روستاهای مرند را در این مطلب به شما معرفی خواهیم کرد. در ابتدا با شهرستان مرند و سپس به معرفی ۱۰۵ روستای مرند می پردازیم .شهرستان مرند، ازنظر جمعیت سومین شهرستان استان و ازنظر مساحت چهارمین شهرستان بزرگ استان آذربایجان شرقی در ایران است. مرکز این شهرستان، شهر مرند است.شهرستان مرند در ۵۷ کیلومتری شمال غرب تبریز و در محور ارتباطی اروپا و آسیای میانه قرار گرفته ودارای ۲ بخش و پنج شهر و ۹ دهستان و ۱۲۹ آبادی بوده که۱۱۳ آبادی دارای سکنه و ۱۶ آبادی آن خالی از سکنه است. شهرستان مرند با جمعیتی بالغ بر ۲۴۵ هزار نفر سومین شهرستان پرجمعیت استان پس از شهرستانهای تبریز و مراغه میباشد. شهرستان مرند سومین شهرستان بزرگ استان آذربایجان شرقی پس از میانه و سراب می باشد.
تقسیمات کشوری
در تقسیمات کشوری جدید ایران که در سال ۱۳۱۶ خورشیدی شکل گرفت، مرند یکی از بخشهای شهرستان تبریز بود.در سیام شهریور ۱۳۲۷ به تصویب هیئت وزیران، مرند تبدیل به شهرستان شد و دهستان علمدار گرگر و جلفا به یک بخش تبدیل و تابع شهرستان مرند شدند.
جاهای دیدنی مرند
شهر زیبا و تاریخی مرند، پس از شهرهای تبریز و مراغه، سومین شهر پرجمعیت و پس از تبریز دومین شهر وسیع در استان آذربایجان شرقی شناخته میشود. با توجه به مدارک باقی مانده تاریخی، مورخان و باستانشناسان براین باور هستند که مرند در گذشتههایی بسیار دور، در دوران حکومت مادها از شکوه و پویایی قابل توجهی برخوردار بوده و یکی از سرزمینهای مهم و اصلی آن زمان بوده است. این در حالی است که پس از کاوشهای انجام شده بر تپههای باستانی «گرگر»، ظروف سفالی و وسایل کشف شده، متعلق به هزاره پنجم پیش از میلاد مسیح (ع) است.
در مورد شهرت این شهرستان به مرند، نظریات متعددی وجود دارد. گروهی متعقدند که نام این شهرستان، ابتدا «مادوند» و سپس «مارند» بوده که به مرور زمان به مرند تغییر یافته است. «بطلمیوس» از جغرافیان دانان اهل یونان که در دوران پیش از میلاد زندگی میکرد، در متونی که از خود به یادگار گذاشته، مرند را با نام «ماندگار»، ثبت کرده و از آن بهعنوان یکی از آبادترین شهرها در طول تاریخ یاد کرده است. اما ارامنه طبق روایات باستانی خود میگویند که حضرت نوح (ع) در شهر مرند دفن شده و این کلمه لغتی است ارمنی و مشتق آن بهمعنای تدفین است. البته ارامنه دوران معاصر اعتقاد دارند که پس از طوفان نوح، حضرت در نخجوان فرود آمد و خود و همسرش را در این شهر دفن کردند. در جایی دیگر نیز بر اساس مکتوبات تورات، به نظر میرسد که مادر حضرت نوح (ع) نیز در مسجد واقع در بازار مرند به خاک سپرده شده است. گروهی دیگر نیز مرند را تغییر یافته نام «ماریا»، دختری ترسایی میدانند.
از بناهای تاریخی این شهر میتوان قلعه قالا و مسجد جامع و امامزادههای احمد و یالدور را نام برد.روستای توریستی پیربول (پیربالا) از روستاهای شهرستان مرند با آن کوههای رفیع و درههای افسانهای یکی از مشهورترین روستاهای استان آذربایجان شرقی است و تنها روستایی است که قبور پیر (شامان-قام)ها را حفظ نمودهاست این روستا در ۱۹ کیلومتری جنوب غرب شهر مرند و دقیقا در دامنههای میشوو داغ قرار دارد. روستای زمهریر مرتفعترین و و در بیشتر اوقات سردترین روستای شهرستان مرند میباشد که مناظر زیبایی جهت بازدید گردشگران داخلی و خارجی دارد و در ۵ کیلومتری زنوز واقع میباشد. شهرستان مرند بزرگترین تولیدکننده قیسی و برگه زردآلو نه تنها در استان بلکه سراسر ایران میباشد.
روستاهای مرند
روستای آرباتان
روستای آرباتان یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان ذوالبین بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۵۸۲ نفر بودهاست.
روستای آغکهریز
روستای آغکهریز یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان یکانات بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۳ نفر بودهاست.
روستای ابرغان
روستای ابرغان (اویرگان) یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان دولتآباد بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست.فاصلهٔ این روستا از مرکز شهر مرند تقریباً ۱۰ کیلومتر میباشد. بر طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت آن ۲۰۲۲ نفر بودهاست.شغل مردمان ابرغان، دامداری، کشاورزی، قالیبافی و نانوایی است. افرادی که به نانوایی اشتغال دارند معمولاً در شهرهای مرند، تبریز و دیگر شهرهای استان و حتی استانهای همجوار مشغول کار هستند.ابرغان در سالهای اخیر پیشرفتهای زیادی از لحاظ ساخت و ساز داشته که ظاهر این آبادی را از بافت روستایی به بافت شهر ی تغییر دادهاست.
روستای اردکلو
روستای اردکلو یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در شهر بناب بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. این روستا در شرق مرند و در ابتدای مسیر مرند به بناب واقع شده و متصل به شهر مرند است که به وسیلهٔ ریل راهآهن از شهر مرند جدا شدهاست. مردمان این روستا آذربایجانی هستند و به زبان ترکی آذربایجانی سخن میگویند. این روستا در زبان ترکی اردواهلی تلفظ میشود که برخی ساکنان اولیه این روستا در زمان قاجار از اردوباد آذربایجان کوچ کردهاند و نام بر گرفته از اردوباد میباشد. قدمت روستا به اوایل دوره قاجار میرسد هیچ نشانه یا آثار باستانی قبل از این دوره به چشم نمیرسد مانند بیشتر روستاهای مرند مجسمه های قوچ شکل (که به تاراج رفته)و سنگ مزارهای قطور مکعبی بر روی قبرهای قدیمی نشان از قدمت این روستا دارد. از شخصیت های سرشناس این روستا می تواند به: حجت السلام ابراهیمی اقدم- رتبهٔ اول آزمون فقه القضاء مؤسسه لاریجانی اشاره کرد. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۸۹۲ نفر بودهاست.
روستای ارسی
روستای ارسی یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در بخش کشکسرای شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۴۲۰ نفر بودهاست.
روستای ارلان
روستای ارلان یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در بخش کشکسرای شهرستان مرند واقع شدهاست. یکی از محصولات اصلی روستای ارلان که درآمد اصلی مردم روستا واقع میشود گردو و سیب سفید و زرد الو است. روستای ارلان جزو دهکده های توریستی،تفریحی استان اذربایجان شرقی است و سالانه پذیرای تعداد زیادی مسافر و بازدید کننده از استان های مجاور است.این روستا بدلیل واقع شدن در دامنه های میشو دارای اب و هوایی خنک و معتدل بوده و بدلیل واقع شدن در بین کوه ها دارای گیاهان دارویی بی شمار می باشد.همچنین بدیل موقعیت بی نظیر، مکانی برای تفریحات پاراگلایدر سواران و ورزشکاران چترباز کشورمان شده است. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۹۸۳ نفر بودهاست.
روستای اسداغی
روستای اُسداغی، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان مرند در استان آذربایجان شرقی واقع شده است.این روستا در دهستان بناب (مرند) قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۵۷۶ نفر بودهاست.
روستای اصلیکندی
روستای اصلیکندی یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان یکانات بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۰۳ نفر بودهاست.
روستای النجق
روستای النجق، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان مرند در استان آذربایجان شرقی واقع شده است.این روستا در دهستان بناب (مرند) قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۴۰۸ نفر (۳۳۳ خانوار) بودهاست.گورستان تاریخی این روستا در سال ۱۳۹۷ به ثبت ملی رسید.
روستای امیرآباد
روستای امیرآباد یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان یکانات بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست.روستای امیرآباد از شمال شرقی به قوچعلی کندی، از جنوب غربی به جادة خوی، و از جنوب شرقی به شامقلی علیا محدود میشود.زمینهای کشاورزی این روستا در شامقلی قرار دارند.این روستا از روستاهای تازه تأسیس بخش یامچی است و قدمت آن به دهه ۴۰ بر میگردد.علت تأسیس این روستا فیصله دادن به اختلاف طایفه ای بودهاست. در سال ۱۳۴۵ دو طایفه روستای شامقلی سفلی دعوا میکنند. برای جلوگیری از ادامه منازعات فردی به نام علیزاده مجبور به مهاجرت از روستا شده و در ۶ کیلومتری روستا و در شمال غربی شامقلی سنگ بنای روستای جدید به نام امیرآباد را میگذارد.
این روستا دارای امکانات برق و تلفن و یک مدرسه ابتدایی بوده و مردم آن دامدار هستند. مهمترین مشکل این روستا آب شرب آن است.یکی از چشماندازهای توسعه این روستا طرح ایجاد فرودگاه منطقه آزاد ارس در دشت امیرآباد است که هنوز به مرحله اجرا نرسیدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۳۴ نفر بودهاست.
روستای انامق
روستای انامق یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان میشاب شمالی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست.در روستای انامق سد زیبایی وجود دارد که باعث جذب مهمانان به آن منطقه می شود. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۴۹۴ نفر بودهاست.
روستای اویندین
روستای اویندین یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان هرزندات شرقی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۰۸ نفر بودهاست.«روستای اَویندین»، یکی از روستاهای زیبا، برخوردار از اقلیمی مطلوب و بهرهمند از جاذبههای گردشگری طبیعی متعددی است که در ۸۰ کیلومتری از شهرستان مرند قرار دارد. این روستا بهدلیل دارا بودن آبهای معدنی که خاصیت درمانی دارد، به یکی از مقاصد گردشگری اصلی و مهم استان آذربایجان شرقی تبدیل شده است. آبشار زیبای میاندره، چشمههای قزل چشمه و زلفی چشمه سی، گورستان تاریخی دوزلاخ با قدمتی بالغ بر ۵ قرن، صخرههای بزرگ و مناسب صخرهنوردی و تفرجگاه لزگه، از دیدنی های این روستای زیبا و کهن است.
روستای ایستگاه هرزند
روستای ایستگاه هرزند، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان مرند در استان آذربایجان شرقی واقع شده است.این روستا در دهستان هرزندات شرقی قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن کمتر از سه خانوار بودهاست.
روستای ایلات یالقوزآغاج
روستای ایلات یالقوزآغاج یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در بخش کشکسرای شهرستان مرند واقع شدهاست.این روستا در ۷ کیلومتری شهر مرند وکنار جاده ترانزیتی تبریز_بازرگان قرار دارد. وجود کارخانجاتی همچون شرکت تکدانه ،کوره های آجر پزی سنتی؛ این روستا را به یکی از روستاهای مهم شهرستان تبدیل کرده است.
