عکس؛ دیگ نذری، پنجره چوبی، لباس کارگران و چند چیز دیگر

یه وقت‌هایی خاطرات ما موقع تعریف کردن واسه دیگرون یا به یاد آوردن تو ذهنمون واژگانش دقیقا می‌افته روی پیکسل‌های یه تصویری که عینی یا ذهنیه. ما تو این صفحه تصویر و خاطره‌شو گذاشتیم. هرکی با این عکس‌ها خودش یا دوروبری‌هاش خاطره دارن، می‌تونه بیاد وسط و خاطره‌ش رو مثل کاربن بذاره رو تصاویر تا زنده‌تر و دقیق‌تر بشن.

دفتر ترمینال واسه خیلی خونواده‌ها مثل دفتر خاطراته. پیرترها تعریف می‌کنن یه زمانی می‌رفتن ترمینال و از اون‌جا به مقصد فرنگ حرکت می‌کردن. میان‌سال‌ها می‌گن می‌رفتن ترمینال و برای شهر و روستاشون با ترس و لرز بلیت می‌گرفتن، چون فلانی تو فلان سال تو جاده فلان تو اتوبوس یا قطاری که چپه شد، مُردن. جوون‌ترها معمولا ساکتن، چون یا راه مقصدشون بسته‌اس، یا مقصد پذیرش نداره.

یکی از اتفاقات رنگارنگ تو کوچه بچگی ما این بود که هروقت شوهر سیمین خانم ماشینشو عوض می‌کرد، سیمین خانم با متر و تکه پارچه‌های رنگی دوروبر ماشین می‌چرخید که یه چادر براش بدوزه. معمولا هم برای ماشین مربعی، چادر مستطیلی می‌شد، برای ماشین مستطیلی چادر دایره‌ای. تا با کمک زن‌های همسایه‌ چادرو اندازه کنن، شوهر سیمین خانم ماشینو عوض می‌کرد.

معمولا تو روستاها یا شهرهای کوچک بعضی‌ها از تو خونه‌شون یا کنار خونه‌شون یه مغازه کوچکی می‌ساختن. معمولا هم به جز درِ اصلی، یه پنجره یا روزنه کوچکی رو به بیرون باز می‌کردن که از مغازه به بیرون و از بیرون به مغازه دید نداشت. طاقچه‌ای بود که اقلام مصرف‌شده رو می‌چیدن اون‌جا. یه ویترین دست‌نیافتنی‌طور مثلا. آدرس مغازه هم آدرس خونه اون آدم یا خود اون آدم می‌شد.

بعضی مغازه‌ها طوری فقیرن که آدم‌ می‌گه یه چیزی بهش بده بلکم رونق بگیره. بعضی از همین مغازه‌ها یه صاحب‌هایی دارن که به یه راسته بازار می‌ارزه، چون حرفش حرفه و مرامش مرام. این‌ها برای هر عزایی و اعتصابی و اتفاقی کرکره‌ رو پایین می‌کشن. مثل پرچم نیمه‌افراشته همه اهالی چشمشون تو مواقع حساس به در این مغازه‌هاس. انگار هویت همه‌اس.

کارگرها همیشه نشونه‌هایی دارن؛ دست‌هاشون، چین‌های پیشونی‌، نفس کشیدنشون، راه رفتن و دوییدن و نشست و برخاستنشون. معمولا محدوده کارشون رو این‌طور معلوم می‌کنن که یا لباسشون به بند رختی و میخی آویزونه، یا کفش‌هاشون جایی جفت و لنگه منتظره، یا سفره‌شون با روزی مقدر یا آمده بازه. کارگرها همیشه نشونه‌هایی جدی از زندگی همراهشون دارن.

کسایی‌ که در و پنجره و روزنه خونه‌شون به سمت فصل‌ها باز می‌شه، بی‌شک هشیارترینن، چون فصل‌ها از هر ساعتی دقیق‌ترن. رنگ و روی فصل‌ها از هر بیانیه‌ای خوندنی‌تره. حالا شاعر باشی، می‌گی پادشاه فصل‌ها پاییز، خانه‌ام ابری‌ست. آدم معمولی باشی، با خودت حرف می‌زنی و باد به گوش هنرمندها می‌رسونه. اون‌ها صیقلش می‌دن و می‌برن تو قالب هنر و برش می‌گردونن به طبیعت.

سهیلا عابدینی

هفته‌نامه چلچراغ، شماره ۸۸۶