چربی خون، نینجای مرگبار!

چربی خون یا لیپیدهای خون اصطلاحی است که برای تمام مواد چرب موجود در خون از جمله کلسترول و تری گلیسیرید استفاده می‌شود. چربی‌های خون معمولا توسط یک کپسول پروتئینی منتقل می‌شوند. چگالی لیپیدها و نوع پروتئین، تعیین کننده سرنوشت ذره و تاثیر آن بر متابولیسم است. غلظت چربی خون به مقدار دریافتی و دفعی روده‌ها بستگی دارد، البته جذب و ترشح آنها از سلول‌ها در این غلظت بی تاثیر نیست.

زمانی که به شما گفته می‌شود چربی خون‌تان بالاست، یعنی مقدار کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم و تری گلیسرید در خون شما بالا است. چربی خون بالا با نام هیپرلیپیدمی نیز شناخته می‌شود. سطوح بالای این چربی‌ها می‌تواند احتمال خطرات سلامتی جدی همچون حمله قلبی را بالا ببرد. در ادامه با دکترتو همراه باشید تا همه جوانب چربی خون را بررسی نماییم.

برای بررسی و درمان چربی خون می‌توانید از پزشک عمومی یا دکتر داخلی کمک بگیرید. در دکترتو می‌توانید با بهترین پزشکان برای بررسی و کنترل چربی خون و درمان آن آشنا شوید، با آنها به‌صورت آنلاین یا تلفنی مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

انواع چربی خون

به‌طورکلی چربی خون به دو دسته اصلی تقسیم‌بندی می‌شود؛ یعنی کلسترول و تری گلیسیرید، اما همین دو دسته هم به انواع مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند.

۱. کلسترول

همه ما با واژه کلسترول آشنا هستیم و اسم کلسترول خوب و بد را شنیده‌ایم. اما شاید دقیقا نمی‌دانید کلسترول خوب و کلسترول بد چیست؟ انواع کلسترول به شرح زیر هستند:

کلسترول تام: این اصطلاح سطح کلی کلسترول شما است (ترکیبی از LDL-C، VLDL-C و HDL-C.)کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL): این چربی که با نام کلسترول بد هم شناخته می‌شود، می‌تواند در رگ‌های خونی شما جمع شود و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را افزایش دهد.چربی کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بسیار کم (VLDL): این نوع کلسترول معمولا در مقادیر بسیار کم وجود دارد، افزایش این نوع کلسترول ممکن است نشانه‌ای از متابولیسم غیرطبیعی چربی باشد.کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL): این نوع کلسترول با نام کلسترول خوب نیز شناخته می‌شود. کلسترول‌های خوب، کلسترول LDL را جذب کرده و آن را به کبد می‌رسانند، سپس کبد آنها را از بدن دفع می‌کند. با این کار خطر بیماری‌های قلبی و سکته کاهش پیدا می‌کند.

۲. تری گلیسیرید

تری گلیسیریدها نوعی چربی هستند که از غذای مصرفی به وجود می‌آیند. در واقع زمانی که غذا می‌خورید، بدن کالری‌هایی را که نیاز به استفاده فوری ندارد را به تری گلیسیرید تبدیل می‌کند. تری گلیسیریدها در سلول‌های چربی شما ذخیره می‌شوند. بعدها، هورمون‌ها تری گلیسیرید را برای انرژی بین وعده‌های غذایی آزاد می‌کنند. افزایش مقدار این چربی در بدن با مشکلت قلبی عروقی و سکته مرتبط است.

عوامل تاثیر گذار بر غلظت چربی خون چیست؟

غذاهای سرشار از انواع خاصی از چربی‌ها، شرایط پزشکی خاص و عوامل دیگر می‌توانند باعث افزایش کلسترول خون و تری گلیسیرید بالا شوند.

۱. رژیم غذایی بیشترین تأثیر را روی چربی خون دارد!

رژیم غذایی بزرگ‌ترین عامل چربی خون است. دو نوع چربی برای افزایش سطح کلسترول شناخته شده است.

چربی‌های اشباع شده: چربی‌های اشباع شده می‌توانند سطح LDL شما را افزایش دهند. برخی از غذاهای گیاهی مانند روغن نخل و روغن نارگیل حاوی چربی‌های اشباع شده هستند. با این حال، چربی اشباع شده بیشتر در محصولات غذایی حیوانی مانند پنیر، کره، شیر و استیک یافت می‌شود.چربی‌های ترانس: چربی‌های ترانس یا اسیدهای چرب ترانس بدتر از چربی‌های اشباع هستند چرا که می‌توانند سطح LDL شما را افزایش داده و سطح HDL را کاهش دهند. برخی از چربی‌های ترانس به طور طبیعی در محصولات حیوانی یافت می شوند. برخی دیگر در غذاهای فرآوری شده یافت می‌شوند که تحت فرآیندی به نام هیدروژنه شدن قرار گرفته‌اند، مانند چیپس سیب زمینی و فست فود.