روستای بابره سفلی
روستای بابره سفلی یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان هرزندات شرقی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. زبان اهالی این روستا، ترکی آذربایجانی است و با لهجه منحصر به فرد خود سخن می گویند. شغل اکثر ساکنان این روستا با خشک شدن چشمهها و قناتهای این روستا از کشاورزی و دامداری به شغلهای صنعتی از جمله جوشکاری صنعتی تغییر کردهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۵۰۵ نفر بودهاست.
روستای بابره علیا
روستای بابره علیا یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان هرزندات شرقی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. زبان این روستا نیز همانند مناطق دیگر تورکی آذربایجانی بوده با لهجه هرزندی . این روستا بین روستاهای میاب و هرزند و در دشت الکی قرار دارد که در سالهای اخیر در اثر خشکسالی های مداوم و کمبود امکانات روز به روز شاهد مهاجرت های ناگزیر اهالی بوده است.روستای بابره ۳۵ کیلومتری شهرستان مرند قرار داردو دارای اب وهوای نسبتآ ملایم است.پیشه ی اکثر اهالی مقیم روستا کشاورزی و دامداری میباشد. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۲۶۳ نفر بودهاست.
روستای باروج
روستای باروج یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان ذوالبین بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست.باروج یکی از بزرگترین روستاهای دهستان ذوالبین یامچی باروج می باشد؛ که در یک منطقه جلگه ای واقع شدهاست. این روستا از مشرق به آبادی گلعذار و از جنوب به اربطان و از شمال به تازه کند آخوند محدود شدهاست. فاصله باروج تا یامچی حدود ۵ کیلومتر است.ارتفاع باروج از سطح دریا حدود ۱۲۰۰ متر می باشد. میزان بارس سالانه حدود ۲۵۰ میلی متر باران و ۱۲۰ سانتی متر برف است. در طول دورة یخبندان حدود ۱۰۰ روز است که از آذرماه شروع و فروردین ماه پایان می یابد. بارش تگرگ در این روستا معمول است. اراضی آبی آن بیش از ۵۰۰ هکتار است و اراضی دیم آن ۲۰۰ هکتار و وسعت مراتع طبیعی ۲۰۰ هکتار است.
قدمت و وجه تسمیه
باروج یا بارو که در تداول محلی باری نیز تلفظ می شود؛ در لغت به معنای حصار و دیواری است که به دور یک شهر کشیده می شود. بارو همیشه بابرج همراه بوده و اصطلاحاً برج و بارو گفته می شود. قلعه باروج در کنار این روستا واقع شدهاست. این قلعه قدیمی ترین تپه باستانی آذربایجان محسوب می شود و آثاری از دوران نئولیتیک تا دورة اسلامی در آن یافت شدهاست.در دورة افشاریان پس از مرگ نادرشاه که طایفه یکانلو در منطقه مرند ساکن شدند و صاحب کار، در صحرای روستای باروج اقدام به ساختن شهرک نمودند. و عمارتها و مساجد و کاروانسراها بنا نمودند؛ ولی حکام دنبلی بعدها به منطقه مسلط شدند و این شهرک را ویران نمودند. چنانکه میرزا ابوالحسن خان زنوزی به این مسئله تأکید نمودهاند این رویداد را بین سالهای ۱۲۱۰ تا ۱۲۱۷ هـ.ق اتفاق افتاده است.
قلعه باری (باروج )
در ده کلیومتری شمال غربی مرند ( در کنار غربی جاده مرند – یامچی ) و بر کناره رود زیلبیر ( ذوالبین ) ونزدیکی روستای باری یک تپه عظیمی آرمیده است که باقیمانده ی قلعه خاکی باستانی می باشد ، . گفته میشود این قلعه، قدیمی ترین تپه باستانی آذربایجان می باشد که در آنصورت باید قدمتی بیش از شش هزار سال داشته باشد . می توان اینطور فرض کرد که این قلعه دراواخر عمرباشکوه خود می تواند از جمله قلاع خاکی اورارتویی باشد که همانند قلعه یالدیر مرند جزو قلاع ۲۲گانه ای باشدکه در حمله سارگون دوم ویران گردیده است. این قلعه همانند دیگر قلاع باستانی مرند مورد کندوکاو علمی و باستانشناسی قرار نگرفته است. همه جای قلعه مورد تطاول غارتگران قرار گرفته است. از این قلعه سفال و جام و استخوان های متعدد از دوران باستانی بدست آمده است.برای روشن شدن تاریخ آذربایجان و بخصوص منطقه مرند کندوکاو علمی در این تپه و نیز تپه یالدیر که به گفته ولادیمیرمینورسکی آن نیز از سلسله قلاع خاکی اورارتوئی می باشد و نیز تپه باستانی گرگر و چندین قبرستان باستانی منطقه ضرورت دارد. قستمی از دیوار قلعه (شارستان) بین باغات سالم دیده می شود. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۲۳۴۰ نفر بودهاست.
روستای بنگین
روستای بنگین یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان دولتآباد بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست.
روستای بهرام
روستای بهرام یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان میشاب شمالی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. این روستا حدود ۸۰۰ خانوار دارد و جمعیت آن تقریباً ۶٬۰۰۰ نفر میباشد. شغل اکثر مردم کشاورزی و دامداری است. فاصلهٔ بهرام تا مرند، حدود ۵ کیلومتر است.این روستا در زبان محلی وهرم یا وهرام گفته میشه این روستا با دارای چشمه های اب شیرین هر ساله گردشگران زیادی دارد و کوه های بلند و زیبای روستای بهرام است اهالی این روستا به زبان ترکی آذربایجانی سخن میگویند. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۵۷۳ نفر بودهاست.
روستای پیام
روستای پیام یکی از روستاهای زیبا استان آذربایجان شرقی است که در دهستان میشاب شمالی که بر روی جاده ابریشم یکی از مهم ترین راه های اتصال آسیا به اروپا میباشد و بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. مردم یام به وطن خود همیشه افتخار کرده اند و با اتحاد و تلاش مردمانش به آبادی روستا پرداخته اند که زبان زده خاص و عام است.در این منطقه پیست اسکی وجود دارد که گردشگران را در فصل زمستان به اینجا جذب می کند.همچنین در این منطقه باغات سیب فراوانی وجود دارد و از این رو سیب این منطقه همواره مشهور بوده است.یام در زبان مغول به معنای چاپار میباشد. به دلیل موقعیت مکانی از چند صد سال پیش که در روی جاده ابریشم قرار داشتند و مهم ترین مسیر آسیا به اروپا می باشد، به کار حمل و نقل مشغول بودهاند. اکنون هم بعد از چند صد سال شغل اصلی این اهالی راننده خودروهای سنگین تریلی میباشد.
جاهایهای مهم و دیدنی این روستا
روستای یام به دلیل داشتن منظره و طبیعت زیبا و هوای مطلوب در همه طول سال مقصد گردشگران از استانهای اطراف بخصوص شهر تبریز میباشد. کوه میشوداغی و پیست اسکی یام و کاروانسرای عباسی یام جزو جاهای دیدنی این روستا میباشد.
شغل عمده اهالی روستا راننده کامیون وترانزیت می باشد و مقصد آنها کشور های همسایه و کشور هایی اروپایی می باشد و افراد معدودی بر شغل دامپروری و کشاورزی (باغات سیب) میباشد مشغول به فعالیت هستند. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۳۸۹ نفر بودهاست.
روستای پیراسحق
روستای پیراسحق یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان هرزندات غربی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست.روستای پیراسحق مابین شهرستان مرند و جلفا و بعد از روستای زال واقع شدهاست. قدمت این روستا بهطور معین مشخص نیست اما از زیباترین و قدیمیترین روستاهای شهرستان مرند است. محل این روستا قبلاً به علت رانش زمین جابجا شدهاست. این روستا قبلاً دارای ۲ مدرسه، ۱ خانه بهداشت و فروشگاه توزیع نفت و یارانه بود که متأسفانه بعلت مهاجرت خانوارها به شهرها (بخصوص شهرستان مرند) این مکانها تا حدودی تخریب شده بود که چند سالی هست در حال بازسازی و احداث خانههای جدید و محل گردشگری اهالی میباشد البته اکثر جمعیت این روستا در فصل کاشت و برداشت محصول (گندم، زرد آلو و …) روز طبیعت، عاشورا، تاسوعا و اربعین به این مکان میآیند. این روستا به علت طبیعت زیبا و بکر، سالانه دارای بازدیدکنندگانی از روستاهای مجاور و شهرهای اطراف میباشد. این روستا از شمال به کوه سوغانلی از جنوب به روستای ینگجه سادات از غرب به روستای چایکسن و مُولی و از شرق به روستای زال دسترسی دارد روستا داری برق، آب چشمه و تلفن میباشد (البته موبایل در برخی جاها آنتن میدهد) از تشکلات روستای این مکان میتوان به هیئت عزاداران قمر منیر بنی هاشم (ع) (پیراسحقیهای مقیم مرند) واقع در شهرستان مرند نام برد.
روستای پیربالا
روستای پیربالا یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان میشاب شمالی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست.
روستای تازهکند آخوند
روستای تازهکند آخوند یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان دولتآباد بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۲۸۳۲نفر بودهاست.
روستای جامعه بزرگ
روستای جامعه بزرگ یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در بخش کشکسرای شهرستان مرند واقع شدهاست.لازم به ذکر است که از گذشتگان نقل و قول شده است ، ساکنان زحمتکش این روستا مهاجرینی هستند که از ولایات دیگر ایران به این منطقه کوچانده شدهاند و در بین روستاهای ارسی ، وانلوجق و قراجه فیض اله ساکن شده و چندین دهه قبل به شغل پرورش شتر و حمل و نقل بار توسط شتر مشغول بودند. وامروزه هم مردم این روستا به دلیل نبود آب کافی برای آبیاری کشاورزی را رها کرده و به شغل رانندگی و کامیونداری و شرکت های حمل و نقل بین المللی روی آورده است که بالغ بر حدود ۴۰شرکت حمل و نقل بوده و بالای ۱۰۰۰ تا تریلی دارد و جمعیت اغلب روستا نیز به دلیل نبود آب شرب سالم در گذشته به شهر تغییر مکان داده اند. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۸۱۹ نفر بودهاست.
روستای جواش
روستای جواش یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در شهر بناب بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۹۲۷ نفر بودهاست.
روستای چایکسن
روستای چایکسن یک روستا در ایران است که در دهستان هرزندات غربی واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۵۸۵ نفر بودهاست.چایکسن یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان هرزندات غربی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. لازم به توضیح میباشد این روستا قبل از تقسیمات کشوری سال ۱۳۶۴, یکی از روستاهای محال یکانات مرند بودند. البته اهالی این روستا هنوز هم، همیشه و در همه جا خود را متعلق به یکانات میدانند. وجه تسمیه این روستا به خاطر رودخانه فصلی (چای لاق به زبان محلی) که از وسط روستا میگذرد چایکسن کندی بودهاست که بعدها به چایکسن تغییر نام یافتهاست. چایکسن یعنی جایی که سیل رودخانه فصلی (چای لاق) از وسط آن عبور کرده و قسمت شرقی وغربی به وجود آوردهاست.
