عروسک های برنامه شبکه کوچک چگونه شکل گرفتند

به گزارش خبرنگار رادیو و تلویزیون خبرگزاری موج، خبر تولید برنامه ای متفاوت از سال پیش، همین موقع ها، منتشر شد؛ همان زمانی که مدیر شبکه دو برای بازدید از پشت صحنه تولید برنامه ای با 15 دکور مختلف به شهرک سینمایی غزالی (شهرک سینمایی و تلویزیونی ایران) رفته بود. (اینجا)

مجموعه تلویزیونی «شبکه کوچک» به تهیه کنندگی سید مسعود صفوی و کارگردانی امیرسلطان احمدی در ایام نوروز از شبکه دو سیما، هر روز روی آنتن رفت. چندی است که فصل جدید این برنامه عروسکی از شبکه نسیم مهمان خانه علاقمندانش می شود. جدای از نحوه تولید این برنامه و دکور آن، عروسک های پرتعداد و تقریبا منحصر به فردش از نکات مثبت و قابل تامل این برنامه است.

عروسک هایی که کاریکاتوری‌اند نه انیمیشنی!

امیر سلطان احمدی کارگردان و سرپرست نویسندگان برنامه شبکه کوچک در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج در پاسخ به اینکه چه اقداماتی صورت گرفته تا عروسک های این مجموعه غیر کپی و به اصطلاح اورجینال باشند، گفت: من و سایر دست‌اندرکاران برنامه «شبکه کوچک» برای اورجینال بودن طراحی این برنامه تلاش کرده‌ایم. من به واسطه تجربه‌ام برای تولید آثار عروسکی، اشراف نسبتا کاملی به روند تولید این گونه آثار دارم بنابراین زمانی که قرار شد برنامه «شبکه کوچک» را تولید کنم، در وهله اول سعی کردم کاری انجام دهم که مخاطب با دیدن آن از لحاظ بصری با برنامه‌ای مواجه شود که تا به امروز مانند آن را در تلویزیون ندیده است برای مثال عروسک های اصلی برنامه، با این پیش‌فرض طراحی شدند و جلو رفتیم که آنها حیوان واقعی به نظر بیایند. حتی در طراحی و ساخت آنها نیز تلاش شد که سمت کاراکترهای انیمیشنی نرویم؛ تلاش کردم کاراکترهایی را طراحی کنم که کمی کاریکاتوری‌تر از قبل به نظر بیایند.

کارگردان شبکه کوچک ادامه داد: برای مثال خواستیم کاراکتر کلاغ، این طور به نظر بیاید که زیر ذره بین شکمش بزرگ شده! همانطور که کاریکاتوریست ها یک جنبه از صورت را پیدا کرده و آن را آگراندیسمان می‌کنند، ما هم در مورد عروسک های شبکه کوچک، چنین رویکردی داشتیم. یا مثلا آیتمی که با عنوان «گوریل انجیری» چهار سال پیش دموی آن تولید شد.

وی بیان کرد: تا به امروز حیوانات زیادی در کارهای عروسکی داشته‌ایم اما از نظر من وقتی حیوانات می‌خواهند به عنوان یک کاراکتر اصلی به دنیای خیال بروند و به دیگران کمک کنند، بهتر است که واقعا شبیه به حیوانات اصلی باشند. بر هیمن اساس، برای اینکه بدن عروسک‌های «شبکه کوچک» زنده به نظر برسند، برایشان بدن اسفنجی نساختیم و فکر کردیم که پولیش می‌تواند به مثابه بدن برای این عروسک‌ها باشد البته برخی مواقع برای شکم گذاشتن برای این حیواناتِ عروسکی، از کمی اسفنج استفاده کردیم. عروسک‌های پولیشی زمانی که در دست عروسک‌گردان قرار می‌گیرند، به گونه‌ای حرکت می‌کنند که گویا زندگی در پوستشان هم جریان دارد.

