ماجرای وام مانایی صندوق توسعه ملی چیست؟

به گزارش تجارت‌نیوز، مهدی غضنفری، رئیس هیئت عامل صندوق توسعه ملی وام مانایی را این گونه توضیح می‌دهد.

به نقل از ایبِنا، صندوق توسعه ملی یک صندوق با منابع ارزی، تسهیلات ارزی و باز پرداخت ارزی است. این صندوق به دو دلیل صندوق منابع ریالی هم دارد. یک دلیل ماده ۵۲ مجلس هست. یکی از قوانین‌ این ماده به این اشاره دارد که سالانه ۱۰درصد از ورودی صندوق برای پرداخت تسهیلات حوزه صنعت و ۱۰درصد از منابع صندوق برای پرداخت تسهیلات در حوزه کشاورزی به ریال تبدیل شود. از این محل صندوق منابع ریالی هم دارد.

همچنین در مصوبه‌ای که ما از هیات امنا گرفتیم برای بازپرداخت تسهیلات‌مان قرار شد که بتوانیم تملک دارایی انجام دهیم یا شرکت‌های بدهکار به ما سهام دهند. قاعدتا چنین سهامی اگر در کشور فروخته شود بازپرداختش باید ریالی باشد.

چگونه یک صندوق ارزی ریال خودش را تسهیلات دهد که ارزش ارزی صندوق کاهش پیدا نکند؟

به دنبال چنین پرسشی پاسخی برای آن پیدا کردیم. به اسم وام مانایی. یعنی گفتیم منابع ریالی را بتوانیم در اختیار تسهیلات‌گیرندگان قرار دهیم و آن را به کالا یا دارایی یا یک ارز خاص متصل کنیم. وقتی این منایع ریالی را به کسی وام می‌دهیم، می‌گوییم این ریال برابر با مثلا این مقدار طلا است، یا این مقدار دلار تلقی می‌شود. بعد تسهیلات‌گیرنده هم در زمان بازپرداخت براساس آن واحد سنجش که کالا یا ارز هست آن را به صندوق بازمی‌گرداند.

این باعث می‌شود که اولا تسهیلات‌گیرندگانی که قصد دارند هم ارز و هم ریال از صندوق بگیرند بتوانند هر دو وام را به آنها بدهیم، چون مبنا هر دو ارز است و ثانیا به بازار ارز فشار نمی‌آید.

چون بعضی‌ها مثلا بیش‌اظهاری می‌کردند تا ارز بیشتری بگیرند. الان دیگر نیازی نیست این کار را انجام بدهند. چون ما می‌توانیم ریال مانایی هم به آنها بدهیم. به علاوه نکته مهم آن این است که ارزش دارایی‌های صندوق به لحاظ ارزی کاهش پیدا نمی‌کند.

چون اگر ارز بالا یا پایین بیاید منابع‌ صندوق متصل به یک دارایی مثل ارز است و بالا یا پایین شدن آن ارز صندوق دچار کاهش دارایی نمی‌شود. دارایی صندوق حفظ می‌شود. وام گیرندگان هم می‌توانند وام ارزی بگیرند هم وام ریالی. مبنای این گونه وام‌ها یکی از ارزها می‌تواند باشد یا یک دارایی یا یک کالا.

اگر بخواهم باز ساده‌ترعرض کنم وام مانایی وامی است که محاسباتش ارزی است، اما نحوه مبادلاتش ریالی است. به این دلیل می‌تواند در داخل کشور مصرف شود. خیلی از سرمایه‌گذاران برای کالا صنعتی خودشان ماشین‌آلاتی نیاز دارند که در داخل تولید می‌شوند و به ریال نیاز دارند. در نتیجه می‌توانند این از این تسهیلات برای خرید آن ماشین‌آلات استفاده کنند و لازم نیست چنین ماشین‌آلاتی را از خارج بخرند.

این تسهیلات به تولیدات داخلی کمک می‌کند.