روستای چراگاه امیر
روستای چراگاه امیر یا چَرَک دمیر کندی ، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان مرند در استان آذربایجان شرقی واقع شده است.این روستا در دهستان هرزندات غربی قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن زیر سه خانوار بودهاست.
روستای چرچر
روستای چرچر یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان زنوزق بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. از چرچر در لغتنامه بیشتر به معنی محل خوش گذرانی یاد شده هست، آب وهوای چرچر معتدل، زمینهای کشاورزی هموار که بیشترگندم وجو کاشت میشود، باغات روستا سرسبز و داری انواع گوناگون میوه جات از جمله سیب، زردآلو، آلبالو وگونههایی از گردو، هلو، گلابی هست؛ شغل اهالی روستا بیشتر کشاورزی و تعداد محدودی هم در ادارات دولتی مشغول بکار هستند.
روستای خانهسر
روستای خانهسر یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان هرزندات شرقی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۰۶ نفر بودهاست.
روستای خلخال
روستای خلخال یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در بخش کشکسرای شهرستان مرند واقع شدهاست.همچنان با سیری در ایران همراه باشید تا با دیگر روستاهای مرند آشنا شوید.
روستای دارانداش
روستای دارانداش یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان هرزندات شرقی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۲۷ نفر بودهاست.
روستای درق
روستای درق یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان زنوزق بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۵۹ نفر بودهاست.
روستای درویشمحمد
روستای درویشمحمد یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در بخش کشکسرای شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۵۲۸ نفر بودهاست.
روستای دوگیجان
روستای دوگیجان، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان مرند در استان آذربایجان شرقی واقع شده است.این روستا در دهستان بناب (مرند) قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۸۹۵ نفر بودهاست.
روستای دولتآباد
روستای دولتآباد یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان دولتآباد بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. این دهستان که در حال تبدیل شدن به شهر است در حدود ۱۶۰۰۰ نفر جمعیت میباشد که بیش از نیمی از جمعیت آن بعلت اشتغال در شهرهای توابع و یا پایتخت ساکن میباشند. این دهستان دارای مناطق گردشگری خدادادی و باغات بسیاری میباشد. این دهستان با روستاهای ابرغان وهوجقان وبنگین و کوهناب و ساری تپه همسایه میباشد که همگی از توابع دولت آباد محسوب میشوند. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۸۶۴ نفر بودهاست.
روستای دیدهبان
روستای دیدهبان یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان میشاب شمالی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۶۷۷ نفر بودهاست.
روستای دیزج علیا
روستای دیزج علیا یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان میشاب شمالی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۷۵۲ نفر بودهاست.
روستای دیزج قربان
روستای دیزج قربان یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان هرزندات غربی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۹۵۷ نفر بودهاست.
روستای ذوالبین
روستای ذوالبین یکی از دهستان های استان آذربایجان شرقی است که در بخش یامچی بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست.
روستای روم قویوسی
روستای روم قویوسی یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان ذوالبین بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۳ نفر بودهاست.
روستای زال
روستای زال یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان هرزندات غربی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۴۵۳ نفر بودهاست.
روستای زرغان
روستای زرغان یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان بناب بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست.
روستای زمهریر
روستای زمهریر یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان زنوزق بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. روستای زمهریر در ۲۹ کیلومتری شهر مرند واقع شدهاست.روستای زمهریر از شمال با میزاب و میاب (مرند)، از جنوب با زنوز و درق (مرند)، از شرق با زنوزق و خانهسر و از غرب با چای هرزند همسایه است.از محصولات کشاورزی این روستا میتوان به سیب، زردآلو، آلو و گردو، گلابی، گندم اشاره کرد.اهالی ساکن در روستای زمهریر از طریق کشاورزی و دامداری تأمین معاش میکنند.
آب کشاورزی روستای زمهریر از چشمه قره بلاغ و آب آشامیدنی آن از ییلاق تأمین میگردد. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۰۷ نفر بودهاست.
روستای زنجیره
روستای زنجیره روستایی از توابع بخش کشکسرای شهرستان مرند در استان آذربایجان شرقی واقع شده است.این روستا در بخش کشکسرای قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۵۹۷ نفر بودهاست.
روستای زنوزق
روستای زنوزق یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان زنوزق بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. زنوزق از تاریخیترین روستاهای پلکانی ایران است که بین کوهها محصور گشته است و خانههایی دارد که به جا مانده از دوره صفوی است و همچنین قبرستان این روستا با سنگ قبرهای قدیمی، خود شاهدی بر قدمت روستاست.زنوزق یکی از روستاهای پلکانی استان آذربایجان شرقی است. زنوزق در کنار شهر زنوز در ۳۰ کیلومتری شمال غربی شهرستان مرند واقع است.
روستای زنوزق از نظر تقسیمات کشوری مرکز دهستان بوده که در فاصله ۵/۱ کیلومتری شهر زنوز قرار گرفته و۶ روستای این دهستان را شامل میگرد. این روستا از نظر وضعیت طبیعی روستای کوهستانی بوده وازشرق به کوههای سلطان سنجر، از غرب به روستای درق و از جنوب غرب به شهر زنوز محدود میشود و شمال آن را ناهمواریهای اطراف روستا فرا گرفتهاست. ارتفاع آن از سطح دریا حدود ۱۷۰۰ متر میباشد و منطقه در ۴۵ درجه و ۴۹ دقیقه طول شرقی و۳۸ درجه و ۴۵ دقیقه عرض شمالی قرار دارد.
زنوزق در کوهپایههای کوه قلعه واقع شدهاست و به همین دلیل هم به زنوزق یا «زنوز داغ» مشهور شده، یعنی زنوز کوهستانی و به مرور و در گویش عامیانه به زنوزاغ و زنوزق تبدیل گشته است.برای رفتن به «زنوزق» باید تبریز را پشت سر بگذارید و همین مسیر را تا شهر مرند ادامه دهید. در همین مسیر در میان باغات پربار و رنگارنگ، روستایی خودنمایی میکند که عنوان بزرگترین روستای پلکانی ایران را داراست؛ روستای «زنوزق.»
زنوزق از نظرآب و هوایی جزو مناطق سردسیر ایران محسوب میشود که دارای زمستانهای سرد طولانی و بهار و پاییز نسبتاً سرد و تابستانهای معتدل میباشد. حدود ۶ ماه از سال یخبندان است. متوسط میزان بارندگی سالیانه حدود ۹/۳۹۷ میلیمتر است. فروردین ماه با ۵/۶۷ میلیمتر بیشترین و مرداد ماه با ۶/۴ میلیمتر کمترین میزان بارندگی را دارند. میانگین دمای سالیانه ۷/۱۲ درجه سانتی گراد میباشد.
شکل روستا به صورت کوهپایهای بوده و خانهها به صورت پلکانی در کنار هم قرار گرفتهاند و بافت روستا یک بافت کاملاً متراکمی میباشد که این فرم روستا را میتوان دلیلی بر امنیت و دوری از خطرات منطقه در شکلگیری روستا نام برد.
آب آشامیدنی روستا از سه چشمه تأمین میشود که به یک منبع زمینی ۲۰۰ متر مکعبی هدایت گردیده وتوسط لوله کشی به داخل خانهها میرسد و بهطور میانگین هر روز ۴ ساعت قابل مصرف است.
اراضی کشاورزی روستا نیز از چشمه کلستیرکه دارای آب دائمی است و چند چشمه کوچک که هر کدام چند قطعه محدود از اراضی را آبیاری میکنند، تأمین میشود.بهطور کلی تفاوت عمدهای بین محلات شهری و روستایی وجود دارد و در محلات روستایی، مرکز محله و عناصر محلهای کمرنگتر میباشند. در روستای زنوزق چهار محله وجود دارد که به شرح زیر است:
۱) محله بدیر: این محله به سطح ۴۵۴۱۱متر مربع از شمال شرقی به محله سیدی و ازشمال غربی به محله آقابابا محدود میگردد. محله بدیر از غرب به گورستان روستا و از قسمت جنوب به باغات و زمینهای زراعی محدود میگردد.
۲) محله آقابابا: محله آقابابا ازشمال به ارتفاعات روستا که در قسمتی از این ارتفاعات نیز باغات وجود دارد محدود است. در قسمت شرقی و جنوبی این محله محلات سیدی و بدیر قرار دارند و در سطوح پایین دست به گورستان روستا محدود میگردد سطح این محله ۵۰۱۶۰متر مربع میباشد.
۳) محله سیدی: از شمال به محله آقابابا وازجهت شرقی به محله بدیرو قسمت نوسازمحله کده لر محدود میباشد. سطح محله سیدی ۸۰۸۵۵مترمربع میباشد.
۴) محله کوده لر: این محله را میتوان گفت که قسمت نوساز روستا بوده و در فاصلهای از هسته اولیهٔ روستا قرار گرفته و سطح ۱/۹۹۶۳۰ مترمربع را به خود اختصاص دادهاست.
بر اساس آمار خانه بهداشت روستای زنوزق از ۲۰۱۰ نفر جمعیت روستا ۱۰۴۳نفر مرد و ۹۶۷نفر را زنان روستا تشکیل میدهند در نتیجه نسبت جنسی در این روستا ۸/۱۰۷میباشد یعنی در مقابل هر ۱۰۰زن حدود۸/۱۰۷مرد موجود میباشد.
براساس آمار خانه بهداشت سال ۱۳۸۵ در روستای زنوزق از ۱۶۲۸ نفر جمعیت ۱۰ ساله و بالاتر حدود ۷۵۳ نفر یعنی ۴۶٪ از نظر اقتصادی فعال هستند.
تحلیل نتایج نمونه برداری کل جمعیت نمونهگیری شده (جامعه آماری) از ۴۸۸ نفر جامعهٔ اماری افراد بالای ۱۰ سال ۴۳۴ نفر یعنی ۹/۸۸٪ را افراد فعال اقتصادی تشکیل میدهند. جمعیت فعال اقتصادی آن مشتمل بر ۴۶ نفر بیکار در جستجوی کار و ۱۰۳ نفر شاغل همچنین جمعیت غیرفعال اقتصادی آن را ۱۳۹ نفر محصّل و ۱۲۳ نفر خانهدار تشکیل میدهند.
از تعداد ۱۰۳ نفر شاغلان ۲۲ نفر آنها دارای دو شغل هستند که فروشندگانی که به کارهای کشاورزی و کارگری میپردازند یا کشاورزانی که به خاطر کوتاه بودن دورهٔ کار کشاورزی به کارگری و واسطه گری میپردازند، را شامل میشود. ۶۸ (۶۶٪) نفر از شاغلین در خود روستا کار میکنند ۱۴ نفر، ۵/۱۳٪ در شهرزنوز که اکثراً کارگرند یا در حمل ونقل بار و مسافر مشغول اند و ۷ نفر در شهر مرند ۷/۶٪ در حمل ونقل و فروشندگی مشغول به کارند.
روستای ساریتپه
روستای ساریتپه یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان دولتآباد بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست.
