افزایش 49 درصدی تسهیلات پرداختی بانک‌ها

به گزارش پایگاه خبری«عصر اعتبار»، محمد نادعلی - مدیرکل عملیات پولی و اعتباری بانک مرکزی - با ارائه آمار و ارقام عملکرد این بانک در بخش اعتباری، گفت: شبکه بانکی طی شش ماه اول امسال حدود 1954 هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت کرده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود 49 درصد رشد کرده است. بخش عمده این تسهیلات مربوط به تامین سرمایه در گردش است که حدود 67 درصد از این تسهیلات را در بر می‌گیرد.

طبق اعلام بانک مرکزی، وی با تاکید بر اینکه بخش دیگری که شبکه بانکی به آن تسهیلات پرداخت کرده، تسهیلات تکلیفی است که در قانون بودجه سال 1401 به آن اشاره شده است، افزود: عمده تسهیلات تکلیفی تسهیلات مربوط به ازدواج و فرزندآوری است و تا 23 مهر ماه امسال 534 هزار فقره وام ازدواج به مبلغ 73 هزار 500 میلیارد تومان پرداخت شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 55 درصد رشد داشته است، همچنین به 431 هزار نفر تسهیلات قرض‌الحسنه فرزندآوری تعلق گرفته است که مبلغ آن به 17 هزار میلیارد تومان می‌رسد.

مدیرکل عملیات پولی و اعتباری بانک مرکزی ادامه داد: علاوه بر این برای تسهیلات ودیعه مسکن که طبق قانون جهش تولید مسکن مصوب شده، نیز به 82 هزارو 740 نفر مبلغ 4700 میلیارد تومان پرداخت شده است. طی شش ماه اول امسال به 7612 شرکت دانش‌بنیان مبلغ 58 هزار و 500 میلیارد تومان تسهلات پرداخت شده‌ که نسبت به شش ماهه ابتدای سال 1400 رشد 100 درصدی داشته‌ است.

وی در پایان با اشاره به تکالیف تسهیلاتی دیگری که به بانک‌ها ابلاغ و توسط آن‌ها اجرا شده ‌است، اظهار کرد: به طور مثال برای خرید تضمینی گندم مبلغ 30 هزار میلیارد تومان به صورت تسهیلاتی به شرکت‌های دولتی بابت خرید تضمینی گندم پرداخت شده است. برای خرید تضمینی سایر محصولات کشاورزی و نهاده‌ها نیز 3000 میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده است.

نادعلی مدیرکل عملیات پولی و اعتباری بانک مرکزی در رابطه با وظایف حوزه پولی و اعتباری بانک مرکزی، گفت: حوزه پولی و اعتباری بانک‌مرکزی به سه بخش اجرایی تقسیم می‌شود و سه کار مشخص را انجام می‌دهد که اولین بخش مربوط به اعتبار، بخش دوم عملیات بازار باز و سومین بخش استفاده از ابزارهای جدید در حوزه زنجیره تامین مالی تولید است.

مدیرکل عملیات پولی و اعتباری بانک مرکزی در ادامه با اشاره به خدمات بخش اعتبار حوزه پولی و اعتباری بانک مرکزی، افزود: در رابطه با اعتبار در گذشته تعاملات بین بانک‌ها و بانک مرکزی بر اساس خط اعتباری تعریف می‌شد، یعنی بانک‌مرکزی از طریق خط اعتباری نیاز مالی بانک‌ها را برطرف می‌کرد. خوشبختانه بعد از راه‌اندازی عملیات بازار باز ابزارهای جدیدی در اختیار بانک مرکزی قرار گرفت که موجب شد تا جهت تامین نیازهای فوری و آنی بانک‌ها دیگر از خطوط اعتباری استفاده نشود.

وی افزود: اداره اعتبارات بانک مرکزی بیش‌تر بر تکالیف قانون بودجه و سایر مصوبات متمرکز شده است و این تکالیف را متناسب با ظرفیت و پتانسیل بانک‌ها بین بانک‌ها توزیع و سهمیه‌بندی و دستورالعمل، شیوه‌نامه‌ها و مصوبات مورد نیاز را ابلاغ می‌کند. اداره اعتبارات در ادامه نیز با پیگیری بر عملکرد بانک‌ها در اجرای مصوبات نظارت کرده و گزارشات آن را طبق قانون بودجه به مجلس شورای اسلامی و مراجع نظارتی ارسال می‌کند.‌

نادعلی با اشاره به حوزه دوم اقدامات عملیات پولی و اعتباری که عملیات بازار باز است و اعطای تسهیلات اعتباری را این حوزه انجام می‌دهد، ادامه داد: در عملیات بازار باز بانک مرکزی از ابزارهای نوینی استفاده می‌کند که در این راستا متناسب با شرایط از ابزارهایی مثل تسهیلات قاعده‌مند، توافق بازخرید منطبق با شریعت یا همان ریپو و دیگر ابزارهای نوین، استفاده می‌کنیم.

وی افزود: در این بخش نیازهای بانک‌ها را به شکل غیرمستقیم و در قالب حراج‌هایی که به صورت هفتگی و موردی برگزار می‌شود، برطرف می‌کنیم. حراج‌های موردی به صورت تسهیلات قاعده‌مند اجرا می‌شود. تمام این ابزارها وثیقه محور است و تماما در اختیار بانک مرکزی است که می‌تواند در سررسید رفتار بانک‌ها را تنظیم کند. در گذشته استفاده از خط اعتباری معایبی را به همراه داشت و اختیارات، بیش‌تر به بانک سپرده می‌شد و بانک‌ها با رسیدن به سررسید آن را تمدید می‌کردند که با ابزارهای جدیدی که استفاده می‌شود، اختیار مدیریت کاملا به دست بانک مرکزی سپرده شده است.

مدیرکل عملیات پولی و اعتباری بانک مرکزی با تاکید بر استفاده از ابزارهای جدید در حوزه زنجیره تامین مالی تولید و ابزارهای اعتباری، افزود: سومین حوزه اقدامات عملیات پولی و اعتباری بانک مرکزی مربوط به این بخش است. با ابزارهای اعتباری جدید بانک‌ها به جای پرداخت نقدی تسهیلات، به زنجیره‌ها و حلقه‌های مختلف تولید تسهیلات اعتباری پرداخت می‌کنند. بانک مرکزی با شناسایی این زنجیره‌ها در قالب ابزارهای اعتباری مثل گواهی اعتبار مولد یا گام، برات الکترونیکی، اعتبار اسناد ریالی و دیگر ابزارها و در قبال رسیدهایی که صادر می‌شود امر هدایت اعتبار را انجام می‌دهد.

نادعلی اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین ابزارهای اعتباری اوراق گام است که تاکنون حدود 26 همت اوراق گام توسط بانک مرکزی صادر شده و در اختیار بانک ها قرار گرفته است که بانک‌ها از این اوراق در شبکه‌های تامین مالی تولید استفاده می‌کنند.