تفاوت سیاه چاله و کرم چاله در چیست؟

سیاه چاله و کرم چاله از هیجان انگیزترین پدیده های فضا هستند که تا حد زیادی ناشناخته باقی مانده‌اند؛ اما تفاوت سیاه چاله و کرم چاله در چیست؟

اگرچه سیاه چاله و کرم چاله سالهاست که ذهن دانشمندان را درگیر خود کرده‌اند و شباهت‌هایی نیز با هم دارند، اما تفاوت های بین این دو بسیار زیاد است. با گجت نیوز همراه باشید تا این موضوع را با جزئیات بیشتر بررسی کنیم.

تفاوت سیاه چاله و سفید چاله؛ نابودگر و نجات دهنده

اول از همه اینکه دانشمندان مطمئن هستند سیاه چاله وجود خارجی دارد و حتی آن را مشاهده کرده‌اند؛ اما از آن طرف کرم چاله هنوز یک مفهوم نظری باقی مانده و تاکنون کسی موفق به کشف آنها نشده است.

سیاه چاله زمانی ایجاد می‌شود که یک ستاره در خودش فرو ریخته و می‌میرد. در واقع همزمان با تمام شدن سوخت ستاره، جرم آن به سمت هسته سرازیر می‌شود و سپس افزایش شدید نیروی گرانش سبب فرو ریختن هسته و رخ دادن ابرنواختر خواهد شد. چیزی که از این رخداد باقی می‌ماند، یک سیاه چاله است.

در اینجا ما با نقطه‌ای به نام تکینگی مواجه هستیم که در آن جرم در یک فضای بسیار کوچک فشرده شده و درک ما از فضا زمان پاسخگوی آن نیست. وقتی که یک سیاه چاله پایدار شد، آنچنان نیروی گرانش بالایی نسبت به اجرام اطراف خود خواهد داشت که حتی نور نیز نمی‌تواند از آن فرار کند.

درک اندازه سیاه چاله سخت است. در واقع اندازه چاله آنچنان مهم نیست و بیشتر جرمی که در خود نگه می‌دارد، تعیین کننده است. به گفته ناسا، کوچکترین سیاه چاله هستی به اندازه یک اتم است؛ اما جرمی معادل یک کوه بزرگ را در خود جا داده است.

از طرفی سیاه چاله هایی وجود دارند که کلان جرم نامیده می‌شوند. این سیاه چاله ها می‌توانند اندازه یک توپ بزرگ باشند و جرمی معادل بیش از یک میلیون خورشید را در خود جا دهند. دانشمندان مطمئن هستند که در مرکز هر کهکشان یک سیاه چاله کلان جرم وجود دارد. سیاه چاله کلان جرم کهکشان راه شیری نیز کمان ای (Sagittarius A) نام دارد.

خم شدن فضا زمان و ایجاد یک میانبر

سیاه چاله و کرم چاله یک تفاوت اساسی دیگر نیز دارند. اگرچه سیاه چاله به یک بن بست به نام تکینگی منتهی می‌شود، اما کرم چاله به صورت تئوری پلی بین دو نقطه در فضا زمان است. شاید فکر کنید که با یک مفهوم علمی طرف هستید، ولی حتی خود دانشمندان نیز مطمئن نیستند که چیزی به نام کرم چاله وجود خارجی داشته باشد. این در حالیست که در سال‌های اخیر در بسیاری از کتاب‌های داستانی و فیلم‌ها از کرم چاله به عنوان راهی برای سفر به کهکشان‌های دور دست استفاده شده است.

اما داستان کرم چاله از کجا شروع شد؟ در سال ۱۹۱۵ اینشتین نظریه نسبیت عام را ارائه کرد. یک سال بعد فیزیکدانی اتریشی به نام Ludwig Flamm با ارائه راه حلی برای معادلات اینشتین، مفهوم سفید چاله را ایجاد کرد. سفید چاله برعکس سیاه چاله است و در آن زمان به عقب حرکت می‌کند.

پس از یک دهه تلاش، اینشتین اعلام کرد که اجرام بزرگ می‌توانند بافت فضا زمان را خم کنند. نتیجه این اختلال نیز گرانش خواهد بود. اینشتین در همکاری با روزن اعلام کرد که شاید پل‌هایی بین فضا زمان وجود داشته باشند. این پل‌ها می‌توانند مسافت‌های بسیار طولانی بین دو نقطه را نزدیک کرده و بدین ترتیب سفر فضایی بین آنها را ممکن کنند. این میانبر نجات دهنده در نهایت کرم چاله نام گرفت.

سیاه چاله همه چیز را به درون خود می‌کشد و هیچوقت هم آنها را آزاد نمی‌کند؛ اما کرم چاله ها با آن تفاوت دارد و می‌توانند مثلا یک فضاپیما را از مکانی به مکانی دیگر (احتمالا در زمان و دنیاهای دیگر) منتقل کند. البته در حال حاضر ابتدا باید یک کرم چاله را پیدا کرده و سپس ثابت کنیم که نظریه اینشتین درباره آن صدق می‌کند تا بتوان بعدها در مورد احتمال سفر بین ستاره‌ای صحبت کرد.