۲. کم کاری تیروئید

کم کاری تیروئید زمانی اتفاق می‌افتد که بدن شما به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمی‌کند. تیروئید یک غده کوچک پروانه‌ای شکل است که در جلوی گردن شما قرار دارد. تیروئید برای کمک به تنظیم و مصرف انرژی، هورمون‌های خاصی را ترشح می‌کند که تقریبا بر تمام اندام بدن تاثیر می‌گذارند.

زمانی که تیروئید شما کم کار باشد، انرژی در بدن به درستی مصرف نمی‌شود. در نتیجه بدن کالری‌ها را به چربی خون تبدیل می‌کند.

۳. دیابت تأثیر زیادی بر افزایش چربی خون دارد.

دیابت یک بیماری متابولیک است که باعث افزایش قند خون می‌شود. هورمون انسولین قند را از خون به سلول‌های شما منتقل می‌کند تا ذخیره یا برای انرژی استفاده شود. در دیابت، بدن شما یا انسولین کافی تولید نمی‌کند یا نمی‌تواند به طور موثر از انسولینی که می‌سازد استفاده کند.

زمانی که بدن شما نتواند کالری‌های دریافتی خود را مصرف کند، آنها را به تری گلیسیرید یا کلسترول تبدیل می‌کند. با این اتفاق انباشت این چربی‌ها در خون و بافت‌ها افزایش پیدا می‌کند و می‌تواند برخی مشکلات سلامتی مانند چربی خون را ایجاد کند.

۴. سندروم متابولیک

سندرم متابولیک گروهی از پنج عامل خطر است که در صورت عدم درمان، احتمال ابتلا به بیماری قلبی، دیابت و سکته را افزایش می‌دهد. فشار خون بالا، قند خون بالا، چربی اضافی دور کمر، سطوح بالای تری گلیسیرید و کلسترول پنج خطر گفته شده هستند. برای تشخیص سندروم متابولیک شما باید حداقل سه مورد از این پنج خطر را دارا باشید.

درست است که چربی خون بالا بخشی از سندروم متابولیک است، با این حال اگر شما به چربی خون مبتلا نباشید، سندروم متابولیک احتمال ابتلا به این اختلال را افزایش می‌دهد.

۵. سندروم کوشینگ

سندرم کوشینگ یا هیپرکورتیزولیسم به دلیل سطوح بالای غیرطبیعی هورمون کورتیزول رخ می‌دهد. سطح کورتیزول معمولا بر اثر استرس مزمن افزایش پیدا می‌کند. هورمون کورتیزول می‌تواند تری گلیسیریدها را تحریک کند و منجر به افزایش سطح کلسترول بد در خون شود.

۶. سندروم تخمدان پلی کیستیک

سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) وضعیتی است که بر سطوح هورمونی زنان تأثیر می‌گذارد. زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک مقادیر بالاتر از حد طبیعی هورمون‌های مردانه تولید می‌کنند. این عدم تعادل هورمونی باعث می‌شود بدن آنها دوره‌های قاعدگی را رد کند و باردار شدن را برای آنها سخت تر کند.

محققان معتقدند این سندروم می‌تواند باعث مقاومت سلول‌ها به انسولین شود. همانطور که می‌دانید با کاهش انسولین، کالری خون افزایش می‌یابد. بدن کالری‌ها اضافی را به چربی تبدیل می‌کند. در نتیجه چربی خون شما افزایش پیدا می‌کند.

رژیم غذایی ناسالم، برخی بیماری‌های متابولیک و هورمونی مانند دیابت، کم‌کاری تیروئید، تنبلی تخمدان، سندروم متابولیک و کوشینگ و دیگر بیماری‌ها مانند بیماری کلیوی می‌توانند شانس ابتلا به چربی خون را افزایش دهند.

۷. بیماری‌های کلیوی

کلیه‌ها یک جفت اندام له اندازه مشت هستند که در پایین قفسه سینه و طرفین ستون فقرات قرار دارند. کلیه‌ها مسئول فیلتر کردن مواد زائد، آب اضافی، نمک و پتاسیم هستند. علت دقیق تاثیر بیماری‌های کلیوی در افزایش چربی خون مشخص نیست، اما یافته‌ها نشان می‌دهد افرادی که مشکلات کلیوی دارند بیشتر دچار چربی خون می‌شوند.

