ثبت نمایش «افلیا» در آرشیو جهانی شکسپیر

به گزارش خبرگزاری مهر، نمایش «افلیا» به نویسندگی و کارگردانی مسعود طیبی به عنوان اولین نمایش ایرانی اقتباس شده از آثار شکسپیر در آرشیو جهانی شکسپیر ثبت شد.

این نمایش با بازی روژین پناهی ۴ دور در ایران و خارج از ایران به صحنه رفته است. دور اول اجرای این اثر به تهیه کنندگی سمیه طیبی در سال ۱۴۰۰ در تماشاخانه انتظامی خانه هنرمندان، دور دوم اجرای نمایش به تهیه کنندگی مشترک سمیه طیبی و داود زارع در اسفند همان سال در پردیس تئاتر شهرزاد و سپس به تهیه کنندگی سمیه طیبی در مجموعه تئاترشهر روی صحنه رفت و در نهایت با تهیه کنندگی سمیه طیبی در مهر سال ۱۴۰۱ (۲۰۲۲ میلادی) در شانزدهمین جشنواره اروپایی تئاتر شکسپیر در ارمنستان اجرا شد و سرانجام در سال ۱۴۰۲ (۲۰۲۳ میلادی) آرشیو جهانی شکسپیر ثبت و به مقصد نهایی رسید.

این نمایش نخستین اثر ایرانی است که در آرشیو جهانی شکسپیر در سال ۲۰۲۳ ثبت شده است، فرایند ثبت این اثر حدود ۸ ماه طول کشیده است.
علاقه مندان می‌توانند برای مشاهده فیلم و عکس های نمایش به وب سایت آرشیو جهانی شکسپیر به آدرس https://globalshakespeares.mit.edu/ophelia-tayebi-masoud-۲۰۲۱/ مراجعه کنند.

طیبی نویسنده و کارگردان نمایش با بیان این که مساله هویت انسان‌ها اولین اصل در نمایش «افلیا» است، گفت: انسان‌ها هر کدام چون جزیره‌ای خود مختار و مستقل در کنار هم قرار گرفته‌اند و حتی نمی‌توانند ترکیبی ناهمگون را ایجاد کنند. این جزایر مستقل بعضا نوعی ناهمگونی و بی نظمی بی بدیل را خلق می‌کنند.

طیبی افزود: میشل فوکو نیز نظم مدرنی را در اوج بی‌قانونی مطرح می‌کند و معتقد است نظم یک استراکچر (ساختار) به هم پیوسته و سیستماتیک نیست و این نمایشنامه براساس نظر این فیلسوف نوشته شده است. آشفتگی ذهن افلیا در این نمایش نشات گرفته از روندی است که در دنیای امروز ما وجود دارد و همسان‌سازی مدرن با فضای امروز شده است. به همین دلیل در نمایش «افلیا» مخاطب شاهد یک فضای کاملا مدرن و امروزی با یک نگاه اکسپرسیونیستی با خطوط تند و دکور سرد، خشن و سنگین.

وی درباره سبک و فضای اجرایی نمایش «افلیا» عنوان کرد: نمایش فضایی پست دراماتیک دارد. امروزه ما دنیای سبک‌ها را پشت سرگذاشته‌ایم. در شرایط مدرن امروزی این امکان را داریم که ترکیبی از یک سری اتفاقات را که متعلق به سبک‌، شیوه‌ها و نگرش‌های مختلف است کنار هم قرار داده و سبک اجرایی خودمان را خلق کنیم. بنابراین مخاطب با فضایی کاملا گروتسک و درونی و سایکو نیز مواجه می‌شود.

«افلیا» که روایتی از «دنیای مدرن» است چهارمین اقتباس این کارگردان از آثار شکسپیر محسوب می شود که براساس ایده‌های ذهنی یان کات و مباحثاتی که در باب شکسپیر معاصر مطرح می‌شود، شکل گرفته است.