نگاهی به مزایا و معایب متاورس
پیشگامان حوزه متاورس باید پیش از به کار گرفتن آن، در مورد همه جوانب این فناوری فکر کنند و مزایا و معایب آن را به درستی در نظر بگیرند.
وقتی صحبت از "متاورس"(Metaverse) به میان میآید، نظرها در مورد آن کم نیستند. در یک سو، افرادی مانند "مارک زاکربرگ" (Mark Zuckerberg) حضور دارند که صادقانه معتقد است ما نهایتا در جهانهای سهبعدی غوطهور کار خواهیم کرد و با دیگران معاشرت خواهیم داشت. زاکربرگ، میلیاردها دلار خرج میکند تا متا را به سنگبنای این اینترنت جدید تبدیل کند.
در مقابل، غولهای فناوری هستند؛ افرادی مانند "فیل اسپنسر"(Phil Spencer)، رئیس "ایکس باکس"(Xbox) که محصولات متاورس موجود را یک بازی ویدئویی ضعیف میداند و آنها را محکوم میکند. "پالمر لاکی"(Palmer Luckey)، بنیانگذار "Oculus VR" حتی بیپردهتر صحبت میکند. او درباره محصول متا موسوم به "هوریزن وردز"(Horizon Worlds) گفت: من فکر نمیکنم که محصول خوبی باشد. این محصول جالب نیست.
اما اگر فراتر از این تیترهای داغ نگاه کنید، منظره ظریفتری را خواهید یافت. متاورس مسلما مال ماست. کسی که پتانسیل متاورس را میشناسد، میداند که هر موفقیتی مشروط به تعدادی از اصول تجاری مهم و هرچند دستنیافتنی شامل اجرا، تناسب بازار، کارآیی و زمانبندی است.
اگر در قبرستان فناوری قدم بزنید، سنگ قبر شرکتهایی را خواهید دید که دارای سرمایه خوبی بودهاند و بسیاری از آنها گروههای مؤسس پیشرو در صنعت را داشتهاند. با وجود این، آنها شکست خوردند زیرا فاقد عناصر اساسی بودند. در هر حال، شاید به زودی آنها نیز دوباره در حوزه فناوری شرکت داشته باشند. در چند سال آینده، صدها شرکت متاورس جدید وجود خواهند داشت که امیدوارند مزیت حرکت اول را در آنچه که شاید بزرگترین تغییر اینترنت از زمان انقلاب "وب ۲.۰"(Web 2.0) باشد، به دست آورند. اگرچه بسیاری از آنها و نه همه آنها ممکن است شکست بخورند.
شکست، یک خطر پذیرفتهشده و اجتنابناپذیر در کارآفرینی است. وقتی وارد فضایی میشوید که نه تنها بد تعریف شده، بلکه هنوز سطح معنیداری از نفوذ در بازار را ایجاد نکرده است، این خطر افزایش مییابد اما کارهایی وجود دارند که بنیانگذاران متاورس میتوانند برای بهبود شانس خود انجام دهند.
کارآیی
یکی از مشکلات پیش رو، عدم قطعیت است؛ ابهام فراگیر و غیر قابل حل شدن که متاورس را در این نوپاترین لحظه تعریف میکند. ما نمیدانیم چه خواهد شد و این فناوری چگونه خواهد بود. ما حتی نمیدانیم که مشتریان آن چه کسانی خواهند بود.
تا پایان این دهه و با فرض این که متاورس هنوز یک حوزه مورد علاقه در فناوری باشد، آیا کاربران اصلی آن افراد یا مشاغل خواهند بود؟ آیا این بخش براساس فناوری متا اجرا خواهد شد یا فناوری شرکت دیگری آن را اجرا خواهد کرد؟
یک عنصر غیرقابل انکار وجود دارد و آن عدم اطمینان است. متاورس از اصول اولیه طراحی محصول که در سایر بخشهای دنیای فناوری اعمال میشود، مصون نیست.
