با ساکت در سالگرد قهرمانی: در آن بازی چند سال پیر شدم/ انتخاب‌های عجیب مربی احساساتی فوتبال ایران

به گزارش ورزش سه، درست یک سال قبل و شامگاه هفتم اردیبهشت ۱۴۰۱، دو تیم نساجی و آلومینیوم اراک در فینال جام حذفی کشور در ورزشگاه آزادی برابر هم قرار گرفتند و نساجی موفق شد با یک گل عنوان قهرمانی را از آن خود کند. این دومین عنوان قهرمانی ساکت الهامی در جام حذفی بود و او پیش از آن هم موفق شده بود با تراکتور به این عنوان دست پیدا کند.

حالا در شرایطی که هوادار چند روز بعد و در مرحله یک چهارم نهایی جام حذفی برابر استقلال ملاثانی قرار می‌گیرد، گفتگویی با ساکت الهامی داشتیم و از او در خصوص افتخاراتش در این جام و همچنین دلایل ترک تیم قهرمان حذفی در دو دوره گذشته صحبت کردیم.

البته الهامی که معتقد است کم‌لطفی‌هایی نسبت به او صورت گرفته، در این مصاحبه از نتایج خود در لیگ برتر نیز دفاع کرد و همچنین درباره شکست شش گله برابر استقلال و تاثیر آن روی هوادار و خودش توضیحاتی ارائه داد.

این گفتگو را در ادامه می‌خوانیم:

* یک سال از قهرمانی شما با نساجی در جام حذفی گذشت. درباره این دستاورد صحبت کنید.
اتفاقی که فصل گذشته رخ داد، اتفاق نادری بود. همدلی عجیبی در تیم به وجود آمد و با سختی‌هایی که بابت میزبانی داشتیم و شرایط فصل قبل رخ داده بود، اتحادی به وجود آمد که هم قسم شدیم و روز به روز جلو رفتیم و دیدیم که قهرمانی شدنی است و بازی‌ها طوری رقم خورد که توانستیم در دو بازی تماشاگران را هم داشته باشیم و دیدید که در فینال ۴۰ هزار تماشاگر آمدند و این اتفاق بی نظیری بود. شاید استقلال و پرسپولیس در شهرهای دیگر طرفدار داشته باشند اما هیچوقت از تهران این تعداد هوادار به تبریز نمی‌روند. این اتفاق برای ما رخ داد و روزی تاریخی رقم زدیم. شاید هم برای بچه‌ها و مسئولان و مدیران و کادرفنی خیلی سخت بود که این اتفاق رخ بدهد و خوشحالم که توانستیم کاری کنیم که مردم شهر خسته دیگر خسته نبودند و دو سه روز در آنجا جشن و پایکوبی بود.

* شما بازیکنان باتجربه‌ای مثل علیرضا حقیقی و مسعود شجاعی را در اختیار داشتید. فکر می‌کنید این بازیکنان چه نقشی در کسب قهرمانی داشتند؟
نقش بازیکنان بزرگ مثل حقیقی، شجاعی، صادقی، ایوب، مهرداد عبدی و ... و همچنین کادرفنی و همکاران من، نقش بیشتری از من داشتند. بچه‌های نساجی و همکارانم باعث شدند من مربی بهتری شوم و من کمترین سهم رو داشتم و جای تشکر دارد. همچنین هواداران ما که فراتر از هوادار هستند و فوتبال در سفره آنها است و با این تیم‌ها زندگی می‌کنند و این برای تیمی مثل نساجی که بعد از ۶۳ سال قهرمان شد، اتفاقی بود که الان می‌شود با خاطراتش خوش بود.

* شما با قهرمانی در جام حذفی سهمیه آسیایی کسب کردید اما شرایط طوری رقم خورد که خودتان همراه با این تیم در آسیا حضور ندارید.
این اتفاق برای من عادی شده و در تراکتور هم برای من این اتفاق افتاد و جدا از بحث آسیا، ما حتی می‌توانستیم در سوپرجام هم برابر استقلال پیروز شویم. ما در نساجی تیم خوبی داشتیم و دستیابی به این هدف در دسترس بود.

