تعامل با غرب، نقطه اختلاف اردوغان و مخالفان

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ نتیجه انتخابات ترکیه نه تنها برای این کشور که در چهارراه اروپا و غرب آسیا قرار دارد و خانه 85 میلیون نفر ازجمله تقریباً 4 میلیون پناهنده است، بلکه برای برخی از مهم‌ترین طرف های جهانی اهمیت دارد. گرچه رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه مدت هاست روابط گرمی با آمریکا و اروپا ندارد، ولی قلیچداراوغلو، رئیس حزب جمهوری‌خواه خلق ترکیه هنوز پای به میدان نگذاشته می‌گوید در صورت پیروزی، روابط آنکارا را با آمریکا، ناتو و اتحادیه اروپا بازسازی خواهد کرد تا ترکیه دوباره به بخشی از جهان متمدن تبدیل شود.

در مقابل، اردوغان تلاش سوئد برای پیوستن به ناتو را گروگان اهداف سیاسی خود و ایجاد روابط نزدیکتر با روسیه گرفت، تا جایی که آمریکا، ترکیه را از برنامه دریافت جنگنده‌های F-35 خارج کرد.

رئیس جمهور ترکیه پس از کودتای نظامی نافرجام علیه وی در سال 2016، به وسیله رفراندوم قانون اساسی در سال 2017 قدرت‌ بیشتری به دست گرفت و ترکیه را از ساختار پارلمانی به نظام ریاستی تبدیل کرد، هر چند بعید به نظر می آید قلیچدار اوغلو به این وضعیت راضی باشد و این ساختار را ادامه دهد.

در دوران قلیچدار اوغلو کرکره طریقت ها پایین کشیده خواهد شد و با لحاظ کردن برخی اصلاحات عمومی پای ترکیه به اتحادیه اروپا باز می شود، اما روند آسان نیست و دارای پیچیدگی است

محمدعلی دستمالی، کارشناس مسائل ترکیه درباره انتخابات ریاست جمهوری ترکیه، رقابت میان اردوغان و قلیچدار اوغلو و ادعای وی درباره تمایلش برای پیوستن به اتحادیه اروپا در صورت پیروزی بر اردوغان در انتخابات به خبرنگار «راهبرد معاصر» گفت: معتقدم کمال قلیچدار اوغلو با آمریکا بر سر آینده سیاسی ترکیه بسته و مورد حمایت واشنگتن است. وی مدتی پیش به دیدار سفرای اروپایی در ترکیه رفت و حتی سفری به آمریکا داشت.

وی افزود: سفر قلیچدار اوغلو به آمریکا را باید «نوک کوه یخ» دانست، زیرا از محتوای دیدارش با سناتورهای آمریکایی خبری نداریم. این احتمال وجود دارد ترکیه پس از روی کار آمدن قلیچدار اوغلو به اتحادیه اروپا بپیوندد و حتی برخی موانع و محدودیت های اجتماعی و فرهنگی زمان اردوغان را بردارد.

کارشناس مسائل ترکیه عنوان کرد: طریقت اسماعیل آقایی در ترکیه نفوذ زیادی دارد، به گونه‌ای که مقام‌های این طریقت حتی با یک تماس کوتاه با خانواده اردوغان آنها را راضی کردند از کنوانسیون استانبول خارج شوند؛ همان سندی که برای حقوق کودکان است و خانم، دختر و عروس اردوغان حامیان کنوانسیون بودند، ولی طریقت اسماعیل آقایی با آنها تماس گرفت و قانعشان کرد از این کنوانسیون خارج شوند.

دستمالی گفت: در دوران قلیچدار اوغلو کرکره طریقت ها پایین کشیده خواهد شد و با لحاظ کردن برخی اصلاحات عمومی پای ترکیه به اتحادیه اروپا باز می شود، اما روند آسان نیست و دارای پیچیدگی است.

وی در پاسخ به این سؤال که «ارتباط هر یک از دو نامزد مطرح ترکیه با کردها چه میزان می تواند بر سرنوشت انتخابات تأثیر بگذارد»؟ تصریح کرد: کُردها عنصر بسیار مهمی در ترکیه هستند و رأیشان تأثیر زیادی دارد؛ برای نمونه آنها توانستند در انتخابات شهرداری‌ها در سال ۲۰۱۹ میلادی در سه منطقه استانبول، آدانا و آنکارا باعث شکست اردوغان شوند. ولی نکته ای که وجود دارد، این است رأی تأثیرگذار کردها برای خودشان هیچ دستاوردی نداشته است.

کارشناس مسائل ترکیه افزود: حزب دموکراتیک خلق‌ها به عنوان نهاد سیاسی برآمده از تفکرات عبدالله اوجالان و حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) در ظاهر کُردی هستند، اما در عمل خود را سرسپرده اندیشه چپ و سوسیالیستی می دانند. همچنین اندیشه چپ ترک مانع از این شده است حزب دموکراتیک خلق‌ ها با رأی کُردی مطالبات این طیف را پیگیری کند.

حزب دموکراتیک خلق‌ها به عنوان نهاد سیاسی برآمده از تفکرات عبدالله اوجالان و حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) در ظاهر کُردی هستند، اما در عمل خود را سرسپرده اندیشه چپ و سوسیالیستی می دانند

دستمالی درباره نتیجه منتشر شده برخی نظرسنجی ها و اینکه آیا در تحولات آتی سیاسی ترکیه کردها بازیگری را در اختیار خواهند گرفت یا خیر، گفت: باید دید روند درگیری‌های میان ارتش ترکیه و پ.ک.ک چگونه دنبال می شود. در چند سال اخیر استفاده از پهپاد و هدف قرار دادن فرماندهان حزب کارگران کردستان باعث توقف فعالیت هایشان و مانع از ورود آنها به داخل خاک ترکیه شده است. طبعاً انتظار می رود با پیروزی اردوغان پ.ک.ک زمین‌گیر شود و نتواند کار کند و این روند ادامه خواهد داشت.

وی افزود: پیروزی مخالفان اردوغان اوضاع را متفاوت از قبل می کند و معتقدم اگر پ.ک.ک با دوستی مخالفان ترک راهش را ادامه دهد امکان دارد به دستاوردهای نسبی دست یابند، هرچند میزان دستاوردها چندان بزرگ نخواهد بود.