اف-16‌ها در خانه زلنسکی

نخست‌وزیران بریتانیا و هلند، ریشی سوناک و مارک روته، قصد دارند تا یک «ائتلاف بین‌المللی» برای حمایت از اوکراین به راه بیندازند. در این راستا قرار است با ارائه جت‌های جنگنده به این کشور توان دفاعی اوکراین را در برابر روسیه بالا ببرند. به گزارش الجزیره، سخنگوی دفتر داونینگ‌استریت در بیانیه‌ای گفت: «نخست‌وزیر ما و نخست‌وزیر هلند توافق کردند که یک ائتلاف بین‌المللی در جهت حمایت از اوکراین به راه بیندازند. به موجب این توافق قرار است که جنگنده‌های اف-۱۶ تحویل کی‌یف شود، مضاف بر اینکه آموزش خلبانان اوکراینی را نیز بر عهده خواهند گرفت.»

به گزارش دنیای اقتصاد، سخنگوی خانه شماره۱۰ افزود: «نخست‌وزیر باور خود را بر اینکه اوکراین جایگاهش در ناتو است، نشان داد و بر این نکته تاکید کرد که ارائه کمک‌های طولانی مدت به اوکراین از سوی متحدان بسیار اهمیت دارد؛ چراکه این تضمین‌دهنده حمایت از اوکراین در برابر حملات آتی روسیه است.» جان پساروپولوس از الجزیره گزارش داد که اکثر اعضای ناتو در اروپا امکان ارسال اف‌-شانزده‌های خود را به اوکراین باز نگه داشته‌اند، حتی زمانی که جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا در ماه ژانویه گفت که ایالات متحده این کار را نخواهد کرد. به گفته پساروپولوس، کارشناسان پدافند هوایی می‌گویند که جنگنده‌های اف‌-۱۶ ساخت ایالات متحده به اوکراین برتری بیشتری نسبت به نیروی هوایی روسیه می‌دهد، اما این در شرایطی حاصل می‌شود که با موشک‌های قدرتمند و اطلاعات هدف‌گیری ترکیب شوند، که آنها را نیز غرب باید فراهم کند.

اگر غرب بخواهد به این سمت حرکت کند، خطرات گسترش جنگ افزایش خواهد یافت و متحدان غربی اوکراین فعالانه‌تر به جنگ کشیده خواهند شد. روته روز سه‌شنبه در توییتی گفت که او و سوناک درباره مسائلی صحبت کرده‌اند که به سود اوکراین در جنگ با روسیه است. او گفت: «ما در حال کار روی مسائلی دو طرفه هستیم و البته درباره حمایت مشترک ما از اوکراین در مواجهه با تجاوز وحشتناک روسیه.» البته نخست‌وزیر هلند به ارائه پشتیبانی و آموزش خلبانان جت‌های جنگنده اشاره‌ای نکرد.

تاکنون کشورهای غربی درباره عرضه هواپیماهای جنگنده پیشرفته به اوکراین محتاط بوده‌اند؛ زیرا می‌ترسند استفاده از آنها باعث تشدید جنگ شود. اما زلنسکی پس از دیدار با سوناک در روز دوشنبه گفت که «کار روی جت‌های جنگنده» به‌طور فعال به پیش می‌رود. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه نیز روز دوشنبه نیز گفت که کشورش «درها» را برای آموزش خلبانان جنگنده اوکراینی باز کرده است، حتی اگر او قصد نداشته باشد که رأسا جنگنده به این کشور بفرستد. مکرون در یک مصاحبه تلویزیونی با شبکه تلویزیونی تی‌اف-۱ گفت: «ما با چندین کشور اروپایی دیگر که آماده همکاری هستند، درها را برای آموزش خلبانان اوکراینی باز کرده‌ایم. همچنین مذاکرات با آمریکایی‌ها در حال انجام است.»

