همکاری دو محقق ایرانی در کشف اولین سیاه‌چاله سرگردان

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از دانشگاه صنعتی شریف، یک تیم بین‌المللی متشکل از محققان بیش از ۵۰ موسسه پژوهشی و گروه‌های تحقیقاتی شامل دو اخترفیزیکدان ایرانی موفق شدند با استفاده از اثر اختلاف منظر در ریزهمگرایی گرانشی، جرم و فاصله سیاهچاله‌ای تنها را در راستای مرکز کهشان راه شیری محاسبه کنند.

با توجه به نتیجه درخشان این پژوهش که دکتر سهراب راهوار، عضو هیئت علمی دانشکده فیزیک و دکتر صدیقه سجادیان، فارغ‌التحصیل دکترای دانشکده فیزیک دانشگاه صنعتی شریف و عضو هئیت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان در آن همکاری داشته‌اند، پیش بینی می‌شود روزهای هیجان انگیری در کشف سیاهچاله‌های منفرد گشوده شود.

انحراف نور و همگرایی گرانشی از پیش بینی‌های نظریه نسبیت عام است. همگرایی گرانشی هم‌اکنون دهه‌های متوالی است که ابزار رصدی منجمان برای فهم کیهان و مشاهده اعماق آسمان‌ها شده است.

ریزهمگرایی گرانشی به پدیده افزایش شدت نور یک منبع ستاره‌ای به دلیل هم راستا شدن و حرکت نسبی بین عدسی و منبع گفته می‌شود.

ریزهمگرایی گرانشی یکی از پیشروترین تکنیک‌های رصدی برای کشف ویژگی‌های لنزگرانشی از ستاره تا سیارات فراخورشیدی است.

در این کشف با رصد متوالی رویداد OGLE-۲۰۱۱-BLG-۰۴۶۲/MOA-۲۰۱۱-BLG-۱۹۱ توسط تلسکوپ‌های زمینی به همراه تلسکوپ هابل به مدت چند سال به دست آمده است. جرم این عدسی که اولین سیاهچاله‌ی مجزا بدون تابش پرتوهای ایکس است حدود ۷ برابر جرم خورشید است.

طبق گفته‌های ساهو نویسنده مسئول این مقاله به مجله‌ی «ساینتیفیک امریکن»، سرعت نسبی این سیاهچاله که از مرتبه ۴۵ کیلومتر بر ثانیه است نشان از ضربه انفجار ستاره در حال مرگ بوده است. اتفاقی که می‌توانسته تا صد میلیون سال پیش نیز رخ داده باشد.

این کشف راهگشای کشف‌های جدیدی برای کشف سیاهچاله‌های تنها در خانه ما کهکشان راه شیری است.

گفتنی است دکتر سهراب راهوار استاد و عضو گروه کیهان شناسی دانشکده فیزیک دانشگاه صنعتی شریف است. زمینه‌های تحقیقاتی وی سیارات فراخورشیدی است و علاوه بر آن در پروژه بین‌المللی کشف سیارات فراخورشیدی همکاری دارد.