شرایط و مدارک لازم برای دریافت بیمه بیکاری در سال 1401

بیمه بیکاری یکی از پوشش‌های بیمه تامین اجتماعی برای حمایت از افرادی است که به‌صورت موقتی و غیرارادی شغل خود را از دست داده‌اند. با توجه به پیش بینی صندوق بین المللی پول از نرخ 10.2 درصدی نرخ بیکاری در ایران که نسبت به سال گذشته افزایش یافته و از سوی دیگر نیز معضل پاندمی کرونا که کسب و کارها را با تعطیلی و بحران مالی روبرو کرده سبب شده تا مسئله...

اقتصاد آنلاین - پانیذ رحیمی؛ شخص بیکار از لحاظ قانونی، بیمه شده‌ای است که بدون میل و اراده خود از کار برکنار شده و آماده به کار باشد که ۳۰ روز فرصت دارد تا جهت دریافت بیمه بیکاری ضمن اطلاع وضعیت آماده به کار بودن خود به به واحد تعاون ،کار و رفاه اجتماعی مربوطه، اقدام کند. در نتیجه طی بررسی‌ و تایید سازمان تامین اجتماعی، بر مبنای اولین روز شروع بیکاری فرد، مستمری برایش پرداخت می‌شود.

چه کسانی مشمول حق بیمه بیکاری می‌شوند؟

بیمه شدگانی که به علت بروز حوادثی مثل سیل، جنگ، زلزله و آتش سوزی بیکار می شوند، برای دریافت مقرری بیمه بیکاری، نیاز به داشتن سابقه پرداخت حق بیمه برای مدت زمان خاص ندارند و حتی اگر در روز اول کار بر اثر این حوادث بیکار شوند، با رعایت سایر شرایط مقرر می توانند مقرری بیمه بیکاری دریافت کنند. بیمه شدگان باید در دوره های کارآموزی و سوادآموزی که از سوی ادارات کار و اموراجتماعی و نهضت سوادآموزی برگزار می شود، شرکت کنند و هر دو ماه یک بار، گواهی لازم در این زمینه را به شعب تأمین اجتماعی ارائه کنند.

همچنین کارگران فصلی در صورتی که صرفا در میانه‌های فصل کار اخراج گردیده و بیکاری آنها بدون اراده تشخیص داده شود مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری خواهند بود.

بیکاران دارای قرارداد کار با مدت معین در صورتی که براساس رأی مراجع حل اختلاف همینطور اگر در میانه مدت قرارداد اخراج گردیده باشند مشمول استفاده از بیمه بیکاری خواهند بود.

افراد شاغل در کارهایی که ماهیت آن جنبه دائمی دارد و براساس قرارداد کار در مدت معینی مشغول کار بوده اند . با تشخیص واحدهای تعاون ، کار و رفاه اجتماعی ، در صورتی که در پایان قرارداد بیکار شوند و در آخرین کارگاه حداقل یک سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند، مورد حمایت قرارگرفته و مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری خواهند شد.

از سایر شرایط پوشش بیمه‌ای این است که فرد به‌صورت غیر ارادی بیکار شده باشد، مستمری بگیر یا از کار افتاده نباشد. پیش از بیکار شدن حداقل ۶ ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد، حداقل یکسال بیمه در اخرین کار خود داشته باشد، تبعه سایر کشورها نباشد و یکسال قرارداد کار با حق بیمه داشته باشند.

همچنین افرادی که در گروه صاحبان حرفه و مشاغل آزاد و بیمه شدگان اختیاری قرار می‌گیرند مشمول بیمه بیکاری نیستند و افراد شاغل در کارهایی که ماهیت آن جنبه دائمی دارد و براساس قرارداد کار در مدت معینی مشغول کار بوده‌اند، با تشخیص واحدهای تعاون، کار و رفاه اجتماعی، درصورتی‌که در پایان قرارداد بیکار شوند و در آخرین کارگاه حداقل یک سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند، مورد حمایت قرارگرفته و مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری خواهند شد.

