کارشناس: خاورمیانه در انتظار کریدورهای جدید ترانزیتی می باشد
منبع خبر /
گوناگون /
23-01-1402
منبع خبر
/
رادیو اسپوتنیک /
گوناگون
سخنگوی سابق گمرک جمهوری اسلامی ایران و سخنگوی کمیسیون روابط بینالملل و توسعه تجارت خانه صمت گفت، تجارت ایران و عربستان میتواند به بیش از ۸۰۰ میلیون دلار برسد.
به گزارش اسپوتنیک، پس از سالها قطع روابط میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی، اخیرا با میانجی گری چین دو کشور بر از سرگیری روابط با یکدیگر توافق کردند در حالی این توافق شکل گرفته که عمده گمانه زنی ها پس از مسائل سیاسی بر سر مسائل اقتصادی است ارتباطی که دو کشور ایران و عربستان در زمان قطعی روابط سیاسی از آن بی بهره بودند.
روح الله لطیفی، سخنگوی سابق گمرک جمهوری اسلامی ایران و سخنگوی کمیسیون روابط بینالملل و توسعه تجارت خانه صمت در این زمینه به خبرنگار اسپوتنیک در تهران گفت:
"افتتاح اتاق بازرگانی مشترک قطعا به افزایش تجارت و نزدیک کردن تجار دو طرف به یکدیگر کمک میکند اما موضوع ما و عربستان در گام اول اساساً اتاق مشترک نیست؛ دو کشور جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در بحث تجارت متاثر از برخی سیاست های حکمرانی هستند، برای مثال ممکن است ایران با برخی کشورها مانند امارات، ترکیه ،افغانستان و آذربایجان ،اختلافات سیاسی و حتی مرزی داشته باشند اما تجارت میان این کشورها تاثیر چندانی از این موضوع نپذیرفته است درحالی که با عربستان خلاف این اتفاق است و عربستان از جمله کشورهایی محسوب میشود که به دلایل مختلف تجارت تحت تاثیر سیاست گذاری های حکمرانی آن با ایران قرار گرفته است".
لطیفی اضافه کرد:"در نتیجه میتوان گفت زمانی تجارت میان ایران و عربستان شاهد رشد در گذشته بود که روابط سیاسی در عالی ترین سطح خود بود و زمانی که روابط سیاسی حذف شده باشد تجارت میان دو کشور کاهشی و در نهایت به صفر رسید، بنابراین هنگامیکه دو کشور از دوسال گذشته با یکدیگر وارد مذاکره شدند و چند دور مذاکره انجام دادند باعث شد تا تجارت ایران و عربستان که کاملاً متوقف بود آغاز شده و بر اساس نوع مذاکرات روابط تجاری مجدد شکل حتی با حداقل میزان شکل گرفت" .
سخنگوی سابق گمرک ایران افزود:" از زمانی که مذاکرات ایران و عربستان با میانجیگری عراق آغاز شد، پس از چندی شاهد بودیم که سه محموله تجاری به عربستان صادر شد که از شیشه های کروی مربوط به رانندگی تا زعفران و کاشی و سرامیک در این محموله ها قرار داشت، با اینکه مبلغ این محموله ها مجموعا ۴۱ هزار دلار بیشتر نبود اما سرآغاز تجارت پس از چندین سال قطع روابط محسوب می شد که کاملاً متاثر از روابط سیاسی بود.
هنگامی که مذاکرات به نتیجه نزدیک شد از سه ماه گذشته تاکنون بیش از ۱۴ میلیون دلار تجارت فولاد میان دو کشور انجام شده باید به این نکته توجه کرد که تجارت های مرتبط با فولاد معمولاً بازار های مستمر و ادامه دار را می طلبد و این موضوع نشان دهنده آن است که روابط تجاری دو کشور برای مباحثی مانند فولاد که به استمرار نیاز دارد مهیا شده، در نتیجه این موضوع در ۱۱ماه گزارش اعلامی گمرک در سال گذشته با ۱۴ میلیون و ۷۰۰ هزار دلار تجارت میان ایران و عربستان به اتمام رسیده که نشان دهنده نزدیک شدن روابط به نتیجه مثبت است".
سید روح الله لطیفی مزایای برقراری روابط تجاری میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی را در ایجاد کریدور ترانزیتی جدید و برطرف کردن نیاز های متقابل بر شمرد و بیان کرد: "با برقراری روابط تجاری میان این دو کشور مسیر عبور کالا و انرژی از خلیج فارس به سمت آسیای میانه، قفقاز، شرق اروپا و روسیه برای عربستان مهیا می شود و از سوی دیگر عربستان می تواند مسیر عبور کالا از آسیای میانه، قفقاز، روسیه و ایران از مسیر جاده ای و ریلی از خاک این کشور به سمت دریای سرخ و مدیترانه باشد به این مفهوم که مسیر جدیدی در حوزه ترانزیت فعال میشود که کالا را از این منطقه پرجمعیت به منطقه پر جمعیت آفریقا و اروپا انتقال می دهد.
