گزارش «با من بخوان» از روز جهانی کامی‌شی‌بای 2021

۷ دسامبر برابر با ۱۶ آذر روز جهانی «کامی‌شی‌بای» بود. امسال دومین سالی بود که به سبب همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ جشن روز کامی‌شی‌بای با حال و هوایی متفاوت برگزار شد. اگرچه مدت‌ها دوری کودکان از مدرسه‌ها و کتابخانه‌ها به سبب شیوع کرونا، دشواری‌هایی را برای آموزگاران و کتابداران ایجاد کرده است اما با فروکش کردن تدریجی این بیماری در پاییز ۱۴۰۰ در اغلب مناطق کشور، ترویجگران «با من بخوان» امسال هم همانند سال‌های گذشته همراه با دیگر دوستداران کامی‌شی‌بای در سراسر جهان این روز را جشن گرفتند. کتابداران، آموزگاران و مروجان زیادی از شهرها و روستاهای گوناگون ایران در این روز برای کودکان کامی‌شی‌بای اجرا کردند.

«کامی‌شی‌بای» گونه‌ای از کارت‌های تصویری قصه‌گویی است که از فرهنگ ژاپن ریشه می‌گیرد. در کامی‌شی‌بای‌های امروزی، متن داستان در پشت کارت‌ها نوشته شده است و قصه‌گو می‌تواند در حالی که کودکان به تصویر چشم دوخته‌اند پشت کارت‌ها را بخواند. از سال ۲۰۱۸ انجمن بین‌المللی کامی‌شی‌بای ژاپن، هفتمین روز آخرین ماه سال میلادی را به نام روز جهانی کامی‌شی‌بای نام‌گذاری کرده و هر ساله در این روز از دوستداران کامی‌شی‌بای در ژاپن و دیگر کشورها دعوت می‌کند تا با اجرای کامی‌شی‌بای به ترویج فرهنگ قصه‌گویی و کتابخوانی و پراکندن صلح و دوستی در سراسر جهان کمک کنند. موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان نیز سه سال است که به این انجمن پیوسته است.

امسال موسسه‌ی پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان و برنامه‌ی «با من بخوان» از چندین روز پیش از روز جهانی کامی‌شی‌بای اقدام به انتشار کلیپ‌های آموزشی ساده‌ای کردند تا ترویج‌گران را با شیوه‌‌ی ساخت جعبه‌ی نمایش کامی‌شی‌بای و نحوه‌ی خواندن آن آشنا کنند. مربیان و کتابداران بسیاری در مناطق گوناگون پس از دیدن این کلیپ‌های ساده‌ی آموزشی، به همراه کودکان این جعبه‌ها را ساختند و حتی کامی‌شی‌بای‌های خودشان را خلق کردند و برای روز کامی‌شی‌بای آماده شدند.

دوستداران کامی‌شی‌بای، کوچک و بزرگ، از استان‌های کرمانشاه، هرمزگان، تهران، خوزستان، اصفهان، کرمان و... با ارسال عکس، و فیلم و گزارش از فعالیت‌های این روز، از راه دور و به طور غیرمستقیم ما را در شادی «کیوکان» سهیم کردند! کیوکان در فرهنگ ژاپنی به معنای حس مشترک است. اجراکننده و مخاطب هنگام کنکاش در دنیای داستان، کیوکان (حس مشترک) را تجربه می‌کنند. دست‌اندرکاران و اعضای انجمن کامی‌شی‌بای بر این باورند که روز جهانی کامی‌شی‌بای فرصتی فراهم می‌کند تا احساس کنیم همه‌ی ما با یک‌دیگر روی کره‌ی زمین زندگی می‌کنیم و با سهیم شدن کامی‌شی‌بای به صلح بیاندیشیم.

گزارش تصویری فعالیت‌های شماری از ترویج‌گران «با من بخوان» در روز جهانی کامی‌شی‌بای سال ۲۰۲۱ در ایران را در ادامه ببینید:

استان تهران

در روز کامی‌شی‌بای موزه‌ی کودکی ایرانک برنامه‌ی ویژه‌ای داشت. آزاده صادقی از کارشناسان باتجربه‌ی «با من بخوان» کامی‌شی‌بای «به‌به‌لیمو و کاکلی» را با کودکان و خانواده‌ها سهیم شد.

چندین کیلومتر دورتر، کودکان عضو کتابخانه‌ی پرنده قرمز روستای قاسم‌آباد تهران‌چی با کمک کتابدار خود خانم مریم سادات زواره، جعبه‌ی نمایش کامی‌شی‌بای را ساختند و «گنجشک که بال و پر داشت» را اجرا کردند.

