به گزارش ایرنا، دیدار چند روز پیش رهبر معظم انقلاب با نخبگان و استعدادهای درخشان کشور یکبار دیگر جامعه نخبگان را بر سر زبان ها انداخت و اهمیت استفاده از ظرفیت آنها و چگونگی حمایت از این افراد را برجسته کرد.
دیداری که صمیمانه و به قول بسیاری از افراد حاضر در جلسه، پدرانه بوده و در آن خط و مشی جامعه نخبگانی ترسیم و راهبردهای آنها برای آینده مشخص شده است.
در این دیدار، رهبر معظم انقلاب یکبار دیگر بر امیدبخشی در بین جوانان و جامعه نخبگان، رسیدن به تمدن نوین اسلامی و اقتدار علمی تاکید کرده و مطالباتی را از نخبگان و مسوولان در این زمینه مطرح ساختند.
در بین نخبگان حاضر در دیدار رهبر معظم انقلاب سه نماینده از استان قزوین حضور داشتند که یکی از آنها به ایراد سخنرانی پرداخت و مطالبات خود را در زمینه مشکلات معلمان و آموزش و پرورش مطرح کرد.
فائزه فداکار معلم و دارنده مدال نقره المپیاد کشوری، محمدحسن سعیدی مطلق مدرس دانشگاه و پژوهشگر دکتری دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین و حسین میهمی عضو هیات علمی گروه مترجمی زبان انگلیسی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین و برگزیده جایزه پسادکتری طرح شهید چمران در بنیاد ملی نخبگان به عنوان نمایندگان نخبگان قزوینی در این جلسه حضور پیدا کرده بودند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی ایرنا استان قزوین برای آشنایی با حال و هوای این دیدار، گفت و گویی را با فائزه فداکار و محمدحسن سعیدی مطلق ترتیب داده و از آنها در خصوص مهمترین مطالبات جامعه نخبگانی پرسیده است.
ایرنا. طبق چه ملاک و فرایندی به یک شخص نخبه گفته می شود؟
سعیدی: نخبگی یک جریان است و فقط یک اصطلاح نیست، یک مبدا، مقصد و مسیر مشخصی دارد و نمی توان به سادگی، یک شخص را به عنوان نخبه معرفی کرد.
واژه نخبه شامل یک جریان نخبگانی می شود و باید افراد در حوزه استعدادها و توانمندی های خود در جریان نخبگی قرار بگیرند تا این اصطلاح به آنها اطلاق شود.
این جریان و مسیر یک سری فاکتور ها و ضوابط دارد که از سوی بنیاد ملی نخبگان نگاشته شده است و توانمندی و استعداد افراد براساس این ضوابط و مقررات سنجیده می شود.
ایرنا. از چه زمانی در جرگه نخبگان استان قرار گرفتید؟
فداکار: از سال ۹۵ با کسب رتبه دو رقمی کنکور مشمول جوایز تحصیلی نخبگی شدم و از سال ۹۵ تاکنون هر ساله این موضوع شامل حال من شده است.
بنیاد نخبگان از واژه عضو استفاده نمی کند و اعتقاد دارد که نخبگان باید مشمول جریان نخبگی شوند.
ایرنا. از حال و هوای دیدار با رهبر معظم انقلاب و اینکه چه شد شما به عنوان سخنران معرفی شدید، توضیح دهید؟
فداکار: هر ساله رهبر معظم انقلاب با نخبگان دیدار دارند ولی بعد از شیوع کرونا این نخستین دیدار اقشار مردمی بود و قبل از این بیشتر با مسوولان دیدار داشتند.
رویه سخنرانی در این دیدار به این شکل است که هنگامی که فراخوان زده می شود افراد علاقه مند اعلام آمادگی کرده و عناوین صحبت ها را طرح می کنند که هر ساله این کار را انجام می دادم ولی خبری نبود، اما خوشبختانه امسال از بین ۱۱۷ متنی که انتخاب شده بود یکی از متن ها مربوط به حوزه آموزش و پرورش و بنده بود و خیلی خوشحال شدم که جامعه نخبگانی به این باور رسید که مساله آموزش و پرورش مهم است و جای بحث دارد.