روستای سرخه
روستای سرخه یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در بخش کشکسرای شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۷۶ نفر بودهاست.
روستای سگبان
روستای سیوان یا سگبان ، روستایی از توابع ما بین صوفیان ومرنددربخش مرکزی شهرستان مرند در استان آذربایجان شرقی واقع شده است.این روستا در دهستان میشاب شمالی قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۳۱ نفر (۱۰۴خانوار) بودهاست.
روستای سیدلو
روستای سیدلو یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در بخش کشکسرای شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۲۲۷ نفر بودهاست.
روستای شامقلوی سفلی
روستای شامقلوی سفلییا شامقلی سفلی یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان یکانات بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست. بیشتر ساکنان آن بدلایل مختلف از روستا مهاجرت کردهاند. بسیاری از اهالی این روستا به ترتیب در شهرهای شیراز، ارومیه، تبریز، خوی و مرند ساکن هستند.این روستا دارای دو کهریز در سمت غرب خود میباشد ۱- حاجی تغی کهریزی، زمینهای پای این کهریز به کشت یونجه و گندم اختصاص داده شده است، ۲_قانلی کهریز، اکنون این کهریز به دلیل لای روبی نشدن کمآب شده، و زمینهای پای این کهریز به کشت. دیم اختصاص داده میشود
روستای شوردرق
روستای شوردرق یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان میشاب شمالی بخش مرکزی واقع شدهاست. یکی از بهترین روستاهای آذربایجان شرقی روستای شوردرق است.شوردرق از روستاهای دهستان میشاب و از اطراف روستای یام است. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۲۲۹ نفر بودهاست.
روستای عربکهریز
روستای عربکهریز یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان یکانات بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۶ نفر بودهاست.
روستای عریانتپه
روستای عریانتپه یا آیران دیبی یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان هرزندات غربی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست.این روستا یکی از روستاهای شهرستان مرند میباشد. فاصله ی این روستا از مرکز شهر حدود ۳۵ کیلومتر و از جاده ی بینالمللی مرند-جلفا حدود ۲ کیلومتر میباشد. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۵۲۴ نفر بودهاست.
روستای عیشآباد
روستای عیشآباد (ایش اوبا) یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان میشاب شمالی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. عیشآباد در ۱۹ کیلومتری شهرستان مرند در دامنه کوه میشاب واقع است. مردم آن آذربایجانی و مسلمان شیعه هستند. شهرت این روستا بیشتر به خاطر همجواری با رودخانه و آبشار عیشآباد است که یکی از مناظر زیبای طبیعی آذربایجان شرقی محسوب میشود.
روستای فارفار
روستای فارفار یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان ذوالبین بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست.این روستا از شمال به باروج و از جنوب به جاده بین المللی تبریز ـ بازرگان و از مشرق به اربطان، از مغرب به روستای یالقوز آغاج و از شمال غربی به شهر یامچی محدود می شود. ارتفاع این روستا از سطح دریا ۱۲۰۰ متر می باشد. طول دورة یخبندان ۱۲۰ روز که از اواخر آذرماه شروع و اواخر فروردین ماه پایان می یابد. بارش سالانه حدود ۳۰۰ میلیمتر باران و ۲ متر برف است. این روستا جلگه ای است. وسعت اراضی آبی آن ۲۰۰ هکتار و مراتع طبیعی آن ۱۰ هکتار است. جمعیت این روستا ۷۲۳ نفر و تعداد خانوار آن ۱۸۸ است.فاصله آن تا شهر یامچی حدود ۵ کیلومتر است.
قدمت و طوایف فارفار
پس از نادرشاه افشار در مرند و بخش یامچی، طایفه یکانلو ساکن و صاحب کار شده اند. آنها در صحرای روستای باروج و در نزدیکی روستای فارفار امروزی شهرکی با کاروانسراها و مسجد و امکانات دیگر ساخته بودند. به نظر می رسد که سنگ بنای روستای فارفار در این دوره گذاشته شده باشد. (یعنی در سالهای ۱۲۱۰ الی ۱۲۱۷ هـ.ق) هر چند خاندان دنبلی، این شهرک را ویران نمودند ولی تیره ای از طایفه یکانلو در آن ماندگار شده اند. این تیره اسدلو نام دارد. طایفه دیگر فارفار به نام ححمو Hohmo از منطقه شبستر به این روستا مهاجرت نموده اند. و با طایفه اسدلو روابط بسیار نزدیکی دارند. ححمو در فارسی حکمی تلفظ می شود. طوایف دیگر فارفار “شیر محمدلو و ملاعلی لو می باشند.
روستای کنونی فارفار را باید فارفار جدید نامید چرا که بنای قدیمی فارفار در فاصله ۲ کیلومتری روستای امروزی در شرق آن قرار گرفته بود. آثاری از فارفار قدیم شامل آجرهای سفالی و دیوارهای فرو ریخته دیده می شود. سینه به سینه نقل شده است که به دلیل پیدایش عقرب سیاه و مرگ چند نفر از روستائیان مجبور به ترک آن شده و روستای فارفار جدید را در فاصله ۲ کیلومتری غرب آن بنا نموده اند.
قنات ها و چشمه های قدیمی فارفار
برخی از قنات ها و چشمه های قدیمی فارفار عبارتند از : ۱- رضا بیگ ۲- حاجی سلطان ۳- شانس آباد ۴- صبر آباد ۵- حاجی محمدعلی ۶- کد .
وجه تسمیه فارفار
در مورد وجه تسمیه فارفار نظر قطعی نمی توان داد. به نظر می رسد این کلمه در زمان ثبت روستا از کلمة دیگری که مشابه آن بوده اخذ شده باشد؛ چرا که در گویش محلی به آن پَی پَی pay-pay گفته می شود. تغییر حرف «پ» به «ف» در زبان فارسی رایج است. پارپار در زبان ترکی به معنای بسیار براق و درخشان است. پای ـ پای نیز در زبان ترکی به معنای قطعه قطعه و تقسیم شده می باشد. پای نیز به معنای سهم می باشد. با توجه به تغییر کلمه «ر» به «ی» در زبان ترکی چنانکه این کلمه را یک کلمه فارسی فرض کنیم پرپر در لغت به صدا یا حالت پر زدن پرنده اطلاق می شود.کلمه پَر معنای دیگری نیز دارد و آن به کنار یا کنارة یک مکان گفته می شود پار پار در فارسی به قطعه قطعه و به لباس پاره پاره و چرم دباغی شده نیز اطلاق می شود.
در مورد وجه تسمیه این روستا افراد مسن روستا به دو موضوع اشاره نمودند.
الف) فارفار در لغت به موش صحرایی اشاره دارد؛ چون در مزارع این روستا موش صحرایی بسیار زیاد دیده می شود.
ب) فارفار به فوران و جهش آب اشاره دارد. در این روستا با اندکی حفاری زمین، می توان به آب دست یافت.
فارفار دارای دو مسجد قدیمی می باشد که بنای آنا به طایفه خانلار (یکانلو) نسبت می دهند. فارفار زادگاه علمای زیادی است که از آن جمله آخوند ملاعلی فارفاری و شیخ عبدالله منطقی فارفار که موسس مدرسه دینیه در سلماس است، می باشد . آخوند ملاعلی فارفاری در اواخر دوره قاجار می زیست و صاحب باغی بزرگ بوده است که بیشتر میوه های آنرا به فقرا می بخشیده است. در طی سالهای اخیر شیخ علی منطقی فارفار فرزند حاج شیخ عبدالله منطقی فارفار خیر و روحانی بنام در این منطقه خدمات شایانی در راستای جاده سازی و گاز وآب و برق کشی روستاهای منطقه مرند و جلفا انجام داده است. فارفار زادگاه خانم رقیه منطقی فارفار فرزند حاج شیخ علی منطقی و نوه حاج شیخ عبدالله نیز می باشد که در دوره های اخیر از نامزدهای مطرح مجلس شورای اسلامی مرند و جلفا محسوب می شدند. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۷۲۳ نفر بودهاست.
روستای قاپولوخ
روستای قاپولوخ یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در بخش کشکسرای شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۵۴۸ نفر بودهاست.
روستای قراجه فیضاله
روستای قراجه فیضاله یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان زنجیره بخش کشکسرای شهرستان مرند و در همسایه گی روستاهای قراجه محمد (در شرق) و ارسی (در غرب) واقع شده است.طبق آن چه بین مردم مصطلح شده و بیشتر به افسانه شبیه است: دو برادر بودند، به نامهای محمد و فیض اله، که بعد از جدایی و تقسیم ماترکهٔ پدر، هر یک برای خود محلی برگزید و نام خود بر آن نهاد. این گونه قراجه فیض اله و همسایهٔ شرقی آن (قراجه محمد) پدید آمدند، در سالیانی که هرگز کسی آن را به یاد نمیآورد اما از اسامی آن بر میآید که تشکیل این دو روستا به بعد از نفوذ اسلام در ایران بر میگردد مگر آن که گفته شود اسامی هر دو روستا تغییر یافته است. گرچه، بعضی را نظر بر این است که تاریخچهٔ این دو روستا به پیش از میلاد برمی گردد.جمعیت روستادر حدود ۲۵۰۰ نفر بوده و شغل اهالی آن دامداری، کشاورزی و قالی بافی میباشد.
روستای قراجه محمد
روستای قراجه محمد یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در [بخش کشکسرای] شهرستان مرند واقع شدهاست.قراجه محمد روستایی با باغهای زرد آلو و مزارعی که محصول اصلی آن را عمدتاً آفتابگردان و گندم تشکیل میدهد در ۲۰ کیلو متری غرب مرند مشرب به کوه ۳۱۵۰ متری علمدار قرار داد. تاریخ تشکیل روستا بنا به یافتههای باستان شناسی به ۲۰۰۰ پ ش میلاد میرسد (قدمت گذاری آثار ۱۳۸۸)که آثار بدست آمده در شمال شرقی روستا در تپهای کنار رودخانه زیلبیر چای عمدتاً سفال- آبگینهُ- استخوان انسان (خاکستر )و.. میباشد. روستا با طبیعتی بکر در فصول غیراز زمستان پتانسیلهای قوی ای بر ارائه یک تعطیلات به شما عرضه خواهد کرد.
شمار خانوار سال ۱۳۹۰ :۴۲۰ خانوار …..جمعیت:۲۲۵۰
شغل اکثر اهالی کشاورزی یا دیگر شغلها را شامل می گردد.تولیدات : محصولات کشاورزی : بیشترین تولید آفتابگردان در سطح شهرستان -محصولات لبنی -شیر پاستوریزه (ارسالی به کارخانجات فراوری)-محصولات باغی -تولید مصالح ساختمانی(تیرچه بلوک و..)
روستای قرخلار
روستای قرخلار یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در [بخش کشکسرای] شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۴۴ نفر بودهاست.
روستای قرمزیقشلاق
روستای قرمزیقشلاق یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در [بخش کشکسرای] شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۶۶۰ نفر بودهاست.
