روزنامه نشریه‌ای است که به طور مرتب و منظم (معمولا روزانه) تهیه، چاپ و پخش می‌شود و بی هیچ قید و شرطی در دسترس مردم قرار می‌گیرد. روزنامه نه بیانیه است و نه اطلاعیه، بلکه به نشر اخبار و اطلاعات در زمینه‌های گوناگون و انتقاد و اصلاح‌اندیشی در امور عمومی می‌پردازد.

واژه «روزنامه» در متون کهن زبان فارسی به کار رفته‌است و منظور از آن، بیان رویدادهای مهم دربارهٔ پادشاهان و شرح زندگانی وزیران و بزرگان بوده و در یک نسخه منتشر می‌شده‌.

این واژه تا روزگار آغازین دوره قاجار نیز به همین مفهوم بوده‌است، چنان‌که مجموعه‌هایی از این روزنامه‌ها در زبان فارسی موجود است که آخرین مجموعه مستقل از این نوع، روزنامه میرزامحمد کلانتر شیراز در شرح رویدادهای زندیان، و روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه است.

در دوره قاجاری در معنی واژه روزنامه تغییری پدید آمد. به گزارش‌های وقایع‌نگاران دولتی که از شهرستان‌ها اخبار جاری را به دولت مرکزی می‌نوشتند نیز روزنامه گفته می‌شد.

نزدیک به شصت سال پیش از چاپ نخستین مطبوعات در ایران و هم‌عصر با زندیان، در سده ۱۸ (میلادی)، چاپ مطالب به زبان فارسی در روزنامه‌های هند و سپس انتشار روزنامه‌های تمام فارسی در آن کشور آغاز شده بود. از جملهٔ این روزنامه‌ها، می‌توان سلطان‌الاخبار، جام جهان‌نما و سراج‌الاخبار را نام برد. اسدالله خان غالب، شاعر نامور پارسی‌سرای آن زمان در سراج‌الاخبار شعرهایش را به چاپ می‌رساند.