رئیس‌جمهوری فرانسه بدون ارائه جزئیات بیشتر گفت: «آموزش‌ها می‌تواند از همین الان آغاز شود.» خبرگزاری هلندی «ان‌او‌اس» روز سه‌شنبه گزارش داد که روته در ۴ ماه مه، در جریان سفر زلنسکی به هلند گفته بود که برای تامین اف-۱۶ مذاکرات بین بریتانیا، دانمارک و بلژیک در حال انجام است. البته به موازات آن مذاکرات دیگری نیز بین هلند و بریتانیا در جریان بود که نتیجه آن ارائه اف-۱۶ به کی‌یف بوده است. زلنسکی در سخنرانی خود در نشست شورای اروپا در ریکیاویکِ ایسلند، اوایل روز سه‌شنبه، بار دیگر از متحدان غربی خواست تا به تقویت دفاع هوایی اوکراین کمک کنند؛ به‌ویژه اینکه اوکراین مدعی شده که توانسته است چندین موشک مافوق صوت روسیه را که شبانه به کی‌یف شلیک شده بود، رهگیری و نابود کند. او تصریح کرد: « قلمرو اوکراین بزرگ است و برای اینکه نتایج دفاع هوایی مانند آن شب در سراسر کشور حاکم شود، به سامانه‌ها و موشک‌های دفاع هوایی اضافی نیاز داریم. ما همچنین به هواپیماهای جنگنده مدرن نیاز داریم که بدون آنها هیچ سیستم دفاع هوایی کامل نخواهد بود و من مطمئن هستم که ما به آنجا خواهیم رسید.» زلنسکی بعدا در سخنرانی خود، قول گزارش شده سوناک و روته مبنی بر ارائه جت‌های جنگنده را «شروع خوبی برای ائتلاف» خواند و افزود: «از همه شما متشکرم.»

کمک‌های بریتانیا به کی‌یف

به گزارش نشریه ایونینگ استاندارد انگلیس، روز دوشنبه زلنسکی و سوناک درباره تدارک اوکراین برای «دوره تشدید فعالیت نظامی» بحث و تبادل نظر کنند. ریشی سوناک قبل از نشست خود با زلنسکی قول ارائه صدها پهپاد تهاجمی دوربرد را برای اوکراین داد. چند روز پیش انگلیس قبول کرد موشک‌های دقیق «استورم شدو» را به اوکراین بدهد و تبدیل به اولین موشک کروز دوربرد در زرادخانه این کشور کند. از سوی دیگر دولت انگلیس روز دوشنبه اعلام کرد، این کشور در ماه‌های آینده موشک‌های ضد هوایی و سامانه‌های پهپادی را در اختیار اوکراین قرار خواهد داد. دولت انگلیس در بیانیه‌ای مطبوعاتی عنوان کرد: «نخست‌وزیر انگلیس برنامه تحویل صدها موشک ضدهوایی و دیگر سامانه‌های پهپادی شامل صدها پهپاد تهاجمی دوربرد جدید با برد بیش از ۲۰۰کیلومتر را تایید می‌کند.» دولت انگلیس در این بیانیه خاطرنشان کرد: «همه این تسلیحات در طی ماه‌های آینده همچنان که اوکراین برای تشدید مقاومت خود در برابر حمله در جریان روسیه تدارک می‌بیند، تحویل داده خواهند شد.»

شب تاریخی کی‌یف

به گفته مقامات اوکراینی و آمریکایی، پدافند هوایی اوکراین شش فروند از پیچیده‌ترین سلاح‌های متعارف موجود در زرادخانه روسیه، موسوم به موشک‌های مافوق صوت کینژال را در جریان رگبار موشک‌ها و پهپادها به سمت کی‌یف سرنگون کرد. به نوشته نیویورک‌تایمز، وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که حداقل یک «کینژال» به سامانه پاتریوت ساخت آمریکا که پیشرفته‌ترین سامانه پدافند هوایی زمینی آمریکا است، اصابت کرده است. این سامانه پس از درخواست فوری اوکراین از آمریکا به کی‌یف تحویل شده است. اوکراین گفته بود که در برابر تهاجمات هوایی روسیه به مشکل برخورده است. در بیانیه نیروی هوایی اوکراین مشخص نشده است که آیا سامانه پاتریوت در واقع در سرنگونی موشک‌های روسی در یکی از بزرگ‌ترین حملات هوایی مسکو از اوایل ماه مارس تاکنون نقش داشته است یا خیر؟ اما دو مقام آمریکایی تایید کردند که یک پاتریوت در حمله شب سه‌شنبه آسیب دیده است، اما ارزیابی‌ای که ابتدا توسط سی‌ان‌ان صورت گرفت تایید شد که اوکراین شش موشک کینژال را سرنگون کرده است. مقامات آمریکایی گفتند: «پس از ارزیابی آسیب وارده به پاتریوت برای تعیین اینکه آیا قطعاتی از سیستم نیاز به تعویض دارد یا قابل تعمیر است، نتیجه اولیه این بود که این سیستم که در یک فرودگاه مستقر بود، همچنان در برابر همه تهدیدات - از جمله موشک‌های مافوق صوت - عملیاتی است.»

