پس هنوز اولشه؛ درباره نمایشنامه «پابرهنه در پارک»

به مناسبت ۶۰ سالگی نمایشنامه «پابرهنه در پارک» اثر نیل سایمون

نیل سایمون تا قبل از نوشتن «پابرهنه در پارک» دو نمایشنامه دیگر نوشته بود، اما می‌شود گفت «پابرهنه در پارک» بود که مسیر آینده نویسندگی او را روشن کرد. کمدی‌رمانتیک‌هایی با تمرکز بر روابط میان زوج‌ها و البته شوخی‌های پررنگ مربوط به شغل و پول درآوردن. به همین خاطر بی‌راه نیست که گاهی این نمایشنامه‌اش را اولین نمایشنامه مهم سایمون به حساب می‌آورند.

سایمون متعلق به گروهی از درام‌نویسان آمریکایی بود که به آن‌ها حلقه نیویورکی می‌گویند. نیویورکی‌ها به نسبت درام‌نویسان دیگر آمریکایی و به طور مشخص کمدی‌نویسان دیگر آمریکایی، روشن‌فکرتر و کم‌وبیش چپ‌گراتر محسوب می‌شوند. خانواده برای آن‌ها به اندازه درام‌نویسان لس‌آنجلسی مقدس نیست و جرئت بیشتری در شوخی با رویای آمریکایی دارند. گذشته از سایمون، معروف‌ترین عضو و احتمالا موفق‌ترین عضو این حلقه، وودی آلن است.

«پابرهنه در پارک» داستان زوج جوان و بسیار خوش‌بختی است که تازه ازدواج کرده‌اند و قرار است در خانه‌ای نقلی با عیب و نقص‌های زیاد، زندگی عاشقانه‌ای آغاز کنند. دختر که نگران تنهایی مادرش است، او را با همسایه عجیب و غریبشان آشنا می‌کند. اما همین نقطه شروع بحران‌هایی است که زندگی او و همسر وکیلش را تا آستانه جدایی پیش می‌برد.

عنوان «پابرهنه…» اشاره به گفت‌وگویی از دختر جوان دارد که در آن شوهرش را متهم به محافظه‌کاری می‌کند، طوری که حتی نمی‌تواند پابرهنه در پارکی راه برود و قابل حدس زدن است که در جریان تحولی که شخصیت‌ها برای انطباق با هم پیدا می‌کنند، شوهر جوان نه‌فقط پابرهنه در پارک راه می‌رود، که کار را روی لبه پشت‌بام تمام می‌کند.

اجرای صحنه‌ای «پابرهنه در پارک» یکی از موفق‌ترین اجراهای آن سال‌های برادوی بود. نمایشنامه برای مدتی نزدیک چهار سال روی صحنه ماند و بیش از ۱۲۰۰ بار روی صحنه رفت و تقریبا هیچ‌گاه مبتلا به سندرم صندلی خالی نشد. موفقیت مالی این نمایشنامه تاثیر زیادی در انتخاب مسیر سایمون داشت.

از روی این نمایشنامه سایمون، مثل بسیاری از باقی نوشته‌هایش، نسخه سینمایی هم اقتباس شده است. کارگردان نسخه سینمایی جین ساکس است و نقش زوج جوان را رابرت ردفورد و جین فوندا بازی کرده‌اند. رامین ناصرنصیر و شهرام زرگر سال‌ها پیش این نمایشنامه را به فارسی برگردانده‌اند.

نویسنده: ابراهیم قربان‌پور

هفته‌نامه چلچراغ، شماره ۸۹۵