در انجمن دوستداران کودک پویش در روستای محمودآباد نیز کتابداران، معصومه محسنی و آمنه‌ فقیری، به مناسبت این رو جعبه‌ای شبیه به تلویزیون درست کردند و سپس با کارت‌های قصه‌گویی داستان «به به لیمو و کاکلی» را بلندخوانی کردند. پس از بلندخوانی، مربیان و کودکان با توجه به موضوع این قصه درباره‌ی آلودگی هوا و راه‌های جلوگیری از آن گفت‌و کردند و هر یک از کودکان پیشنهادهای خود را برای تولید آلودگی کم‌تر ارائه دادند. دیگر فعالیت این انجمن بلندخوانی کامی‌شی‌بای «گنجشک که بال و پر داشت» برای کودکان ۷ تا ۱۲ سال و ساخت ارویگامی پرنده بود.

مربیان موسسه توانمندسازی ندای ماندگار دروازه‌ غار، فریده جوزی، منیژه نصیری، ستاره آزادبخت، ابتدا تاریخچه و فرهنگ قصه‌گویی به شیوه‌ی کامی‌شی‌بای را برای کودکان توضیح دادند و پس از ساختن جعبه‌ی نمایش، دو کامی‌شی‌بای «به‌به لیمو و کاکلی» و «گنجشک که بال و پر داشت» را برای کودکان اجرا کردند.

استان کرمانشاه

کتابداران و ترویجگران و کودکان کتابخانه‌های «با من بخوان» استان کرمانشاه مانند همیشه با شور و شوق بسیار در فعالیت‌های این روز مشارکت کردند.

در کتابخانه‌ی «با من بخوان» ثلاث‌باباجانی دو روز پیاپی به فعالیت‌های کامی‌شی‌بای اختصاص یافت. کودکان با راهنمایی کتابداران هدی حسینی، رقیه امیری و شیوا تیموری، کارت‌های کامی‌شی‌بای را با تکنیک کلاژ درست کردند و جعبه‌ی کامی‌شی‌بای را نیز با همکاری یک‌دیگر بر اساس کلیپ‌های تهیه شده توسط گروه «با من بخوان» ساختند. کتابداران نیز کامی‌شی‌بای «به‌به لیمو و کاکلی» را، هم با کمک کارت‌های چاپ شده‌ی انتشارات موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودگان و هم با کمک کارت‌ها و جعبه‌ی دست‌ساز کودکان، اجرا کردند.

در کتابخانه‌ی «با من بخوان» ریجاب کودکان با کاغذ، چسب و نمد جعبه‌ی کامی‌شی‌بای ساختند. کتابداران، فریبا زارعی و هدا خاطری، نخست توضیح دادند که کامی‌شی‌بای چیست و در فرهنگ چه کشوری ریشه دارد. سپس برای کودکان کامی‌شی‌بای اجرا کردند.

کودکان کتابخانه‌ی «با من بخوان» زلان جعبه‌ی کامی‌شی‌بای درست کردند و خودشان با کارت‌های تصویری کتاب «گنجشک که بال و پر داشت» کامی‌شی‌بای اجرا کردند. کتابداران این کتابخانه، نسرین صدیقی و آمینه امیری، کودکان را در تمام مسیر همراهی و راهنمایی می‌کردند.

پروین و ماریه حق‌گویی کتابداران کتابخانه‌ی «با من بخوان» شهرستان جوانرود پس از بلندخوانی کامی‌شی‌بای «گنجشک که بال و پر و داشت» و گفت‌وگو درباره‌ی اتفاق‌‌ها و اشیایی که در این قصه وجود داشت، کودکان را تشویق کردند که کارت‌های قصه‌گویی کتاب «مرغ سرخ پاکوتاه» را درست کنند و به این ترتیب از این کتاب که یکی از کتاب‌های موردعلاقه اعضای کتابخانه است کامی‌شی‌بای جدیدی بسازند.

استان هرمزگان

در جنوب ایران در استان هرمزگان، به ویژه در جزیره‌ی قشم، که در آن کتابخانه‌ها و مراکز زیر پوشش برنامه‌ی «با من بخوان» قرار دارند، نیز کودکان بسیاری روز جهانی کامی‌شی‌بای را جشن گرفتند.

در کتابخانه‌ی آفتاب سیریک، فاطمه آتش‌برگ، کتابدار کتابخانه، کامی‌شی‌بای «به‌به لیمو و کاکلی» را برای کودکان بلندخوانی کرد.

زینب نادری ترویجگر «با من بخوان» در روستای کوشه‌ی جزیره‌ی قشم با کمک جعبه‌ی نمایش کامی‌شی‌بای «گنجشک که بال و پر داشت» را برای تعداد زیادی از کودکان خواند.

اجرای کامی‌شی‌بای «گنجشک که بال و پر داشت» با کمک جعبه‌ی کامی‌شی‌بای، نقاشی و ساخت کاردستی در پیوند با آن، برنامه‎هایی بود که طاهره مرداسنگی کتابدار کتابخانه‌ی «بامن بخوان» ژئوپارک جهانی قشم در روستای دولاب به مناسبت این روز برای کودکان تدارک دیده بود.