پرداختن به حیواناتی که کمتر به آنها توجه شده

کارگردان شبکه کوچک در انتخاب کاراکترهای این برنامه اظهار کرد: ما در انتخاب عروسک‌های «شبکه کوچک» تلاش کردیم به سمت ساخت عروسک حیواناتی برویم که هم جذاب باشند و هم کمتر شخصی در روند تولید آثار عروسکی سمت آنها رفته باشد مثلا من به یاد ندارم که کاراکتر راسوی سفید همچون آن کاراکتری که در «شبکه کوچک» دیده می‌شود، در جای دیگری دیده باشم.

چرا گوریل شبکه کوچک منحصر به فرد است

وی با اشاره به کاراکتر گوریل، در ادامه توضیح داد: به قاطعیت می توانم بگویم که در هیچ برنامه ای چنین عروسکی مثل گوریل ما، در این ابعاد و به صورت عروسک فک‌زنی که در دست عروسک‌‌گردان باشد، نداریم و عروسک گردانی که بتواند از پس کنترل این عروسک برآید، تعدادش زیاد نیست. من چنین عروسکی را برای کارم طراحی کردم زیرا معلم مدرسه شبانه‌روزی ما یک گوریل بود و عروسک گوریل را نمی‌توانیم در ابعاد کوچک بسازیم. از طرف دیگر می‌دانستم تن‌پوش نیز ارتباط مطلوبی با مخاطب برقرار نمی‌کند زیرا ما در تولید آثار عروسکی هنوز به نقطه‌ای نرسیدیم که بتوانیم تن‌پوش‌های جذاب با تکنیک‌های حرکتی خوب و با کیفیت را تولید کنیم.

وی، کنتراست جثه‌ای عروسک‌های برنامه «شبکه کوچک» را جذاب و ایجاد کننده کمدی دانست و افزود: ترجیح دادیم که عروسک گردان ها، سختی حرکت دادن این عروسک را بکشند اما چنین کاراکتری را حذف نکنیم؛ چراکه عروسک های تلویزیونی چثه کوچکی دارند.

اولین عروسک تن پوش پاپیه ماشه تلویزیون

سلطان احمدی درباره کاراکترهای آیتم حمام توضیح داد: ما همکارانی داریم که در عرصه تئاتر به خوبی فعالیت می‌کنند اما به دلایل مختلف علاقه چندانی به همکاری با صدا و سیما ندارند. من در تولید برنامه «شبکه کوچک» از طلیعه طریقی طراح عروسک ها و کاراکترهای آیتم حمام، خواستم به ما کمک کنند. او با توجه به اعتماد دو طرفه بینمان در ساخت و طراحی عروسک‌های حمام به من کمک کرد؛ البته من سعی کردم دخالتی در کارهایش نداشته باشم. بنابراین فقط خواسته‌هایم را به او گفتم و اجازه دادم آزادانه و بدون آن که در بند موارد کلیشه‌ای کارهای عروسکی تلویزیونی باشد، عروسک‌هایش را بسازد.

وی با بیان اینکه نگاه خانم طریقی در طراحی عروسک‌ها بسیار ویژه و به دور از کلیشه های تلویزیونی است گفت: با توجه به این طرز نگاه، عروسک تن‌پوش پاپیه ماشه برای اولین بار در قالب برنامه «شبکه کوچک» روی آنتن تلویزیون آمد. 6 ماه طول کشید تا عروسک های پاپیه ماشه آیتم حمام ساخته شود و به خاطر همین مدت طولانی ساخت است که تا به امروز هیچ برنامه تلویزیونی از عروسک‌های مشابه آن استفاده نکرده است.

سرپرست نویسندگان برنامه «شبکه کوچک» در پایان در پاسخ به اینکه ممکن است برخی فضاها در برنامه، مثل حمام قدیمی، برای بچه‌ها مخوف به نظر بیاید، چه راهکاری دارد، به موج گفت: اگرچه به نظر می‌رسد که فضای حمام و کاراکترهای آن کمی برای بچه‌ها مخوف به نظر می‌رسند اما حواس مان بود که «کمدی هارور» ایجاد شود یا فضایی گروتسک ایجاد شود تا وحشت و خنده را توأمان داشته باشد تا بچه ها از پای برنامه بلند نشود.