* حسرت این موضوع را نمی‌خورید؟
طبیعتا وقتی چیزی را می‌کارید، دوست دارید خودتان برداشت کنید. البته من هم در این موضوع اشتباه کردم و جدایی من پس از قهرمانی، اتفاق خوبی نبود. ما در صورت ادامه همکاری می‌توانستیم این مسیر خوب را ادامه بدهیم. البته جا دارد از جواد نکونام تشکر کنم که شروع کننده این مسیر بود و واقعا نقش پررنگی در صعود نساجی به لیگ برتر داشت. نساجی سال‌ها در لیگ‌های پایین‌تر بود و جواد بعد از ۲۶ سال آن را به لیگ برتر آورد. نساجی سه سال بعد از صعود به لیگ برتر قهرمان جام حذفی شد، هر چند من معتقدم قهرمانی در حذفی به مراتب سخت‌تر از لیگ است. جام حذفی مثل بلیت بخت‌آزمایی است و یا به همه چیز می‌رسی یا همه چیز را از دست می‌دهی. از طرفی فکر نمی‌کنم هیچ تیمی توانسته باشد با تنها یک گل خورده قهرمان شود. البته بیشترین نقش را هواداران داشتند که کمک کردند من مربی بهتری شوم.

* موضوعی که خودتان هم به آن اشاره کردید، جدایی از تراکتور بعد از قهرمانی در جام حذفی بود. فکر می‌کنید چقدر بی اعتمادی مدیران به شما در این اتفاق دخیل بوده است؟
هم در تراکتور و هم در نساجی اتفاقاتی رخ داد که خودم منشا آن بودم. من اگر در بازی استقلال اخراج نمی‌شدم و آن محرومیت شش ماهه پیش نمی‌آمد، شاید این جدایی هم رقم نمی‌خورد. من زمانی متوجه محرومیتم شدم که در حال لیست دادن بودم و آقای زنوزی و آقای الیاسی زحمت زیادی کشیدند که آن محرومیت را لغو کنند اما متاسفانه فدراسیون فوتبال در ۴۸ ساعت رای داد که این اتفاق هم بی سابقه بود. در همان ۴۸ ساعت هم برای تیم مربی انتخاب شد و شاید اتفاقی بود که در ادامه راه برای من مفید هم واقع شد. در نساجی هم که سوتفاهم رخ داد که اگر به عقب برگردیم، مانع این اتفاقات می‌شدم تا هم برای خودم و هم برای باشگاهم افتخارات بیشتری به دست بیاورم.

* با توجه به اینکه سالگرد قهرمانی شما است، موقعیت خودتان را نسبت به سال قبل چطور می‌بینید؟
قطعا مربی باتجربه‌تری شده‌ام. البته جا دارد به این موضوع اشاره کنم که شاید همه فکر کنند دو قهرمانی در جام حذفی، مهم‌ترین دستاورد من در دوران سرمربیگری‌ام است اما از نظر خودم اینطور نیست و فکر می‌کنم بزرگترین دستاورد من زمانی است که توانستیم نساجی را در لیگ برتر حفظ کنیم. تیمی را که ۹ امتیاز داشت تحویل گرفتیم و در ۱۳ بازی، ۲۳ امتیاز کسب کردیم و توانستیم تیم را در لیگ برتر حفظ کنیم. ما در آن تعداد بازی، بعد از پرسپولیس و در کنار سپاهان بیشترین امتیاز را کسب کردیم و با توجه به حذف پرسپولیس و سپاهان از جام حذفی، بهترین بیلان آن مدت را ما داشتم. قطعا در حال حاضر مربی باتجربه‌تری شده‌ام و اگر به عقب برگردم، اتفاقات سال گذشته در رختکن تراکتور را تکرار نمی‌کنم و یا نمی‌گذارم اتفاقی که منجر به اخراجم از تراکتور شد، رخ بدهد.