مصائب روسیه

با نزدیک شدن به حمله اوکراین، پوتین با شکست و تفرقه در نیروهای روسیه روبه‌رو است. به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، مشکلاتی که مانع پیروزی در جنگ ۱۵ماهه روسیه شده است، همچنان برقرار هستند: عدم تامین منابع گسترده و نبود اتحاد در صفوف نیروهای روسی. با این حال، عزم پوتین نشان‌دهنده تمایل وی به یک جنگ طولانی‌مدت است.

باوجوداین، تفرقه در نیروهای روسی هنوز مورد بحث است. برخی انفجار هواپیماهای بدون سرنشین بر فراز کرملین را به عنوان شاهد ادعای خود مطرح می‌کنند. همچنین هواپیماهای نظامی روسیه حتی قبل از رسیدن به حریم هوایی اوکراین سقوط می‌کنند. رئیس یک گروه مزدور روسی یکی پس از دیگری فحش‌های ناسزا را در تلگرام خود منتشر و ادعا می‌کند که ژنرال‌های فاسد روسی که «بوی عطر گران‌قیمت» آنها آدم را خفه می‌کند، سربازان را به سمت مرگ می‌فرستند. این همه مشکل در شرایطی رخ می‌دهد که هنوز حمله متقابل مورد انتظار اوکراین حتی به‌طور جدی آغاز نشده است. به نظر می‌رسد این هفته‌ها، هفته‌های بدی برای ولادیمیر وی.پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه باشد؛ مشکلاتی که از زمان آغاز جنگ ۱۵ماهه وی گریبان‌گیر او بوده‌اند، فقط بدتر شده‌اند. روسیه از کمبود تجهیزات، نبود منابع و مشکلات موجود در صفوف نیروهای روسی. این مشکلات اکنون آنچه را که چند هفته پیش در نهایت به نظر می‌رسید، منجر به یک موفقیت نظامی نادر برای روسیه شود، دور از دسترس کرده است؛ یعنی پیروزی در نبرد خونین و طولانی‌مدت در شهر باخموت در شرق اوکراین.

نیروهای روسی، در حالی که هنوز به‌شدت در محدوده شهر می‌جنگند، از اطراف شهر باخموت عقب‌نشینی کرده‌اند و به گفته وزارت دفاع روسیه دو سرهنگ را برای نبرد در آنجا از دست داده‌اند. یوگنی وی.پریگوژین، رئیس گروه مزدور واگنر که تصرف باخموت را هدف اصلی خود قرار داده است، در رسانه‌های اجتماعی به ارتش روسیه توهین می‌کند و رهبران ارتش را به عدم تامین کافی جنگنده‌ها و سربازانش متهم می‌کند و می‌گوید که آنها پشت گروه واگنر را خالی و مواضع خود را رها کرده‌اند. تاتیانا استانووایا، کارشناس ارشد مرکز اوراسیا کارنگی روسیه گفت که کرملین تاکنون از نحوه صحبت و رفتار پریگوژین ابراز نارضایتی نکرده است و خاطرنشان کرد که وقتی کسی پوتین را ناراحت کند، معمولا این ناراحتی فورا آشکار می‌شود. او ادامه داد: رفتار پریگوژین هزینه‌ها و خطرات قابل توجهی را به همراه دارد، اما رهبر روسیه احتمالا باور دارد که این صحبت‌ها تا‌کنون در محدوده‌های قابل قبول بوده است. این کارشناس اعتقاد دارد که رئیس گروه واگنر چون برای پوتین مشکل سیاسی درست نمی‌کند، راحت‌تر از بقیه دست به انتقاد می‌زند.