احتمال جنجال آبی در 8 استان ایران در 1402 / پیش بینی شیوع معضلات اجتماعی در 6 استان تا پنج سال آینده + راهکار
به دلیل شدت خشکسالی و کاهش منابع آبی، بسیاری از استانها در ایران با بحران آب مواجه هستند. با این حال، برخی از استانهایی که احتمالا بیشترین بحران آب را در سال 1402 خواهند داشت عبارتند از کرمانشاه، فارس، خراسان جنوبی ، یزد ، سیستان و بلوچستان، کردستان ، قزوین، همدان هستند.
به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، بحران آب در ایران به عنوان یکی از مشکلات اساسی کشور به شمار میرود و در سالهای اخیر به دلیل خشکسالیهای پیاپی و تغییرات اقلیمی ، وضعیت آب در کشور بسیار نگران کننده شده است.
بحران آب در ایران تقریبا از سال 1350 شروع شد و با گذر زمان بحرانی تر شد. علل اصلی بحران آب در ایران شامل بیتوجهی به مدیریت منابع آب، افزایش جمعیت و توسعه شهری، تغییر الگوی کشاورزی و بهرهبرداری ناصحیح از منابع آب است. همچنین تغییرات اقلیمی و کاهش بارندگیها در برخی مناطق ایران نیز بر بحران آب تأثیر گذاشته است. در حال حاضر، بحران آب در ایران به دلیل کمبود منابع آب و نبود مدیریت مناسب منابع آب، به یکی از مهمترین چالشهای کشور تبدیل شده است.
تنها ده درصد مصرف، آب خانگی است
براساس گزارشهای منتشر شده، بیشتر از ۹۰ درصد آب مصرفی کشور به کارخانهها، کشاورزی و بخش خدمات اختصاص دارد و فقط حدود ۱۰ درصد آن به مصرف خانگی میرسد. در حال حاضر، بسیاری از استانهای کشور با مشکلات جدی در تأمین آب مواجه هستند و در برخی مناطق، مردم از آب شرب بهرهای ندارند.
بحران آب در کشور به حدی شدید است که نیاز به تلاشهای بیشتری برای حفظ منابع آبی و بهبود وضعیت آب دارد.
راهکارهایی برای عبور از بحران آب در ایران
راهکارهایی که برای عبور از بحران آب در ایران میتوان به آنها اشاره کرد عبارتند از:
1. افزایش فناوریهای صرفهجویی در مصرف آب در بخشهای مختلف از جمله کشاورزی، صنعتی و خانگی.
2. اجرای برنامههای توسعه منابع آبی، احداث سد و تأمین آب از منابع مختلف.(درست است که سد سازی بیرویه میتواند باعث کاهش جریان آب در رودخانهها و کاهش حجم آب در زیرزمینی شود، اما اگر سد سازی به صورت صحیح و با رعایت اصول مهندسی و محیط زیستی انجام شود، میتواند به تأمین آب برای کشاورزی و همچنین تولید برق کمک کند. لذا لازم است در اجرای هر پروژه سدسازی به این نکته توجه شود که باید با رعایت اصول محیط زیستی و مهندسی اجرا شود تا به جای افزایش بحران آب، به کنترل آن کمک کند.)
3. ترویج کشت های مقاوم به خشکی و کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی.
4. افزایش ظرفیت ذخیره سازی آب در سدها و مخازن.
5. افزایش توان اجرایی سازمانهای مسئول در زمینه مدیریت منابع آبی.
6. ترویج فرهنگ صرفه جویی در مصرف آب در جامعه.
7. توسعه فناوریهای جدید و نوآورانه در زمینه مدیریت منابع آبی.
8. افزایش همکاری و هماهنگی میان سازمانهای مسئول در زمینه مدیریت منابع آبی.
اجرای هریک از این راهکارها میتواند به کاهش بحران آب در ایران کمک کند و در نهایت به حفظ منابع آبی و بهبود وضعیت آب در کشور منجر شود.
