آتش گرفتن خودروهای برقی چینی؛ آیا کپی‌های چشم بادامی‌ها، بمب های ساعتی متحرک هستند؟

آتش سوزی خودروهای برقی چینی طی یک سال گذشته بارها خبرساز شده است. در ادامه به آمار و ارقام و دلایل بروز حریق در خودروهای الکتریکی در چین می‌پردازیم.

اگرچه طی یک سال گذشته خودروهای الکتریکی در حال تسخیر بازار خودرو بوده‌اند و فروش آن‌ها به بالاترین حد تاکنون خود رسیده، ولی از طرفی دیگر، آتش سوزی خودروهای برقی چینی همواره در سرخط خبرها قرار گرفته است. در ادامه نگاهی به آمار و ارقام مربوطه و علل بروز آتش سوزی می‌پردازیم.

آمار و ارقام حوادث آتش سوزی خودروهای برقی چینی

با توجه به گزارشات، در طول 2 سال گذشته در چین مجموعاً 86 حادثه آتش سوزی برای خودروهای برقی و به‌طور متوسط یک حادثه در هر هفته رخ داده است. با این حال، در سه‌ماهه اول سال جاری میلادی 640 خودروی الکتریکی دچار آتش سوزی شده‌اند که رشدی 32 درصدی نسبت به سال گذشته به شمار می‌رود. بنا بر جدیدترین داده‌های بخش آتش‌نشانی و امداد وزارت مدیریت شرایط اضطراری چین، این در واقع معادل 7 حادثه در هر روز به‌صورت میانگین است.

هیچ خودروسازی در چین از این معضل در امان نبوده است؛ از شرکت بین‌المللی عظیمی مثل تسلا گرفته تا خودروساز برجسته چینی BYD و حتی تولیدکنندگان خودروهای درون‌سوز مرسوم نظیر گاک و بایک. البته واضح است که خودروهای برقی چینی بیشتر از همه تحت تاثیر بوده‌اند.

بین 86 حادثه آتش سوزی گزارش‌شده، شرکت BYD بیشترین تعداد حادثه را به خود اختصاص داده است. مجموعاً 11 حادثه با خودروهای مختلف بی وای دی شامل E5، E2، تانگ و کین گزارش شده، درحالی که تسلا با 5 حادثه برای خودروهای مدل S و مدل 3 مواجه بوده است.

البته ارتباط مستقیم بین میزان فروش و حوادث آتش سوزی خودروهای برقی چینی هم جالب توجه است. با توجه به آمار فروش خودروهای الکتریکی در فوریه 2021، بی وای دی بیشترین فروش را بین تمامی برندها تجربه کرده و همان‌طور که گفته شد، همچنین شاهد بیشترین حوادث آتش سوزی بوده است. پس از آن، «لی اتو» (Li Auto) موفق به فروش خودروهای بیشتری نسبت به «ایکس پنگ» (XPeng) شده و در اینجا هم الگوی مشابه‌ای به چشم می‌خورد. لی اتو با 5 حادثه آتش سوزی، در جایگاه ششم و ایکس پنگ با 4 حادثه آتش سوزی، در جایگاه هفتم بین خودروسازانی قرار گرفته است که بیشترین حوادث آتش سوزی را تجربه کرده‌اند.

«زوتی» (Zotye) فروش بسیار کمی دارد و 2 حادثه آتش سوزی برای خودروهای آن ثبت شده است. «نیو» (NIO) هم فقط با یک حادثه آتش سوزی روبه‌رو بوده است.

آخرین حادثه آتش سوزی BYD، در اکتبر 2021 برای یک خودروی بی وای دی هان رخ داد که در آزادراه شنژن شیوگوان هنگام انتشار دود سفید رویت شده بود. آخرین حادثه آتش سوزی تسلا نیز به اکتبر 2021 بر می‌گردد. یک تسلا مدل S زمانی که در حالت پارک بوده، ناگهان خود به خود آتش گرفته و به‌طور کامل سوخته است.

در هر 5 حادثه آتش سوزی شرکت لی اتو، خودروی لی وان دخیل بوده. از 4 حادثه ایکس پنگ، شاسی بلند G3 در 3 مورد و سدان P7 در 1 مورد حضور داشته‌. در فقط یک حادثه شرکت نیو کراس اوور EC6 در آتش سوخته و نهایتاً هر 4 حادثه شرکت ولتمیستر را کراس اوور EX5 در بر گرفته است.

گفتنی است فقط از ماه مه تا سپتامبر 2021 مجموعاً 57 حادثه آتش سوزی برای خودروهای برقی گزارش شده که برابر با 66 درصد از کل آتش سوزی‌های گزارش‌شده است.

علل آتش سوزی

حوادث آتش سوزی خودروهای برقی چینی عمدتاً در چهار حالت مختلف صورت گرفته‌اند: هنگام شارژ، حین رانندگی، در حالت پارک و پس از برخورد با اشیای دیگر. از بین کل 86 حادثه گزارش‌شده، به‌جز 7 موردی که علت نامعمولی داشته‌اند، 31 مورد در حالت پارک، 22 مورد هنگام شارژ (حتی در ایستگاه‌های شارژ)، 20 مورد حین رانندگی و 6 مورد بعد از برخورد با سایر اشیا رخ داده‌اند. 38.5 درصد از حوادث در حالت ساکن و 27.5 درصد در حالت شارژ به وقوع پیوسته‌اند.

هنگام شارژ باتری یک خودروی الکتریکی با استفاده از فست شارژ DC در محیطی با دمای فوق‌العاده پایین، در صورت ناتوانی سیستم کنترل الکترونیکی در از پیش گرم کردن باتری، باتری خطر حریق را پیش رو خواهد داشت. علت دیگر بروز حریق، رسوب لیتیوم کربنات و تشکیل دندریت‌های لیتیوم در باتری‌های لیتیومی سه‌گانه و لیتیوم آهن فسفات است. مصرف بالا و استفاده بیشتر از فست شارژ نیز سایر عوامل دیگری هستند که همواره بر احتمال ایجاد حریق می‌افزایند.

جالب است بدانید 66 درصد از حوادث آتش سوزی خودروهای چینی در ماه‌های گرم و 44 درصد در ماه‌های سرد رخ می‌دهد. ظاهراً به‌صورت کلی، خودروهای برقی چینی در زمستان هنگام شارژ و در تابستان به‌خاطر گرمای بیش از حد حادثه‌آفرین می‌شوند.

ضمن این‌ها، باید گفت که با فشرده یا سوراخ شدن باتری پک خودروهای الکتریکی در صورت برخورد با خودرو یا اشیای دیگر، اتصالی کوتاه در اجزای دیگر رخ می‌دهد. سپس به تدریج دمای داخلی باتری افزایش پیدا می‌کند تا جایی که به مرحله‌ای تحت عنوان «فرار حرارتی» برسد و منجر به ایجاد حریق شود.