برجام بدون مذاکره احیا می شود؟ /فروپاشی توافق «کمتر در برابر کمتر»

به گزارش اقتصادنیوز، جلسه توجیهی مقامات دولت بایدن با سناتورهای کنگره ایالات متحده، با موضوع توافق هسته‌ای ایران برگزار شد.

به نوشته جویش‌ایسنایدر، سناتورها هنگام بیرون آمدن از یک جلسه توجیهی محرمانه درباره ایران در روز سه‌شنبه - از جمله در مورد مذاکرات طولانی مدت هسته‌ای با تهران- گفتند که به نظر می‌رسد سیاست ایالات متحده در قبال ایران تا حد زیادی دچار رکود شده است.

به روز رسانی برجام؟

سناتور تیم کین به خبرنگاران گفت: «من این جلسه را به‌عنوان یک به‌روزرسانی وضعیت توصیف می‌کنم، نه چیز جدیدی». سناتور ویرجینیا گفت که هیچ پیشرفتی در جهت پیوستن مجدد به برنامه جامع اقدام مشترک یا توافق هسته‌ای محدودتر حاصل نشده است زیرا «ترکیبی از [ادعای] حمایت ایران از روسیه در اوکراین، سابقه حقوق‌بشری ایران و هم‌چنین تداوم حملات به مواضع ایالات متحده در عراق و سوریه، در حال حاضر آغاز روند را غیرممکن کرده است».

استقبال آمریکا از توافق ایران و عربستان

کین هم‌چنین توافق اخیر عادی‌سازی روابط میان ایران و عربستان سعودی، با میانجی‌گری چین را مهم توصیف کرده و افزود تنش‌های بین تهران و ریاض «وضعیت را در منطقه برای همه بسیار بد می‌کند» و گفت که این توافق می‌تواند «مزایای مثبت واقعی» داشته باشد، اما «مایه تاسف» است که چین به جای آمریکا میانجی‌گری این توافق را انجام داده است.

توافق هسته ای کمتر در برابر کمتر کنار گذاشته شد؟

بنا به گزارش اکوایران، سناتور جاش هاولی گفت که توافق هسته‌ای بالقوه جدیدی موسوم به «کم‌تر در برابر کم‌تر» که در ماه‌های اخیر مطرح شده، در بخشی از جلسه توجیهی که او در آن شرکت کرد، مورد بحث قرار نگرفت و این توافق را رو به فروپاشی توصیف کرد.

او گفت: «آن‌ها در حال بررسی ورود مجدد به برجام یا هر چیز دیگری بودند، این اتفاق نمی‌افتد. به نظر من این فقط یک جور در جا زدن است». هاولی افزود: «احساس من این است که دولت بایدن اروپایی‌ها را به طور واقعی تحت فشار قرار نمی‌دهد تا از طریق تحریم‌های بیش‌تری علیه تهران اعمال کنند».

هاولی، در واکنشی شدیدتر، این جلسه توجیهی را تا حد زیادی فاقد محتوا توصیف کرد: «آن‌ها در واقع چیز زیادی برای گفتن در مورد این موضوع نداشتد. به واقع، فکر نمی‌کنم این یک جلسه توجیهی واقعا مفیدی بود. من نمی‌دانم که آیا ما واقعاً یک استراتژی هماهنگ داریم یا نه». هاولی گفت: «اگر چنین چیزی در کار باشد، من چیزی در مورد آن نشنیده‌ام. در این جلسه هم ما با هیچ چیز جدید یا طبقه‌بندی شده‌ای روبرو نشدیم».

سیاست دولت بایدن در مقابل برجام

سناتور رابرت منندز، رئیس کمیته روابط خارجی سنا و منتقد برجسته دموکرات مذاکرات با ایران هم گفته که مقامات، راهبردی را برای جلوگیری از یک ایران هسته‌ای، بدون مذاکرات هسته‌ای ارائه کردند. منندز گفت: «من فکر می‌کنم این یک جلسه توجیهی قابل قبول بود. ما همیشه کارهای بیش‌تری می‌توانیم انجام دهیم، و من فکر می‌کنم گزینه‌هایی وجود دارد که آنها در حال بررسی هستند... آنها متعهد هستند که تضمین کنند ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نمی‌کند».

سناتور جیم ریش، عضو ارشد کمیته روابط خارجی سنا هم با انتشار بیانیه‌ای گفت که دولت آمریکا «به سیاست جامع‌تری درباره ایران نسبت به شش ماه پیش که جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا در اظهارات فاش‌شده گفت برجام مرده است نزدیک‌تر نشده است». ریش گفت: «ابهام استراتژیک در مورد سیاست ایران تنها به تقویت حکومت و نزدیک‌تر کردن شرکای ما به چین کمک می‌کند. از آنجایی که ایران به توقیف کشتی‌ها، هدف قرار دادن آمریکایی‌ها در منطقه، حمایت از نیروهای نیابتی‌اش و حمایت از روسیه ادامه می‌دهد، آمریکایی‌ها سزاوار سیاستی هستند که فراتر از یک مذاکره هسته‌ای شکست خورده باشد».

سناتور اد مارکی هم به جویش‌اینسایدر گفت که توافق هسته‌ای «گزینه ارجح باقی می‌ماند، اما این به عهده ایرانی‌ها است». او گفت که نمی‌تواند تایید کند که آیا مذاکرات در حال حاضر در حال انجام است یا خیر.

جایگزین تحریم ها علیه ایران؟

سناتور جان کندی هم گفت: «برای من واضح است که یک محور جهانی در حال توسعه میان ایران، روسیه و چین وجود دارد که به دنبال تسلط بر مناطق تحت نفوذ خود در جهان است. او گفت که فکر نمی‌کند دولت راهبرد روشنی برای از هم پاشیدن این اتحاد داشته باشد». کندی گفت: «حقیقت ماجرا این است که در حالی که تحریم‌ها حرکت ایران و تا حدودی روسیه را کند کرده، اما تحریم‌ها آن‌ها را متوقف نکرده است. اما وقتی از دولت می‌پرسید با توجه به اینکه تحریم‌ها آنها را متوقف نکرده، برنامه شما چیست؟ علاوه بر تحریم چه برنامه ای دارید؟ یا با سکوت مواجه می‌شوید یا با چرندیات».

سناتور تد کروز هم گفت که او راهبردی برای متوقف کردن جریان تسلیحات نشنیده و «برعکس، آن‌ها قصد دارند جریان [ادعایی] تسلیحات ایرانی ادامه یابد، زیرا آن‌ها توافق هسته‌ای با ایران را بیش از پیروزی در اوکراین می‌خواهند».