توسعه روابط تجاری با عربستان، جهشی مهم در اقتصاد ایران

عربستان یکی از کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و یکی از مهم‌ترین اعضای شورای همکاری‌های خلیج فارس است که به دلیل شرایط آب و هوایی خشک و نامناسب، یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان محصولات کشاورزی و غذایی در منطقه غرب آسیا بوده و از ضریب امنیت غذایی پایینی نیز برخوردار است.

دولت این کشور از دهه ۱۹۷۰ میلادی به‌منظور توسعه بخش کشاورزی خود، سیاست افزایش سطح دانش فنی و کشاورزی و توسعه شبکه‌های آبیاری و گسترش تاسیسات ذخیره‌سازی را پیش گرفت، اما همواره در تولید محصولات استراتژیکی مثل گندم و خودکفایی در تولید این محصولات ضعف داشته است.

سیاست این کشور استفاده از ظرفیت‌های بنادر خود برای صادر کردن محصولات کشورهایی مانند روسیه و اوکراین به دیگر کشورها بوده است.

عربستان به‌سرعت در حال صنعتی سازی است و یکی از سریع‌ترین رشدهای اقتصادی در جهان را در طول یک سال اخیر تجربه کرده و حتی از هند پیشی گرفته است. تولید ناخالص داخلی عربستان در یک سال منتهی به سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۲ میلادی، ۱۲.۲ درصد افزایش یافته است.

عربستان یکی از مهم‌ترین رقبای اقتصادی ایران در منطقه محسوب می‌شود و ممکن است در آینده‌ای نزدیک به بازاری مهم در همسایگی ایران بدل شود؛ بنابراین بسیار مهم است که ایران استراتژی‌های اقتصادی این کشور و به‌ویژه مبنای سیاست‌گذاری‌های اقتصادی و سند چشم انداز ۲۰۳۰ که در سال ۲۰۱۶ در این کشور تنظیم شده را بشناسد.

مبنای سیاست‌گذاری‌های اقتصادی عربستان، کاهش وابستگی به نفت و افزایش درآمدهای غیرنفتی و گسترش مشارکت بخش خصوصی است. همچنین این کشور در راستای جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی تلاش می‌کند.

ایران در زمینه‌های پتروشیمی، دارویی، معدنی و نیز فولادی ظرفیت‌های صادراتی خوبی دارد که می‌تواند زمینه‌ساز همکاری‌های تجاری بین دو کشور باشد. به‌علاوه با توجه به استراتژی این کشور برای بالا بردن سطح دانش و فناوری، ایران می‌تواند در راستای همکاری‌های دانش بنیان و ارسال فناوری و دانش فنی و مهندسی به این کشور از فرصت‌های تجاری خوبی بهره‌مند شود.

همچنین به دلیل شرایط ضعیف آب و هوایی عربستان برای کشاورزی، ایران می‌تواند در ایجاد زیرساخت‌های کشاورزی و آبیاری و ارسال دانش کشاورزی به این کشور سهیم باشد و نیز بازار این کشور را شناسایی و محصولاتی را که این کشور در تولید آنها ضعف دارد به آن صادر کند.

ناگفته نماند که گسترش روابط تجاری ایران و عربستان می‌تواند به تسهیل نقل و انتقالات پولی و مالی ایران هم کمک کند و علاوه بر آن تجارت با دیگر کشورهای منطقه را نیز تسهیل کند.