صنعت اتوبوس سازی در ایران از سال‌ها پیش راه‌اندازی شد و طی دهه 1350 با تولید اتوبوس‌های بنز O302 در ایران خودرو دیزل به اوج رسید. صنعت اتوبوس سازی در ایران پس از رکود نسبی در دهه 1360، طی دهه 1370 با آغاز فعالیت شرکت رانیران وارد دوره‌ای جدید شد. در این دوره که تا پایان دهه 1380 ادامه یافت، شاهد عرضه انبوه اتوبوس‌های بین شهری و درون‌شهری ولوو از سوی رانیران بودیم. این محصولات همچنان در حال خدمت‌رسانی هستند و با وجود پایان کار شرکت رانیران در سال 1392، همچنان تولیدات این شرکت را در جاده‌ها و خیابان‌های کشورمان مشاهده می‌کنیم.

دو شرکت اتوبوس‌سازی بزرگ دیگر در این دوران شرکت عقاب افشان و شرکت یاوران خودرو شرق بودند که به ترتیب محصولاتی را با برند اسکانیا و مان به تولید می‌رسانند. با وجود تلاش‌های همه جانبه هر دو شرکت طی دهه 1390، اوضاع صنعت اتوبوس در ایران به شدت نامناسب پیش می‌رود تا جایی که در مهرماه 1400 تنها 34 دستگاه اتوبوس تولید شده است. بدیهی است که با توجه به انبوه تعاونی‌های مسافربری در کشور و تعداد زیاد اتوبوس‌های فرسوده و ناایمن از یک سو و نیازمندی به نوسازی ناوگان اتوبوس‌های درون‌شهری فرسوده از سوی دیگر، به هیچ عنوان این آمار تولید رضایت بخش نخواهد بود.

توجه به این نکته ضروری است که خودروسازان داخلی بارها با شعار حمایت از تولید داخلی و اشتغال‌زایی مانع از ورود خودروهای سنگین کارکرده خارجی شده‌اند. مشخص نیست چرا هنگامی که خودروسازان داخلی قادر به تامین نیاز بازار نیستند و شاهد انفجار قیمت اتوبوس در بازار آزاد هستیم، همچنان بر طبل مخالفت با واردات خودروهای کارکرده خارجی می‌کوبند.

از بین 15 شرکت فعال در زمینه تولید اتوبوس، طی مهرماه 1400 تنها ایران خودرو دیزل، پیشرو دیزل آسیا و عقاب افشان خط تولید فعال داشته‌اند و آمار تولید مابقی شرکت‌ها صفر بوده است. به نظر می‌رسد که وزارت صمت نیز برنامه‌ای برای بهبود وضعیت اتوبوس‌سازی در ایران ندارد چرا که این روند منفی طی چند سال گذشته ادامه‌دار بوده است.

آمار تولید اتوبوس، مهرماه 1400:

شرکت	تولید مهرماه 1400	تولید مهرماه 1399	درصد تغییر	تولید تجمعی مهرماه 1400	تولید تجمعی مهرماه 1399	درصد تغییر
ایران خودرو دیزل	29	14	107.1%	292	34	758.8%
پیشرو دیزل آسیا	1	45	-97.8%	22	237	-90.7%
رانیران	0	0	0	0	0	0
هوراند خودرو دیزل	0	0	0	0	0	0
زامیاد	0	0	0	0	0	0
شهاب خودرو	0	0	0	4	35	-88.6%
عقاب افشان	4	23	-82.6%	43	149	-71.1
سیر و سفر رخش	0	0	0	0	0	0
یاوران خودرو شرق	0	0	0	0	0	0
زرین خودرو	0	0	0	0	0	0
آکیا دویچ	0	2	-100%	3	8	-62.5%
سپهر دیزل کاوه	0	0	0	0	0	0
ارگ دیزل	0	0	0	0	0	0
استانجین خودرو	0	2	-100%	3	6	-50%
ستاره نیک آریا	0	0	0	0	0	0
تولید کل اتوبوس	34	86	-60.5%	367	469	-21.7%