۸. چربی خون در بارداری

سطح کلسترول و تری گلیسیرید به طور طبیعی در دوران بارداری افزایش می‌یابد، زیرا برای رشد و نمو کودک مورد نیاز است. همچنین کلسترول برای ساخت هورمون‌های استروژن و پروژسترون که در بارداری نقش کلیدی دارند، مورد نیاز است.

افزایش چربی خون در دوران بارداری موقتی است و هیچ خطری برای شما یا کودک‌تان نخواهد داشت.

۹. سایر علل ابتلا به چربی خون

علاوه بر موارد گفته شده، موارد زیر نیز می‌توانند باعث افزایش چربی خون شوند:

سیگار کشیدنژنتیکداروهای خاص مانند دیورتیک‌ها و استروئیدهاچاقیمصرف بیش از حد الکلیائسگی زودرسکم تحرکیسیروز صفراویلوپوسایدزاسترس مزمن.

علائم افزایش چربی خون

سطوح بالای چربی خون می‌تواند برای مدت طولانی مورد توجه قرار نگیرد، زیرا چربی خون به ندرت با علائمی همراه است. هیپرلیپیدمی معمولا تا زمانی که به سطوح بحرانی نرسد تشخیص داده نمی‌شود. چربی خون بالا منجر به تعدادی از بیماری‌های مزمن می‌شود، که علائمی مشابه با یکدیگر دارند. این علائم عبارتند از:

تنگی نفسسرگیجهدرد در قفسه سینهبی حسی یا گزگزتورم به خصوص در دست‌ها و پاهابهبود ضعیف زخممشکلات پوستی یا تغییر رنگفشار خون بالا

یکی دیگر از علائم رایج هیپرلیپیدمی، رسوبات چربی کوچکی است که در زیر پوست و معمولاً در اطراف چشم ها تجمع پیدا می‌کنند. این رسوبات که گزانتوم نامیده می‌شوند، زمانی تشکیل می‌شوند که انواع خاصی از چربی در زیر پوست جمع می‌شوند. آنها در اندازه و مکان متفاوت هستند و به طور کلی به خودی خود بی ضرر هستند و خارج از علائم جدی‌تر هستند.

علائم چربی خون در پاها چیست؟

چربی‌ها به طور معمول باعث انسداد شریان‌ها در اتدام‌ها می‌شوند. برخی مواقع ممکن است شریان‌هایی که خون را به پاها می‌رسانند در اثر چربی خون بالا مسدود شوند. در این صورت ممکن است علائم زیر را در خود متوجه شوید:

درد پاگرفتگی عضلات پا در طول شبتغییر رنگ غیر معمول پوست پاسردی پاها

در ادامه چند سوال متداول مرتبط با علائم چربی خون را بررسی خواهیم کرد.

خشکی یا تلخی دهان نشانه چربی خون است؟

علل مختلفی همچون دیابت می‌تواند پشت خشکی دهان و تلخی دهان باشد. همچنین این علامت می‌تواند نشانه‌ای از چربی خون بالا باشد.

افزایش عرق بدن نشانه چربی خون است؟

تعریق مداوم بدن می‌تواند نشانه‌ای از شرایط متفاوتی همچون یائسگی باشد. زمانی که شریان‌ها توسط کلسترول و چربی مسدود می‌شوند، بدن به ضخیم شدن و سخت شدن شریان‌ها واکنش نشان می‌دهد. زمانی که شما به چربی خون مبتلا باشید، جریان خون سرعت می‌گیرد و بدن شما شروع به عرق کردن می‌کند. بنابراین تعریق بدن می‌تواند نشانه‌ای از چربی خون بالا باشد.

سردرد و سنگینی سر چه زمانی نشانه چربی خون است؟

بسته به شریان‌هایی که توسط چربی‌ها مسدود می‌شود، علائم فیزیکی می‌تواند متفاوت باشد. در اغلب اوقات شرایط سلامتی که همراه با چربی خون بالا به وجود می‌آید مثل سکته قلبی، می‌تواند باعث سردرد و سنگینی سر شود. اما فشار خون بالا به ندرت به تنهایی می‌تواند باعث سردرد شود.

سرگیجه نشانه چربی خون است؟

سرگیجه اغلب اوقات می‌تواند ناشی از مشکل در گوش داخلی باشد و به وضوح با چربی خون بالا مرتبط نباشد. با این حال داشتن سرگیجه در صورت ابتلا به چربی خون بالا دور از انتظار نیست.