بنیانگذاران متاورس با پرسشهای ناشناختهای روبهرو هستند. این پرسشها معضلاتی هستند که فقط به مرور زمان حل میشوند و اگر بخواهیم به صراحت بگوییم، هیچ کاری نمیتوان در مورد آنها انجام داد اما این پرسشها میتوانند به ارائه محصولاتی با طراحی خوب و کارآمد کمک کنند.
همانطور که شرکتها پیریزی پایههای متاورس خود را آغاز میکنند یا به جستجوی فرصتها در بخشهایی میپردازند که ممکن است بسیار سودآور باشند، نباید از پرسشهای دشوار در مورد آنچه واقعا میخواهند به دست بیاورند، دوری کنند. آنها باید به پرسشهایی از این دست بپردازند که مشتریان بالقوه آنها با چه مشکلی روبهرو هستند، این محصول چگونه مشکلات را حل خواهد کرد و چگونه میتواند از محصولات قدیمی موجود بهتر باشد.
این روش محتاطانه توسط شرکت "اتودسک"(AutoDesk) ارائه شده که پیشرو صنعت در فضای "کد/کم"(CAD/CAM) است. "اندرو آناگنوست"(Andrew Anagnost)، مدیر عامل این شرکت در مصاحبهای چشمگیر با "ZDNet" گفت، هیچ شکی ندارد که متاورس، چالشهای منحصربهفردی را برای شرکتکنندگان ایجاد میکند.
به گفته آناگنوست، اتودسک رویکردی مبتنی بر پلتفرم و ارزشمحور برای غلبه بر این چالشها دارد. وی افزود: ما احتمالا فناوری را از شرکایی مانند "اپیک گیمز"(Epic Games) یا از شرکتهایی مانند متا خواهیم گرفت؛ البته اگر آنها آواتار بهتری نسبت به ما داشته باشند. هدف ما ایجاد نوعی فناوری است که به افراد امکان میدهد تا مشکلات طراحی دنیای واقعی را در فضاهای مجازی و افزوده حل کنند. سپس مانند هر کسب و کار مبتنی بر محتوا، باید پرسشهای سختی در مورد پایداری بلندمدت پرسیده شود.
اگر این فناوری را بسازید، ممکن است مشتریان به سوی شما بیایند اما هنگامی که مشتری را راضی کردید، باید بدانید که چگونه آنها را در اطراف خود نگه دارید، برای برنامهنویسی بلندمدت و تولید محتوا چه برنامهای دارید و چگونه محصول خود را در میان غوغای کرکننده سایر پذیرندگان اولیه متاورس تبلیغ خواهید کرد.
اهمیت اجرا
باید توجه داشت که بیشتر مشاغل متاورس شکست خواهند خورد. این یک حقیقت دردناک است. بسیاری از این شکستها کاملا قابل اجتناب خواهند بود. شکستها محصول کمبود بودجه یا کمبود استعداد فنی نخواهند بود. کسبوکارها قربانی مشکلی مضرتر خواهند شد که جبران آن دشوارتر خواهد بود. آن مشکل، کمبود بینش است.
در هر حال، این باور وجود دارد که متاورس، نویدهای زیادی را به همراه خواهد داشت. شاید متاورس، اینترنت را به طور بنیادین تغییر ندهد اما یک دلیل واقعی برای خوشبینی وجود دارد. آن دلیل این است که تمایل غیر قابل انکاری در شرکتها و مصرفکنندگان، برای تجربههای سهبعدی همهجانبه وجود دارد.
این روند صعودی در دنیای شرکتها به شدت مشهود است. طبق نتایج "نظرسنجی متاورس ۲۰۲۲"(2022 Metaverse Survey)، بیش از دو سوم مدیران شرکتها در حال حاضر روی پیشنهادات متاورس خود کار میکنند.
این گروه، از مدیران اجرایی شرکتهای فناوری متوسط گرفته تا مدیران ارشد شرکتهای بزرگ ارائهدهنده خدمات را شامل میشود. این گروه، مجموعه متنوعی از افراد به شمار میرود و علاقهای را نشان میدهد که فراتر از حباب فناوری است. تقریبا دو سوم از مدیران تجاری گزارش دادهاند که درک خوب یا جامعی از متاورس دارند.
