آیا پیروز منقرض می شود؟ / آخرین وضعیت توله یوز ایرانی

چندی پیش مصاحبه‌ای درباره آخرین وضعیت «پیروز» و زمان انتقال آن به «توران» منتشر شد. در این خبر حسن اکبری معاون محیط‌زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط‌زیست ضمن تشریح آخرین وضعیت «پیروز» و احتمال انتقال او در فروردین ماه سال آینده به مرکز تکثیر در اسارت توران گفته بود ما «پیروز» را حتما به توران انتقال خواهیم داد اما برنامه‌ای برای رهاسازی او در طبیعت نداریم. ضمن اینکه ما نمی‌خواهیم اعتبار، انرژی و هزینه‌ سازمان را بیش از این برای «پیروز» و حتی شرایط تکثیر صرف کنیم.

او گفت: شرایط آب و هوایی و زندگی در «توران» برای این گونه بهتر است، علت اصرار ما برای انتقال «پیروز» به مرکز تکثیر در اسارت در توران، شرایط مناسب زندگی در آن‌جاست چرا که تکامل بدنی آن‌ برای زندگی در چنین محیطی است ولی ما الان او در تهران و هوای آلوده نگهداری می‌کنیم.

کار را به کاردان نسپاردند

اسماعیل کهرم، کارشناس محیط زیست، در ارتباط به وضعیت توله یوز ایرانی به گسترش نیوز گفت: از همان ابتدا که توله یوز ایرانی به دنیا آمد، کار به کاردان سپرده نشد. ما اگر برای یوز ایرانی ارزش قائل بودیم، در باغ وحش لندن، شخصی وجود دارد که متخصص یوز و ببر است. ما از این افراد می‌توانستیم استفاده ببریم.

این کارشناس محیط‌زیست ادامه داد: مشابه همین رفتار، با آقای حسین رضا زاده انجام شد. حسین رضا زاده می‌توانست برای سومین و احتمالا چهارمین المپیک هم مدال طلا بیاورد. اما در کنارش از ۲ کارشناس تغذیه ایرانی استفاده کردند که در نتیجه سبب شد تا حسین رضا زاده ۳۰کیلو اضافه وزن پیدا کند. به طوری که اگر وزنه می‌زد تمام رگ هایش می‌ترکید.

کهرم ادامه داد: یک متخصص تغذیه در آلمان اعلام آمادگی کرده بود که آقای رضازاده را تحت نظر بگیرد. این کار انجام نشد و سبب شد تا ایشان، در عین جوانی، ورزش را از دست داد.

وی افزود: در حال‌حاضر، ما در ایران متخصص یوز نداریم. یعنی کسی که از دیپلم تا دکتری، بر روی یوز کار کرده باشد. در افریقا و در آسیا به صورت شبانه روز، دنبال مطالعات درباره یوز هستند. این یک تخصص نیست که در هر جایی پیدا شود. در سراسر دنیا شاید ۲نفر متخصص یوز باشند. ما از این متخصصان استفاده نکردیم و نتیجه آن را دیدیم.

این کارشناس محیط‌زیست گفت: در تغذیه یوز و نگهداری توسط پدر و مادرشان ما کوتاهی کردیم و کار را به کاردان نسپرده‌ایم. درحال‌حاضر ما می‌توانیم به طور مصنوعی انواع آب و هوا را در همین خاک تهران درست کنیم. سرما، گرما و رطوبت را می‌توانیم کنترل کنیم و این یوز را در آنجا قرار دهیم. حالا این یوز را به چه منظور از تهران خارج کنیم؟ مگر بیمارستان است؟

این افراد متخصص نیستند

کهرم ادامه داد: بنابراین کسانی که در اطراف این یوز هستند و به خیال خودشان متخصص هستند، باید به اینها گفت که چند وقت شما درباره این یوز برنامه‌ریزی کردی؟ اصلا از یوز اطلاعات دارید یا فکر می‌کنید باید همان رفتار که با گوسفند انجام می‌دهید با این یوز انجام دهید.

این کارشناس محیط‌زیست اظهار کرد: این‌ها هرکدام از نظر ژنتیک، نهاد و توارس تفاوت دارند و چنین چیزی را کسی می‌داند که در ارتباط با یوز مطالعه کرده باشد و وقت گذرانده باشد. کی می‌خواهیم ما چنین مسائلی را بفهمیم نم‌دانم.

وی گفت: بنده دکتری جانور شناسی دارم، اگر به بنده بگویند که تنها ۱روز از این یوز نگهداری کن، بنده این شرافت و صداقت را دارم که چنین اشتباهی نکنم. اینهایی هم که به عنوان متخصص، در اطراف یوز هستند، خجالت بکشند. از خودشان در تاریکی و خلوت بپرسند که آیا یوز را می‌شناسی؟ اشکال کار اینجاست کسانی که اطلاعاتی درباره این یوز نداشتند آمدند و مسئولیت نگهداری از اورا بر عهده گرفتند.

کهرم گفت: این حرفی که گفته شد تا یوز را از تهران خارج می‌کنیم بسیار شک بر انگیز است. کلیه آب و هوا‌ها از نظر سرما، گرما، رطوبت و خشکی، همه را می‌شود در تهران فراهم کرد.‌ این حیوان را کجا می‌خواهند ببرند؟ مثلا در بیابان از او نگهداری کنند و با آمدم یک سرما حیوان را به کشتن دهند؟ در همین تهران می‌شود به راحتی از او نگهداری کرد. ممکن است با انتقال یوز به استان‌های دیگر، به دلیل خستگی راه کشته شود. اما این کسانی که درحال‌حاضر مسئولیت نگهداری از یوز را برعهده دارند، این چیزها را متوجه نمی‌شوند.

سخن پایانی

کشور ما ایران با وجود داشتن ۴فصل و تقریبا تمام اقلیم‌های آب و هوایی، در نگهداری از حیوانات نادر و کمیاب، بسیار ناتوان است. مشابه آن را در وارد کردن تعدادی گورخر به کشور شاهد بودیم که در اثر ندانم کاری مسئولان، از بین رفت و کشته شد. همچنان اگر دقت کرده باشید، در باغ وحش‌ها و مراکز نگهداری حیوانات، وضعیت این جانوران کمیاب مساعد نیست. برای مثال، شیر باغ وحش پارک ارم حال و روز خوبی ندارد. درحال‌حاضر هم که پیروز دارای وضعیت مناسبی است و طبق گفته مسئولان، شرایطنگهداری از او دشوار شده و بسیار هزینه بر است. امید است تا کشوری که دارای چمدین وضعیت آب هوایی است، در نگهداری حیوانات کمیاب و نادر بتواند کوشا باشد تا شاهد از بین رفتن این حیوانات نباشیم. امیدوار هستیم برای پیروز اتفاقی نیفتد و منقرض نشود.