چربی خون بالا منجر به چه بیماری‌ها و مشکلاتی می‌شود؟

در همه بیماری‌هایی که به دلیل چربی خون ایجاد می‌شوند، علت انسداد شریان‌ها است. در ادامه برخی از این بیماری‌ها را بررسی خواهیم کرد.

۱. چربی خون و بیماری عروق کرونر قلب

خطر اصلی چربی خون بالا بیماری عروق کرونر قلب یا گرفتگی عروق قلبی است که می‌تواند منجر به مرگ در اثر حمله قلبی شود. اگر سطح کلسترول شما بیش از حد بالا باشد، کلسترول می‌تواند در دیواره رگ‌های شما جمع شود . با گذشت زمان، این تجمع (که با نام پلاک نیز شناخته می‌شود) باعث سخت شدن شریان‌ها یا تصلب شرایین می‌شود. شریان‌هایی که قلب را تغذیه می‌کنند می توانند در نواحی خاصی باریک شوند (تنگی کانونی) و جریان خون را به بخشی از عضله قلب کند کنند. به طور کلی چربی خون با انسداد رگ‌های قلب باعث بروز این بیماری می‌شود.

۲. چربی خون و سکته مغزی

پلاک‌های کلسترول و تری گلیسیرید نه تنها رگ‌های خونی شما را در داخل و اطراف قلب شما می‌پوشانند، بلکه آنها عروق خاصی را که به مغز شما منتهی می‌شوند را نیز باریک می‌کنند. اگر رگ حامل خون به مغز به طور کامل مسدود شود، ممکن است دچار سکته مغزی شوید.

۳. چربی خون و بیماری عروق محیطی

علاوه بر قلب و مغز شما، پلاک کلسترول می‌تواند علائمی را در پاها و سایر نواحی خارج از قلب و مغز شما ایجاد کند و باعث ایجاد بیماری عروق محیطی شود. پاها شایع‌ترین قسمت مورد هدف در این بیماری هستند. ممکن است هنگام راه رفتن متوجه گرفتگی عضلات ساق پا شوید که با استراحت بهتر می‌شود.

خطر اصلی چربی خون بالا بیماری عروق کرونر قلب است که می‌تواند منجر به مرگ در اثر حمله قلبی شود.

۴. چربی خون و دیابت

دیابت می‌تواند تعادل بین سطوح HDL یا کلسترول “خوب” و LDL یا کلسترول “بد” را بر هم بزند. افراد مبتلا به دیابت معمولا ذرات LDL دارند که به شریان‌ها می‌چسبند و راحت‌تر به دیواره رگ‌های خونی آسیب می‌رسانند. برخی اوقات گلوکز (نوعی قند) به لیپوپروتئین‌ها می‌چسبد. LDL حاوی قند برای مدت طولانی‌تری در جریان خون باقی می‌ماند و ممکن است به تشکیل پلاک کمک کند. افراد مبتلا به دیابت، به ویژه دیابت نوع 2‌، ممکن است سطح HDL پایین و تری گلیسیرید بالا داشته باشند. همانطور که گفتیم هر دوی اینها خطر بیماری‌های قلبی و عروقی را افزایش می‌دهند. به طور کلی چربی خون و دیابت یک رابطه دو سویه دارند.

۵. چربی خون و فشار خون بالا

چربی خون بالا باعث التهاب و ترشح هورمون‌های خاصی می‌شود که باعث سفت شدن یا انقباض عروق خونی می‌شود. بنابراین با باریک شدن عروق خونی، فشار خون افزایش پیدا می‌کند.

۶. چربی خون و اختلال نعوظ

اختلال نعوظ به وضعیتی گفته می‌شود که مرد نتواند در حین رابطه جنسی به نعوظ دست یابد یا آن را حفظ کند. در درازمدت، به نظر می‌رسد که چربی خون بالا باعث باریک شدن رگ‌های خونی کوچک‌تر آلت تناسلی می‌شود. وقتی رگ‌های آلت باریک می‌شوند، در هنگام رابطه خونه کافی به آلت نمی‌رسد در نتیجه نعوظ دچار اختلال می‌شود.

