آرایش احزاب سیاسی در شطرنج انتخابات ترکیه

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ یکشنبه آینده (14 می) قرار است انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ترکیه برگزار شود که به دلیل اوضاع داخلی این کشور و معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی علاوه بر ترک‌ها، برای بسیاری از دولت‌های منطقه و جهان مهم تلقی می‌شود.

در این انتخابات دو ائتلاف بزرگ ملت که از ۶ حزب شکل گرفته و دیگری ائتلاف کُردی و چپ‌گرای کار و آزادی که در هدف با ائتلاف ملت موازی است، در برابر حزب حاکم عدالت و توسعه تشکیل شده است.

حدود ۶۴ میلیون نفر واجد شرایط رأی دادن هستند که 3 میلیون نفرشان خارج از خاک ترکیه به سر می‌برند و باید تا ۹ می آرای خود را به صندوق‌های رأی بیندازند. هریک از نامزدها که بیش از ۵۰ درصد آرا را کسب کند، پیروز انتخابات است، در غیر این صورت ۲۸ می دور دوم انتخابات میان دو نامزد برتر برگزار خواهد شد.

در انتخابات دو ائتلاف بزرگ تشکیل شده است؛ نخست، ائتلاف ملت شامل ۶ حزب و دیگری ائتلاف کُردی و چپ‌گرای کار و آزادی که در هدف با ائتلاف ملت موازی هستند

پیش‌بینی می‌شود مشارکت در این دوره از انتخابات ترکیه بسیار بالا و چشمگیر باشد و به‌دلیل حساسیت انتخابات، جای تعجب نخواهد بود اگر تمام حزب‌های مخالف در توافقی جمعی توان خود را برای پیروزی بر رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور فعلی ترکیه به کار گیرند.

هرچند چهار نامزد در انتخابات حضور دارند، اما شاهد رقابتی دوقطبی یعنی رویارویی اردوغان با کمال قلیچدار اوغلو، رئیس حزب جمهوری‌خواه خلق به‌عنوان دومین حزب بزرگ مجلس هستیم.

آرایش انتخاباتی

در انتخابات دو ائتلاف بزرگ تشکیل شده است؛ نخست، ائتلاف ملت شامل ۶ حزب و دیگری ائتلاف کُردی و چپ‌گرای کار و آزادی که در هدف با ائتلاف ملت موازی هستند، اما بنا به دلایلی تصمیم گرفته اند مستقل باشند. هدف از تشکیل ائتلاف ملت دو موضوع است؛

نخست، تقسیم قدرت که اعضای ائتلاف بر سر آن به جمع‌بندی رسیده‌اند و تصمیم گرفته‌اند بعد از پیروزی، سران پنج حزب جزو معاونان قلیچدار اوغلو باشند.

دوم، اینکه ائتلاف متعهد شده در صورت پیروزی به ساختار ریاستی که اردوغان از سال ۲۰۱۷ روی کار آورده است، پایان دهند.

ائتلاف اصلی رقبای اردوغان

ائتلاف سوسیال‌دموکرات‌های خلق: درباره میز 6 نفره نکته‌ای که وجود دارد، این است ستون ائتلاف سوسیال‌دموکرات‌های خلق به رهبری قلیچدار اوغلو هستند. قلیچدار اوغلو خود را علوی معرفی کرد تا خط فرضی میان وی به عنوان نماینده اقلیت در مقابل رئیس جمهور اهل سنت پوپولیست ترسیم کرده باشد. همین موضوع باعث شد بسیاری از مخالفان به وی گرایش پیدا کنند و امید بسیاری برای آن‌ها ایجاد شود.

حزب ملی‌گرای سکولار خوب: رئیس این حزب مرال آکشنر است.

سوئیچر پارتی: رئیس این حزب داوود اوغلو است.

محافظه‌کاران اسلامی سعادت

حزب دموکراسی و پیشرفت: رئیس این حزب علی باباجان است.

حزب دموکرات پارتیسی: رئیس این حزب اویسال است.

برخی ناظران سیاسی معتقدند، اگر ائتلاف ملت به قدرت دست یابد، به‌دلیل نبود وجه مشترک میان ائتلاف‌کننده‌ها ممکن است با هم متفاوت باشند که می‌تواند در سیاست‌گذاری داخلی و خارجی آنکارا اثرات سوء بر جای بگذارد.

هرچند مردم ترکیه امید بسیاری به ائتلاف ملت دارند، اما انتقادهایی نیز بر این ائتلاف وارد است و بسیاری معتقدند، این ائتلاف هدفی مشترک دارد و آن برکناری اردوغان است‌؛ اما زمانی که این هدف مشترک به دست آمد ائتلاف‌کننده‌ها وجه مشترک ندارند یا در دستور کار ممکن است با هم متفاوت باشند.

برخی ناظران سیاسی معتقدند، اگر ائتلاف ملت به قدرت دست یابد، به‌دلیل نبود وجه مشترک میان ائتلاف‌کننده‌ها ممکن است با هم متفاوت باشند

ائتلاف کار و آزادی، ائتلافی رادیکال و کُردگراست که در زمره ائتلاف ملت نیستند، اما همگام، همسو و هم هدف با آن هستند. این ائتلاف از احزاب زیادی تشکیل شده است که مهم‌ترین آنها حزب کُردگرای دموکراتیک خلق به ریاست صلاح‌الدین دمیرتاش است.

یکی دیگر از نامزدها سینان اوغان از حزب ظفر است که شخصیتی آکادمیک و مؤسسه ای تحقیقاتی به نام «ترک سام» دارد. وی ناسیونالیستی افراطی است که احزاب کوچک افراطی ناسیونالیست را مدیریت می کند و در سیاست خارجی به همگرایی کشورهای ترک منطقه اعتقاد دارد.

محرم اینچه یکی دیگر از نامزدهاست که در سال ۲۰۱۸ نماینده حزب جمهوری‌خواه خلق بود و توانست ۳۰ درصد آرا را به خود اختصاص دهد. وی در این دوره از انتخابات از ابتدا قرار بود نماینده حزب ظفر باشد، اما به دلیل دست نیافتن به توافق نماینده حزب هوملند پارتی شد.

بسیاری از ناظران بین‌المللی و سیاستمداران ترک معتقدند، انتخابات ریاست جمهوری از هم‌اکنون به نفع قلیچدار اوغلو به اتمام رسیده و وی پیروز انتخابات است. البته عده‌ای هم معتقدند اردوغان به عنوان سیاستمداری با تجربه و قدرت‌طلب روی اسب بازنده شرط‌بندی نمی‌کند.