روستای قرهبلاغ
روستای قرهبلاغ یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان هرزندات غربی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. این روستا ۸۳ نفر جمعیت دارد،شغل مردم این روستا دامداری وکشاورزی می باشد.این روستا از اطراف به وسیله کوهها محصور گردیده ویک روستای پای کوهی محسوب میشود.مردم این روستابسیار خونگرم ومهمان نواز می باشند.این روستا به جهت دسترسی آسان به جاده بین المللی وشهرستان های مرند،جلفا وهادیشهر از موقعیت بسیار خوب جغرافیایی برخوردار می باشد. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۳۲ نفر بودهاست.
روستای قرهتپه
روستای قرهتپه یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان هرزندات شرقی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. این روستا تا ده سال پیش پر رونق بود ولی به دلیل خشکسالیهای مداوم مردم این روستا به شهر مرند مهاجرت کردند. در حال حاضر در این روستا جمعیتی در حدود ۵۰ خانوار زندگی میکنند. البته در سالهای اخیر کشاورزی رونق یافتهاست و مردم از شهر هم برای کشاورزی به این روستا آمدهاند. از مناطق زیبای آن میتوان به سد خاچکی و دیزه باشی اشاره کرد. کوه قره تپه که نام روستا به ان مشهور شده تنها کوه در منطقه است که بر خلاف سایر کوهها تمام سنگ است و گویا در زمانهای قدیم به عنوان قلعه استفاده شده و مردم ده به کوه پناه میبردند و دیوارهای آن مشهود است و چون این کوه از اتشفشان تشکیل شده در قله ان چاهی است که به مرور زمان دهانه آن مسدود شده است و بالای کوه چشم انداز زیبایی دارد.
روستای قلندر
روستای قلندر یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان ذوالبین بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست.همچنان با سیری در ایران همراه باشید تا با دیگر روستاهای مرند آشنا شوید.
روستای قمیشآغل
روستای قمیشآغل یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان ذوالبین بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست.این روستا از مشرق به روستای گلّه بان و از مغرب به قوش قریه و از شمال به یکان علیا و از جنوب به ارسی محدود میشود. ارتباط این روستا با شهر یامچی از طریق جاده گله بان میباشد و مسیر جاده خاکی دیگری نیز برای اتصال به شهر کشکسرای از روستای ارسی داراست. ارتفاع آن ۱۱۲۰ متر میباشد. طول دورة یخبندان حدود ۱۲۰ روز که از اواخر آذر ماه شروع و در اواخر فروردین ماه پایان مییابد. میزان بارش سالانه ۳۰۰ میلیمتر باران و ۲ متر برف است. اکثریت آنها دامدارند. اراضی آبی آن ۱۰۰ هکتار و اراضی دیم آن ۸۰ هکتار وسعت دارد. وسعت مراتع طبیعی آن ۱۰۰ هکتار است.
قدمت، طوایف و وجه تسمیه
از سابقه تشکیل این روستا بیش از ۱۵۰ سال نمیگذرد؛ چرا که مردم این روستا جزء عشایر کوچنده محسوب میشدند. ییلاق آنها منطقه کلاخور ورزقان محسوب میشد و برای قشلاق به این روستا میآمدند تا اینکه تصمیم میگیرند برای همیشه در این قشلاق ماندگار شوند. این روستا از سه طایفه اینانلو، شاهسون و قجر (قاجار) تشکیل یافتهاست. گویش این طوایف با وجود نزدیکی به گله بان به هیچ وجه شباهتی به گویش گلوانی ندارد. مردم این روستا در ۵ ناحیه متمرکز شدهاند، که مهمترین آنها اطراف مسجد و میدان روستا میباشد.در مورد وجه تسمیه روستای قمیش آغل باید گفت که این روستا چون به عنوان قشلاق عشایر بوده دامداری در آن رواج داشتهاست. این قشلاق دارای آب و آبگیر بوده و در کنار آن درخت و نیزار بسیار می روئیده است. این نیها که در ترکی به آن قمیش گفته میشود در ساخت حصار مورد استفاده قرار میگرفت و در این حصارها آغل ساخته و اقدام به نگهداری دام مینمودند. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۸۳۳ نفر بودهاست.
روستای قوش قیهسی
روستای قوش قیهسی یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان ذوالبین بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۴۷ نفر بودهاست.
روستای قینر
روستای قینر یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان بناب بخش مرکزی شهرستان مرند و در ۴۰ کیلومتری شهرستان مرند و ۵۴ کیلومتری شهر تبریز واقع شدهاست.نام این روستا در زبان ترکی به معنای «جوشان» است و گفته می شود جوشش و بیرون آمدن آب برف های ارتفاعات بالا دست «قینر» در رودخانه جاری روستا، وجه تسمیه این نامگذاری است.روستای قینر در ۳۴ کیلومتری شمال شرق مرند و در مرز بین این شهرستان و شهرستان ورزقان قرار دارد. در واقع «قینر»، آخرین روستای حوزه استحفاظی مرند در شمال شرق این شهرستان است و ضلع شمالی گردنه معروف و برف گیر آن با دسترسی به روستاهای «طرزم» «ارزیل» و «گول آخیر» در محدوده ورزقان و قره داغ جای می گیرد.
بر اساس آنچه که معمرین روستا به نقل از نیاکان خود نقل می کنند، قدمت «قینر» به ۳۰۰ سال قبل می رسد و ساکنان اولیه آن جمعی از اعضای خانواده های منتسب به اجتماعات عشایری آذربایجان از قبیل «حاجی علیلو»، «حسنکلو» و … بوده اند که به تدریج در این محل جمع آمده و روستای فعلی را بنیان گذاشته اند. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۴۳۵ نفر بودهاست.
روستای کراب
روستای کرآب (به زبان محلی کروو) یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان هرزندات غربی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. این روستا در ۴۲ کیلومتری شمال غرب شهرستان مرند و ۱۳ کیلومتری جنوب غربی منطقه آزاد ارس واقع است و از لحاظ موقعیت و همجواری با روستاهای اطراف آن را میتوان از جهت جنوب با روستای گلین قیه و از جهت شمال با روستای پیراسحاق و کوههای هادیشهر و از جهت غرب با روستای ینگجه سادات و از جهت شرق با روستای زال همسایه به شمار آورد.
روستای کندلج
روستای کُندلَج یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان میشاب شمالی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست.از روستاهای بسیار خوش آب و هوای مرند بهشمار میرود و تابستانهای معتدل و زمستانهای نسبتاً سرد دارد. انواع درختان میوه و انواع سبزی در آن یافت میشود. از جمله میتوان به زردآلو، سیب، گلابی، گردو، گیلاس، آلبالو و آلوچه اشاره کرد. در سالیان اخیر باغات سرسبز و ویلاهای این روستا تبدیل به تفرجگاه بسیاری از مردم از جمله مردم مرند و تبریز شدهاست.
سابق بر این کندلج دارای ایستگاه راهآهن بوده ولی سالیان متمادی است که این ایستگاه متروکه شده و از آن استفادهای نمیشود. طبق آمار مرکز اطلاعات و آمار فرمانداری مرند روستای کندلج طبق سرشماری سال ۱۳۸۵ دارای بیش از ۶۰۰ خانوار میباشد؛ و جمعیت کل آن حدوداً ۲۰۲۵ نفر است. (در حال حاضر ۳۵۰۰نفر).۱۰۱۰ نفر این جمعیت را مردان و ۱۰۱۵ نفر آن را زنان تشکیل میدهند. تعداد افراد باسواد ۱۳۹۷ نفر است.
موقعیت جغرافیایی: روستای کندلج مرکز دهستان میشاب شمالی است که از بخش مرکزی شهرستان مرند بهشمار میرود. از شمال به شهرستان مرند و از جنوب به رشتهکوههای میشو و از غرب به روستای گلجار و از شرق به روستای ملایوسف منتهی میشود. از لحاظ مساحت و وسعت باغها و زمینهای زراعی بسیار وسیعتر از روستاهای اطراف خود است.
عمدهترین قناتهای کندلج عبارتند از:
خان کهریزی، منتج، کاظمآباد، درنجی، محراب، حسن بیگ، بالا کهریز، حسین آقا، الصلوات، کور کهریز، ممد کهریزی و…
مکانهای تفریحی وگردشگری:
از جمله مکانهای تفریحی وگردشی که در سیزدهبدر هر سال و ایام تابستان افراد بسیاری را از شهرهای مرند و تبریز و… به این روستا میکشاند عبارتند از:
محراب باشی، گزین چیمنی، درنجی باشی، کاظمآباد کهریزی، ارباب باغی، حاج حسن یئری، حسن بی، منتش باشی، امامزاده و سد شهید کلانتری که متأسفانه به دلیل ناآگاهی مردم وبیکفایتی شوراهای محترم در زمان احداث، این سد در حاصلخیزترین زمینهای کشاورزی کندلج ایجاد شدهاست و جالب این است که آب این سد هیچکدام از زمینهای کشاورزی کندلج را پوشش نمیدهد و چون جاده «انامق» از کنار آن میگذرد متأسفانه به جای اینکه به سد کندلج مشهور شود به سد انامق مشهور شدهاست.
از جمله رودهای سیلابی که در فصلهای بارش باران از کوههای میشو و قرهقوم سرچشمه میگیرند و از این روستا میگذرند عبارتند از: قاباق چای و دالی چای که عمدتاً سیلابها از دالی چای میگذرند و وارد مرند میشوند.
روستای کوهکمر
روستای کوهکمر یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان زنوزق بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۸۶۱ نفر بودهاست.
روستای کوهناب
روستای کوهناب یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان دولتآباد بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست.
روستای گزافر
روستای گزافر یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در بخش کشکسرای شهرستان مرند واقع شدهاست.این روستا که در فاصله ۳۰ کیلومتری شهرستان مرند قرار گرفتهاست، از سمت غرب با روستای زنجیره، از سمت شرق با روستای قرمزیقشلاق، از سمت شمال با روستای قمیشآغل و از سمت جنوب با شهرستان تسوج همسایه میباشد.بر اساس آمار سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۰ تعداد خانوار این روستا بالغ بر ۲۰۲ خانوار و ۷۳۰ نفر جمعیت بوده که اکنون با گذشت چند سال تعداد جمعیت این روستا نزدیک به ۱۰۰۰ نفر میباشد.از ویژگیهای این روستا اگر بخواهیم به چند مورد اشاره کنیم ابتدا باید به چشمههای آب معدنی این روستا باید اشاره کرد که در شهرستان مرند و روستاهای همجوار زبانزد میباشد. جذب مسافران از سایر مناطق بخاطر مناظر زیبا و دیدنی بخصوص در فصل بهار از دیگر ویژگیهای این روستا میباشد.
روستای گلجار
روستای گلجار یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان میشاب شمالی بخش مرکزی شهرستان مرند (در ۱۲ کیلومتری شهرستان مرند) واقع شدهاست.مردم آن کشاورزی و دامداری میکنند و در زمستان به کار قالی بافی می پردازند . در حدود ۱۸۰ خانوار و ۷۵۰ نفر جمعیت دارد . دارای باغات زردآلو و گردو میباشد.