کتابخانه‌ی کودک‌محور نویدوحی درگهان هم میهمان کامی‌شی‌بای بود. فرشته تورنگ کتابدار این کتابخانه نخست درباره‌ی روز جهانی کامی‌شی‌بای برای کودکان صحبت کرد. سپس کامی‌شی‌بای «گنجشک که بال و پر داشت» را با کودکان سهیم شد.

دو تن از ترویجگران روستای رمکان جزیره قشم، امیره رمکانی و حسنی عقیلی، روز کامی‌شی‌بای را با اجرای «گنجشک که بال و پر داشت» به همراه کودکان جشن گرفتند.

در شهر قشم هم کودکان در کلبه‌ی دوستی گرد هم آمدند تا مربی‌شان، اسما رحیمی، با جعبه‌ی کامی‌شی‌بای زیبایی که ساخته بود داستان «به‌به‌لیمو و کاکلی» را برای آنان روایت کند.

در روستای طبل جزیره‌ی قشم، زهریه تشیخ و فاطمه ایرانی، مربیان مهد آفتاب هم «گنجشک که بال و پر داشت» را برای کودکان بلندخوانی کردند.

سمانه رضوانی کتابدار کتابخانه کودک و نوجوان چیسکو روستای رمچاه قشم یک قاب زیبای چوبی برای اجرای کامی‌شی‌بای ساخته بود. او درباره‌ی معنای واژه‌ی کامی‌شی‌بای و تاریخچه‌ی آن در کشور ژاپن با کودک سخن گفت. این ترویجگر پس از بلندخوانی کامی‌شی‌بای «گنجشک که بال و پر داشت» به کودکان کمک کرد تا با استفاده از لباس‌های دورریختنی و نمد یکی از کارت‌های این داستان را با تکنیک کلاژ درست کنند.

استان خوزستان

کتابداران کتابخانه‌ی «با من بخوان» گوریه از توابع شوشتر در استان خوزستان هم با خواندن کام‌شی‌بای «گنجشک که بال و پر داشت» به جمع دوستداران کامی‌شی‌بای پیوستند و این روز را جشن گرفتند.

استان کرمان

به مناسبت روز جهانی کامی‌شی‌بای شماری از دانش‌آموزان سیرجانی به پیشنهاد و با راهنمایی آموزگاران‌شان جعبه‌های کامی‌شی‌بای ساختند، از قصه‌ها و کتاب‌های محبوب خود کارت‌های کامی‌شی‌بای درست کردند، و ویدئوهای اجرای کامی‌شی‌بای‌ خود را با آموزگار و دیگر هم‌کلاسی‌های‌شان به اشتراک گذاشتند.

یکی از جالب‌ترین تجربه‌های روز جهانی کامی‌شی‌بای امسال مشارکت اعضای مرکز کودکان کم‌شنوا و ناشنوا (مانا) در سیرجان بود. کودکانی که با استفاده از کتاب‌ها توانسته‌اند مهارت‌های سخن گفتن و خواندن خود را تقویت کنند، ویدئوهای تاثیرگذاری از اجرای کامی‌شی‌بای‌ تهیه کرده و با دیگران به اشتراک گذاشته‌اند. اغلب این کودکان از کارت‌هایی که خود طراحی کرده‌اند برای اجرای کامی‌شی‌بای استفاده کرده‌اند.

استان اصفهان

در کتابخانه صدرالواعظین خوانسار در استان اصفهان کودکان با عکس‌هایی از مکان‌های تاریخی و مناظر زیبا و سوغاتی‌های شهرشان، کامی‌شی‌بای‌های زیبایی ساختند و متل‌هایی با زبان شیرین خوانساری تعریف کردند.

از مجموعه فیلم‌ها و عکس‌های ارسالی به مناسبت روز جهانی کامی‌شی‌بای کلیپی تهیه کرده‌ایم که می‌توانید آن را در ادامه و نیز در شبکه‌های اجتماعی «با من بخوان» تماشا کنید.

درباره‌ی روز کامی‌شی‌بای ۱۴۰۰

با کامی‌شی‌بای و شیوه اجرای آن بیشتر آشنا شویم

پیشینه کامی‌شی‌بای- بخش نخست

پیشینه کامی‌شی‌بای، بخش دوم

گزارش تصویری «با من بخوان» از روز جهانی کامی‌شی‌بای ۲۰۲۰

گزارش تصویری از برگزاری روز جهانی کامی‌شی‌بای در ایران ۲۰۱۹

کامی‌شی‌بای گنجشک که بال و پر داشت

کامی‌شی‌بای به‌به‌لیمو و کاکلی

ویدیوی گزارش تصویری فعالیت‌های روز جهانی کامی‌شی‌بای ۲۰۲۱