* درباره جزییات اتفاقاتی که در رختکن نساجی رخ داد، صحبت کنید.
ما هم در فینال جام حذفی با آلومینیوم بازی کردیم و هم پنج روز بعد در اراک با این تیم بازی داشتیم. در اراک نسبت به من کم لطفی شد و تا دقیقه ۹۰ انواع و اقسام ناسزاها به من گفته شد و شیطنتی هم در مورد من و آقای نوازی صورت گرفت که من در جریان آن نبودم. افرادی از آب گل‌آلود ماهی گرفتند و من انتظار داشتم در آن شرایط باشگاه از من حمایت کند و این را در رختکن به زبان آوردم اما بعد از مدتی متوجه شدم که آقای حدادیان این کار را انجام داده بودند و مقصر نبودند؛ چندین بار هم بابت این موضوع معذرت خواهی کردم و باز هم عذرخواهی می‌کنم.

* شما بر خلاف سرمربی‌هایی که کارشان را با تیم‌های کوچک شروع می‌کنند، خوش شانس بودید که با تیم پرستاره تراکتور آغاز کردید و همین باعث شد که یک قهرمانی در تراکتور کسب کنید و پس از آن هم در نساجی دست بالا را داشته باشید.
این موضوع مثل شمشیر دو لبه می‌ماند و ‌کار کردن با بازیکنان بزرگ یک فلسفه است و از طرفی تراکتور مالک کم صبر اما بسیار باهوشی داشت که یک‌باره من را از ماشین به تراکتور آورد، آن هم به جای آقای دنیزلی و در شرایطی که طرفداران من را نمی‌پذیرفتند. با این شرایط آقای زنوزی من را انتخاب کردند و من واقعا مدیون ایشان هستم و همیشه به ایشان گفته‌ام اما این بحث خوش شانسی نیست و بحث اعتمادی است که آقای زنوزی به من کرد. البته ستارگان آن تیم نشان دادند که از نظر شخصیتی چقدر بزرگ هستند و من از این بابت واقعا خوش شانس بودم. خوش شانسی من این بود که با کسانی کار کردم که به من اعتماد کردند. طرفداران تراکتور در ابتدا من را نمی‌پذیرفتند اما سپس کار به جایی رسیده بود که به جز من کسی را قبول نمی‌کردند. خوشحالم که بعد از قهرمانی در جام حذفی با دو تیم، به خصوص نساجی، پنجره‌ای به روی این تیم‌ها باز شد؛ البته در مورد نساجی هنوز دیده نشده و زمانی که این تیم با تیم‌هایی مثل النصر و الهلال بازی کند، متوجه می‌شوند که چه دستاوردی کسب شده‌ است.

* البته نساجی در این فصل شرایط خوبی را پشت سر نگذاشت و شاید در صورت ادامه حضور شما، اتفاقات بهتری رقم می‌خورد.
این هم به همان اشتباهات برمی‌گردد. اگر ساکت الهامیِ فعلی را به گذشته برگردانید، با طمانیه‌تر صحبت می‌کردم تا یک جام دیگر را هم به ویترین این باشگاه و حتی خودم اضافه کنم. ساخت یک تیم زمان زیادی می‌برد اما بازیکنان بزرگ نساجی مثل اکبر صادقی، مسعود، علیرضا، مهرداد عبدی، حسن نجفی و ایوب کلانتری کسانی بودند که در این مسیر کمک زیادی به ما کردند و پا به پای من زحمت کشیدند. همچنین همکاران خودم، آقای صداقت، آقای باباپور، هاروت و آقا شاهرخ هم نقش پررنگی داشتند که می‌توانستند یک جام دیگر به ویترین این باشگاه اضافه کنند اما با اشتباهی که من در رختکن کردم، از دست رفت.

