصت داده می‌شود که حتی اگر اشتباهی کرد و در شرایطی قرار گرفته است فرصت عذر خواهی و مطرح کردن حقیقت را داشته باشد. همه‌ی این عوامل بر می‌گردد به عزت نفس پایین آن فردی که در خلال زندگی مبتلا به دروغ گفتن شده است. کسی که عزت نفس بالایی داشته باشد در مورد حقیقتی دروغ نمی‌گوید.

پور فرخ مطرح کرد: گاهی اوقات سرزنش‌های همسر سبب دروغ گویی او می‌شود. در یک رابطه‌ی عاطفی زندگی مشترک قصور اتفاق میفتد. یعنی فرد انتظار دارد که همسرش رفتاری را که مطابق میل او است انجام دهد. انتقاد مسئله ایی است که رفتار طرف مقابل را نقد کنیم. در سرزنش، افراد صفت و شخصیت طرف مقابل را زیر سوال می‌برد؛ بنابراین اگر زوجین در زندگی مشترک یکدیگر را سرزنش کنند، باعث تخریب شدن رابطه می‌شود.

در ارتباط بین دو نفر هر کدام هویت خودشان را دارند. به عنوان مثال، شاید همسر داستانی در مورد خواهر خودش را لزومی نمی‌بیند که بگوید؛ بنابراین فرد اجازه دارد تا زمانی که بحران در خانواده حل نشده است و رضایت طرف مقابل بر این که به همسر می‌توان گفت یا نه، مانعی ندارد که به همسر گفته نشود. اگر خانم یا آقایی فکر کند که فرد صداقت را براین می‌داند که هر آن چه در خانه پدر و مادر شنیده است به همسر بگوید، او هنوز به بلوغ عاطفی و استقلال روانی نرسیده است و این مسئله مصوب جدایی و تنش در رابطه است. تمام این موارد به اعتماد زوجین بر می‌گردد.

این روانشناس ادامه داد: از زوجین می‌خواهیم که به طور صادقانه با یکدیگر به گفتگو بپردازند. همسران برای اینکه بتوانند به ارتباط بهتر بدون پنهان کاری برسند، صمیمیت است. در حوزه‌ی صمیمیت بسیاری از مسائل حل می‌شود. زیرا به محض این که نارضایتی به وجود آید، فرد بدون این که ترس از دست دادن طرف مقابل را داشته باشد به گفتگو می‌پردازد، ولی نحوه‌ی صحبت کردن بسیار حائز اهمیت است، باید حرمت یکدیگر را حفظ کرد.

صداقت در زندگی مشترک اهمیت فراوانی دارد و فقدان آن آسیب‌های زیادی در بر دارد. صداقت در هر بخشی از جامعه و زندگی اهمیت فراوان دارد.

وقتی در طولانی مدت به کسی عشق می‌ورزید که اعتمادی به او ندارید، در واقع هم به خود، هم به شریک زندگی و هم به اعتماد به نفس هردویتان آسیب وارد می‌شود.

صداقت موجب می‌شود تا رفتار همسران بیشتر از روی تعقل و تدبر صورت گیرد. در حقیقت، صداقت سبب می‌شود که رفتار عاقلانه‌تری داشته باشیم.