احکام نجس کردن خط و ورق قرآن

مسأله ۱۳۵ نجس کردن خط و ورق قرآن حرام است، و اگر نجس شود باید فوراً آن را آب بکشند. (خوئی، تبریزی، سیستانی، زنجانی:) مسأله نجس کردن خطّ و ورق قرآن در صورتی که مستلزم هتک حرمت باشد (خوئی، تبریزی: بی اشکال) حرام است و اگر نجس شود باید فوراً آن را آب بکشند، بلکه بنا بر احتیاط واجب در غیر فرض هتک نیز نجس کردن آن حرام و آب کشیدن واجب است.

(زنجانی:) مستلزم بی احترامی به قرآن باشد حرام است. (زنجانی:) بنا بر احتیاط در غیر صورت بی احترامی باز هم حرام است و باید آب کشیده شود.

اگر جلد قرآن نجس شود چه کنیم؟

مسأله ۱۳۶ اگر جلد قرآن نجس شود (در صورتی که بی احترامی به قرآن باشد) باید آن را آب بکشند.

گذاشتن قرآن روی عین نجس

مسأله ۱۳۷ گذاشتن قرآن روی عین نجس ، مانند خون و مردار اگر چه آن عین نجس خشک باشد حرام است و برداشتن قرآن از روی آن واجب می‌باشد. (مکارم:) چنانچه موجب بی احترامی باشد حرام است و باید آن را برداشت.

(زنجانی:) در صورتی که بی احترامی به قرآن باشد، حرام و برداشتن آن واجب است. (خوئی، تبریزی:) حکم نجس کردن آن را دارد. (سیستانی:) در صورتی که بی احترامی به قرآن باشد حرام است. [پایان مسأله] (فاضل:) در صورتی که عرفاً هتک باشد حرام است.

نوشتن قرآن با مرکّب نجس

مسأله ۱۳۸ نوشتن قرآن با مرکّب نجس، اگر چه یک حرف آن باشد حرام است و اگر نوشته شود باید آن را آب بکشند، یا به واسطه تراشیدن و مانند آن کاری کنند که از بین برود. (مکارم:) حرام است و اگر عمداً یا سهواً نوشته شود باید آن را محو کنند یا آب بکشند. (خوئی، تبریزی، سیستانی:) حکم نجس کردن آن را دارد.

(زنجانی:) حکم نجس کردن آن را دارد. (صافی:) و اگر ممکن نشود، به واسطه تراشیدن و مانند آن کاری کنند که از بین برود. (فاضل:) و چنانچه از بین نمی‌رود باید آن را آب بکشند. (بهجت:) کاری کنند که عین مرکب نجس از بین برود و ورق متنجّس به آن، آب کشیده شود.

احکام نجس کردن خط و ورق قرآن

دادن قرآن به کافر

مسأله ۱۳۹ احتیاط واجب آن است که از دادن قرآن به کافر خودداری کنند و اگر قرآن دست اوست در صورت امکان از او بگیرند. (اراکی، گلپایگانی، صافی:) مسأله دادن قرآن به کافر (صافی: اگر هتک و توهین شمرده شود و یا در معرض هتک باشد) حرام و گرفتن قرآن از او واجب است.

(خوئی، تبریزی، سیستانی، زنجانی:) مسأله در صورتی که دادن قرآن به کافر مستلزم هتک باشد، حرام و گرفتن قرآن از او واجب است. (فاضل:) مسأله باید از دادن قرآن به کافر خودداری کنند و اگر قرآن در دست اوست در صورت امکان از او بگیرند ولی چنانچه مقصود از دادن قرآن و یا داشتن قرآن تحقیق و مطالعه در دین باشد و نیز انسان بداند که کافری که محکوم به نجاست است با دست‌تر قرآن را لمس نمی‌کند اشکالی ندارد.

(مکارم:) مسأله دادن قرآن به دست کافر اگر موجب بی احترامی باشد حرام است و اگر امید هدایت او برود یا برای تبلیغ اسلام باشد جایز، بلکه گاهی واجب است.