روستای گلزار
روستای گلزار یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان ذوالبین بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست.نام واقعی این روستا گلعذار است که به اشتباه آنرا گل زار می نامند. این روستا از شمال و مشرق به خط راه آهن، از جنوب غربی به باروج، از جنوب به اربطان و از شمال غربی به تازه کند آخوند و لیوار و از جنوب شرقی به مرند محدود می شود.نام این روستا به علت شباهت تلفظی با روستای گلجار بخش مرکزی مرند اشتباه گرفته می شود.
طول دورة یخبندان ۱۲۰ روز که از آذرماه شروع، و در فروردین ماه پایان می یابد. میزان بارش سالانه آن ۲۵۰ میلی متر باران و یک متر برف است. مقدار اراضی آبی ۴۰۰ هکتار و اراضی دیم آن ۱۰۰ هکتار است. در این روستا دو قنات قدیمی به نامهای بیوک و شور وجود داشته است. ارتباط این روستا با یامچی از طریق اربطان می باشد.نام این روستا از دو کلمه گل و عذار تشکیل شده است. عذار در لغت به معنای چهره می باشد. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۵۵ نفر بودهاست.
روستای گلهبان
روستای گلهبان یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان ذوالبین بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست. جمعیت این روستا بیش از ۴۰۰۰ نفر میباشد. تاریخچه روستا به حدودا ۳۰۰سال پیش قدمت برمی گردد. شغل اصلی مردمان این دیار کشاورزی ودامپروری وجدیدا کامیونداری بوده ومشکل اصلی این روستا کم آبی مراتع وآب آشامیدنی میباشد.دارای دومسجد بزرگ ویک حسینیه وچهار مدرسه ویک سالن ورزشی مجهز وزمین چمن مصنوعی می باشد.فوتبال وفوتسال گلوان دارای پیشینه ای موفق درسطح شهرستان مرند بوده وجوانانی علاقه مند به ورزش درآن بوفور یافت میشود. زردآلو ویونجه گلوان معروف میباشد.کوه دمیرلی، چشمه کهلیک بلاغی، سنگ علی داشی ورودخانه فصلی گوبی از اماکن دیدنی بشمار می روند.بگواهی تاریخدانان مرند نام گله بان فارسی شده گلوان میباشد که برگرفته از اصالتی از کوچنده بودن از وان ترکیه را دارد.ومردم این دیار اصالتی ترکیه ای دارند. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۰۴۲نفر بودهاست.
روستای گلینقیه
روستای گلینقیه (گَلَن قَیه) یکی از روستاهای آذربایجان شرقی است که در دهستان هرزندات غربی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. مردم این روستا اکنون به زبان ترکی سخن میگویند. در وجه تسمیه این منطقه دیدگاه های مختلفی وجود دارد، اما با توجه به ویژگی های جغرافیایی منطقه، به نظر میرسد گَلَن قَیه به واقعیت نزدیک تر باشد، در فرهنگ لغت دکتر بهزادی، قیه(به ترکی: قایا) یعنی صخره و گلن یعنی در حال آمدن، با توجه به وجود صخره ای در سمت شمال روستا و سنگ های عظیم الجثه آن که در حال افتادن هستند، این وجه تسمیه مناسب است.مردم این روستا اکنون به زبان ترکی سخن میگویند. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۵۰۰۰ نفر بودهاست.
روستای گوشهدرق
روستای گوشهدرق یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان بناب بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست.
روستای لیوار
روستای لیوار یکی از معروفترین و قدیمیترین روستاهای بخش یامچی لیوار است. این روستا در یک دشت وسیع قرار گرفتهاست. قسمت لیوار بالا در ناحیة کوهستانی تأسیس گردیدهاست. این روستا از مشرق به روستای تازه کند آخوند، از شمال شرقی به روستای چرچر، و از جنوب غربی به یامچی محدود شدهاست. رویهم رفته لیوار آب و هوای معتدلی دارد. طول دوره یخبندان آن ۱۰۰ روز است که از اواخر آذر شروع و در فروردین پایان مییابد. گاهی بارش تگرگ در آن دیده میشود. میزان باران سالیانه ۳۵۰ میلیمتر و برف سالیانه حدود ۹۰ سانتیمتر است. وسعت اراضی آبی آن ۳۰۰ هکتار است. در گذشته کشت پنبه در آن بسیار متداول بوده و محصول عالی داشتهاست.
قدمت وجه تسمیه لیوار
لیوار یکی از قدیمیترین آبادیهای مرند محسوب میشود. چنانکه فضلالله همدانی وقتی از منطقه مرند سخن به میان میآورد تنها به ذکر نام چند قریه اکتفا میکند که از جمله زنوز، جواش، هرزند و لیوار است. از متن کتاب وقف نامه ربع رشیدی مربوط به رشیدالدین فضلالله همدانی بر میآید که این روستا در مسیر جاده ارتباطی واقع بودهاست. در این کتاب شارع (راه اصلی) بین قریه لیوار و مزرعه خرمشاه ذکر شدهاست. وجود کول خانهها در لیوار نشانگر آثار تمدن ایرانی دورههای ماد است. در قبرستان این روستا قرچهای سنگی وجود داشتهاست.
لیوار (لووار) یکی از طوایف قدیمی ترکی است که از بازماندگان امپراتوری سوار ترک میباشند.در لغتنامه دهخدا در مورد کلمة لیو چنین آمدهاست: «یکی از نامهای خورشید است (برهان) از نامهای نیراعظم (جهانگیری)، آفتاب ای ساقی مه روی در انداز و مرا ده زان می که زرش مادرش و لیوش پدر آمد». این روستا زادگاه عارف و شاعر دوره اواخرقاجارواوایل پهلوی ملاباقر لیواری است. مقبره این شاعر در قبرستان قدیمی قرار دارد. لیوار دارای مردمانی شجاع و دلیر است. در این روستا بیشترین مهاجرت دهستان ذوالبین صورت گرفتهاست. لیواریهای مهاجر اکنون در مناطق مختلف کرج از جمله فردیس وحصارک کرج مقیم شدهاند و محلهای برای خود پدیدآوردهاند. آنها در این شهر مسجد با شکوهی دایر نمودهاند. در بندرعباس نیز مهاجران لیواری سکنی دارند.
چشمهها و قناتهای قدیمی لیوار
برخی از چشمهها و قناتهای قدیمی لیوار عبارتند از: ۱- آغچشمه ۲- آل چاپان (آل چوپان) ۳- حاجی محمد ۴-کهریز ۵- توی قوران ۶- دوازده چارک ۷- قره کهریز در مورد وجه تسمیه چشمه آل چاپان باید گفت که دولت آل چوپان بعد از ایلخانان در منطقه آذربایجان به وجود آمدهاست. این دولت مصادف با دولت سربداران در خراسان بودهاست.
طوایف لیوار
لیوار از ۱۰ طایفه بزرگ تشکیل یافتهاست که عبارتند از: ۱- کلب خانلو (کربلایی خانلو) ۲- ترمحمدلو ۳- یدی ایل لو ۴- حاج علی رضا لو ۵- بابادایی لو (بابا داغ لو) ۶- قاضی خانلو ۷- دورسانلو ۸- فرج لو ۹- کزاز لو ۱۰-یارمحمدلو. به قولی طایفه کزازلو از زنجان به این منطقه کوچ نمودهاند. علاوه بر آن طایفه باباداغ لو از قره باغ جمهوری آذربایجان به این منطقه کوچ کردهاند. شعبهای از این طایفه به زنجان مهاجرت کردهاند. شعبهای از طایفه ترمحمدلو به یامچی مهاجرت کرده و طایفه صادقلو را پدیدآورده که در محله کیخالی زندگی میکنند.
برگی از تاریخ معاصر لیوار (تسخیر ادارة نظمیة مرند توسط تفنگچیان لیواری)
همزمان با جنگ جهانی دوم و حضور نیروهای روسی در آذربایجان نظم امور کشور به هم خورده و آشفتگی کشور را فرا گرفته بود. در منطقه مرند نیز آشفتگیهایی پدید آمد. از مهمترین آنها تسخیر ادارة نظمیه مرند توسط تفنگچیان لیواری به تحریک و تشویق نیروهای روسی بودهاست. ماجرا از آنجا آغاز شد که چند نفر از ریش سفیدان طوایف لیوار بر عوارض تعیین شده بر دانههای گرچک ـ که توسط چهار پایان برای فروش به مرند برده میشد ـ به علت تبعیض در این عوارض، معترض بودند؛ ولی نه تنها به اعتراض آنها رسیدگی نشد بلکه معترضان به زندان افتادند. خبر زندانی شدن آنها موجب جریحه دار شدن احساسات لیواریها شد. به این جهت آنها تصمیم میگیرند که سران خود را از زندان آزاد کنند. آنها ادارة نظمیة مرند را اشغال و سران خود را آزاد میکنند. ماجرا به همینجا ختم نمیشود. قوای کمکی از مرکز رسیده و شورشیان را در روستا به گلوله میبندند. در این درگیری ۸ نفر جان باخته و چندین نفر زخمی میشوند. پس از سرکوب شورشیان و با ادامه حضور نیروهای روس و فعال شدن حزب دمکرات برخی از لیواریها که سابقه بی رحمیهای مأموران دولتی را به چشم دیده بودند به این حزب ملحق شدند. آنها تحت نفوذ فردی به نام لطفعلی نایب قرار داشتند؛ ولی سیستم قبیلهای و رقابتهای بین آنها فعالیتهای حزب را در لیوار به تسویه حسابهای شخصی و قومی کشانید؛ به این جهت فعالیت اعضاء محدود شد و برخی به زندان محکوم شدند. پس از شکست حزب برخی از لیواریهای عضو حزب به آن طرف ارس فرار نمودند و بسیاری با تعهد رسمی کتبی، آزاد شدند. اقدامات اعضاء حزب در لیوار مهاجرت بسیاری از لیواریها را به روستاهای اطراف و یامچی باعث شده بود.
تقدیس طبیعت در فرهنگ مردم لیوار
با توجه به قدمت این روستا و قرار گرفتن در یک منطقه ویژه طبیعی، هنوز هم رگههایی از تقدیس طبیعت در فرهنگ مردم لیوار دیده میشود؛ و یکی از جلوههای جالب توجه آن تقدیس تکه سنگی به نام قازان قریه است. “افسانهای میگوید که این سنگ در حقیقن زن حاملهای بودهاست که دست پسر کوچکتر خود را گرفته و ظرفی نیز بر سر داشتهاست. اشرار از دور میرسند و او برای در امان ماندن، از خدا میخواهد که آنها را به سنگ تبدیل کند! قازان در ترکی به ظرف فلزی اطلاق میشود که از آن برای پختن غذا در مراسم بهره میگیرند. مردم لیوار از قدیم در روزهای پنجشنبه در کنار این سنگ چراغ و شمع روشن مینمودند و برای آن نذر میکردند. در پایین این سنگ دره گزل تخته قرار دارد.
مزارع آبی لیواریها در شرق روستا و در همسایگی باروج میباشد. آنها در فصل کشت و درو به باغات و مزارع خود کوچ میکردند. عدهای از آنها پس از انقلاب تصمیم گرفتند برای همیشه در باغات خود سکنی گزینند؛ به این طریق سنگ بنای روستای لیوار جدید (لیوار پایین) گذاشته شد. این روستا بعدها توسط جهاد سازندگی به عنوان روستای جدید ثبت گردید. راه این روستا از طریق روستای باروج میباشد.
