یک بام و دو هوای بانک مرکزی در قبال سیاست‌های ارزی دولت/ موضع صالح آبادی در مورد حذف ارز ترجیحی چیست؟

گروه بانک و بیمه بازارنیوز- سعید ترکاشوند؛ این روز‌ها اصلاح نظام ارزی کشور و حذف ارز ترجیحی از ساختار اقتصادی ایران تبدیل به یک موضوع مهم و کلان برای دولت سیزدهم تبدیل شده است؛ از زمان شروع انجام این کار، «سید احسان خاندوزی» و «محمد مخبر» به عنوان سخنگو و فرمانده تیم اقتصادی دولت گفتگو‌های متعددی را به منظور اقناع افکار عمومی برای اجرای سیاست حذف ارز ترجیحی انجام داده‌اند.

علاوه بر این افراد، تاکنون «علی صالح آبادی» رئیس کل بانک مرکزی و همچنین عضو دیگر تیم اقتصادی دولت نیز در بسیاری از گفتگو‌های تلویزیونی خود، همواره نرخ ارز نیمایی را به عنوان اصلی‌ترین شاخص برای محاسبه قیمت ارز در بازار عنوان کرده است.

اما بر خلاف تمام گفته‌ها و تاکیدات اعضای تیم اقتصادی، به نظر می‌رسد که بانک مرکزی اتفاق نظر چندانی مثبتی را هم درباره حذف ارز ترجیحی ندارد؛ در حال حاضر می‌توان با مراجعه به سایت بانک مرکزی، در گوشه سمت چپ سایت این نهاد اقتصادی، نرخ قیمت ارز را بر اساس ارز ترجیحی مشاهده کرد.

بانک مرکزی باید به عنوان نهادی پیشران، در راس اجرای سیاست‌های ارزی دولت قرار داشته باشد، اما اکنون مشاهده می‌شود که چنین موضوع مهمی در عملکرد بانک مرکزی مشاهده نمی‌شود. حال با توجه به این ناهماهنگی این سوال پیش خواهد آمد که علت وقوع چنین موضوعی در اجرای سیاست ارزی دولت ناشی از چیست؟

بانک مرکزی درباره ارز ترجیحی به یک جمع‌بندی نرسیده است

«کامران ندری» اقتصاددان در گفتگو با بازارنیوز پیرامون ناهماهنگی بانک مرکزی در تحقق کامل سیاست حذف ارزی ترجیحی اظهار داشت: تحت هر شرایط و در هر حال بانک مرکزی موظف به اجرای سیاست‌های ارزی دولت است، اما با این حال باید این نکته را یادآور شد که پس گذشت ۲ سال از تخصیص ارز (سال‌های ۹۷ الی ۹۸)، در پی بروز ناکارآمدی ارز ترجیحی نرخ رسمی ارز دیگر بر مبنای ارز ۴۲۰۰ انجام نشد، چرا که در همان سال‌ها بخشی از تجارت خارجی ایران با استفاده از ارز ترجیحی و بخشی دیگر نیز با استفاده از قیمت بازار آزاد انجام می‌شد.

این کارشناس حوزه بانکداری خاطر نشان کرد: به رغم وجود نشان‌های بارز ناکارآمدی‌های ارز ترجیحی، متاسفانه انچه که از از ظواهر امر پیداست این است که بانک مرکزی هنوز درباره سرنوشت سیاست ارز ترجیحی به یک جمع‌بندی کامل نرسیده و حتی می‌توان گفت گه درباره آن دچار سردرگمی نیز است. در حال حاضر بازار از چند نرخی بودن قیمت ارز در رنج است و تداوم نرخ ارز ۴۲۰۰ تومانی در سایت بانک مرکزی به عنوان مرجع مهم در این بخش این مسئله را تشدید می‌کند.

وی افزود: با در نظر گرفتن نرخ ارز نیمایی به عنوان شاخص، باز هم نمی‌توان گفت که بازار به یک تثبیت نرخ رسیده است چرا که علاوه بر نرخ نیما، قیمت آزاد ارز همچنان نقش بسزایی را در روند معاملات و تجارت خارجی ایران ایفا می‌کند. البته با حذف ارز ترجیحی و شاخص قرار دادن نرخ نیمایی را می‌توان گامی مثبت در جهت تک نرخی کردن بازار توصیف کرد، اما این به تنهایی کافی نیست.

ندری در ادامه استفاده گسترده از نرخ ارز نیمایی در معاملات را عاملی مهم در ایجاد تثبیت این قیمت در سطح بازار ارز بیان کرد و گفت: بانک مرکزی می‌تواند با اعلام ارز نیمایی به عنوان ارز رایج زمینه مناسبی را برای تثبیت این نرخ در بازار فراهم سازد، اما این نظر تنها تحلیل من و شما بوده و باید دید که کارشناسان بانک مرکزی در اخر چه تصمیمی خواهند گرفت.

در طول هفته‌های اخیر رئیس جمهور و اعضای تیم اقتصادی دولت تاکید ویژه‌ای را بر حذف ارز ترجیحی داشته‌اند، اما متاسفانه با تداوم غفلت بانک مرکزی در اعلام نرخ ارز بر اساس نرخ نیما، این برداشت خواهد شد که رئیس بانک مرکزی درمورد حذف ارز ۴۲۰۰ توماین چندان با دولت هم نظر نیست.

مطمئنا ادامه چنین موضوعی باعث ایجاد آسب به افکار عمومی آحارد مردم در اجرای سیاست حذف ارز ترجیحی خواهد شد؛ حال باید دید که بانک مرکزی در قبال این حواس پرتی چه اقدامی را انجام خواهد داد.

پایان پیام//