تشخیص چربی خون

هیپرلیپیدمی هیچ علامتی ندارد، بنابراین تنها راه تشخیص درخواست آزمایش چربی خون است که با نام پانل چربی یا پروفایل لیپیدی نیز شناخته می‌شود. پزشک از پانل چربی برای تشخیص هیپرلیپیدمی استفاده می‌کند. این آزمایش سطح کلسترول شما را تعیین می‌کند. برای تشخیص میزان تری گلیسیرید نیز از آزمایش تری گلیسیرید اسنفاده کرد که با استفاده از نمونه خون انجام می‌شود و تفاوتی با تشخیص مقدار کلسترول ندارد.

ممکن است پزشک از شما بخواهد که 8 تا 12 ساعت قبل از گرفتن خون ناشتا باشید. این بدان معناست که در این مدت باید از خوردن یا نوشیدن چیز دیگری غیر از آب خودداری کنید. با این حال، مطالعات اخیر نشان می‌دهد که روزه گرفتن همیشه ضروری نیست، بنابراین دستورالعمل‌های پزشک خود را دنبال کنید.

سطوح ایمن کلسترول بسته به سابقه سلامتی و نگرانی‌های فعلی سلامتی می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و بهتر است در این رابطه با پزشک مشورت کنید.

تست چربی خون در خانه وجود دارد؟

امروزه کیت‌های تشخیص چربی خون به سادگی در دسترس هستند و شما می‌توانید به سادگی با آنها میزان چربی خون خود را تعیین کنید. با این کیت‌ها شما نیاز به مراجعه پزشک ندارید و می‌توانید در خانه این تست‌ها را انجام دهید. برای این کار می‌توانید از کیت‌های زیر استفاده کنید:

EverlywellCardioChekKPISDBIO CURO L7

درمان چربی خون

تغییر سبک زندگی اولین خط درمان هیپرلیپیدمی است. اگر این کار کافی نباشد ممکن است نیاز به مصرف برخی داروهای داشته باشید. در ادامه ابتدا سبک زندگی متناسب برای چربی خون متعادل را بررسی خواهیم کرد و سپس به سراغ داروهای مورد استفاده در کنترل چربی خون خواهیم رفت.

۱. تغییر سبک زندگی برای کاهش چربی خون

تغییرات سبک زندگی اغلب کلید مدیریت چربی خون در خانه است. حتی اگر هیپرلیپیدمی شما ارثی باشد تغییر سبک زندگی همچنان بخشی ضروری از درمان است.این تغییرات به تنهایی ممکن است برای کاهش خطر عوارضی مانند بیماری قلبی و سکته کافی باشد. اگر در حال حاضر داروهایی برای مدیریت چربی خون مصرف می‌کنید، تغییرات سبک زندگی می‌تواند اثرات کاهش کلسترول آنها را بهبود بخشد.

رژیم غذایی سالم برای کاهش چربی خون

ایجاد تغییرات در رژیم غذایی می‌تواند سطح کلسترول LDL را کاهش دهد و سطح کلسترول HDL را افزایش دهد. برای نمونه می‌توانید از موارد زیر را در رژیم غذایی خود استفاده کنید:

چربی‌های سالم تری را انتخاب کنید. از چربی‌های اشباع شده که عمدتاً در گوشت قرمز، بیکن، سوسیس و محصولات لبنی پرچرب یافت می‌شوند، اجتناب کنید. در صورت امکان از پروتئین‌های کم چربی مانند مرغ، بوقلمون و ماهی استفاده کنید. برای پخت و پز از چربی‌های تک غیراشباع مانند زیتون، آووکادو و روغن کانولا استفاده کنید.چربی‌های ترانس را حذف کنید. چربی های ترانس در غذاهای سرخ شده و غذاهای فرآوری شده مانند کلوچه ها و سایر تنقلات یافت می‌شوند. مواد تشکیل دهنده روی برچسب محصول را بررسی کنید. از هر محصولی که «روغن نیمه هیدروژنه» را فهرست کرده است صرفنظر کنید.امگا 3 بیشتری بخورید. برای خیلی‌ها این سؤال وجود دارد که آیا امگا 3 چربی خون را کاهش می دهد؟ اسیدهای چرب امگا 3 فواید زیادی برای قلب دارند. می‌توانید آنها را در برخی از انواع ماهی‌ها از جمله ماهی آزاد، ماهی خال مخالی و شاه ماهی پیدا کنید. آنها همچنین می‌توانند در برخی آجیل‌ها و دانه‌ها مانند گردو و بذر کتان یافت شوند.مصرف فیبر خود را افزایش دهید. تمام فیبرها برای قلب سالم هستند، اما فیبر محلول که در جو، سبوس، میوه‌ها، لوبیا و سبزیجات یافت می‌شود.می‌تواند میزان کلسترول بد شما را پایین بیاورد.میوه و سبزیجات بیشتری بخورید. این مواد مغذی سرشار از فیبر و ویتامین هستند و چربی اشباع کمی دارند.