این دیدار، خیلی خوب بود و ایشان با دقت و توجه به همه مطالب سخنرانان گوش می کردند و بازخوردهای لازم را ارایه و متن برخی از افراد را درخواست می کردند.
مساله آموزش و پرورش در سال های اخیر برای اولین بار است که به عنوان یک موضوع جدی در این دیدار مطرح می شود و رهبر معظم انقلاب در مجموع سخنان هر ۶ سخنران را مفید دانستند.
این دیدار را به صورت کلی می توان یک دیدار پدرانه و صمیمانه معرفی کرد، قبل از جلسه این نگرانی را داشتم که دیدار با شخص اول مملکت چطور دیداری است ولی با آغاز دیدار، آرامش عجیبی به قلب ها وارد می شود و به راحتی می توان صحبت کرد.
ایشان همواره از نخبگان حمایت کرده اند که امیدواریم این رویه را تمامی مسوولان هم انجام دهند.
سعیدی: دیدار با رهبر معظم انقلاب یک دیدار صمیمی بود که می تواند بسیار مفید واقع باشد چراکه بعد از یک سال و نیم از کرونا دیدارهای عمومی لغو و بعد از ۲ سال دوباره آغاز شده و خروجی این دیدارها مفید و کارآمد است چراکه راهبردهای عملیاتی در این دیدارها ارایه می شود.
سخنان جامعه نخبگانی و تاکیدات رهبر معظم انقلاب بر بومی سازی دانش بود که در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی هم بارها و بارها بر آن اشاره شده است و امیدواریم بستری برای تحولات در جامعه و کارآمدی مدیریت در بخش های دولتی و خصوصی ایجاد شود.
ایرنا. مهمترین مطالبه نخبگان از رهبر معظم انقلاب شامل چه موضوعاتی بود؟
سعیدی: مطالبات نخبگان از رهبر معظم انقلاب در حوزه های مختلف بود و در خصوص آموزش و پروش، هوش مصنوعی، اقتدار علمی، تولید علم و زیرساخت های علمی، تولید داخلی و بومی سازی آن نکاتی را مطرح کردند.
ایرنا. مهاجرت نخبگان یکی از موارد مطرح شده در این جلسه بود، به نظر شما مهمترین دلیل مهاجرت نخبگان چیست؟
سعیدی: نخبگان سرمایه های اساسی و زمینه ساز تحول و نوآوری در جامعه هستند و در هسته های نخبگانی مهمترین دغدغه آنها شامل کم توجهی و بی توجهی می شود.
در کشور متاسفانه در زیرساخت های علمی دچار کمبود هستیم و کمبود نیروی انسانی و منابع مالی مشکلاتی را برای نخبگان ایجاد کرده است.
بنیاد نخبگان زیر سایه معاونت علمی ریاست جمهوری به حاشیه رفته و نقش نخبگان کم رنگ شده و این موضوع یکی از دلایل اصلی مهاجرت است.
به طور مثال طرح علمی چشمه نور قزوین زیرساخت بسیار بزرگی است که باید تقویت شود که در صورت تقویت، استعدادهای جوانان و نوجوانان را در حوزه های مختلف شکوفا می کند.
در کشور نیازمند یک سیستم فرآیندی پویا در حوزه نخبگانی هستیم تا محوریت امور بر تخصص و تعهد نخبگان باشد که اگر این مهم محقق شود مهاجرت نخبگان لغو می شود و به سمت تحول در مدیریت و مدیریت نخبگانی پیش خواهیم رفت.
جامعه ما نیازمند وسعت بخشیدن به دایره نخبگانی است و باید یک سری از ضوابط شناسایی و حمایت از نخبگان بازنگری شود و این دایره وسعت پیدا کند.
همواره در سال های اخیر ناکارآمدی مدیریت را در بخش های دولتی شاهد بوده ایم و اعتماد به نخبگان اگر اتفاق بیفتد باعث ایجاد تحول در مدیریت کشور و جلوگیری از مهاجرت می شود.
فداکار: چیزی که باعث دلسردی نخبگان می شود، فقدان صداقت و ناباوری مسوولان نسبت به توانمندی نخبگان است و وقتی پای درد دل آنها می نشینیم بیش از گلایه از موضوعات مالی از توجه نکردن به طرح های خود گلایه می کنند.