در صورتیکه بیمه‌شده‌ای حداکثر ظرف مدت ۲ ماه پس از طی دوران سربازی به محل کار خود بازگردد اما کارفرما از به‌کارگیری مجدد او خودداری کند، با احراز سایر شرایط می‌تواند از مقرری بیمه بیکاری استفاده کند.

چه مشاغلی شرایط دریافت حق بیمه بیکاری را دارند؟

مراکز تولید و توزیع غذاهای آماده از جمله رستوران‌ها، بوفه‌ها، طباخی‌ها، تالارهای پذیرایی، قهوه‌خانه‌ها، اغذیه‌فروشی‌ها و موارد مشابه به تشخیص وزارت صنعت، معدن و تجارت

مراکز توزیع آجیل، خشکبار، قنادی، بستنی و آبمیوه‌

مراکز مربوط به خدمات مسافرتی و گردشگری شامل هتل‌ها، هتل‌آپارتمان‌ها، مجتمع‌های جهانگردی و گردشگری، مهمان‌پذیرها و...

حمل‌ونقل عمومی درون و برون شهری شامل حمل و نقل زمینی و هوایی

مراکز تولید و توزیع پوشاک، کیف و کفش

مراکز و مجتمع‌های ورزشی و تفریحی

مراکز و مجتمع‌های فرهنگی و آموزشی

مراکز تولید، توزیع و فروش صنایع دستی

مبلغ دریافتی بیمه بیکاری چقدر است؟

حداقل و اکثر مبلغ پرداختی سازمان تامین اجتماعی به بیمه شده به‌ترتیب معادل ۵۵ درصد حقوق سه ماهه اخیر و ۸۰ درصد آن خواهد بود.

در صورتیکه متوسط حقوق بیمه شونده کمتر از حقوق پایه وزارت کار باشد، مبلغ دریافتی برابر با حداقل حقوق در آن سال خواهد بود.

حقوق سه ماهه شخص و تعداد افراد تحت تکفل از عوامل موثر در تعیین مبلغ دریافتی هستند. شما می‌توانید تا چهار

نفر را تحت تکفل داشته باشید که به‌ازای هر نفر ۱۰ درصد به دریافتی‌تان افزوده می‌شود. اما مبلغ نهایی پرداختی بیش از ۸۰ درصد میانگین حقوق سه ماهه‌ بیمه شونده نخواهد بود.

در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱، برای کارمندان دولت افزایش ۲۵ درصدی حقوق در نظر گرفته شده؛ بنابراین بسیاری معتقدند احتمالا افزایش حقوق کارگران هم به میزان ۲۵% خواهد بود.، این مسئله به آن معناست که مبلغ بیمه بیکاری در سال جاری نیز ۲۵ درصد افزایش خواهد داشت. البته این نکته را از یاد نبریم که حداقل حقوق کارگر در سال ۱۴۰۰ باید به تصویب شورای عالی برسد.؛ بنابراین ممکن است حقوق کارگران بیشتر یا کمتر از ۲۵% افزایش داشته باشد.

بیمه بیکاری، معضل همیشگی کارگران فصلی

یکی از مشکلات همیشگی کارگران فصلی، ناتوانی از تامین مخارج در ایام بیکاری است. بر اساسقانون، ماهیانه ۳۰ درصد از حقوق کارگر به حساب سازمان تامین اجتماعی واریز می‌شود. از این میزان ۷ درصد آن از حقوق کارگر کم می‌شود و ۲۳% باقی مانده را کارفرما باید به تامین اجتماعی بپردازد.

هرچند که کارگران فصلی و ساختمانی و قالی‌بافان درصد کمی از مبلغ حق بیمه را می‌پردازند، اما از آنجا که در واقع دولت کارفرمای این قشر به شمار می‌رود، مابقی حق بیمه برای این افراد واریز نشده و آنها مشمول دریافت این کمک هزینه نمی‌شوند.