کاهش وزن به کاهش چربی خون کمک زیادی می‌کند!

اگر وزن بالا یا چاقی دارید، کاهش وزن ممکن است به کاهش سطح کلسترول شما کمک کند. کاهش وزن با فهمیدن اینکه چه مقدار کالری دریافت می‌کنید و چه مقدار کالری می‌سوزانید شروع می‌شود. بزرگسالان برای کاهش نیم کیلو از وزن خود، باید مقدار 3500 کالری کمتر نسبت به میزان فعالیت‌شان دریافت کنند.

البته لازم نیست این فرآیند را به تنهایی شروع کنید. می‌توانید با یک پزشک یا متخصص تغذیه کار کنید تا یک برنامه غذایی مناسب برای شما ایجاد کند.

ورزش برای پایین آوردن چربی خون

فعالیت بدنی برای سلامت کلی، کاهش وزن و سطح کلسترول مهم است. زمانی که فعالیت بدنی کافی ندارید، سطح کلسترول HDL کاهش می‌یابد. این بدان معناست که کلسترول “خوب” کافی برای انتقال کلسترول “بد” از شریان‌های شما وجود ندارد.

شما فقط به 40 دقیقه ورزش متوسط ​​تا شدید 3 یا 4 بار در هفته نیاز دارید تا سطح کلسترول خود را کاهش دهید. هدف باید 150 دقیقه ورزش در هر هفته باشد.

ترک سیگار برای کاهش چربی خون واجب است؟

سیگار سطح کلسترول “خوب” شما را کاهش می‌دهد و تری گلیسیرید شما را افزایش می‌دهد. حتی اگر هیپرلیپیدمی در شما تشخیص داده نشده باشد، سیگار کشیدن می‌تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهد. با پزشک خود در مورد ترک سیگار صحبت کنید یا پچ نیکوتین را امتحان کنید. چسب‌های نیکوتین در داروخانه بدون نسخه در دسترس هستند.

۲. دارو برای درمان چربی خون

اگر تغییرات سبک زندگی برای درمان هیپرلیپیدمی شما کافی نباشد، پزشک ممکن است دارو تجویز کند. استاتین‌ها خط اول داروهای هیپرلیپیدمی هستند. اگر نمی‌توانید استاتین‌ها را تحمل کنید یا اگر آنها کلسترول LDL شما را به اندازه کافی کاهش نمی‌دهند، mRNA و داروهای آنتی بادی مونوکلونال که اخیرا ساخته شده‌اند به خوبی می‌توانند این کار را برای شما انجام دهند. به طور کلی داروهای رایج کاهش دهنده کلسترول و تری گلیسیرید عبارتند از:

استاتین‌ها مانند آتورواستاتین (لیپیتور)، فلوواستاتین، لوواستاتین، پیتاواستاتین (لیوالو)، پراواستاتین، روزوواستاتین (کرستور) و سیمواستاتینرزین های متصل شونده به اسید صفراوی مانند کلستیرامین (پروالیت)، کولسولام (ولچول)، کلستیپول (کولستید)مهارکننده‌های جذب کلسترول، مانند ezetimibe (Zetia/Nexlizet)جایگزین‌های تزریقی برای استاتین‌ها ، مانند alirocumab (Praluent) یا evolocumab (Repatha)فیبرات ها مانند فنوفیبرات (فنوگلاید، تریکور، تریگلاید) یا جمفیبروزیل ( لوپید )نیاسین (نیاکور)مکمل‌های اسید چرب امگا 3سایر مکمل‌های کاهش دهنده کلسترول.

برای راهنمای بیشتر در مورد داروهای چربی خون، تداخلات دارویی آنها یا عوارض احتمالی آنها بهتر است از سرویس مشاوره دارویی دکترتو برای مشورت با دکتر داروساز استفاده کید.

درمان‌های گیاهی و خانگی چربی خون

از آنجایی که استاتین‌ها بی عوارض نیستند و خطر ابتلا به دیابت را افزایش می‌دهند، درمان‌های گیاهی و خانگی در رابطه با این بیماری همیشه مورد توجه بوده‌اند. اگر به هر دلیلی نمی‌توانید از داروها استفاده کنید، درمان‌های خانگی گزینه‌ مناسبی برای شماست.