مهاجران لیواری در سایر شهرها
همچنین بعد از دههٔ ۷۰ روند مهاجرت ساکنان لیوار به شهرستان کرج رو به افزایش یافت بهطوریکه اکثراً به تجارت و سازندگی روی آوردند که میتوان گفت وضع معیشتی آنها خوب شده و از نکات بارز میتوان به حضور لیواریهای مقیم استان البرز به ویژه در کلان شهر کرج اشاره کرد بهطوریکه در غرب و جنوب کرج دو بنا به نام هیئت قمر بنی هاشم در منطقه حصارک و هیئت حضرت ابوالفضل در منطقه فردیس درست کردهاند تا در مراسم و مناسبتها دور هم جمع شوند.
مجتمع کورههای آجرپزی
مجتمع کوره های اجرپزی (مرند)، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان مرند در استان آذربایجان شرقی واقع شده است. این روستا در دهستان دولتآباد قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۲۸۵ نفر (۷۱خانوار) بودهاست.
روستای مجیدآباد
روستای مجیدآباد یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان بناب بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱۰۱ نفر بودهاست.
روستای محبوبآباد
روستای محبوبآباد یک روستا در ایران است که در دهستان میشاب شمالی واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۲۶۶ نفر بودهاست.
روستای مرکید
روستای مرکید یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان ذوالبین بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست. بر اساس آمار سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا بالغ بر ۳,۱۰۴ نفر میباشد.یکی از بزرگترین روستاهای بخش یامچی مرکیت میباشد که در تداول به مرکید معروف شدهاست. مرکید منطقه ای جلگه ای است که ارتفاع آن ۱۴۰۰ متر میباشد. این روستا از شمال به یامچی، از شمال غربی به حصار یامچی، از جنوب شرقی به یالقوز آغاج و از جنوب غربی به درویش محمد محدود است.طول دورة یخبندان آن حدود ۱۰۰ روز که از اواخر آذرماه شروع و اوایل فروردین ماه پایان مییابد. میزان باران سالیانة آن ۲۰۰ میلیمتر و برف سالیانه آن ۲ متر تخمین زده میشود. وسعت اراضی آبی آن ۷۰۰ هکتار و اراضی دیمی ۱۵۰ هکتار میباشد.
قدمت
از نظر تاریخی این روستا اهمیت زیادی دارد. چرا که تپههای باستانی شیرین شهر که در تداول محلی به شیریناسر معروف شدهاند در این روستا واقع شدهاند. قبرستان این روستا نیز قدیمی بوده و قوچهای سنگی در آن وجود داشتهاست.
قناتها و چشمههای قدیمی مرکید
برخی از قناتها و چشمههای قدیی مرکید عبارتند از: ۱-لیلی ۲- قمیش دره ۳- قدی ۴- عباسآباد ۵- تپه ۶- گبی (سامی آباد)
روستای مرکید خرابهسی
روستای مرکید خرابهسی یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان ذوالبین بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۵۵ نفر بودهاست.
روستای مغولو
روستای مغولو یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان یکانات بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست. این روستا طی پنج سال اخیر در حال نو سازی توسط اهالی روستا هست.
روستای ملا یحیی
روستای روستای ملایحیی که با نام نوجهدهدرق نیز شناخته میشود، از روستاهای استان آذربایجان شرقی و از توابع شهرستان مرند میباشد. جمعیت آن حدود ۱۲۰ نفر است.
روستای ملایوسف
روستای ملایوسف (مرند)، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان مرند در استان آذربایجان شرقی واقع شده است.روستای ملایوسف فعلی عمری حدود سیصد سال دارد.مکان اصلی ملایوسف در دامنه کوه میشوو و در پائین دست های قله فلک داغی قرار داشت. نام این مکان به (ناوارخانا) و (چو خور یورد) موسوم است، و در حقیقت نام اصلی ملایوسف ناوارخانا بوده است.باقیماندۀ گورستان ده قدیمی در چوخور یورد قابل شناسایی است.از دامنه وسیع فلک داغی مسیل دو رودخانه بزرگی که عرض هر کدام ۴۰۰ تا ۵۰۰ متر می باشد به سوی دشت مرند دیده میشود و این می رساند که دره عظیم (فلک دره سی) در بارندگی های شدید می تواند چه سیل های عظیمی را راه بیندازد.
دره (فلک دره سی) خود از چند درۀ بزرگ تشکیل یافته است.
غرب فلک دره به (دوووزلوخ گوزی یی= گرازگاه شمالی) موسوم است وبالاتر از آنجا به (آت یالی یا یال اسب) بالاتر از (آت یالی) به (قانلی دره =دره خون آلود ) و بالاتر از آنجا به (درۀ جان آغا) موسوم است. قانلی دره پرتگاه های بزرگی دارد که لغزیدن پایی به تکه تکه شدن بدن انسان یا حیوان منجر می شود.سیل های عظیم راه افتاده از این دره بارها،روستاهای پائین دستی وقسمت هایی از مرند را باخود شسته واز بین برده است. در سالهای اخیر بابستن سد و دیواره های سیل بند وتقسیم، مسیرسیل های فوق تا حدی خطر سیل های ویرانگر از مرند مرتفع شده است.
در اصل درۀ فلک داغی و فلک دره سی به دومسیل (ناوار خانا چایلاغی) در شرق و”جان آقا چایلاغی” در غرب تقسیم میشود. قسمت غرب دامنۀ ناوار خانا به «دَللک دمی= دللََه دِمی» مشهور است. پائین دستی دللَه دمی به “ئیل لی یورد” که به (چولَه) میرسد، موسوم است.
تمامی این قسمت ها و مزارع به ملایوسفی های قدیمی که به “ناواراخانالی” موسوم بودند متعلق بوده وهست. ناوارخانه لی ها به علت بارش برف های سنگین کوهستان میشوو در زمستان و باران و سیل های شدید در دیگر فصول، دچار مشکلات متعددی شده و تهیه مایحتاج خود را از مرند به سختی بدست می آوردند، بخصوص بعلت بارش بیش از حد برف در یکی از زمستان ها که منجر به هلاکت تعدادی از اهالی شد، روستائیان تصمیم به مهاجرت به نقطه دیگری در املاک پائین دستی خود می گیرند.
تعدادی از این خانواده ها به روستای یام وبیشتر آنها به مکان فعلی روستای ملایوسف می کوچند و روستای جدیدی را بنا می نهند.گفته می شود چون یکی از اولین کوچندگان (ناوارخانه ای) ریش سفیدی به نام ملایوسف بود ، لذا روستای جدید به “ملایوسف” موسوم می گردد.این روستا در دهستان میشاب شمالی قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۸۶۴ نفر بودهاست.
روستای مولو
روستای مولو یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان هرزندات غربی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست.
روستای میاب
روستای میاب یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان هرزندات شرقی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست.
طبق نتایج آماری سرشماری سال ۱۳۸۵ مرکز آمار ایران، در این روستا ۲۲۷ خانوار زندگی میکنند و جمعیت آن ۶۲۴ نفر متشکل از ۲۷۲ مرد و ۳۵۲ زن میباشد. زبان مردمان محلی میاب ترکی میباشد. میاب دارای آب و هوایی سرد و کوهستانی است و در فاصله حدود ۴۱ کیلومتری شهرستان مرند واقع شدهاست.
مختصات جغرافیایی کوههای اطراف روستای میاب
۱ – قانلی داغ : (QANLIDAGH) :این کوه با ارتفاع ۲۷۱۸متر در محدوده ی شهرستان مرند،(شهرزنوز)،بخش مرکزی،دهستان هرزنداتشرقی،ودر۳۰کیلومتری شمال مرکز شهرستان مرندودرشمالغربی روستای میاب واقع شده است.
جهت کوه،جنوب شرقی-شمالغربی بوده ومختصات جغرافیایی قله آن بطول ًً۴۷ َ۴۵درجه وبعرض ۴۳ً َ۳۸درجه میباشد.ورودخانه زاینچه ازاین کوه سرچشمه میگیردوراه آهن جلفا -تبریزازفاصله ی ۷کیلومتری غرب این کوه میگذرد.
۲ – قلینچ داغی : (QALINCH) : این کوه با ارتفاع ۲۴۵۱متر درمحدوده ی شهرستان مرند،(شهرزنوز)،بخش مرکزی،دهستان هرزندات شرقی،ودر ۳۷کیلومتری شمال مرکزشهرستان مرند وشمال روستای میاب واقع شده است .جهت کوه،شمالشرقی۰جنوب غربی بوده وختصات جغرافیایی قله ی آن بطول ً۴۷ َ۴۵درجه وبه عرض ً ۴۴ َ۳۸درجه میباشد.وراه آهن جلفا-تبریز از فاصله ۱۵کیلومتری غرب این کوه میگذرد.
۳ – کم کی داغ-کیامکی :(KAM KEY DAGH) :–این کوه با ارتفاع ۳۴۱۴متر در محدوده ی شهرستان مرند،(شهر زنوز)بخش جلفا،دهستان داران،ودر ۴۰کیلومتری شمالشرقی مرکز شهرستان مرند و روستای میاب واقع شده است.جهت کوه،شمالشرقی- جنوب غربی بوده ومختصات جغرافیایی قله آن بطول ً۵۱ ۴۵َدرجه وعرض ً ۴۷ َ۳۸درجه میباشد.
راه آهن مرند جلفا از فاصله ی ۲۵کیلومتری غرب این کوه میگذرد وبخش اصلی این کوه در بخش مرکزی دهستان هرزندات شرقی ونزدیکی روستای میاب وییلاق قرچی قرار گرفته است.
۴ – بوغدا داغ :اوچ قارداش:(BUQDA DAIGH): – این کوه با ارتفاع ۲۳۵۲ متر درمحدوده ی شهرستان مرند،(شهرزنوز)بخش مرکزی دهستان هرزندات شرقی وجنوب روستای میاب ومیزاب ودر۲۵کیلومتری شمال مرکزشهرستان مرند واقع شده است . جهت کوه شمالشرقی-جنوب غربی بوده ومختصات جغرافیایی قله ی آن بطول ً۴۸ َ ۴۵درجه وبعرض ً۴۰ َ۳۸ درجه میباشد
کوه در شمال غربی آبادی زمهریر واقع شده است ولازم به توضیح است چون ازطرف میاب بصورت سه قله ی بههم چسبیده دیده میشود به کوه اوش قارداش معروف است.
۵ – کوه ماماسلی : (مَمَسَّلاح به گویش میاب) :(MAMASLI ) ==>>مکان آس مادر،مکان وسیع وپهن
الف-ماماسMAMAS:مادرسرزمین آس ب-ماماMAMA:مادر پ-آسAS:نام قوم وسرزمین ت-لیLI:پسوندنسبت ث-ماسMAS:پهن ،گسترده،وسیع
کوه ماماسلی یکی از قله های بلند کمچی است،که در سمت جنوب شرقی کمچی قرارگرفته است.آبادی های خانه سرودارانداش درسمت جنوبی ماماسلی ویایلاق قرچی نیز در سمتجنوب غربی آن واقع شده است.