این در حالی است که عیسی منصوری، معاون اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی پیش از این اعلام کرده بود که در حدود یک میلیون شاغل رسمی و بدون بیمه در دورا شیوع کرونا از کار بیکار شده‌اند که به دستور مقام معظم رهبری بیمه بیکاری به این افراد هم تعلق خواهد گرفت.

مدن زمان پوشش بیمه بیکاری چقدر است؟

کارگران بیکار به دو دسته شامل بیمه‌شدگان مجرد و بیمه شدگان متاهل تقسیم می‌شوند که براساس آن کارگران مجرد دارای ۶ تا ۲۴ ماه سابقه پرداخت بیمه به مدت ۶ ماه و متاهلین به مدت ۱۲ ماه مشمول دریافت مقرری می‌شوند.

افراد مجرد با سابقه پرداخت ۲۵ تا ۱۲۰ ماه حق بیمه به مدت ۱۲ ماه و متاهلین به مدت ۱۸ ماه مشمول دریافت مقرری می‌شوند.

همچنین این مبلغ پرداختی برا کارگران باسابقه ۱۲۱ تا ۱۸۰ ماه حق بیمه، ۱۸ برای مجردان و ۲۶ ماه برای متاهلان لحاظ می‌شود.

مدارک و مراحل تشکیل پرونده چگونه است؟

برای دریافت بیمه بیکاری مدارکی شامل کپی یکسال آخر قرارداد کار یا رای صادر شده، ۴ عدد عکس ۳ در ۴، اصل و کپی مدرک تحصیلی یا فنی، اصل و کپی تمام صفحات شناسنامه، اصل و کپی کارت ملی، اصل و کپی گواهی کار از شرکت، اصل و کپی کارت پایان خدمت برای آقایان، کپی صفحه اول دفترچه بیمه و معرفی نامه کارفرما نیاز است.

این نکته قابل توجه است که کارفرما باید طی نامه‌ای به اداره کار مرکزی استان، دلیل بیکار شدن ناخواسته فرد را با درج زمان، به‌صورت مکتوب اعلام کند. تاریخ درج شده در این نامه باید یک روز پس از پایان قرارداد و آخرین روز ذکرشده در لیست بیمه باشد.

در شرایط شیوع پاندمی کرونا مراجعه حضوری الزامی نبوده و بیمه شوندگان می‌توانند ضمن مراجعه مجازی به سامانه بیمه بیکاری به آدرس ضمن وارد کردن کد ملی، شماره بیمه و شماره بیمه کارگاه ثبت نام خود را انجام دهند.

bimebikari.mcls.gov.ir

شماره بیمه، شماره‌ای متعلق به شخص بیمه شونده است و شماره کارگاه نیز منظور محلی است که تا ۳۰ روز گذشته در آن مشغول به کار بوده‌اید. در صورت اطلاع نداشتن از این شماره‌ها با پورتال تامین اجتماعی مراجعه کرده و آنها را دریافت کنید.

همچنین به افرادی که ۳ درصد حق بیمه بیکاری را پرداخت نکرده باشند، واجد دریافت حقوق بیمه بیکاری نخواهند بود و در صورت ورود به سامانه با تذکری مبنی بر عدم بهره‌مندی از مزایای قانون بیمه بیکاری روبرو خواهند شد.

در صورتیکه شرایط دریافت حقوق بیمه بیکاری را دارا باشید برای تکمیل فرم مربوطه وارد مرحله بعدی می‌شوید.

بعد از تکمیل این فرم و ثبت درخواست، کد رهگیری برای بیمه شونده نمایش داده می‌شود و از سوی دیگر نیز طی پیامکی برای شخص ارسال می‌شود. این کد را برای مراحل بعدی باید نگهداری کنید.