تغییرات اقلیمی و بحران آب در ایران
در همین برهه زمانی که در کشور با بحران آب درگیر است،جهان نیز همزمان با بحران تغییرات اقلیمی مواجه است. بحران آب و تغییرات اقلیمی دو مبحث جدا از همدیگر نیست. ایران نیز به عنوان یکی از کشورهایی که در منطقه مرکزی آسیا و خاورمیانه قرار دارد، با تغییرات اقلیمی و مشکلات مربوط به آن مواجه است.
در حال حاضر، بسیاری از شهرها و مناطق ایران با مشکلات آبی مواجه هستند و بحران آب در کشور به عنوان یکی از مشکلات اصلی شناخته شده است.
همچنین، افزایش دما و کاهش بارش در بعضی مناطق، باعث کاهش تولید محصولات کشاورزی و افزایش ریسک حریق در جنگلها شده است. به همین دلیل، دولت باید تلاش کند با اجرای برنامههای جامع و سیاسی، بهبود وضعیت آب و هوایی کشور را تضمین کند.
برنامه های فوری و موثر برای مقابله با بحران آب
برای مقابله با بحران آب در ایران، برنامههای فوری و موثری باید اجرا شود. برخی از این برنامهها عبارتند از:
1- ترویج استفاده از روشهای جدید و پایدار برای مدیریت و استفاده از منابع آب، مانند استفاده از فناوریهای نوین برای کاهش تبخیر و تعرق، بازیافت آب و استفاده از آبهای زیرزمینی.
2- تشویق به کشت محصولات کمآبی و استفاده از روشهای کشاورزی پایدار، مانند کشت مستقیم، آبیاری قطرهای و مدیریت دقیق آب.
3- توسعه زیرساختهای آبی، مانند ساخت سدها و شبکه آبرسانی به مناطق کمآب.
4- ترویج فرهنگ صرفهجویی در مصرف آب در جامعه و بهبود مدیریت منابع آب در شهرها و روستاها.
5- تشویق به استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر برای کاهش استفاده از آب برای تولید برق.
به طور کلی، برای مقابله با بحران آب در ایران، نیاز است که اقدامات جدی و کارآمدی انجام شود و دولت باید در این زمینه تلاش بیشتری انجام دهد.
کدام استان های ایران احتمالا سال 1402 درگیر بحران آب خواهند شد
به دلیل شدت خشکسالی و کاهش منابع آبی، بسیاری از استانها در ایران با بحران آب مواجه هستند. با این حال، برخی از استانهایی که احتمالا بیشترین بحران آب را در سال 1402 خواهند داشت احتمالا کرمانشاه، فارس، خراسان جنوبی ، یزد ، سیستان و بلوچستان، کردستان ، قزوین، همدان خواهند بود.
دلایل بحران آب در این استانها را می توان اینگونه بر شمرد:
- کمبود بارش در سالهای اخیر
- استفاده بیش از حد و نامتعادل از منابع آبی، به ویژه در کشاورزی و دامداری
- فرسایش خاک و کاهش توان تثبیت آب در خاک
- افزایش جمعیت و رشد شهرنشینی و نیاز بیشتر به آب شرب و خدمات شهری
- نبود مدیریت صحیح و پایدار منابع آبی و عدم پیشگیری در برابر بحرانهای آتی.
بحران آب چه معضلات اجتماعی ایجاد می کند؟
بحران آب در این استانها میتواند منجر به کاهش تولید محصولات کشاورزی و دامداری، افزایش قیمتها، افزایش بیکاری و مهاجرت جمعیت شود.
همچنین، کاهش کیفیت آب شرب و بهداشتی، افزایش بیماریهای مرتبط با آب، افزایش جرائم و تنشهای اجتماعی نیز از دیگر پیامدهای بحران آب در این استانها خواهد بود.