جهت صعود به قله ی ماماسلیداغی منطقه ی قرچی مناسبترین است.اما،ازآبادیهای خنه سر ودارانداش نیزمیتوان باصرف زمان زیادتری به بلندیهای آن دست یافت اتومبیل ازشهرمرندتا آبادی مییاب رامیتواندیک ساعت بپیماید.از آنجانیزبه خنه سربیش ازنیم ساعت راه اتومبیل رو است.مسیرمییاب-قره چی واز آنجاهم به بالای کوه بیش از۶ساعت زمان میبرد.این زمان شامل مسیرخنه سر به ماماسلی نیزمیگردد وخاتین چشمه سی در ضلع غربی این کوه واقع شده است.
روستای میزاب
روستای میزاب یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان هرزندات شرقی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. معنی کلمه میزاب ناودان یا آبراهه است وعلت نامگذاری روستا قرار گرفتن آن در کنار رودخانه است. مسافت از شهر مرند۴۴.۹کیلومتر است و بر اساس سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰ مرکز آمار ایران ۲۳۱ نفر جمعیت دارد. زبان مردم ترکی آذری است. اکثر مردم روستا به کشاورزی و دامداری و کارگری در کوره پز خانه ها (کارخانه های آجر پزی) اشتغال دارند. جاده روستا تا مرند اسفالت است. این روستا دارای برق وگاز و تلفن و آب شروب است.
روستای نوجهدهدرق
روستای نوجهدهدرق یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان بناب بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست و یک روستای کوهستانی کم جمعیت.دارای باغهای زردآلو، آلوچه، سیب، آلبالو و… میباشد. این روستا در قسمت شرقی شهر مرند قرار دارد و بعد از شهر بناب جدید قرار دارد. به دلیل اینکه روستا در یک دره واقع شده در میان مردم بومی منطقه به ((دره)) معروف است.ساکنین این روستا کلاً مسلمان و شیعه میباشند و به زبان ترکی آذربایجانی تکلم مینمایند.
روستای نوجهدهشیخلر
روستای نوجهدهشیخلر یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان دولتآباد بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۰۳ نفر بودهاست.
روستای نورآباد
روستای نورآباد یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در بخش کشکسرای شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۶۵ نفر بودهاست.
روستای وانلوجق
روستای وانلوجق یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در بخش کشکسرای شهرستان مرند واقع شدهاست.زمان قاجار،موقع جنگ با روسیه تعدادی جنگجو از قبایل و ایل های شاهسون و افشارترکی (زبان درباری، زبان رسمی کشور) متحدشده و برای مبارزه با آنها راهسپار شدند،بعد از جنگ، درمنطقه ای کنار،کوهی ( گچی گالاسی) که آب هوا آنجامساعد و آب و چشمه های آنجا زیاد بوده اُتلاق میکنند.بنا به فراوانی چراگاه و چشمه های آب و هوای کوهستانی،در آنجا هردو ایل ترکیب شده و ساکن میشوند و یک کَند(آبادی) رابوجود می آورند.
بنا به جنگجوبودن افراد آنجا یا زخمی بودن بعضی آنها درجنگ ،اسم آبادی شان را قانلئیجا میگذارند که بعد ها در زبان مردم از قانلئیجا به وانلئیجا تغیر پیدامیکند. به غیر از طایفه های افشار و شاهسون
امروزه اهالی وانلیجا به دامداری و کشاورزی مشغولند. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۱۲۹ نفر بودهاست.
روستای هاوستین
روستای هاوستین (هاویستین) یکی از روستاهای تابعه شهرستان مرند در استان آذربایجان شرقی میباشد. جاده ارتباطی شوسه این روستا که آن را به شهرستان مرند مرتبط میکند؛از مرند آغاز شده و پس از گذر از زنوز، زنوزق، روستای دارانداش به روستای هاویستین میرسد. روستاهای همسایه این روستا عبارتند از، ازشمال به روستای هلق و اویندین، از جنوب به روستاهای دارانداش و خانه سر، از شرق به مزارع آقچای، روستای کمار و ودید متصل است. این روستا از غرب به کوه پشته باشی منتهی است.
روستای هاویستین
روستای هاویستین یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان هرزندات شرقی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۳۰ نفر بودهاست.
روستای هرزند
روستای هَرزَند از روستاهای استان آذربایجان شرقی واقع شده است.هرزند در دهستان هرزندات خاوری از بخش مرکز شهرستان مرند، قرار دارد. زبان این روستا ترکی آذربایجانی است. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۰۵۱ نفر بودهاست.
روستای هرزند جدید
روستای هرزند جدید یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان هرزندات شرقی بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست.مردم هرزند جدید به تاتی سخن میگویند.که زبان قدیم آذربایجان است
روستای هرزند عتیق
روستای هرزند عتیق،هرزند عتیق یا داش هرزن یکی از روستاهای استان آذربایجانشرقی است که در دهستان هرزندات شرقی بخش مرکزی شهرستان مرندواقع شده است.این روستا در ۳۵ کیلومتری شمال شهرستان مرند واقع شده که جاده فرعی آن حدودا در ۲۵ کیلومتری جاده اصلی مرند-جلفا از آن جدا شده و پس از طی حدودا ۹ کیلومتر به روستا می رسد. این روستا در میانه کوه های کیامکی قرار دارد ؛ بنحوی که به تمامی روستاهای غرب هرزندات اشرافیت دارد بطوریکه شب هنگام ضمن اینکه تمامی روستاهای مذکور و حتی شهرستان مرند قابل مشاهده می باشد و چشم انداز زیبایی جلوه می کند. این روستا قدیمی ترین روستای منطقه هرزندات بوده و بعضا اهالی سایر روستاهای هرزندات آن را ام القرای روستاهای هرزندات می نامند. از شاخصه های دیگر این روستا ، می توان به مناظر سنگلاخی منحصر به فرد آن اشاره کرد. در سال ۱۳۸۷ پس از وقوع زمین لرزه ای به مرکزیت هرزند ، مردم روستا با کمک مسئولین و خیّران اهل همان روستا و اعطای وام در دشت های پایین دست ( الکی دوزونده) شهرک جدید الاحداث هرزند با شهرسازی نوین و فاصله ای کمتر از یک کیلومتر از جاده ی ترانزیتی قفقاز ، احداث گردید.
روستای هریس
روستای هریس یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان زنوزق بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۹۳ نفر بودهاست.
روستای هوجقان
روستای هوجقان با نام محلی ` هئجهوان ` یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که دربخش مرکزی شهرستان مرند واقع شدهاست.جمعیت این روستا حدود دوهزار نفر میباشد.شغل بیشتر مردم روستای هوجقان کشاورزی ودامداری میباشد همچنین در گذشته این روستا کاملا صنعتی بوده و شغل اصلی مردم فتیله بافی بودهاست که با حذف چراغهای نفتی و جایگزینی گازشهری این صنعت نیز کمرنگ شد.
روستای یالقوزآغاج
روستای یالقوزآغاج یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان یالقوزآغاج بخش کشکسرای شهرستان مرند واقع شدهاست.واژه یالقوزآغاج یک عبارت ترکی میباشد که در زبان فارسی به معنی «تک درخت» میباشد.
توصیف و مشخصه این دهستان دهستان یالقوزآغاج واقع در ۱۲ کیلومتری شهرستان مرند قرار داردو در مسیر جاده بین اللملی واقع می باشد و دارای مردمی بسیار با فرهنگ و علم دوست می باشند این دهستان دارای مناظر طبیعی بسیار زیبا از جمله زیارتگاه یالقوزبابا که در دامنه کوه یالقوزبابا همراه با چشمه های خروشان قرار دارد منظره بسیار زیبایی دارد و هرساله زائران بسیاری رابه این مکان جذب می کندو همچنین قبر لایه خانم که مکانی متبرک که نذر و نذورات فراوانی را دارد همچنین دارای باغات بسیار سرسبز و زیبا که جلوه خاصی را به این دهسصتان می دهند. عمده فعالیت مردم این با قرار گرفتن در دامنه جنوبی کوه میشو کشاورزی و دامداری می باشد. در سال های اخیر به واسطه قرار گرفتن این روستا در کریدور ترانزیتی ایران به اروپا اغلب مردم در این روستا به شغل کامیونداری و حمل بار از ایران به اروپا علی الخصوص کشور ترکیه،ارمنستان ،جمهوری آذربایجان ،گرجستان ،اروپا رو آورده اند.این دهستان سومین از دهستان های بزرگ شهرستان مرند میباشد.این روستا در حدود ۴۰۰۰ نفر جمعیت دارد.اغلب محصولات کشاورزی روستا سیب،زردآلو،خیار،گوجه فرنگی و گندم و جو و آفتابگردان ،گلابی،هلو،انگور میباشد. امکانات این دهستان دارای معابر آسفالت و خط کشی شده همراه با دوربین مداربسته از نظر امنیتی و مدارس ابتدایی و راهنمایی و متوسطه و خانه بهداشت و پایگاه مقاومت و خدمات کشاوری تک درخت می باشد. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۲۰۸ نفر بودهاست.
روستای یکان سعدی
روستای یکان سعدی یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان یکانات بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۶۹۴ نفر بودهاست.
روستای یکان علیا
روستای یکان علیا یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان یکانات بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست. زبان مردم این روستا ترکی آذربایجانی و مذهبشان شیعه میباشد.این روستا که یکی از بزرگترین روستاهای دهستان یکانات یامچی است از شمال به ارتفاعات ۶۰۰۰ متری ینگجه سادات، از غرب به یکان کهریز، از شمال شرقی به مرکید خرابه و از جنوب به ارتفاعات ۵۵۹۱ متری محدود میشود. جاده این روستا و بیشتر روستاهای یکانات به یامچی در مسیر سیلابهای فصلی قرار دارد. به این جهت پل احداثی دوام لازم را ندارد و این موجب قطع ارتباط این روستا با یامچی میشدهاست.
در جنوب شرقی یکان علیا گردنه گیروه وجود دارد که از این گردنه به یامچی راه وجود دارد. در همان نقطه، کوه قالا داغی قرار دارد که در موقع بارش باران، سیل از درههای آن جمع شدهو به طرف یکان کهریز و روستاهای پایین (مغولو و شامقلی) جاری شده و خسارات زیادی وارد میکند.
امروزه یکانات بیش از ۲۰روستا را مالک می باشد. اسامی روستاهای محال یکانات عبارت است از: ((یوخاری یئکن، آشاغی یئکن، میغیلی، سدی، شامقلی (آشاغی و یوخاری), مئولی، اسکی کند، چایکسن، شوغئییب، کوردیئنجه، یارانمیش یئنجه، داغ یئنجه سی، خارابا مرکید، حاجی بالا اوباسی، گاوالان، امیرآوا، ایوم قویوسو، آغیار، سویودولو)).
روستای ینگجه سادات
روستای ینگجه سادات یک روستا در ایران است که در دهستان هرزندات غربی واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۲۶ نفر بودهاست.
روستای ینگجه کرد
روستای ینگجه کرد یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان یکانات بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۶نفر بودهاست.
روستای ینگجه یارانمیش
روستای ینگجه یارانمیش یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان یکانات بخش یامچی شهرستان مرند واقع شدهاست. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۸ نفر بودهاست.