عرصه دیگر همکاری هایی که میان ایران و عربستان در حوزه اقتصادی می تواند صورت بگیرد به شدت قابل توجه است بحث سرمایه گذاری عربستان سعودی در ایران اخیراً در حال مطرح شدن است و سرمایه گذاری معمولاً در جایی اتفاق میافتد که ریسک سرمایه گذاری در آن کم باشد و آینده روشنی وجود داشته باشد این موضوع نشان می دهد که علاقه مندی عربستان برای سرمایه گذاری در بازار ایران و کشش بازار ایران برای سرمایه گذاری عربستان مطلوب است این موضوع میتواند دو کشور را برای همکاری و همگرایی های بیشتر در آینده سوق دهد".
وی تاکید کرد: "با توجه به اینکه عربستان سعودی سرزمین خشک و کم بارانی است و جمهوری اسلامی ایران سرزمین چهار فصل، ایران میتواند در زمینه مواد غذایی تامین کننده و شریک مطمئن و راهبردی برای این کشور محسوب شود همچنین انواع فولاد و آلیاژهای مرتبط با آن را برای صنایع نوپای عربستان فراهم کند از سوی دیگر عربستان می تواند پلی برای تکنولوژی های تحت تحریم برای ایران باشد.
از سوی دیگر در حوزه های امنیت، همگرایی کشورهای منطقه، برون رفت از چالش های فعلی امنیتی منطقه از جمله در یمن و لبنان ،تولید و عرضه هدفمند نفت در بازارهای جهانی با همراهی و تعامل جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی میتواند به شدت تنش ها را کاهش دهد و به سوددوکشور و جهان اسلام باشد".
وی تاکید کرد:" در صورتی که ایجاد اتاق بازرگانی مشترک میان ایران و عربستان توأم با بهبود تمامی ابعاد سیاسی و همگرایی دو دولت انجام شود قطعاً می توانیم انتظار افزایش حجم تجارت میان ایران و عربستان سعودی را در بالاترین حدی که انجام شده یعنی بیش از ۸۰۰ میلیون دلار داشته باشیم".
سخنگوی کمیسیون روابط بینالملل و توسعه تجارت خانه صمت، دو کشور ایران و عربستان را علیرغم تمامی اشتراکات ،هویت و حکمرانی متفاوت دانست و اظهار داشت:" باید مد نظر داشته باشیم که دو کشور علیرغم اشتراکات فراوان تفاوت هایی هم دارند و باید تلاش کنند و اشتراکات یکدیگر را تقویت و تفاوت ها را درک کنند.و شاید بسیاری از چالش ها به تفاوت هویت دو کشور برگردد که هر کدام ضمن افزایش مولفه های قدرت ،بخشی از فرهنگ ،مذهب واندیشه ها را در منطقه نمایندگی می کنند و روابط مستمر این دو کشور نیازمند درک این موضوعات است".
لطیفی در پایان افزود:" بسته به نوع تغییراتی که در سیاست گذاری های دو کشور ایجاد میشود می توانیم انتظارات متفاوتی از حجم تجارت و نوع سرمایه گذاری ها داشته باشیم اما در خوشبینانه ترین حالت می توانیم انتظار بیش از چندین میلیارد دلار تجارت میان ایران و عربستان را داشته باشیم، پیش تر عربستان سعودی در حوزه های مواد غذایی، استحصال و تهیه روغن خوراکی ، آبمیوه و کنسانتره سرمایه گذاری هایی در ایران داشته اما اکنون شرایط متفاوت است و می توان انتظار سرمایه گذاری در استخراج نفت، موارد مرتبط با صنایع بالادستی و پایین دستی نفت، معادن و تهیه محصول نهایی از معادن، ماشین آلات مرتبط با صنایع، حوزه گردشگری و حمل و نقل و ترانزیت را از عربستان داشت.
با توجه به میانجیگری چین برای توافق میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی یکی از بهترین سرمایه گذاری ها می تواند بر روی حمل و نقل زمینی از چین به مقصد عربستان از طریق ایران و عراق و یا حمل و نقل ترکیبی از چین به عربستان از طریق ایران و خلیج فارس باشد که برای آن به سرمایه گذاری در حوزه مسیرهای انرژی ، ریلی و کشتیرانی ایران نیاز وجود دارد".