سریع ترین و کم هزینه ترین راهکار دولت برای مقابله با بحران
یکی از راهکارهای سریع و کم هزینه برای مقابله با بحران آب در ایران، استفاده بهینه و مدیریت منابع آب است. این شامل تعمیر و نگهداری سدها، حفظ آبخوانها، کشت و کار پایدار و صنعتیسازی کشاورزی، استفاده از فناوریهای جدید برای کاهش تلفات آب و تقویت شبکههای آبرسانی است.
همچنین، ارتقای آگاهی عمومی در خصوص صرفهجویی در مصرف آب و اصلاح رفتارهای مصرفی مردم نیز میتواند به عنوان یک راهکار کم هزینه و مؤثر در جلوگیری از بحران آب مطرح شود.
چه وزارتخانه هایی در ایران باید برای مواجهه با بحران آب اقدام کنند؟
وزارتخانههایی که در مواجهه با بحران آب باید اقدام کنند شامل وزارت نیرو، وزارت کشور، وزارت جهاد کشاورزی و وزارت بهداشت و درمان می شوند؟
وزارت نیرو میتواند با اجرای طرحهای توسعه شبکه آبرسانی، مدیریت بهینه منابع آب، تعمیر و نگهداری سدها و بازآبگیری، تقویت شبکههای آبرسانی و استفاده از فناوریهای جدید برای کاهش تلفات آب، به مقابله با بحران آب کمک کند.
وزارت کشور نیز با تنظیم قوانین و مقررات صرفهجویی در مصرف آب در سطح شهری و روستایی، تشویق به استفاده از فناوریهای صرفهجویی در مصرف آب و پیشگیری از احداث اقامتگاهها و پروژههای گردشگری در مناطق کم آب، به مقابله با بحران آب کمک کند.
وزارت جهاد کشاورزی با اجرای طرحهای توسعه کشاورزی پایدار، توسعه فناوریهای صرفهجویی در مصرف آب در کشاورزی، ترویج کشت و کار پایدار و صنعتیسازی کشاورزی، به مقابله با بحران آب کمک کند.
وزارت بهداشت و درمان نیز با توجه به اهمیت آب در حفظ سلامتی، میتواند با ترویج فرهنگ استفاده بهینه از آب در بین مردم، تقویت شبکههای آبرسانی بهداشتی، ترویج فرهنگ مصرف آب سالم و بهداشتی، به مقابله با بحران آب کمک کند.
بحران آب تا 5 سال آینده در کدام استان ها جدی تر می شود؟
بحران آب در ایران قابلیت تأثیر گذاری بر استانهای مختلف را دارد. با توجه به میزان کمبود آب در مناطق مختلف کشور، استانهای خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان، یزد، کرمان و شمال کشور از جمله استانهایی هستند که در صورت عدم اتخاذ تدابیر مناسب، ممکن است با مشکلات جدی در زمینه مهاجرت و فقر غذایی مواجه شوند.
در این استانها، کشاورزی و دامداری به عنوان فعالیتهای اصلی مردم وجود دارد و برای این فعالیتها به آب بسیاری نیاز است. علاوه بر این، برخی از این استانها دچار خشکسالیهای مکرر شدهاند که باعث تضعیف منابع آب و کاهش حجم آب در رودخانهها شده است.
به علاوه، استفاده ناجوانمردانه از آب در برخی از این استانها نیز باعث شده است که بحران آب در این مناطق تشدید شود. لذا، اتخاذ تدابیر مناسب برای مدیریت منابع آب در این استانها میتواند در کاهش بحران آب و جلوگیری از بروز مشکلات جدی از جمله مهاجرت و فقر غذایی مؤثر باشد.
همچنین، باید توجه داشت که بحران آب در ایران تنها به استانهایی که نام برده شد، محدود نیست و در سراسر کشور به ویژه در مناطقی که با خشکسالی مواجه هستند، مشکلاتی را به همراه دارد. لذا، باید به صورت کلی به مدیریت منابع آب در کشور توجه کرد و تلاش کرد تا با اتخاذ سیاستهای مناسب، بحران آب کنترل شود.