در دیدار با رهبر معظم انقلاب هم نخبگان می گفتند که طرح های آنها در ادارات خاک می خورد و همین موضوع موجب دلسردی آنها می شود.
مسوولیت سپردن به جوامع نخبگانی و استفاده از توانمندی آنها باعث می شود که نخبگان در کشور بمانند و اثرگذاری داشته باشند.
در این بین قوانین دست و پا گیر، کمبود زیرساخت، توجیه نبودن مسوولان و باور نداشتن به جوامع نخبگانی باعث چنین اتفاقاتی می شود.
در این دیدار هم رهبر معظم انقلاب تاکید داشتند اگر نخبگان برای تحصیل کشور را ترک می کنند منعی ندارد ولی مهم بازگشت و اثرگذاری آنها در کشور است که یک موضوعی طبیعی می باشد و برای تمامی کشورها یک اصل است.
ایرنا. امیدبخشی به نخبگان یکی از سیاست های اصلی رهبر معظم انقلاب است، از نظر شما این موضوع چقدر مهم است؟
سعیدی: در بحث امیدسازی، احساس مسوولیت و غیرت انقلابی همواره در بین جامعه نخبگانی مطرح بوده و همین ۲ موضوع اگر در این قشر ایجاد شود موجب حرکت، تحول و پویایی در زمینه های مختلف خواهد شد.
در این جلسه رهبر معظم انقلاب به مسوولیت اجتماعی نخبگان تاکید ویژه ای داشتند که این موضوع هم باید اجرایی و عملیاتی شود.
فداکار: امیدآفرینی بحث خیلی مهمی است و اگر نخبگان امیدوار به آینده باشند هم برای رشد شخصی آنها و هم برای پیشرفت اجتماع به طور قطع موثر است.
رهبر معظم انقلاب نه تنها در جمع نخبگانی بلکه به تمامی جوانان امید به آینده را توصیه می کنند و باید این فرهنگ در بین جوانان گسترش یابد.
ایرنا. خانم فداکار، شما به عنوان نماینده آموزش و پرورش و معلمان در این جلسه صحبت کردید، در این زمینه چه مطالباتی مهمی وجود دارد؟
مساله آموزش و پرورش موضوع مهمی است و همانگونه که امام خمینی(ره) فرمودند معلمی شغل انبیا است، البته اگر چه این سخن بارها و بارها در جوامع مختلف مطرح شده اما جا دارد به آن توجه ویژه کرد.
انبیای الهی جریان های اجتماعی را مدیریت و در مبارزه با طاغوت و ظلم جریان سازی می کردند و معلمان نباید محدود به چهارچوب کلاس درس شوند و نسبت به اجتماع و تاریخ خود هم اهتمام داشته باشند.
در زمینه تحقق تمدن نوین اسلامی، رهبر معظم انقلاب معلمان را پایه ریز این موضوع دانستند و جا دارد بنیاد نخبگان و مسوولان به معلمان به عنوان افسران سپاه پیشرفت کشور توجه ویژه تری داشته باشند و بازتعریفی در معیارهای معلم نخبه ایجاد شود.
بنیاد نخبگان به فرآیندهای اجتماعی و محصولات اجتماعی آموزش و پرورش توجه کند چراکه عملکرد معلم یک محصول اجتماعی دارد که شاید نتوان در نمایشگاه عرضه کرد ولی در اجتماع به خوبی مشاهده می شود.
در سال های اخیر جمعیت نخبگانی کشور به دانشگاه فرهنگیان تمایل بیشتری پیدا کرده اند و خیلی ها در راستای دغدغه های رهبر معظم انقلاب به سمت آموزش و پرورش حرکت می کنند و با علاقه و رغبت و برای اهداف و آرمان های ایرانی-اسلامی در دانشگاه فرهنگیان تحصیل می کنند.
دانشگاه های مطرح کشور هیچ جایگاهی برای دانشجویان فرهنگیان در مقطع ارشد قائل نیستند که اصلا مطلوب نیست و باید مورد توجه قرار گیرد.