احساسات مصرفکننده کاملا قوی نیستند اما احتمالا با گذشت زمان تغییر خواهند کرد زیرا سختافزار واقعیت مجازی، ارزانتر و توانمندتر میشوند و دامنه تجربیات مجازی در دسترس گسترش مییابد. ما در حال حاضر شاهد حرکتهایی برای آوردن دنیای سرگرمی و ورزش موسیقی زنده به متاورس هستیم.
نظرسنجی متاورس ۲۰۲۲، تمایل بیشتر را برای خدمات رسمیتر مصرفکننده، مانند توانایی ملاقات با یک متخصص مراقبتهای بهداشتی یا صحبت کردن با یک نماینده خدمات مشتریان نشان میدهد. اگر یک شرکت بتواند این خواستهها را برآورده کند، توانایی پیشرفت کردن را خواهد داشت.
یک جاده پر دستانداز
پیمودن این راه آسان نخواهد بود زیرا موانع بزرگی در پیش است. فقدان یک هدست واقعیت مجازی توانمند و مقرونبهصرفه، مانع بزرگی برای پذیرش خواهد بود و متاورس باید بر پایهایترین موانع این فضا غلبه کند؛ از جمله چهرههای مرده آواتارها در هوریزن وردز که مورد تمسخر قرار گرفتهاند.
فضای متاورس هنوز یک کاربرد واقعی را نشان نداده است. کسب و کارهای موفق متاورس، آن گروهی خواهند بود که میتوانند به نیازهای واقعی پاسخ دهند. زمان و استعداد نمیتوانند یک جایگزین برای کارآیی واقعی باشند.
آشفتگی اخیر در متا ثابت میکند که حتی بزرگترین بازیکنان نیز از نیاز به نشان دادن هدف واقعی مصون نیستند. اگرچه زاکربرگ نکات قانعکنندهای را در مورد متاورس مطرح میکند اما آنها به هیچ وجه نکات مطمئنی نیستند و تلاشهای اولیه در متا برای ایجاد این حرکت، تا اندازه زیادی به هم ریخته است.
برای روشن کردن این موضوع باید گفت که مسیر جدید متا، تنها مسئول ضعف کنونی آن نیست زیرا این شرکت تنها در سال جاری، بیش از دو سوم ارزش خود را از دست داده و نزدیک به ۱۱ هزار کارمند را اخراج کرده است. این شرکت با رقابت سختی از سوی "تیک تاک"(TikTok) و "اسنپ"(Snap) روبهرو است و با قابلیت "شفافیت ردیابی اپلیکیشن" (ATT) شرکت "اپل"(Apple) دست و پنجه نرم میکند که تنها در سال جاری نزدیک به ۱۳ میلیارد دلار برای این شرکت هزینه خواهد داشت.
از آنجا که هیاهوی پیرامون متاورس به اوج خود میرسد، وسوسهای واقعی برای شرکتها وجود دارد که آن را فقط به خاطر گفتن جمله "من یک محصول متاورس دارم" دنبال کنند. اگرچه این کار ممکن است چند مقاله درخشان را در حوزه مطبوعات فناوری برای آنها به ارمغان بیاورد و مدیران ارشد متاورس را که به تازگی انتخاب شدهاند، در استخدام تماموقت نگه دارد اما به سختی میتواند اساس یک تجارت موفق و بلندمدت باشد.
پیشگامان متاورس باید دیدگاهی منظم داشته باشند. آنها باید روشی را برای حفظ پایداری و سودمندی متاورس ارائه دهند و به جای دنبال کردن چیزهای جدید، برنامههایی بسازند که با برند آنها و مخاطبان احتمالی آنها همسو باشند. بدین ترتیب، هنگامی که متاورس نهایتا به اوج پذیرش جریان اصلی خود برسد، آنها نیز در موقعیت رشد و تسلط خواهند بود.