* با توجه به اینکه شما در لیگ نتایج خیلی درخشانی نداشتید، می‌توانستیم بگوییم که شما یک سرمربی تورنمنتی هستید؟
من با این موضوع موافق نیستم. من از روزی که تراکتور را تحویل گرفتم، قهرمان لیگ شدم و در واقع این تیم را با ۱۸ امتیاز تحویل گرفتم و با ۵۰ امتیاز تحویل دادم که سهمیه هم گرفت. سال بعد در نساجی هم همانطور که گفتم در ۱۳ هفته به اندازه سپاهان امتیاز گرفتیم و سال قبل هم تا زمانی که من در نساجی بودم، ۲۹ امتیاز داشتیم و اگر در پنج هفته باقی‌مانده امتیاز می‌گرفتیم، به رتبه ششم و هفتم صعود می‌کردیم. البته از طرفی ما تمرکزمان را هم روی جام حذفی گذاشته بودیم اما با شرایط سختی که نه زمین داشتیم و نه تماشاگر، نتایج فوق‌العاده‌ای گرفتیم. اگر ما شرایطی ‌را که امسال نساجی دارد، داشتیم، به راحتی بین پنج تیم اول قرار می‌گرفتیم. البته جا دارد از آقای حدادیان تشکر کنم که اگر ایشان را نداشتیم، شرایط واقعا سخت‌تر می‌شد. در حال حاضر هم با هوادار، تیم نهم هستیم؛ مگر توقع شما از هوادار چقدر است؟ هوادار آخرین تیم از نظر بودجه و اولین تیم از نظر مدیریت صحیح و انضباط مالی است و با این شرایط نتایج خوبی گرفته‌ایم. ما تنها دو سه امتیاز با آلومینیوم و فولاد اختلاف داریم اما بودجه تیم‌ها را مقایسه کنید. البته من به این موضوعات توجهی ندارم و با همین شرایط مسئولیت هوادار را قبول کرده‌ام اما باید همه موارد در نظر گرفته شود. هوادار در حال حاضر به تیمی تبدیل شده که همه تیم‌ها به آن احترام می‌گذارند.

* در واقع فکر می‌کنید اگر تیم پرستاره‌ای در اختیار داشته باشید، می‌توانید در لیگ هم مدعی باشید؟
همانطور که در تراکتور تا دو سه هفته آخر مدعی بودیم و سپس با شرایطی که ایجاد شد از کورس خارج شدیم، این موضوع شدنی است. این را هم در نظر بگیرید که ما هوادار را در شرایطی تحویل گرفتیم که شاید اهالی فوتبال آن را گزینه سقوط می‌دانستند اما حالا از ما انتظار قهرمانی جام حذفی دارند. برای موفقیت، نیاز به موفقیت مجموعه است، نه فرد. البته تیم‌های بزرگ به ما نمی‌رسد؛ اصل اول در گرفتن تیم‌های بزرگ این است: شما ناموفق شو و تیم بهتری بگیر! این اصل اول فوتبال ما است و اگر هم با این اتفاق تیم بهتری ندادند، لابی هست. من چه تیم هوادار را قهرمان کنم و چه نکنم، مطمئن باشید در آینده هم شرایط ما همین است. شاید دوستان از ما ناراحت شوند اما من رک هستم و این مسائل را می‌گویم؛ مربی‌هایی هستند که با امکاناتی به اندازه سه شهر، یک تیم بزرگ را نبرده‌اند. البته آنها هم حق دارند؛ من اسم و قیافه خوبی ندارم اما در فوتبال ایران فیس و لابی و نوع صحبت کردن مهم است. فوتبال در همه جای دنیا یک زبان دارد اما در ایران اینطور نیست. مگر معلم ادبیات می‌خواهیم؟ فوتبال باید در زمین انجام شود. روی صحبت من با شخص خاصی نیست و همه سرمربیان عزیز هستند و من ضعیف‌ترین بین آنها هستم اما اینها حرف دل من است و بازی با کلمات را بلد نیستم. من سه اصل در فوتبال دارم: شجاعت، صداقت و تلاش برای یکدیگر.

* پس این موضوع را که شما یک مربی حذفی‌باز هستید، قبول ندارید؟
اصلا قبول ندارم. فوتبال است و یک روز می‌شود و یک روز نه. البته جام حذفی قوانین سخت و متفاوتی دارد و نحوه آماده‌سازی بازیکنان در آن متفاوت است.