۱. نیاسین

نیاسین یک ویتامین B است. پزشکان گاهی اوقات آن را برای بیماران مبتلا به کلسترول بالا یا مشکلات قلبی پیشنهاد می‌کنند. این ویتامین سطح کلسترول خوب را افزایش می‌دهد و تری گلیسیرید را کاهش می‌دهد. شما می توانید نیاسین را از غذاها، به ویژه جگر و مرغ، یا از مکمل‌ها دریافت کنید.

مقدار توصیه شده مصرف روزانه نیاسین برای زنان 14 میلی گرم و برای مردان 16 میلی گرم است. مکمل‌های این ویتامین را مصرف نکنید مگر اینکه پزشکتان آن را توصیه کند. انجام این کار می‌تواند عوارض جانبی مانند خارش و برافروختگی پوست، حالت تهوع و غیره ایجاد کند.

۲. مکمل‌های پسیلیوم

پسیلیوم فیبری است که از پوسته دانه‌های گیاه Plantago ovata تهیه می‌شود. می‌توانید آن را در یک قرص مصرف کنید یا آن را با نوشیدنی یا غذا مخلوط کنید. مصرف منظم پسیلیوم سطح کلسترول را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. همچنین یبوست را تسکین می‌دهد و می تواند قند خون افراد دیابتی را کاهش دهد.

۳. فیتواسترول‌ها

فیتواسترول‌ها موم‌هایی هستند که از گیاهان به دست می‌آیند. آنها از جذب کلسترول توسط روده جلوگیری می‌کنند. این مواد به طور طبیعی در غلات کامل، آجیل، میوه‌ها و سبزیجات وجود دارند.

برخی از تولید کنندگان مواد غذایی، فیتواسترول‌ها را به مواد غذایی خود می‌افزایند. درست است که این کار مقدار کلسترول را کاهش نمی‌دهد، اما می‌تواند اثر آن را خنثی کند.

مکمل‌هایی مانند نیاسین، پسیلیوم، فیتواسترول در کنار غذاهایی مانند پروتئین سویا، سیر، زنجبیل، دانه کتان و آب‌لیمو به کاهش مقدار لیپید خون کمک می‌کنند.

۴. پروتئین سویا

دانه‌های سویا و غذاهای تهیه شده با آن می‌توانند تا حدودی کلسترول LDL را کاهش دهند. توفو، شیر سویا و دانه‌های سویا بخارپز منبع خوبی از پروتئین بدون چربی هستند، به این معنی که خوردن آنها به جای غذای چرب مانند گوشت گاو می‌تواند کلسترول کلی را در رژیم غذایی شما کاهش دهد.

۵. سیر

اثر کاهش دهنده کلسترول سیر نامشخص است، اما می‌تواند از حمله قلبی جلوگیری کند. تصور می‌شود، سیر نقش به سزایی در کاهش فشار خون دارد.

۶. برنج مخمر قرمز

برنج مخمر قرمز، برنج سفیدی است که با مخمر تخمیر شده است. این غذا به عنوان دارو در چین مصرف می‌شود. تحقیقات نشان داده شده است که برخی از مکمل‌های برنج مخمر قرمز کلسترول را کاهش می‌دهند، زیرا حاوی موناکولین K هستند. این ترکیب شیمیایی مشابه لواستاتین، یک داروی کاهش دهنده کلسترول است. توجه داشته باشید این داروی گیاهی عوارضی همچون باعث آسیب کلیه، کبد و عضلات را به دنبال دارد.

برنج مخمر قرمز وقتی تولید می‌شود به رنگ سفید است، اما بعد از تخمیر قرمز می‌شود

۷. زنجبیل

یکی مطالعه نشان داده است که زنجبیل می‌تواند سطح کلسترول و تری گلیسیرید شما را کاهش دهد و در مقابل سطح کلسترول‌های “خوب” را افزایش می‌دهد. شما می‌توانید زنجبیل خام را به غذا اضافه کنید یا آن را به عنوان مکمل یا پودر مصرف کنید.

۸. دانه کتان

کتان گل آبی است که در آب و هوای معتدل رشد می‌کند. هم دانه‌های آن و هم روغن استخراج شده از کتان منبع خوبی از اسیدهای چرب امگا 3 است که دارای تعدادی فواید سلامتی از جمله افزایش سطح کلسترول HDL هستند. برای دریافت بیشترین تقویت سلامتی از دانه کتان، از روغن آن استفاده کنید یا دانه کتان را آسیاب شده بخورید. بدن ما نمی‌تواند پوسته بیرونی براق دانه را تجزیه کند.

