غرب گلستان «دربَند» محیط زیست؛ سلاجقه را به شرق بُردند

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- قاسم آذریان*: روز پنجشنبه معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست از طریق فرودگاه شهدای گرگان وارد گلستان شد. در حالی که اهالی گلستان و بسیاری از کارشناسان چشم انتظار حضور علی سلاجقه در غرب گلستان و سرکشی از پروژه‌هایی مانند گردشگری آشوراده و لایروبی خلیج گرگان بودند اما بدسلیقگی مجریان و برنامه ریزان سفر سبب شد تا حضور معاون رئیس جمهور در گلستان به یک سفر کم اثر و فانتزی تبدیل شود.

هرچند طراحی برنامه سفر مسئولان ارشد کشور ملاحظات بسیاری دارد ولی ترسیم این برنامه‌ها باید به نحوی باشد که راهگشای مشکلات استان باشد.

به عنوان مثال در اسفندماه سال گذشته و در سفر رئیس جمهور به گلستان، با وجود تند باد شدید و عدم امکان پرواز بالگرد آیت الله رئیسی با توجه به اهمیت موضوع و با قبول تمامی مخاطرات با قایق موتوری و از طریق پهنه مواج عازم خلیج گرگان و جزیره آشوراده شد تا مباحث آن را از نزدیک لمس و برای آن دستورات و تصمیمات لازم اتخاذ کند.

به زعم بسیاری از اهالی منطقه و البته نگارنده تنها مبحث قابل قبول در برنامه سفر به گلستان بازدید از سایت پسماند آزاد شهر در ۹۰ کیلومتری شرق گرگان بود و سایر مباحث مانند بازدید از موزه حیات وحش و یا حضور در محل پروژه‌هایی مانند تله کابین گرگان و علی آبادکتول که هنوز مطالعات سفر آن هم انجام نشده و هزاران اما و اگر و چالش با خود دارند، ضرورت چندانی نداشت.

کم تدبیری مدیران در این سفر سبب شد تا به جای آنکه سلاجقه بتواند همانند رئیس شورای عالی حفاظت محیط زیست کشور (آیت الله رئیسی) در جزیره آشوراده و خلیج گرگان حاضر شود به تماشای چند خرس و پلنگ تاکسیدرمی شده در باغ موزه‌ها برود.

پس از سفر اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ کلانتری به عنوان رئیس وقت سازمان محیط زیست به گلستان، سفر سلاجقه فرصت بی نظیری برای استان بود تا پس از گذشت حدود ۵۰ ماه از حضور عالی‌ترین مقام سازمان محیط زیست برخی از چالش‌های گلستان برطرف شود.

آمارها و البته اظهارات مدیران ارشد گلستان بیانگر آن است که این استان از نظر برخورداری از مواهب طبیعی و سرمایه‌های خدادادی در زمره غنی‌ترین استان‌های کشور محسوب می‌شود؛ اما سرانه تولید و سطح درآمد ساکنان این سرزمین در رتبه‌های انتهایی کشور قرار دارد.

با وجود همه فرصت‌های متعدد سرمایه گذاری و البته طرح‌های جذاب روی کاغذ اما هیچکدام از این برنامه‌ها در سال‌های اخیر به نتیجه نرسیده است. پتروشیمی گلستان، گردشگری آشوراده و لایروبی خلیج گرگان و ده‌ها پروژه ریز و درشت دیگر در گلستان مدت‌ها است که هر یک، به سبب مخالفت ضمنی و یا صریح سازمان حفاظت محیط زیست ابتر مانده‌اند.

سخت‌گیری‌ها و در برخی موارد سلیقه محوری در صدور مجوز زیست محیطی سبب شده تا بسیاری از پروژه‌های تحول زای گلستان دربند محیط زیست باقی بمانند.

سخت گیری‌های فراتر از قانون در سازمان محیط زیست در برخی موارد چنان بغرنج است که حتی رئیس جمهور هم در مواردی زبان به انتقاد گشود که نمونه بارز آن در سفر سال گذشته آیت الله رئیسی به گلستان و اظهارات ایشان در جزیره آشوراده علنی شد.

البته این انتقادات صرفاً به رئیس جمهور محدود نبود و استاندار گلستان و آیت الله نورمفیدی نماینده ولی فقیه و امام جمعه گرگان هم بارها و بارها از رویه حاکم بر سازمان حفاظت محیط زیست و مقاومت در برابر دستور صریح رئیس جمهور انتقاد کردند.

همه این موارد بیانگر آن است که حضور سلاجقه در گلستان می‌توانست سر منشأ حل بسیاری از چالش‌های استان باشد زیرا بسیاری از پروژه‌های گلستان چنان دچار پیچیدگی شده‌اند که گره‌گشایی از آنها فقط به دستور عالی‌ترین مقام اجرایی این سازمان میسر می‌شود.

متولیان سفر ترجیح دادند به جای بازدیدهای غرب گلستان که احیاناً با اظهارنظرات چالش برانگیز همراه باشد؛ سفری بی دغدغه و کم حاشیه طراحی کنند اما انتظار از استاندار گلستان بیشتر بود.

کلام آخر آنکه برای رسیدن گلستان به جایگاه واقعی خود و حل مشکلات اصلی این مردم در حوزه معیشت و اقتصاد باید گره مزمن برخی از پروژه‌ها مانند گردشگری آشوراده و یا خلیج گرگان باز شود در این بین اهمیت پروژه احیای خلیج گرگان بسیار فراتر از سایر پروژه‌ها به نظر می‌رسد. تحقق این مطالبه به حق به جز تحصیل موافقت سازمان محیط زیست دست یافتنی نیست؛ سازمانی که گویا در گلستان دلسوزتر از سایر استان‌ها برای حفظ طبیعت عمل می‌کند.

* فعال اجتماعی