* با توجه به شرایط فعلی هوادار در لیگ، جام حذفی چقدر برای شما مهم است؟
اگر شما معتقد هستید که من حذفی‌باز هستم و حرف من را قبول دارید، باید بگویم ما سخت‌ترین بازی فصل‌ و حتی سخت‌ترین بازی تاریخ هوادار تاکنون را داریم. گذشتن از این مرحله واقعا سخت است و تیم خوب ملاثانی هم فوق‌العاده‌ است و کادرفنی کاربلدی دارد و فوتبال ناب خوزستانی بازی می‌کنند؛ بازی رو به جلو و بدون ابا از تیم مقابل.

* زمانی که یک تیم را تحویل می‌گیرید، تمرکز اصلی‌تان روی صعود تیم در جدول رده‌بندی لیگ است یا قهرمانی جام حذفی؟
اولین هدف من در هر تیمی این است که تیمم فوتبالی بازی کند که مردم به آن احترام بگذارند و متوجه شوند که در تیم ما طرز تفکر خاصی وجود دارد. دوست دارم به بازیکنانم این را بقبولانم که می‌توانند هر کاری انجام بدهند و اینکه هشتم یا نهم بشوم برایم فرقی ندارد. برای مثال بازی با استقلال می‌توانستم در نیمه دوم کاملا دفاعی وارد زمین شوم اما برای پیروزی وارد زمین شدم و شکست خوردیم. یا با همین فوتبال، پرسپولیس را در آزادی شکست دادیم و این سبک فوتبال ما است‌. از نظر من شخصیت تیم این است که تیمت مقابل هر تیمی با هدف پیروزی وارد زمین شود. اولین هدف من ایجاد این شخصیت است، نه قهرمانی در جام حدفی یا رتبه بالاتر در جدول.

* شما در دو قهرمانی در جام حذفی، استقلال را شکست دادید. فکر می‌کنید این موضوع چقدر قهرمانی شما را باارزش‌تر کرده است.
در جام حذفی هیچ تفاوتی ندارد که با چه تیمی بازی می‌کنید و فقط باید از مرحله‌ای که در آن هستیم صعود کنیم اما نمی‌دانم درباره اینکه در دو دوره گذشته از سد تیم خوب استقلال گذشته‌ایم، چه چیزی بگویم و نمی‌دانم شیرین‌تر می‌کند یا خیر. هر چند این باخت ۶-۱ برابر استقلال، آن دو پیروزی را هم خراب کرد و انشاالله که شرایط به گونه‌ای پیش برود که این اتفاق را جبران کنیم.

* آن باخت سنگین چقدر روی تیم شما تاثیر گذاشت؟
بسیار زیاد. در فوتبال یک روزهایی بحث جدول و جایگاه است اما یک روزهایی بحث حیثیت و شرف است. وقتی تیمی مثل هوادار، شش گل از استقلال می‌خورد و هفته بعد با گل‌گهر بازی دارد، جمع کردن آن تیم فقط نیاز به شخصیت دارد؛ چیزی که من همیشه روی آن تاکید دارم و به بازیکنانم تاکید می‌کنم. امتیازی که در بازی با گل‌گهر گرفتیم، به اندازه یک فصل ارزش داشت.

* فکر می‌کنید آن شکست روی بازی با استقلال ملاثانی تاثیر ندارد؟
ما آن مسابقه را کاملا فراموش کردیم اما هشداری برای ما بود که حواس‌مان باشد تا خودمان را با سخت‌ترین شرایط وفق بدهیم. بازی استقلال برای خود من به اندازه چندین سال تجربه بود و شاید اگر می‌بردیم این اتفاق رخ نمی‌داد؛ این درسی بود که به راحتی از ذهنم عبور نخواهد کرد.