اگر چیزی که احترام آن لازم است در مستراح بیفتد

مسأله ۱۴۰ اگر ورق قرآن یا چیزی که احترام آن لازم است مثل کاغذی که اسم خدا یا پیغمبر صلی اللّه علیه و آله و سلم یا امام علیه السلام بر آن نوشته شده، در مستراح بیفتد بیرون آوردن و آب کشیدن آن اگر چه خرج داشته باشد واجب است و اگر بیرون آوردن آن ممکن نباشد باید به آن مستراح نروند تا یقین کنند آن ورق پوسیده است و نیز اگر تربت در مستراح بیفتد و بیرون آوردن آن ممکن نباشد، باید تا وقتی که یقین نکرده‌اند به کلّی از بین رفته به آن مستراح نروند.

(زنجانی:) اسم خدا یا یکی از معصومین علیهم السلام.. (اراکی، فاضل:) بنا بر احتیاط واجب باید. (بهجت:) آب کشیدن آن، اگر چه خرج داشته باشد، بر کسی که آن را انداخته واجب است و اگر او این کار را نکرد یا نتوانست انجام دهد بر دیگران واجب می‌شود و خرج آن از بیت المال داده می‌شود و اگر بیرون آوردن آن ممکن نباشد، کسانی که مطّلع هستند نباید به آن مستراح بروند تا یقین کنند آن ورق پوسیده است، ولی وجوب اعلام، محل تأمّل است.

حتماً بخوانید:

احکام کشتن حشرات از منظر امامان معصوم (ع)

هنگام کشتن هر حیوانی، فرقی نمی کند که موذی باشد یا اهلی و یا هر نوع دیگر، ممکن است این سوال ها پیش بیاید که آیا از نظر شرعی کشتن این حیوان اشکال دارد؟

(زنجانی:) تربت کربلا.. (فاضل:) تربت سید الشّهداء علیه السلام. (اراکی:) بنا بر احتیاط واجب باید. (مکارم:) مسأله هر گاه ورق قرآن و دعا یا ورقی که نام خدا یا پیامبر صلی اللّه علیه و آله و سلم و یا ائمّه علیهم السلام روی آن نوشته باشد در جای آلوده و نجسی بیفتد باید فوراً آن را بیرون آورد و آب کشید، هر چند مخارجی داشته باشد و اگر بیرون آوردن آن ممکن نباشد احتیاط واجب آن است که اگر مستراح باشد به آن مستراح نروند تا یقین کنند آن ورق پوسیده یا خطّ آن محو شده است.

نجس کردن تربت امام حسین علیه السلام حرام است و پاک کردن آن واجب و اگر در محل ّ آلوده‌ای بیفتد باید همانند ورق قرآن که گفته شد عمل نماید.

مسائل اختصاصی

(مکارم:) مسأله ۱۶۳ پاک کردن ورق قرآن فقط وظیفه کسی که آن را نجس کرده نیست، بلکه اگر دیگران هم با خبر شوند وظیفه همه است که آن را پاک کنند، و اگر یکی این وظیفه را انجام دهد از دیگران ساقط می‌شود، ولی اگر قرآن مال دیگری است و با شستن از بین می‌رود یا ناقص می‌شود، آن کس که آن را نجس کرده باید خسارت آن را بدهد.

وظیفه افراد در مورد طهارت اوراق قرآن

(مکارم:) مسأله ۱۶۵ نجس کردن مسجد حرام است و پاک کردن آن واجب است، و شرح این مسأله در بحث احکام مسجد در مکان نمازگزار به خواست خدا خواهد آمد. (مکارم:) مسأله ۱۶۶ بدن و لباس نمازگزار و محل ّ سجده او باید پاک باشد. شرح این مسائل نیز در بحث لباس و مکان نمازگزار خواهد آمد.

وظیفه افراد در مورد طهارت اوراق قرآن

پرسش : پاک کردن ورق قرآن آیا فقط وظیفه کسی است که آن را نجس کرده است؟

پاسخ : پاک کردن ورق قرآن فقط وظیفه کسى که آن را نجس کرده نیست، بلکه اگر دیگران هم باخبر شوند وظیفه همه است که آن را پاک کنند و اگر یکى این وظیفه را انجام دهد، از دیگران ساقط مى‏شود، ولى اگر قرآن مال دیگرى است و با شستن از بین مى‏رود یا ناقص می شود آن کس که آن را نجس کرده، باید خسارت آن را بدهد.