وقتی به نتایج آزمون ارشد و المپیاد نگاه می کنیم بسیاری از دانشجو معلم ها را با رتبه های بالا مشاهده می کنیم و این یک اصل است که باید معلم ها در بالاترین سطح علمی قرار بگیرند.
در دانشگاه فرهنگیان، نماینده ای برای بررسی مشکلات نخبگان وجود ندارد، در صورتی که در دانشگاه های دیگر، دفتری برای این کار راه اندازی شده است.
باید صدای جامعه معلمان شنیده شود و این قشر انتظار دارند وزیری برای آموزش و پرورش انتخاب شود که یک درک مناسب از کلیت بحث معلمی داشته باشد.
ایرنا. لذت بخش ترین قسمت دیدار با رهبر معظم انقلاب چه بود؟
سعیدی: لذت بخش ترین قسمت دیدار رهبر معظم انقلاب که مورد تاکید بود و خیلی به آن علاقه مند هستم موضوع مرجعیت علمی و اقتدار علمی کشور است که اگر می خواهیم به این موضوع برسیم باید زیرساخت های علمی مناسبی را در کشور ایجاد کنیم.
ایشان در این دیدار اشاره کردند که در یک افق ۱۰ تا ۲۰ ساله در تولید علم باید به جایی برسیم که دانشمندان در سراسر دنیا به یادگیری زبان فارسی ملزم بشوند و از منابع دانشمندان ایرانی استفاده کنند که راهبرد بسیار مهمی است و باید مورد توجه قرار بگیرد.
تامین زیرساخت های علمی به عنوان پیشران و موتور محرک علمی جامعه از اهمیت زیادی برخوردار است که در این دیدار مورد تاکید قرار گرفته و به نظر بنده اهمیت بالایی دارد.
ایرنا. آیا روند شناسایی نخبگان در کشور دچار نواقصی است؟
سعیدی: اصلی ترین ماموریت جامعه نخبگانی زمینه سازی برای اثرگذاری افراد است.
در کشور در تعریف یک سری ضوابط و مقررات شناسایی، جذب و حمایت از نخبگان دچار ضعف هایی هستیم که در حوزه استعدادیابی دانش آموزی بسیار پررنگ تر است.
با روش های کنونی در بنیاد نخبگان به استعدادیابی نمی رسیم و نیازمند سامانه هوشمند شناسایی استعدادهای دانش آموزی هستیم.
کلید حل مشکلات و مسایل کشور تکیه بر نوآوری است و اگر این نوآوری را داشته باشیم در قسمت های مختلف جامعه به پیشرفت و تحول می رسیم.
این کلید در دست نخبگان و استعدادهای جوان کشور است که اگر اعتماد به آنها صورت بگیرد منجر به شکوفایی کشور می شود.
ایرنا. حمایت های مادی از نخبگان به چه صورت است؟
فداکار: در چند محور می تواند این حمایت ها اتفاق بیفتد، موضوع اول این است که حمایت های مالی باید برای طرح های نخبگان بیشتر شود.
در گام دوم به کارگیری این نخبگان در دستگاه هایی اجرایی و مدیریتی کشور است که به نظر می رسد بنیاد نخبگان در معرفی این افراد کوتاهی می کند و صرفا یک گواهی صادر می شود که حتی در همین گواهی هم اطمینان بخشی لازم داده نمی شود.
این شرایط منجر به آسیب دیدن احساسات و غرور نخبه می شود و باید استفاده از توانمندی نخبگان در دستگاه های دولتی در اولویت قرار گیرد.
مساله دیگر به ویژه در حوزه آموزش و پرورش است و ما در زمینه توانمند سازی معلمان نیازمند حمایت هستیم.
سعیدی: در حوزه حمایت ها در بنیاد نخبگان در منابع مالی و نیروی انسانی دچار ضعف هایی هستیم و حمایت های مالی ذیل یک سری طرح ها و جشنواره ها به نخبگان می رسد و در ازای این فعالیت نخبگانی یک سری منابع مالی محدود به این افراد سپرده می شود.
این منابع به قدری محدود است که به شکوفایی استعدادها منتهی نمی شود و باید سازوکار بهتری فراهم گردد.