* خودتان راحت با این شکست کنار آمدید؟
جا دارد از آقای مایلی کهن که معمار ملی فوتبال ما است، تشکر کنم. من عاشق و شیفته این مرد هستم و ایشان مثل یک برادر بزرگ بعد از بازی با استقلال به من زنگ زد و گفت من تو را خیلی قوی‌تر از این می‌دانستم؛ پاشو، این فوتبال است. فکر کردی همه چیز بر وفق مراد تو است؟ سال اولی که با تراکتور سه گل به استقلال زدی چه؟ من گفتم مردم... گفت فوتبال همین است اما زندگی ادامه دارد. ایشان به من قوت قلبی داد و من ماندم که این مرد چقدر دوست داشتنی است. ما بزرگتر از آقای مایلی کهن نداریم؛ کی فوتبال ملی ما شش گل به کره زده؟ کی سه گل به عربستان زده؟ کی تا این تعداد لژیونر دادیم؟ بهترین مربیان ما نسل آقای مایلی کهن هستند.

* گذشته شما با استقلال مرتبط است و شاید گوشه‌ای از ذهن هواداران فوتبال این بود که روزی هدایت این تیم را بر عهده بگیرید اما این باخت باعث شد ورق برگردد. فکر نمی‌کنید این شکست آینده شما را تغییر بدهد؟
من پیش از حضور فرهاد مجیدی در استقلال بودم و صحبت هم کردیم اما وزیر وقت اجازه این اتفاق را ندادند که در نهایت آقای مجیدی سرمربی استقلال شدند و قهرمانی لیگ را کسب کردند و من هم به نساجی رفتم و قهرمان جام حذفی شدم‌. در مورد ارتباطم با استقلال در گذشته هم باید بگویم که دو دوره در این تیم کار کردم اما در حال حاضر همه چیز گدشته و بحث طرفداری هم برای کودکی است.

* فکر می‌کنید در دو سالی که قهرمان جام حذفی شدید، شایسته کسب این عنوان بودید؟
برای یک مربی، آمار و رزومه مهم است و در واقع مربی مثل یک جراح قلب می‌ماند؛ اگر شما مریضت زنده بماند، جراح خوبی هستی اما اگر مریض تو فوت کند، بهترین جراح هم باشی، رزومه‌ای نداری. تیم ما هم اگر نتیجه‌ای گرفته است، قطعا شایسته است. البته گاهی هم همه تلاشت را می‌کنی اما موفق نمی‌شوی؛ مثل ما و استقلال.

* از بین ۱۶ مربی شاغل در بین لیگ برتر و همچنین فرهاد مجیدی و امیر قلعه‌نویی، جایگاه خودتان را کجا می‌دانید؟
من نمی‌توانیم درباره خودم نظر بدهم و عزیزان دیگر باید بدون غرض نمره بدهند اما می‌توانم از بین ۱۶ مربی، بهترین مربی امسال لیگ را انتخاب کنم؛ از نظر من مازیار زارع بهترین مربی امسال است.

* انتخاب شما از بین سرمربی تیم ملی و همینطور مدعیان لیگ، مازیار زارع است؟
در مورد امسال بله. مازیار زارع خودش را فراتر از حد نشان داده و ملوان امسال فوق‌العاده‌ است. مازیار کاریزمای مربیگری خوبی دارد و من به او تبریک می‌گویم. البته همه مربیان عزیز هستند اما شما باید بضاعت تیم‌ها را بسنجید و سپس قضاوت کنید. یادمان نرود ملوان بعد از سال‌ها به لیگ برتر آمده و با جوان‌های کم نام و نشان خوب ظاهر شده است. من ارتباط نزدیکی با مازیار ندارم اما اگر در فدراسیون فوتبال مسئولیتی داشتم، او را به عنوان سرمربی تیم ملی امید انتخاب می‌کردم. هر چند گزینه‌های فعلی هم لیاقت این را دارند.

* صحبت از حضور خودتان در تیم امید هم بود.
من هیچ برنامه‌ای برای تیم امید و تیم ملی بزرگسالان ندارم و می‌خواهم شرایط فوتبال باشگاهی را پشت سر بگذارم و بحران‌ها را تجربه کنم. البته من در دستیاری هم این مسائل را تجربه کرده‌ام و پله پله بالا آمده‌ام اما هیچ برنامه‌ای برای تیم ملی یا تیم امید ندارم و برای آنها آرزوی موفقیت دارم.