۹. آب لیمو و چربی خون

مرکبات سرشار از ویتامین C و آنتی اکسیدان‌ها هستند. آنتی اکسیدان‌ها عملکرد سیستم ایمنی را تقویت کرده و از پوست شما در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می‌کنند. به عنوان مثال، لیمو یک نیروگاه تغذیه است. سرشار از کلسیم، منیزیم، مس و پتاسیم است که شما را هیدراته نگه می‌دارد و به جلوگیری از کمبود مواد معدنی کمک می‌کند. همچنین یکی از بهترین منابع غذایی ویتامین C است که از آنفولانزا، عفونت‌ها و پیری زودرس محافظت می‌کند. همین امر در مورد آب لیمو نیز صدق می‌کند، که به طور گسترده به عنوان یک درمان طبیعی برای سنگ کلیه و ناراحتی‌های گوارشی استفاده می‌شود.

طبق آخرین تحقیقات، آب لیمو ممکن است به کاهش سطح کلسترول و بهبود سلامت قلب و عروق کمک کند. این فواید تا حد زیادی به دلیل سطوح بالای فلاونوئیدها و ویتامین C موجود در آبلیمو است.

جلوگیری از چربی خون

شما می‌توانید برای جلوگیری از کلسترول بالا یا کاهش خطر ابتلا به هیپرلیپیدمی در سبک زندگی خود تغییراتی ایجاد کنید:

اگر می‌توانید چند روز در هفته ورزش کنید.از رژیم غذایی با چربی‌های اشباع شده و ترانس کمتر استفاده کنید.مقدار زیادی میوه، سبزیجات، لوبیا، آجیل، غلات کامل و ماهی را به طور منظم در رژیم غذایی خود بگنجانید.مصرف گوشت قرمز، آب سرد و گوشت‌های فرآوری شده مانند بیکن و سوسیس را محدود کنید.وزنی را حفظ کنید که برای شما سالم باشد.مقدار زیادی چربی‌های سالم مانند آووکادو، بادام و روغن زیتون بخورید.

سعی کنید یک رژیم غذایی مدیترانه‌ای را مد نظر داشته باشید. این رژیم غذایی شامل بسیاری از غذاهای مغذی ذکر شده در بالا است.

چه زمانی باید برای تشخیص و درمان چربی خون به دکتر داخلی مراجعه کرد؟

متخصص داخلی، پزشکی است که می‌تواند تمام اندام‌ها و سیستم‌های داخلی شما را بررسی کند. مدیریت بیماری‌های مزمن و مراقبت از بیمارانی که به بیش از یک بیماری دچار هستند، وظیفه متخصصان داخلی است. در صورت داشتن هر گونه علائمی در بخش‌های مختلف بدن باید به متخصص داخلی مراجعه کنید تا چربی خون شما را بررسی کند.

اگر نمی‌دانید علت علائم شما چیست و در پیدا کردن بیماری خود سردرگمید، اصلا نگران نباشید! دکترتو اینجاست تا همه چیز را برای شما آسان کند. شما می‌توانید از طریق دکترتو با برترین متخصصان داخلی کشور مشاوره تلفنی داشته باشید. همچنین در صورت نیاز می‌توانید از بخش نوبت مطب، وقت مراجعه حضوری تعیین کنید.

سؤالات متداول شما

بررسی سؤالات جامع کاربران خالی از لطف نیست. در ادامه این سوالات را بررسی خواهیم کرد. اگر شما سؤالی در این زمینه دارید که در این مقاله جواب آن را پیدا نکرده‌اید، لطفا در انتهای این صفحه سؤال خود را برای ما کامنت کنید تا کارشناسان دکترتو در سریع‌ترین زمان به آن پاسخ دهند.

نتیجه‌گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

هیپرلیپیدمی یا چربی خون بالا می‌تواند اجازه دهد پلاک در داخل رگ‌های خونی شما جمع شود و شما را در معرض خطر حمله قلبی یا سکته قرار دهد. خبر خوب این است که شما قدرت کاهش خطر حمله قلبی و سکته را دارید. ورزش بیشتر و خوردن سالم‌تر تنها دو مورد از راه‌هایی است که می‌توانید میزان کلسترول خود را بهبود ببخشید. مصرف داروها نیز می‌تواند به شما در زمینه کنترل چربی، کمک شایانی کند.

برای بررسی و درمان چربی خون می‌توانید از پزشک عمومی یا دکتر داخلی کمک بگیرید. در دکترتو می‌توانید با بهترین پزشکان برای بررسی و کنترل چربی خون و درمان آن آشنا شوید، با آنها به‌صورت آنلاین یا تلفنی مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!